Φραντς Μπεκενμπάουερ: Η δικαίωση του ποδοσφαιριστή που φορούσε σμόκιν

Μισός αιώνας συμπληρώνεται σήμερα από τη διεξαγωγή του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974. Το γερμανικό ποδόσφαιρο έχει βιώσει κι άλλες επιτυχίες, ακόμα όμως δεν έχει αναδείξει έναν παίκτη που να μπορεί να θεωρηθεί αντάξιος του Φραντς Μπεκενμπάουερ.

Ως αρχηγός της Δυτικής Γερμανίας σε εκείνη τη διοργάνωση, ο «Κάιζερ» (ο οποίος έφυγε απ’ τη ζωή στις 8 Ιανουαρίου 2024) σήκωσε πρώτος το ολοκαίνουριο χρυσό τρόπαιο που είχε λανσάρει η FIFA, ύστερα από τη νίκη με 2-1 επί της Ολλανδίας του Γιόχαν Κρόιφ στον τελικό του Μονάχου. Ήταν η δικαίωση για έναν χαρισματικό ποδοσφαιριστή, ο οποίος λίγα χρόνια νωρίτερα είχε αφήσει τη θέση του μέσου για να αγωνίζεται ως λίμπερο, δίνοντας άλλη διάσταση στη θέση.

Εκείνα τα χρόνια οι δύο κεντρικοί αμυντικοί του 4-3-3 που έπαιζαν οι περισσότερες ομάδες, δεν αγωνίζονταν στην ίδια ευθεία. Ο ένας αναλάμβανε το μαρκάρισμα του αντίπαλου σέντερ φορ κι ο άλλος είχε ελεύθερο ρόλο (εξ ου και το «λίμπερο»). Συνήθως ο ελεύθερος αμυντικός αναλάμβανε ρόλο «σκούπας», καθάριζε δηλαδή τις φάσεις που περνούσαν απ’ τον στόπερ. Γι’ αυτό και οι Άγγλοι καθιέρωσαν τον όρο «sweeper».

Ο Μπεκενμπάουερ έκανε έως έναν βαθμό και τη δουλειά της «σκούπας», παράλληλα όμως του άρεσε και να δημιουργεί το παιχνίδι από την άμυνα της ομάδας. Όπως έλεγε ο Κρόιφ, με τον οποίο είχαν δώσει ομηρικές μάχες και σε συλλογικό επίπεδο (Μπάγερν εναντίον Άγιαξ), του άρεσε «να αμύνεται επιτιθέμενος». Ένα απ’ τα χαρακτηριστικά, δηλαδή, του «Total Football» που είχαν λανσάρει ο Άγιαξ και η Εθνική Ολλανδίας.

Δεν ήταν τυχαίο ότι εκτός από «Κάιζερ» («αυτοκράτορας» στα γερμανικά), πολλοί δημοσιογράφοι είχαν δώσει στον Μπεκενμπάουερ το παρατσούκλι «ο ποδοσφαιριστής που φοράει σμόκιν». Η παρουσία του και ο τρόπος που κινούταν μες στο γήπεδο, είχαν τέτοια χάρη και κομψότητα.

Εκείνη η φανταστική ομάδα των «Οράνιε», λοιπόν, θα μπορούσε να «λυγίσει» μόνο από έναν αντίπαλο με ηγέτη έναν ποδοσφαιριστή με τέτοια χαρακτηριστικά. Ο Μπεκενμπάουερ είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στον τελικό της 7ης Ιουλίου 1974 τόσο στο διάστημα της αντεπίθεσης της Δυτικής Γερμανίας, που έφερε την ανατροπή του γρήγορου 0-1 προτού τελειώσει το πρώτο μέρος. Αλλά και στο δεύτερο 45λεπτο, όταν η Ολλανδία πίεσε για να πετύχει την ισοφάριση.

Δεκαπέντε πάσες χωρίς παρεμβολή αντιπάλου

Κι όμως, ο τελικός είχε αρχίσει με τον θρίαμβο του «Total Football», αφού οι Ολλανδοί κατάφεραν να ανοίξουν το σκορ μόλις στο δεύτερο λεπτό, πριν οι αντίπαλοί τους προλάβουν να ακουμπήσουν την μπάλα. Αφού έκαναν τη σέντρα, άλλαξαν δεκαπέντε πάσες, μέχρι που ο Κρόιφ έγινε αποδέκτης της μπάλας στον χώρο του κέντρου.

Ο αρχηγός των «Οράνιε» ξεκίνησε μια επέλαση και με το που μπήκε στη μεγάλη περιοχή, ανατράπηκε από τον Ούλι Χένες. Ο Άγγλος διαιτητής, Τζακ Τέιλορ, σφύριξε αμέσως το πέναλτι, που ήταν και το πρώτο στην ιστορία των τελικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου από το 1930. Και ο Γιόχαν Νέεσκενς «έγραψε» το 1-0 με ένα δυνατό σουτ στο κέντρο της εστίας του Ζεπ Μάιερ.

Η Ολλανδία ήταν μπροστά στο σκορ και όλος ο κόσμος ένιωθε ότι αποδιδόταν από νωρίς δικαιοσύνη. Η καλύτερη ομάδα του Μουντιάλ, είχε βάλει ήδη τα θεμέλια της νίκης που θα της χάριζε τον τίτλο. Το κακό, όμως, ήταν ότι το ίδιο είχαν πιστέψει και οι παίκτες του Ρίνους Μίχελς.

«Δεν ήταν καλό για μας εκείνο το γκολ στο πρώτο λεπτό. Νομίσαμε ότι θα κάναμε πλάκα στους Γερμανούς. Αλλάζαμε διαρκώς πάσες σε όλους τους χώρους του γηπέδου και ξεχάσαμε να βάλουμε δεύτερο γκολ», παραδέχεται ο εξτρέμ των «Οράνιε»,  Τζόνι Ρεπ, σε συνέντευξή του στο βιβλίο του Ντέιβιντ Γουίνερ, «Brilliant Orange».

Και πράγματι, δεν ήταν δυνατόν η Δυτική Γερμανία να παραδοθεί αμαχητί, ειδικά μες στο γήπεδό της. Αφού ξεπέρασε το αρχικό σοκ, άρχισε να παίρνει τα ηνία του ματς, μέχρι που κέρδισε κι αυτή πέναλτι στο 25′. To «κέρδισε» έχει διττή σημασία, αφού ο Μπερντ Χελτσενμπάιν φαίνεται να πέφτει ο ίδιος πάνω στο απλωμένο πόδι του Βιμ Γιάνσεν, παρά να ανατρέπεται. Ο Τέιλορ όμως ήταν ανένδοτος, η απόφαση για πέναλτι δεν μπορούσε να αλλάξει και ο Πάουλ Μπράιτνερ ευστόχησε.

Μέχρι το τέλος του πρώτου ημιχρόνου οι Δυτικογερμανοί κυριάρχησαν κι έχασαν αρκετές ευκαιρίες. Μέχρι που στο 43′, ο Ράινερ Μπόνχοφ πραγματοποίησε ωραία ενέργεια από δεξιά, γύρισε την μπάλα στον Γκερντ Μίλερ κι αυτός αφού φρέναρε, κάνοντας το κοντρόλ, έστειλε με ωραίο συρτό σουτ την μπάλα στα δίχτυα.

Ξύπνησε όταν ήταν αργά

Σε σοκ βρίσκονταν πλέον οι Ολλανδοί, οι οποίοι για πρώτη φορά σε εκείνη τη διοργάνωση είχαν βρεθεί πίσω στο σκορ. Ο Κρόιφ διαμαρτυρήθηκε έντονα στον Τέιλορ με τη λήξη του πρώτου μέρους (προφανώς για το πέναλτι που απέφερε το 1-1) και παρατηρήθηκε με κίτρινη κάρτα. Η ψυχραιμία που χαρακτήριζε τη σπουδαία εκείνη ομάδα είχε χαθεί.

Στο δεύτερο ημίχρονο, πάντως, η Ολλανδία πήρε τον έλεγχο και δημιούργησε ευκαιρίες. Ατύχησε, όμως, να βρει απέναντί της μια καλά οργανωμένη άμυνα με ηγέτη τον Μπεκενμπάουερ και τον τερματοφύλακα Μάιερ σε εξαιρετική μέρα.

Οι «Οράνιε» πήραν και το δικό τους μερίδιο εύνοιας από τη διαιτησία, αφού ο Μίλερ δεν ήταν οφσάιντ όταν σκόραρε στο 59′ (τον κάλυπτε καθαρά ο Βιμ Ραϊσμπέργκεν), ενώ και στο 85′ φαίνεται να υπάρχει ανατροπή του Χελτσενμπάιν από τον Γιάνσεν (σίγουρα… πιο πέναλτι από εκείνο που είχε δοθεί στο πρώτο ημίχρονο με πρωταγωνιστές τους ίδιους παίκτες). Ελάχιστα, όμως, απασχόλησαν όλα αυτά τους Δυτικογερμανούς όταν ο Τέιλορ σφύριξε τη λήξη του αγώνα.

Το «Ολοκληρωτικό Ποδόσφαιρο» είχε ηττηθεί. Η Ολλανδία ήταν η «βασίλισσα» της διοργάνωσης στα μάτια των φιλάθλων, είχε μείνει όμως χωρίς στέμμα. Η Δυτική Γερμανία είχε κάνει ξανά την έκπληξη, όπως το 1954 κόντρα στην Ουγγαρία. Και ο Μπεκενμπάουερ ήταν και επίσημα πια «αυτοκράτορας» του διεθνούς ποδοσφαίρου. Το 1972 είχε πανηγυρίσει την κατάκτηση του Κυπέλλου Εθνών Ευρώπης (νυν Euro). Και ενάμισι μήνα πριν το Μουντιάλ, είχε στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης και με την Μπάγερν Μονάχου, κόντρα στην Ατλέτικο Μαδρίτης.

Αν και ο ίδιος παραδεχόταν ότι δεν υπήρξε ποτέ καλύτερος ποδοσφαιριστής απ’ τον Κρόιφ, δεν υπάρχει ούτε ένας που να μην αναγνωρίζει ότι θα ήταν εξίσου άδικο και για εκείνον, αν είχε κλείσει την καριέρα του χωρίς το Παγκόσμιο Κύπελλο στο παλμαρέ του.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 7 Ιουλίου

2021: Η Αγγλία νικά με 2-1 στην παράταση τη Δανία και προκρίνεται στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος για πρώτη φορά στην ιστορία της. Οι Δανοί προηγούνται στο 30′ με τον Μίκελ Ντάμσγκααρντ, όμως ένα αυτογκόλ του αρχηγού τους, Σίμον Κιάερ, διαμορφώνει το 1-1 στο 39′. Τη λύτρωση για τους Άγγλους φέρνει στο 104′ ο Χάρι Κέιν, ο οποίος αν και αρχικά νικιέται από τον Κάσπερ Σμάιχελ σε εκτέλεση πέναλτι, σκοράρει με κοντινό σουτ στην επαναφορά.

2018: Η Αγγλία προκρίνεται στους «4» του Παγκοσμίου Κυπέλλου για πρώτη φορά μετά το 1990, χάρη στη νίκη της με 2-0 επί της Σουηδίας στον προημιτελικό που διεξάγεται στη Σαμάρα. Τα γκολ της ομάδας του Γκάρεθ Σαουθγκέιτ πετυχαίνουν οι Χάρι Μαγκουάιρ (30′) και Ντέλε Άλι (59′). Αντίπαλός της στον ημιτελικό θα είναι η Κροατία, η οποία αποκλείει με 4-3 στα πέναλτι τη γηπεδούχο Ρωσία, ύστερα από έναν συναρπαστικό αγώνα στο Σότσι που λήγει ισόπαλος 2-2 (31′ Τσερίσεφ, 115′ Φερνάντες/39′ Κράμαριτς, 101′ Βίντα).

2016: Η Γαλλία νικά με 2-0 την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γερμανία στον ημιτελικό της Μασσαλίας και προκρίνεται στον τελικό του Euro, όπου την περιμένει η Πορτογαλία (2-0 την Ουαλία στον άλλο ημιτελικό, που έχει διεξαχθεί μία ημέρα νωρίτερα). Και τα δύο γκολ των «Μπλε» πετυχαίνει ο Αντουάν Γκριεζμάν (45’+2 πέν., 72′).

2014: Πεθαίνει σε ηλικία 88 ετών ο Αλφρέδο Ντι Στέφανο, ένας από τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών. Παραμένει μία από τις σημαντικότερες μορφές της Ρεάλ Μαδρίτης, τη φανέλα της οποίας φόρεσε επί έντεκα χρόνια (1953-64) έχοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στα πρώτα πέντε Κύπελλα Πρωταθλητριών που κατέκτησε. Ανάμεσα στις πολλές διακρίσεις του ξεχωρίζουν τα οκτώ πρωταθλήματα Ισπανίας, οι δύο Χρυσές Μπάλες (1957, 1959) και η κατάκτηση του Κόπα Αμέρικα του 1947 με την Αργεντινή, μία από τις τρεις εθνικές ομάδες που υπηρέτησε (οι άλλες δύο ήταν της Κολομβίας και της Ισπανίας). Από το 2000 μέχρι τον θάνατό του ήταν επίτιμος πρόεδρος της Ρεάλ Μαδρίτης.

2007: Πεθαίνει σε ηλικία 65 ετών από ανακοπή καρδιάς ο Αρίστος Φουντουκίδης, ένας από τους κορυφαίους αμυντικούς του ΠΑΟΚ, με τον οποίο αγωνίστηκε δώδεκα χρόνια (1966-1978) κερδίζοντας ένα Πρωτάθλημα (1976) και δύο Κύπελλα (1972, 1974).

1999: Ο Μαροκινός Ισάμ Ελ Γκερούζ σημειώνει παγκόσμιο ρεκόρ στο μίλι με χρόνο 3:43:13 κατά τη διάρκεια του Γκραν Πρι της Ρώμης. Το παλιό ρεκόρ κατείχε από το 1993 ο Αλγερινός Νουρεντίν Μορσελί με 3:44:39.

1998: Η Βραζιλία προκρίνεται στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Γαλλίας, αφού επικρατεί με 4-2 στα πέναλτι της Ολλανδίας, ύστερα από το 1-1 της κανονικής διάρκειας (46’ Ρονάλντο/87’ Κλάιφερτ). Ήρωας τη διαδικασίας είναι ο Κλαούντιο Ταφαρέλ, ο οποίος αποκρούει τις εκτελέσεις των Φίλιπ Κουκού και Ρόναλντ Ντε Μπουρ.

1995: Ο Ολυμπιακός λύνει τη συνεργασία του με τον Ολλανδό προπονητή, Τάις Λίμπρεχτς. Αφορμή στέκεται η διαφωνία του έμπειρου τεχνικού με την απόφαση της διοίκησης να αποπέμψει τον Γιώτη Τσαλουχίδη.

1990: Η Ιταλία νικά με 2-1 την Αγγλία στον μικρό τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Μπάρι. Ο αγώνας είναι ο 125ος και τελευταίος του Πίτερ Σίλτον κάτω απ’ τα δοκάρια της Εθνικής Αγγλίας, ο οποίος αποχωρεί με το ρεκόρ των περισσότερων clean sheet σε αγώνες τελικής φάσης Μουντιάλ (10, επίδοση που θα ισοφαρίζει ο Γάλλος Φαμπιάν Μπαρτέζ το 2006).

1990: Η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα κερδίζει το Γουίμπλεντον για ένατη φορά, όταν επικρατεί της Ζίνα Γκάρισον με 2-0 σετ (6-4, 6-1) και δημιουργεί ένα ακατάρριπτο μέχρι σήμερα ρεκόρ. Παράλληλα, ισοφαρίζει το ρεκόρ της Κρις Έβερτ με 18 τίτλους σε τουρνουά γκραν σλαμ στην Open Era (αργότερα θα το καταρρίψει η Στέφι Γκραφ και πλέον το κατέχει ο Σερίνα Γουίλιαμς με 23 τίτλους).

1986: Η Τζάκι Τζόινερ-Κέρσι σημειώνει παγκόσμιο ρεκόρ στο έπταθλο με 7.148 βαθμούς κατά τη διάρκεια των 1ων «Αγώνων Καλής Θέλησης» στη Μόσχα.

1985: Σε ηλικία μόλις 17 ετών και 227 ημερών, ο Μπόρις Μπέκερ γίνεται ο νεότερος και παράλληλα ο πρώτος Γερμανός τενίστας που κερδίζει το Γουίμπλεντον, όταν νικά στον τελικό τον Αμερικανό Κέβιν Κάρεν με 3-1 σετ (6-3, 6-7, 7-6, 6-4).

1979: Η Μπίλι Τζιν Κινγκ κατακτά τον 20ό τίτλο της στο Γουίμπλεντον, όταν με συμπαίκτρια τη Μαρτίνα Ναβρατίλοβα επικρατεί στον τελικό του διπλού γυναικών των Μπέτι Στέφε και Γουέντι Τέρνμπουλ με 2-1 σετ (5-7, 6-3, 6-2). Η Κινγκ έχει έξι τίτλους στο μονό (1966, 1967, 1968, 1972, 1973, 1975), δέκα στο διπλό γυναικών (1961, 1962, 1965, 1967, 1968, 1970, 1971, 1972, 1973, 1979) και τέσσερις στο μικτό διπλό (1967, 1971, 1973, 1974). Η τραγική ειρωνεία είναι ότι η προηγούμενη κάτοχος του ρεκόρ με 19 τίτλους, η Αμερικανίδα Ελίζαμπεθ Ράιαν, είχε πεθάνει μία ημέρα νωρίτερα σε ηλικία 87 ετών, την ώρα που παρακολουθούσε τον τελικό του μονού γυναικών στο κεντρικό κορτ.

1968: Άδοξο τέλος έχουν δύο προημιτελικοί του Κυπέλλου Ελλάδας. Στην Τούμπα, ο αγώνας ΠΑΟΚ-Παναθηναϊκός διακόπτεται στο 115’ με σκορ 1-2, όταν οι παίκτες του «Δικεφάλου» ορμούν στον διαιτητή Λάτσιο ζητώντας πέναλτι υπέρ του Αφεντουλίδη. Και στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, ο Εθνικός πετυχαίνει στο 113’ γκολ με τον Χατζηιωάννογλου με το οποίο προηγείται 3-2 του Απόλλωνα, οι παίκτες του οποίου αμφισβητούν την εγκυρότητά του. Και τα δύο ματς θεωρούνται λήξαντα με το σκορ που είχε διαμορφωθεί τη στιγμή της διακοπής και ο Παναθηναϊκός και ο Εθνικός προκρίνονται.

1957: Ο Πελέ κάνει ντεμπούτο με την Εθνική Βραζιλίας σε ηλικία 16 ετών και 257 ημερών και μάλιστα σκοράρει εναντίον της Αργεντινής, στην ήττα με 2-1 στο πλαίσιο του φιλικού τουρνουά «Ζούλιο Ρόκα».

1932: Διεξάγεται ο πρώτος αγώνας «Ανάβασης Πάρνηθας» των 11 χιλιομέτρων με οδηγούς πολλά ονόματα της αθηναϊκής κοινωνίας και του επιχειρηματικού κόσμου. Νικητής θα αναδειχθεί ο πρόεδρος της ΕΛΠΑ, Αντώνης Σταθάτος, ο οποίος οδηγεί μια Bugatti.

1912: Ο Τζιμ Θορπ κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο πένταθλο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης. Ο Αμερικανός αθλητής μαζεύει μόλις επτά πόντους ποινής, αφού κερδίζει τέσσερα αγωνίσματα (άλμα εις μήκος, 200 μέτρα, δισκοβολία, 1.500 μέτρα) και μένει τρίτος στο πέμπτο (ακοντισμός). Σε ένα από τα διαλείμματα του πεντάθλου, ο Θορπ βρίσκει χρόνο για να συμμετάσχει στον προκριματικό του άλματος εις ύψος, κερδίζοντας θέση στον τελικό!

1896: Καταγράφεται ο πρώτος αγώνας επίδειξης βόλεϊ στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης. Εμπνευστής του αθλήματος είναι ο Γουίλιαμ Μόργκαν, συμφοιτητής του Τζέιμς Νέισμιθ, ο οποίος είχε επινοήσει λίγα χρόνια νωρίτερα το μπάσκετ.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News