ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΚΥΠΕΛΛΟ: Οι... πρόγονοι του Μίτροβιτς

Μερικές από τις περιπτώσεις που μια πρόκριση-απόδραση μπορεί να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για πεδίον δόξης λαμπρό.

Χαμένες στον Νοέμβριο, οι τελευταίες αγωνιστικές των προκριματικών για τις διεθνείς διοργανώσεις δεν έχουν την κλιματική εύφημο μνεία. Το ίδιο συμβαίνει και στα μπαράζ, που οι εικόνες ποδοσφαιριστών με γάντια και μακρυμάνικα ισοθερμικά δεν αποτελούν εξαίρεση. Τα προολυμπιακά τουρνουά των ερασιτεχνικών σπορ, επίσης, δηλαδή εξαιρουμένου του μπάσκετ, γίνονται χειμώνα, ζόρι άνοιξη. Δεν φτάνει που από μόνα τους τα παιχνίδια θα μπορούσαν να είναι παραπομπή στην παροιμιώδη φράση του Δάντη Αλιγκέρι, «εσείς οι οποίοι εισέρχεσθε εγκαταλείψατε πάσα ελπίδα», μοιάζει να «τσιγκλάει» το θυμικό των εθνικών ομάδων και των παικτών το… παραπέταμα, ότι είναι αναγκασμένοι να παίζουν σε διακοπές συλλόγων παιχνίδια που αφορούν, όχι το επαγγελματικό στάτους κβο τους αλλά, τη ζωή τους όλη.

Και μπορεί, στη Βίβλο του ποδοσφαίρου, αυτές οι στιγμές να περνούν με την παρουσία ενός αστερίσκου, αλλά ο αθλητής ξέρει ότι μόνο για εκείνες ζει. Ο πανηγυρισμός έχει όλα τα στοιχεία του πρωτογονισμού, υπάρχει η αγριότητα που βρίσκεται μόνο στις θρησκευτικές πράξεις βίας και το αποτέλεσμα είναι μια ανακούφιση που ανταμώνεται μόνο στις παννυχίδες, τους «κανιβαλισμούς» που επίκεινται των γευστικών απαγορεύσεων. Την παγανιστική διάσταση της θρησκευτικής αυστηρότητας. Εν ολίγοις, όταν ο Αλεξάντερ Μίτροβιτς έβαλε την κεφαλιά μέσα στο «Λουζ», στο 90’, με τη Σερβία να προηγείται 2-1 της Πορτογαλίας και να πηγαίνει στο Κατάρ, ουδείς περίμενε κάτι λιγότερο από το να φύγει όλος ο πάγκος από τη θέση του και να μπει στο γήπεδο. Πρόκειται για το ανθρώπινο αντανακλαστικό της λύτρωσης και παρ’ ότι στη λέξη πρόκριση, σε αυτήν την περίπτωση για το Παγκόσμιο Κύπελλο που είναι προγραμματισμένο να γίνει από τις 21 Νοεμβρίου έως τις 18 Δεκεμβρίου στο Κατάρ μπαίνει η επιρρηματική επεξήγηση «απευθείας», είναι πρόκριση… σκέτο.

 

Ένα διαφορετικό χαμόγελο

Το… παιδί του εμβληματικού αρχηγού

Το ίδιο συνέβη, αν και νωρίτερα στο ματς, στην Κροατία. Το αυτογκολ του Κουντριασόφ στο 81’ έστειλε την Κροατία στο Παγκόσμιο Κύπελλο -και είναι σπάνιες οι στιγμές που κάποιος έχει δει τον Λούκα Μόντριτς να χαμογελάει τόσο λαμπερά. Το χαμόγελό του ήταν διαφορετικό από εκείνα των Κυπέλλων Πρωταθλητριών με τη Ρεάλ Μαδρίτης, ακόμα και των προκρίσεων της εθνικής Κροατίας στο προηγούμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, στο δρόμο προς τον τελικό με τη Γαλλία. Η φύση του συναισθήματος είναι διαφορετική: όταν πια έχεις φτάσει στη μεγάλη διοργάνωση, τότε μπορείς να γευτείς την πορεία, να βρεις το δρόμο σου.

Σε αυτήν εδώ την περίσταση, όμως, ο λογαριασμός κλείνει οριστικά και αμετάκλητα. Ο αποκλεισμός στα προκριματικά, ειδικά αν υπάρχουν ελπίδες τις τελευταίες αγωνιστικές, είναι ένας μικρός θάνατος, καντσίνα, που λεν κι οι Ρώσοι. Η πρόκριση έχει μυθολογική υπόσταση, αλλά πρόκειται για κάτι ολότελα προσωπικό. Σαν τις ιστορίες δύο φαντάρων που ανταμώνουν έπειτα από χρόνια, αλλά πολύ καλύτερο. Τα μέλη αυτής της ομάδας θα έχουν πάντα αυτήν την ιστορία των προκρίσεων, ως κάτι που δημιουργεί προσωπικούς κωδικούς. Αδειάζουν τα σώψυχα, παιδί μου, και δεν πρόκειται καν για τη δόξα, αλλά για το διάφραγμα. Από την αυτοπροστασία στην ανιδιοτελή αγάπη, ένα τσιγάρο δρόμος. Στο τέλος, ο στόχος της πολυπολιτισμικής αβρότητας επιτάσσει την εθνική αγάπη, δίχως καταλήξεις που την καθιστούν σάπια και απάνθρωπη.

Δεν είναι καν φαεινό αν ο Μόντριτς, δηλαδή, χαμογελούσε με το πιο παιδικό τέντωμα στόματος που διέθετε επειδή θα κλείσει την καριέρα του στην εθνική ομάδα της χώρας του με ένα Παγκόσμιο Κύπελλο ή αν εκείνη τη στιγμή, εκεί, μέσα στην πατρίδα του, με την ασταμάτητη βροχή που γινόταν κτήμα του, σαν μέρος του γονιδιακού σπειρώματός του, ένιωθε ότι αξίζει έτι περαιτέρω το ταξίδι της ζωής.   

 

Ο θρύλος του Τομασέφσκι

Ο ασυναγώνιστος «κλόουν του τσίρκου με τα γάντια»

Για τον Μίτροβιτς, δε, είναι και κάτι άλλο: η απόλυτη εξιλέωση από το χαμένο πέναλτι, ένα χρόνο και δύο μέρες πριν, στις 12 Νοεμβρίου του 2020, απέναντι στη Σκωτία, στα play off για την πρόκριση στο Euro. Για τους υπόλοιπους, η δικαίωση του σπουδαίου Ντούσαν Τάντιτς, που θα πάει σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο με τον κορυφαίο Γιουγκοσλάβο μέσο των τελευταίων 40 χρόνων, τον Ντράγκαν Στόικοβιτς, για προπονητή του. Ο Τάντιτς δεν λογάται όμοιος του «Πίξι», όμως αν η Σερβία -που στο ρόστερ της με την Πορτογαλία είχε εφτά ποδοσφαιριστές από την ομάδα που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο U20 το 2015, νικώντας σε παράταση ή/και πέναλτι και τα τέσσερα νοκ άουτ παιχνίδια της- κάνει καμια έφοδο στα νοκ άουτ και φτάσει σε προημιτελικό ή ημιτελικό (μόνο μία φορά το έχει κάνει, το 1962 στη Χιλή), τότε θα τον λογαριάσουμε διαφορετικά.

Μοιάζει δύσκολο να το φανταστεί κάποιος, για μία ομάδα που προκρίθηκε στο 90’ αφήνοντας την αντίπαλό της να παίξει δύο ψυχοβγάλτες στα μπαράζ, αλλά έχει ξαναγίνει.

Στις 17 Οκτωβρίου του 1973, στο Γουέμπλεϊ, με προπονητή τον Αλφ Ράμσεϊ που οδήγησε την εθνική Αγγλίας στην κατάκτηση του παγκόσμιου τίτλου εφτά χρόνια πριν, ο Πολωνός τερματοφύλακας Γιαν Τομασέφσκι δημιούργησε όλα τα εχέγγυα ώστε να θεωρείται, ακόμα και σήμερα, ο καλύτερος που έχει βγάλει η χώρα. Είναι περίεργο, αφού επρόκειτο πανθομολογουμένως για έναν ασταθή πορτιέρε, έναν γκαφατζή, τον οποίο ο Μπράιαν Κλαφ, μόλις δύο μέρες αφού εγκατέλειψε τον πάγκο της Ντέρμπι Κάουντι και περιμένοντας να βρει την επόμενη δουλειά του (θα ήταν στη μισητή Λιντς για… 44 μέρες), περιέγραψε ως έναν «κλόουν του τσίρκου με γάντια».

Ο «Τόμεκ», βεβαίως, ήταν ο γκολκίπερ της εθνικής Πολωνίας που κατέκτησε το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στο Μόναχο, το 1972, παρ’ όλα αυτά ο «Κλάφι» ήταν βέβαιος πως οι Άγγλοι θα νικούσαν. Σε έναν όμιλο των τριών ομάδων, που περνούσε η πρώτη, η Πολωνία είχε τέσσερις βαθμούς, ύστερα από τη νίκη της επί της Αγγλίας στο Χορζόφ, 2-0, και το 3-0 επί της Ουαλίας και, παρά την ήττα της στο Κάρντιφ, ήταν πρώτη, επειδή οι Ουαλοί είχαν καταφέρει να πάρουν βαθμό στο Λονδίνο, 1-1, και να «χαλάσουν» το «διπλό» στην Ουαλία, 1-0.

Οι Πολωνοί προηγήθηκαν με το σπουδαίο Γιαν Ντομάρσκι, στο 57’, αλλά η Αγγλία ισοφάρισε με πέναλτι του Άλαν Κλαρκ, στο 63’. Ο Τομασέφσκι τα έβγαλε όλα, κάνοντας μια επική εμφάνιση, τέτοια που, παρά την εκπληκτική πορεία της Πολωνίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο και την τρίτη θέση μετά το 1-0 επί της Βραζιλίας στο μικρό τελικό και το έβδομο γκολ του Γκρέγκορζ Λάτο, στην αναζήτηση το «Jan Tomaszewski Wembley» βρίσκεται πολύ ψηλά. Οι Πολωνοί προκρίθηκαν εξαιτίας του τερματοφύλακά τους και έφτασαν στα ημιτελικά.

Η βουλγαρική απόδραση των Παρισίων

Τρεις σωματοφύλακες δίχως… ασπίδα

Παρεμφερής ήταν η ιστορία των Βούλγαρων του Χρίστο Μπόνεφ, που πήγαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994. Οι Βαλκάνιοι έπρεπε να κάνουν κάτι που δεν είχαν καταφέρει ως τότε: να νικήσουν την εθνική Γαλλίας στο Παρίσι. Ο Ζαν Πιέρ Παπέν είχε κατακτήσει τον Δεκέμβριο του 1992 τη «Χρυσή Μπάλα», ο Ερίκ Καντονά είχε το κοκαλάκι της νυχτερίδας στην… Αγγλία, αφού το 1992 πήρε το πρωτάθλημα με τη Λιντς και το 1993 ήταν ο ηγέτης της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ που επέστρεψε στην κορυφή έπειτα από 26 χρόνια, ο Νταβίντ Ζινολά δεν ήταν ο ακριβοθώρητος αστέρας της Τότεναμ, αφού μόλις είχε ξεκινήσει να κάνει το ξεπέταγμά του στην Παρί Σεν Ζερμέν, ενώ έβγαιναν σιγά σιγά ποδοσφαιριστές όπως ο Ντιντιέ Ντεσάμπ και ο Μαρσέλ Ντεσαγί, μέλη της Μαρσέιγ που κατέκτησε το Champions League το 1993 με τη Μίλαν στο Μόναχο, και ο Εμανουέλ Πετί.

Οι Βούλγαροι βρέθηκαν πίσω στο 31’ με το γκολ του «ου λαλα», αλλά ο Εμίλ Κονσταντίνοφ, φορ της παρέας του Χρίστο Στόιτσκοφ, ισοφάρισε στο 37’. Σε αυτόν έλαχε να κάνει μια μεγαλοπρεπή… κηδεία μέσα στην πόλη του Φωτός, που βυθίστηκε, όπως όλη η χώρα, στο σκότος στις καθυστερήσεις, και να στείλει την ομάδα του στο Παγκόσμιο Κύπελλο και, εν τέλει, την τέταρτη θέση, μετά την αξιομνημόνευτη ανατροπή στον προημιτελικό με τη Γερμανία. Οι Γάλλοι, από τη μεριά τους, δεν θα ήταν πια οι ίδιοι. Ο Καντονά, ο Παπέν και ο Ζινολά θα σταματούσαν παρέα, το 1995, αφού στο Euro του 1996 δεν θα ήταν κάποιος από τους τρεις. Ο ομοσπονδιακός Εμέ Ζακέ είχε ήδη ανακαλύψει (και ο κόσμος μάθαινε σιγά σιγά) έναν Αλγερινό από τη Μασσαλία, που θα ξεκινούσε το ταξίδι του για να κερδίσει, επαξίως και ασυζητητί, τη θέση του κορυφαίου Γάλλου ποδοσφαιριστή όλων των εποχών: ο Ζινεντίν Ζιντάν τότε είχε ακόμη μαλλιά, δίχως καν αρχές φαλάκρας, που λέει ο λόγος.

 

Η ακινησία του Νικοπολίδη

Το all time classic του Μπέκαμ

Οι Άγγλοι, από τη μεριά τους, έζησαν τη δική τους θρυλική στιγμή προκρίσεων, στις 6 Οκτωβρίου του 2001. Σε έναν προκριματικό γύρο που είχαν πετύχει μία από τις μεγαλύτερες νίκες στην ιστορία τους, το 5-1 επί της Γερμανίας στο Ολυμπιακό Στάδιο του Μονάχου την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου έτους, είχαν βρεθεί σε μπελάδες επειδή είχαν ηττηθεί από τους Γερμανούς 1-0 εντός έδρας, ενώ, καπάκια, άφησαν και δύο βαθμούς στο Ελσίνκι και έτσι ήταν δύο βαθμούς πάνω από τη Νασιονάλμανσαφτ, αλλά έπρεπε να πάρουν κάτι με την Ελλάδα στο «Ολντ Τράφορντ», την τελευταία αγωνιστική.

Η Εθνική είχε σχεδόν μόλις προσλάβει τον Ότο Ρεχάγκελ, ο οποίος είχε ήδη κάνει παρελθόν τον Γρηγόρη Γεωργάτο από το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα, και προερχόταν από την ήττα 5-1, επίσης στο Ελσίνκι, σε μια έδρα που ούτως ή άλλως δεν έχει νικήσει. Όμως το πρώτο μεγάλο ματς της εκπληκτικής θητείας του Ότο έγινε στο Μάντσεστερ. Ο Άγγελος Χαριστέας πέτυχε το πρώτο πολύ σημαντικό γκολ του με το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα και ο Ντέμης Νικολαΐδης τρομοκράτησε τον Σβεν Γκόραν Έρικσον. Ο «Μπεκς» ισοφάρισε με μια κλασική, πια, εκτέλεση φάουλ, μια ποινή πολύ αυστηρή, και οι Άγγλοι γλίτωσαν το βραχνά των μπαράζ. Οι Γερμανοί, κλασικά, πήγαν στα μπαράζ, προσπέρασαν δίχως μεγάλο άγχος το εμπόδιο της Ουκρανίας και έφτασαν στον τελικό, όπου υποκλίθηκαν στη ραψωδία του Ρονάλντο.

Το…. μπόνους

Τα μπινελίκια του Μαραντόνα

Σε αυτήν τη σταχυολόγηση των περιπτώσεων δεν θα μπορούσε να λείπει ο Ντιέγκο Μαραντόνα. Όχι ως παίκτης της ομάδας που έφτασε στον τελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 1990 έχοντας νικήσει μόνο 6 από τα 31 ματς που έδωσε μετά το θρίαμβο του 1986, αλλά ως προπονητής. Η συνέντευξη Τύπου μετά το παιχνίδι της 10ης Οκτωβρίου του 2009 με το Περού στο «Μονουμεντάλ» και οι χειρονομίες στους δημοσιογράφους ήταν τυπικός Ντιέγκο, ο μόνος που την εποχή που τέτοιες εξάρσεις ήταν η επιτομή της γραφικότητας, κατάφερε να γίνει το σύμβολό της χωρίς να λογίζεται… γραφικός. Ο Μάρτιν Παλέρμο, δέκα χρόνια μετά τα τρία χαμένα πέναλτί του στο παιχνίδι με την Κολομβία για το Κόπα Αμέρικα, στην ήττα 3-0, πέτυχε το γκολ της νίκης-πρόκρισης της «αλμπισελέστε» στο 92’, 2-1, παρ’ ότι η Αργεντινή, που προηγήθηκε με τον Γκονζάλο Ιγκουαΐν, ισοφαρίστηκε από τον Ερνάν Ρενγκίφο στο 89’, και η έκρηξη του Ντιέγκο προέκυψε από τα όνειρα του Μάικλ Μπέι.

Η Αργεντινή έκανε τη δουλειά παστρικά και την τελευταία αγωνιστική νίκησε 1-0 στο Μοντεβιδέο την Ουρουγουάη του Μάριο Μπολάτι, για να προκριθεί τέταρτη. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο, όμως, έφτασε ως τα προημιτελικά, όπου η Γερμανία (με τον Μεσούτ Οζίλ άτι πραγματικό, αλλά και τους παίκτες που τέσσερα χρόνια μετά θα έφταναν στην κορυφή του κόσμου) τής έριξε μια ξεγυριστή τεσσάρα και τερμάτισε άδοξα τη θητεία του Μαραντόνα στον προπονητικό θώκο του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της χώρας.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News