Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: H ξεχασμένη τέχνη της… ραβέρσας!

Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ κλείνει το Σάββατο, 16 Απριλίου, τα 75 του. Οι Λέικερς γιόρτασαν προ εβδομάδος τα γενέθλιά του, ενώ το μπάσκετ κλίνει το γόνυ ευγνώμον για τη ραβέρσα του, που άφησε ως μνημειώδη παρακαταθήκη.

Ας αποτυπωθεί επιτέλους η αλήθεια: Το sky hook δεν έγινε μετά τον Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, σε συχνότητα, όχι επειδή ήταν παρωχημένο ή άλλες τέτοιες μπουρδολογίες, αλλά επειδή ουδείς μπορούσε να το κάνει. Αυτή η μοναδική ραβέρσα, με την ποιητική κίνηση του καρπού όταν το τεντωμένο προς τα πίσω χέρι έφτανε στο ψηλότερο σημείο, ήταν προνόμιο μόνο του υπέροχου Λιου Αλτσίντορ, που γεννήθηκε με τον Απρίλιο του 1947 να έχει περάσει του δρόμου τα μισά και να έχει φτάσει στη 16η μέρα του.

Ο θρύλος των Μπακς και των Λέικερς και η… λατρεμένη του συζήτηση!

Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ ακόμα και τώρα, στα 75 του, απολαμβάνει να πηγαίνει σε εκπομπές για να ακούει δημοσιογράφους, που δεν έχουν χρησιμοποιήσει το όνομά του στις συζητήσεις για τον κορυφαίο όλων των εποχών, να σχολιάζουν, ενώπιόν του και μόνο, πώς γίνεται να μη συγκαταλέγεται στους καλύτερους. Ο Καρίμ, βεβαίως, το ξέρει ότι είναι, δεν έχει ανάγκη από καθέναν να μεριμνήσει για τη δική του υστεροφημία, άλλωστε από τις 16 Ιουλίου του 1964, που στο Άπερ Ιστ Μανχάταν, ο Τόμας Γκίλιγκαν, ένας λευκός αστυνομικός εκτός υπηρεσίας, σκότωσε ένα 15χρονο μαύρο, τον Τζέιμς Πάουελ και την επόμενη μέρα η ειρηνική διαμαρτυρία των Αφροαμερικανών στον τόπο της γέννησής του πνίγηκε στο αίμα, έχει πολύ σημαντικότερα πράγματα από το μπάσκετ για να ασχοληθεί.

Έχει να μιλήσει -και ακόμα και τώρα το κάνει- για τις μάχες που πρέπει να δοθούν για μια ευνομούμενη για όλους κοινωνία, για τις ΗΠΑ που είναι η καλύτερη χώρα στον κόσμο, αλλά για να παραμείνει τέτοια χρειάζεται πολλή δουλειά, για τα συναισθήματά του μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ, για τις ήξεις αφήξεις του ΛεΜπρόν Τζέιμς με τον κορονοϊό, που με κείμενό του κατακεραύνωσε, για την απόφαση που πήρε το 1971 να αλλάξει το ονοματεπώνυμό του και από Λιου Αλσίντορ να αυτοαποκληθεί Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ, για τις μέρες του 1967 που έτρεξε, ως έφηβος, στο Κλίβελαντ, μαζί με εφτά επαγγελματίες αθλητές, προκειμένου ο Μοχάμεντ Αλί να μη νιώθει μόνος στη μάχη που έδινε για να υπερασπιστεί τη θέση του και να μην πάει στον πόλεμο του Βιετνάμ…

Μπορεί να αφηγηθεί πώς πήρε την απόφαση, ως ο νούμερο ένας κολεγιόπαις, ο παίκτης της χρονιάς για τις Ηνωμένες Πολιτείες, το πιο κυρίαρχο στοιχείο της πιο κυρίαρχης ομάδας, του UCLA, να μην πάει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού, διαμαρτυρόμενος για την κατάσταση που επικρατούσε με τους Αμερικανούς, και πώς συγκρούστηκε με τον Τζον Γούντεν, τον προπονητή του στο κολέγιο της Καλιφόρνια, που θεωρούσε τιμή οποιουδήποτε να υπηρετεί την πατρίδα του από κάθε πόστο. Ο νεαρός Λιούις τού είχε απαντήσει τότε, «ζω εδώ, αλλά στην πράξη δεν είναι η πατρίδα μου».

Έχει να πει ιστορίες για την κινηματογραφική, αλλά αληθοφανέστατη και με αληθινά στοιχεία μονομαχία του με τον Μπρους Λι στην ταινία «Game of Death», που βγήκε στους κινηματογράφους το 1978, πέντε χρόνια μετά το θάνατό του, και να στηλιτεύσει τον τρόπο με τον οποίο τον παρουσίασε ο Κουέντιν Ταραντίνο στο τελευταίο φιλμ του, «Once upon a time in Hollywood»

Και, φυσικα, έχει να μιλήσει για μπάσκετ.

Στις ΗΠΑ το λένε sky hook, στην Ελλάδα την ξέραμε ως… την πιο θρυλική ραβέρσα που υπήρξε ποτέ στο μπάσκετ

Το sky hook έγινε, με κάποιον τρόπο, ένα μέσο υποτίμησής του. Από νωρίς, από τότε που με το Μιλγουόκι εφτασε στην κατάκτηση του πρώτου τίτλου του, το 1971, τη δεύτερη χρονιά του στα «ελάφια», χαρίζοντας το ένα και μοναδικό πρωτάθλημά του στον κύριο τριπλ νταμπλ, Όσκαρ Ρόμπερτσον, και συνδεόμενος, στις μέρες μας, με τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, ο οποίος προσφάτως τον προσπέρασε στους πόντους με τη φανέλα των Μπακς, ο Καρίμ θεωρούνταν… εξωγήινος, ειδικά στη Βοστόνη και τους Σέλτικς, με τους οποίους σε όλη την καριέρα του αντάμωσε συχνά ως αντίπαλος. Είχαν προηγηθεί τα τρία διαδοχικά πρωταθλήματα με το UCLA, από το 1967 έως το 1969, με όλα τα διαθέσιμα ατομικά βραβεία, είτε επρόκειτο για τον Αμερικανό Παίκτη Κολεγίου του έτους είτε για τον All American είτε για τον κορυφαίο των Final 4, και το αλησμόνητο ρεκόρ των 71 διαδοχικών νικών, αλλά και ο κανονισμός του καρφώματος, που άλλαξε το NCAA το 1967, μετά την κατάκτηση του πρώτου πρωταθλήματος από τους «Μπρούινς». Ο Καρίμ τής είχε δώσει ένα φυλετικό πλαίσιο, επειδή «οι περισσότεροι που καρφώνουν είναι μαύροι». Ήταν εκείνο το σωτήριο έτος για τον πλανήτη που ανακάλυψε τη ραβέρσα και τη σμίλεψε με ένα μοναδικό τρόπο, αφού η απόσταση που δημιουργούσε ανάμεσα στο δεξιό χέρι του και τον αντίπαλό του ήταν τέτοια, που όταν ο δεύτερος μπορούσε να έρθει σε επαφή με την μπάλα, εκείνη κατέβαινε.

Ο Καρίμ εκτελούσε αυτό το σουτ δίχως να αλλάζει οτιδήποτε στην κίνησή του, λες και χόρευε ως τραγουδιστής που έκανε δεύτερη φωνή σε συναυλία του Τζέιμς Μπράουν. Έτσι πέτυχε χιλιάδες από τους 38.387 πόντους, που ακόμη τον διατηρούν στην πρώτη θέση των σκόρερ όλων των εποχών στο ΝΒΑ, αν και ο ΛεΜπρόν μάλλον θα τον ξεπεράσει την επόμενη σεζόν ή τη μεθεπόμενη. Ο Τζαμπάρ δεν δίσταζε να τα βάλει με όσους τον απογοήτευαν. Το έκανε με τον Γουίλτ Τσάμπερλεϊν, όταν, νεαρός ακόμη, έβλεπε τα Μέσα που ασχολούνταν με το μπάσκετ να τον προκρίνουν ως καλύτερο του «Stilt», φέρνοντας την αντίσταση του τελευταίου. Ο Τσάμπερλεϊν δεν άφησε αναπάντητες τις προκλήσεις και ο Τζαμπάρ δεν θα οπισθοχωρούσε, οπότε η κόντρα ουσιαστικά δεν τελείωσε παρά μόνο όταν ο μνημειώδης σέντερ των Φιλαδέλφεια Γουόριορς και τον Λος Άντζελες Λέικερς, με τα δύο πρωταθλήματα, παράτησε το μπάσκετ για να το γυρίσει στο… βόλεϊ, δηλαδή το 1973.

Ούτως ή άλλως, και αν εξαιρεθούν οι ιστορικοί 100 πόντοι που έβαλε στις 2 Μαρτίου του 1962 απέναντι στους Νιου Γιορκ Νικς, ο Τζαμπάρ τον ξεπέρασε σε όλα: πήρε 6 πρωταθλήματα (1971, 1980, 1982, 1985, 1987, 1988) αντί δύο, ήταν ισάριθμες φορές MVP της κανονικής περιόδου (1971, 1972, 1974, 1976, 1977, 1980), δύο φορές MVP των τελικών (1971, 1985), δηλαδή σε μία απόσταση 14 ετών, που είναι η μακρύτερη στην Ιστορία, 10 φορές μέλος της πρώτης πεντάδας του NBA, 19 φορές All Star, πέντε φορές στη δεύτερη ομάδα και άλλες τόσες στην καλύτερη αμυντική ομάδα, έξι στη δεύτερη καλύτερη αμυντική ομάδα, δύο φορές, το 1971 και το 1972, πρώτος σκόρερ του NBA, τέσσερις πρώτος στα κοψίματα και μία στα ριμπάουντ, μέλος των τριών ομάδων που βγήκαν, πρώτα των 35, μετά των 50 και φέτος των 75. Ήταν ρούκι της χρονιάς το 1970, ενώ όλες οι φανέλες του αποσύρθηκαν: το νούμερο 33 τόσο από το UCLA όσο και από τους Μπακς και από τους Λέικερς.

Τα… μπουκέτα με τον Μπερντ και η σχέση με τον Μάτζικ

Πριν μία εβδομάδα, στο Λος Άντζελες και συγκεκριμένα στην «Crypto.com Arena», μαζεύτηκαν πολλοί παίκτες των Λέικερς της δεκαετίας του ’80, μεταξύ αυτών και ο Μάτζικ Τζόνσον, οι σχέσεις του οποίου με τον Καρίμ, όταν οι δυο τους ήταν εν ενεργεία, ήταν τεταμένες, για να γιορτάσουν έναν τύπο που είχε μια καριέρα 20 χρόνων στο πρωτάθλημα και που σημάδεψε με όλη τη συμπεριφορά του μια ολόκληρη εποχή. Ο Καρίμ δεν ανεχόταν μύγα στο σπαθί του ακόμα και όταν τσακωνόταν: λίγο έλειψε να πιαστεί στα μπουκέτα με τον Λάρι Μπερντ στους τελικούς του 1984, ενώ ο Κεντ Μπένσον ήταν πιο άτυχος: το 1977, ο Μπένσον φόρεσε τη φανέλα των Μπακς και στο πρώτο παιχνίδι του έριξε μία αγκωνιά στον Τζαμπάρ, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να του αμολήσει ένα μπουνίδι που του έσπασε το σαγόνι. Ο Καρίμ έσπασε το… χέρι του και έτσι έχασε το MVP εκείνης της σεζόν από τον Μπιλ Γουόλτον.

Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ είναι μια τιτάνια μορφή, κοινωνικά. Έμαθε να ζει με το ύψος του από μικρός, στα 14 του ήταν 2,03μ. και έμαθε να το εκμεταλλεύεται προς όφελός του. Τώρα, στα 75 του, εξαιρετικά χορτασμένος, πηγαίνει προς το λυκόφως της ζωής του. Οι κακίες θάφτηκαν στο χρονοντούλαπο, αυτό που πραγματικά θέλει, είναι ο κόσμος να γίνει ένα καλύτερο μέρος, όχι μόνο για τους Αφροαμερικανούς αλλά, για όλους.

Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ: H ξεχασμένη τέχνη της... ραβέρσας!