LONGFORM: Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα μικρό αγόρι από τα Σεπόλια!

Ό,τι είναι αυτο που θα χρειαστεί να εστιάσει κάποιος στην ιστορία του Γιάννη Αντετοκούνμπο, που τον έφερε εδώ, με το πρώτο δαχτυλίδι στο δεξιό χέρι, το βραβείο του MVP και, πρέπει να το ομολογήσουμε αν και δεν ζήσαμε εκ του σύνεγγυς τη διαδρομή, τον κορυφαίο Έλληνα παίκτη μπάσκετ μετά τον Νίκο Γκάλη, δεν είναι η ίδια η πορεία.

Όσο φανταστική και να είναι αυτή, μια δοκιμή βόμβας πλουτωνίου σε χωράφι 170.000 εκταρίων, που γράφει και η Θεοφανία Ανδρονίκου-Βασιλάκη στο νέο βιβλίο της, «Κρεσέντο Εκδίκησης», τα γυαλισμένα παπούτσια, το διορατικό βλέμμα του Σπύρου Βελλινιάτη, ακόμα και εκείνο το δυστυχές, για το παιδί με τα απαλά νύχια, μονό με τον Νίκο Παππά στην Κυπριάδου, μια ήττα που δεν έχει ξεχάσει και για τη οποία κιόλας έχει μιλήσει, η εστίαση του φακού πρέπει να γίνεται στο σημείο που βρισκόμαστε τώρα.

Είναι το επίρρημα που χρησιμοποίησε ο Αντετοκούνμπο μετά τον τέταρτο τελικό -και το από άκρου εις άκρον, από φυσικής και γεωμετρικής πλευράς, απίθανο κόψιμο στον Ντε Άντρε Έιτον- για να αποσαφηνίσει τη βιοθεωρία του. Δεν χωράει αμφιβολία ότι οι δύσκολες στιγμές τον ατσάλωσαν, ότι το πετσί του είναι πιο σκληρό από εργάτη ορυχείων στη Ζάμπια, αλλά η λεπτή απόχρωση της ίδιας της διαδρομής αφορά κυρίως στη βαθμίδα που γίνεται άλλοθι για να «ερμηνεύσει» μερικές ακραίες πράξεις.

Το σοφό παιδί

Το ρίσκο για έναν άνθρωπο που τα κατάφερε από το μηδέν

Θα μπορούσε εύκολα να κρύψει στην αφόρητη πείνα και τις μέρες που δεν ήξερε αν θα ξημέρωνε ζωντανός, μερικές ασθένειες, που δεν θα επηρέαζαν, δα, τη μεγαλειώδη ιστορία του, μια συμπεριφορά συμπλεγματικού ανδρός. Αλλά δεν το κάνει. Καθ’ όλη τη διάρκεια των τελικών, για το καλό και το κακό, οι συνεντεύξεις Τύπου του ήταν συνέδρια. Αν δεν μοιράστηκε με τα ΜΜΕ τις αγωνίες και τους προβληματισμούς του λεκτικά, το έκανε με τη γλώσσα του σώματός του. Έδειξε το σημείο που έφτασε για να πάρει την ασίστ από τον Τζρου Χόλιντεϊ στο κάρφωμα που, δεν έκρινε αλλά, έγειρε την πλάστιγγα στον πιο σημαντικό τελικό της σειράς: τον πέμπτο. Ο Γιάννης, υπενθυμίζεται ότι, έχασε τη βολή και πήρε το ριμπάουντ, μέσω τιπ, ώστε να ανανεώσει την επίθεση των Μιλγουόκι Μπακς.

Αυτό άλλωστε, δυνητικά, μοιάζει να κάνει μια ζωή, Να παίρνει τα ριμπάουντ από τις δικές του άστοχες προσπάθειες και να ανανεώνει επιθέσεις, μέχρι να βρει το στόχο του.

Από τότε που πιτσιρικάς, μέσω της καταραμένης φτώχειας, ντεμπούταρε ως πλανόδιος στα Σεπόλια μέχρι τώρα, που είναι ο πρωταθλητής του ΝΒΑ διαψεύδοντας δύο dumb, ένα από τον Τσαρλς Μπάρκλεϊ μετά το δεύτερο ημιτελικό της Ανατολής με τους Μπρούκλιν Νετς και ένα από τον Κέντρικ Πέρκινς ύστερα από το δεύτερο τελικό με τους Φοίνιξ Σανς, όταν χαρακτήρισαν ηλίθιους τους Μιλγουόκι Μπακς για το μπάσκετ που έπαιζαν, ο Αντετοκούνμπο δεν είναι απλώς ένα κινηματογραφικό πλάσμα, που έφτασε στην κορυφή μέσω τόσων υπερβάσεων που δεν είναι πια καν υπερβάσεις, αλλά η πραγματικότητα: είναι και ένα σοφό παιδί.

Δεν συμβαίνει πάντα έτσι, ακόμα και για τους πένητες, που κάθε μέρα παρουσιάζονται ως το ισοδύναμο του ζωσμένου με εκρηκτικά τρομοκράτη.

Ένα ατράνταχτο άλλοθι

Η εκκίνηση από το μηδέν έχει πολλές παγίδες

Με βάση την ιστορία του ανθρώπινου είδους, εκείνοι που τα ψιλοκουτσοφέρνουν βόλτα δεν κάνουν επανάσταση: φοβούνται να χάσουν αυτά τα λίγα που έχουν, επειδή ζουν τόσο οριακά που δεν μπορούν να διακινδυνεύσουν απώλειες.

Η οικογένεια Αντετοκούνμπο, με τα τέσσερα αγόρια, στα Σεπόλια, είχε… τίποτα: κάθε μέρα κρινόταν αν το νοίκι θα πληρωνόταν -και άρα θα αναβαλλόταν όποια αναχώρηση σε ένα ακόμα πιο στενό διαμέρισμα- και, μαζί, αν θα υπήρχαν φως και νερό κατά πρώτο λόγο, και νερό κατά δεύτερο.

Ο Γιάννης δεν χρησιμοποίησε ως άλλοθι αυτήν την ιστορία, για να την αφήσει πίσω του. Πρόκειται για το κλασικό λάθος που κάνουν παιδιά, που το πετσί τους έχει γίνει σκληρό από την ανέχεια, όταν, πια, βρίσκουν το δρόμο τους και πέφτουν πάνω στην πολυτέλεια. Προσπαθούν να διαγράψουν το παρελθόν και αυτό έχει ως αποτέλεσμα λανθασμένες αποφάσεις, ακριβώς επειδή διατίθενται πολύ γρήγορα να αρνηθούν τις κοινωνικές ρίζες του.

Ο Αντετοκούνμπο, αντιθέτως, δεν έχει οποιονδήποτε λόγο να μην τις θυμάται. Ίσα ίσα, που λειτουργούν ως ξυπνητήρι για το τι είναι πραγματικά σημαντικό στη ζωή. Από τότε που ο Βελλινιάτης διείδε, σε μια επίδειξη… επίσκεψης του Αγίου Πνεύματος, τις προοπτικές του, αν και επρόκειτο για παιδί που μπάλα μπάσκετ δεν είχε… δει, ο Γιαννης και το οικογενειακό περιβάλλον του μπορούν να προσδιορίζουν αυτήν την εποχή ως το ατσάλωμα των δεσμών τους και την αξία της οικογενειακής τριβής, που φέρνει τον «εχθρό» αντιμέτωπο με μια συμπαγή ομάδα.

Ουδείς πρέπει να αμφιβάλει ότι όταν ο Γιάννης κατέκτησε τα MVP, ήταν και τα τρία υπόλοιπα αδέλφια του, ο Θανάσης, ο Κώστας και ο Άλεξ, η μητέρα του, Βερόνικα, και βέβαια ο μακαρίτης ο πατέρας του, Τσαρλς, που πρόλαβε να δει το παιδί του να γίνεται ένας από τους πιο αναγνωρισμένους σταρ παγκοσμίως, αλλά όχι να υπογράφει το συμβόλαιο των 282 εκατομμυρίων δολαρίων, που τον έκανε τον πιο ακριβοπληρωμένο παίκτη όλων των εποχών στο ΝΒΑ. Ήταν η σύντροφός του, Μαράια Ριντλσπρίγκερ, με την οποία έχει πια οικογένεια μέσα από το αθώο πρόσωπο του μικρού Λίαμ-Τσαρλς. Ήταν οι άνθρωποι που στάθηκαν ανυστερόβουλα στο πλευρό του, είτε τους αντιγύρισε τη βοήθεια που του προσέφεραν, ή όχι.

Συγκεκριμένη συμπεριφορά

Περιβάλλον που δεν συγχωρεί την αβαρία

Για την ακρίβεια, η αλλαγή της πορείας, κυρίως λόγω των συμπλεγμάτων και των απωθημένων που δημιουργεί μια περίοδος γεμάτη με πείνα, δεν είναι δύσκολη υπόθεση. Το δικό του ρόλο παίζει, από τη μεριά του, το περιβάλλον στο οποίο κάποιος εργάζεται. Το ΝΒΑ εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες δεν αφήνει τους αστέρες του και τα prospects του να παρεκκλίνουν, ενώ, όπως είναι ευνόητο, οι συμφωνίες με χορηγούς, στην περίπτωση του Γιάννη η γαργαντουική με τη ΝΙΚΕ, απαιτούν συγκεκριμένη συμπεριφορά.

Ο Γιάννης και όλη η οικογένεια έχουν ασπαστεί εκείνη την περίοδο και αυτό, αν δεν φαίνεται από τις αναφορές τους σε αυτήν, είναι σημαντικό. Προσφέρει ισορροπία η έλλειψη άρνησης για τις δυσκολίες και το παρελθόν. Εξάλλου, ο πιο σημαντικός δείκτης δυσκολίας στο ταξίδι του από τον Φιλαθλητικό στο ΝΒΑ βρισκόταν στην ίδια τη δουλειά που ο Αντετοκούνμπο έβαζε. Αλλιώς η ίδια η μετακόμιση ήταν εύκολη υπόθεση. Ο Φιλαθλητικός έγινε λημέρι τεχνικών διευθυντών, ενώ, την άνοιξη του 2013 και πριν τις 27 Ιουνιου στο Μπρούκλιν, που ο Γιάννης επελέγη στο νούμερο 15 των ντραφτ από τους Μιλγουόκι Μπακς, μέχρι και ο Ντάνι Έιντζ τον παρακολούθησε σε παιχνίδι, στην Κρήτη με τον ΟΦΗ. Μάλιστα, στην αρχή οι Κρητικοί τον έβρισαν επειδή τον πέρασαν «για κατάσκοπο» ομάδας από το νησί, ενώ, όταν έμαθαν ποιος ήταν αυτός ο τύπος, ο γενικός μάνατζερ των Μπόστον Σέλτικς, αποθέωσαν με συνθήματα τους… Λος Άντζελες Λέικερς.

Δεν ολίσθησε

Ο χαρακτήρας του ανθρώπου γαλουχείται από το σπίτι του

Ο Αντετοκούνμπο, μέσα σε όλη αυτήν την πορεία, ως βετεράνος οκτώ χρόνων στο ΝΒΑ, δεν έδειξε, τουλάχιστον μέσω των αντιδράσεών του, πως, έχοντας αφήσει τα δύσκολα χρόνια πίσω του, είχε σε οποιαδήποτε στιγμή την ψευδαίσθηση ότι είχε κατακτήσει τον κόσμο. Από τότε που, νεόκοπος στο Μιλγούοκι, χάθηκε στην πόλη και ξεκίνησε να τρέχει για να είναι παρών στην πρώτη προπόνηση των Μπακς το 2013 και έστειλε ακέραιο τον πρώτο μισθό του στη μητέρα του, ως και σήμερα, με τη λογική του ανθρώπου που αντιλαμβάνεται ότι οι χρονικές διαστάσεις μπορούν να λειτουργήσουν μόνο ως μέσο οπισθοχώρησης, στο ψάξιμο των ορίων του είχε ήδη απορρίψει την οίηση, από την οποία τόσοι και τόσοι ταλαντούχοι αθλητές, που βρήκαν το δρόμο τους από τις βρόμικες συνοικίες στο φως, υιοθετούν, παραμένει συγκεντρωμένος.

Κι αυτό δείχνει θαυμαστή πνευματική και ψυχική ισορροπία, όταν εμείς, οι κοινοί άνθρωποι, χρειαζόμαστε πολύ λιγότερα για να πάρουμε το ύφος του κόκορα, το οποίο, βεβαίως, καταστρέφεται συνοπτικά από τις συνθήκες, ακριβώς επειδή η έπαρση πιάνει τόσο χώρο που η προετοιμασία για την αλλαγή μιας κατάστασης είναι ανύπαρκτη.

Εν ολίγοις, η διαθεσιμότητά του στη σκληρή δουλειά και, βέβαια, το ίδιο το περιβάλλον του τον κράτησαν συγκεντρωμένο και του έδωσαν το πλεονέκτημα να έχει τον τρόπο να διαχειριστεί οποιαδήποτε συνθήκη. Χρησιμοποίησε τις διδαχές των βετεράνων συναδέλφων του, όχι για να στρουθοκαμηλίσει ή να τρομάξει τους συμπαίκτες του, αλλά για να τις προσθέσει διαρρυθμισμένες στη δική του προσωπικότητα.

Ισχυρή μνήμη

Οι άνθρωποι που δεν έχει ξεχάσει

Στα Σεπόλια και τον Φιλαθλητικό, ο Αντετοκούνμπο βρήκε οικείο περιβάλλον και αφυλετική αγάπη, από ανθρώπους, μάλιστα, που δεν είχαν μάθει να μην είναι ρατσιστές, ούτε γαλουχήθηκαν με υποκριτικά σλόγκαν περί ισότητας, αλλά απλώς «άκουγαν» τα καλέσματα της αλληλεγγύης. Δεν το ξέχασε ούτε έριξε πέτρα μαύρη με γυρισμένη την πλάτη, λέγοντας αντίο. Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει προμηθεύσει με είδη πρώτης ανάγκης την περιοχή, ενώ έχει χρηματοδοτήσει τον Φιλαθλητικό.

Προς πείσμα φασιστικών συμπεριφορών, οι οποίες ακόμη καλά κρατούν μέσω των απρόσωπων οχετών του διαδικτύου, αλλά και εκείνων των κουκουλοφόρων που κατέστρεψαν το γκράφιτι προς τιμή του στο Παλαιό Φάληρο, τον περυσινό Ιούνιο, ο Αντετοκούνμπο έχει στυλώσει τα ποδάρια του αγαπώντας αυτήν τη χώρα, από την οποία μέχρι και το διαβατήριο του έβγαλαν την πίστη για να το εκδώσουν και «υπέκυψαν» μόνο ενώπιον μπροστά της νιγηριανής απειλής, δηλαδή της περίπτωσης ο Γιάννης να στελέχωνε την πατρίδα των γονιών του, καθώς θα τον έχαναν για πάντα από την Εθνική. Ως θρέμμα του ελληνικού μπάσκετ, ο Αντετοκούνμπο δεν έχει ξεχάσει ότι οι τροφοί του δεν ήταν τα κλιμάκια των εθνικών ομάδων και μια αρμονική πρόοδος, αλλά η καλή καρδιά εκείνων που αγόραζαν αυτά τους πουλούσε στο δρόμο και, βέβαια, οι κάτοικοι της περιοχής του και οι παράγοντες της ομάδας του. Με μια τέτοια ισχυρή μνήμη, το «Φρικιό από την Ελλάδα» διαχωρίζει και τη δική του στάση ζωής, βάζοντας στο τραπέζι όλες τις παραμέτρους χωρίς να νιώθει την επιθυμία να λειτουργήσει ως Καίσαρας.

Αρκετές φορές, παρεμπιπτόντως, η στάση του έχει γίνει σκληρή για τους Μπακς: μετά τον αποκλεισμό με θύτη τους Μαϊάμι Χιτ πέρυσι, στη «φούσκα», ο Αντετοκούνμπο σταμάτησε να ακολουθεί τους συμπαίκτες του στα social media και έτσι, αυτομάτως, δημιούργησε τις φήμες για το αμφίβολο μέλλον του με το Μιλγουόκι. Παρά ότι ο ίδιος είπε πως δεν παίρνει αποφάσεις για την ομάδα, δεν θα μπορούσε να αντισταθεί στην παρόρμηση της παράθεσης της γνώμης του.

Η ανάλυση ως μέσο της δημιουργικότητας

Το γενικό παράδειγμα οδηγεί στο ειδικό

Κι ενώ η φιλοσοφία εμφανίζεται ως άλλοθι για εκείνον που δεν θέλει να πάρει την ευθύνη για τη στασιμότητα στην οποία έχει περιέλθει, ο Γιάννης την χρησιμοποιεί, όπως προέκυψε, τουλάχιστον, από τις συνεντεύξεις Τύπου στα φετινά play off, ως όχημα δημιουργικότητας. Δεν θέλει και πολύ, όταν ο δρόμος προς το μέρος που θέλεις να φτάσεις, δεν φαίνεται στον ορίζοντα, το κίνητρο να χωλαίνει και η ενέργεια να μειώνεται. Η φιλοσοφία είναι η προσέγγιση που ταιριάζει στη σκληρή δουλειά -και όχι, σε αυτήν την περίπτωση, στην απαλοιφή της. Μόνο μέσω της πειθούς σε ένα γενικό παράδειγμα γίνεται να συνεχίσει να υπάρχει.

Έτσι, άλλωστε, ακόμα και εν τη απουσία του μετά τον τραυματισμό στον τέταρτο τελικό της Ανατολής με τους Ατλάντα Χοκς, η οποία οφειλόταν σε υπερέκταση γονάτου, έκανε τους συμπαίκτες του καλύτερους και, βέβαια, τους χάρισε ένα δαχτυλίδι πρωταθλητή του ΝΒΑ. Αυτό που φορά, στα 26 του, πιο μικρός από τον Μάικλ Τζόρνταν και τον ΛεΜπρόν Τζέιμς, όταν κατέκτησαν αυτοί τα δικά τους πρώτα πρωταθλήματα, στο χέρι. Και το οποίο φωτίζει σαν πυγολαμπίδα, αλλά το δικό του φως, που τον οδήγησε στη γη της επαγγελίας μέσα από στενά σοκάκια και ατραπούς, ήταν η αυτοσυγκράτηση, ακριβώς τη στιγμή που αβίαστα θα μπορούσε να έχει παρασυρθεί από τη σημασία που του έδιναν.