Τζόνι Βαϊσμίλερ: Ο ολυμπιονίκης που έγινε διάσημος ως Ταρζάν και έσωσε ζωές

Η αναγνώριση των κορυφαίων αθλητών ως celebrities οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στον Τζόνι Βαϊσμίλερ, ο οποίος πέθανε στις 20 Ιανουαρίου 1984, σε ηλικία 79 ετών. Διότι ήταν ένας από τους πρώτους ολυμπιονίκες-σταρ, που εξαργύρωσε τα κατορθώματά του στις πισίνες με μια ακόμα μεγαλύτερη κινηματογραφική καριέρα.

Οι προπολεμικές ταινίες του ήρωα της ζούγκλας με τον Βαϊσμίλερ (ή Γουαϊσμούλερ, κατά την αμερικάνικη προφορά) γαλούχησαν γενιές πιτσιρικάδων και στην Ελλάδα, κατά τις στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Σήμερα, βέβαια, ο Ταρζάν φαίνεται… αρχαίος, η φήμη του Βαϊσμίλερ έχει ξεθωριάσει και ακόμα λιγότεροι είναι εκείνοι που γνωρίζουν ότι είχε υπάρξει μεγάλος κολυμβητής. Για την ακρίβεια, ο κορυφαίος της εποχής του!

Γεννημένος το 1904 σε ένα χωριό τής τότε Αυστροουγγαρίας, που σήμερα ανήκει στη Ρουμανία, ο Βαϊσμίλερ βρέθηκε μαζί με τους γονείς του στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ πριν καλά-καλά χρονίσει. Σε ηλικία 9 ετών, κι ενώ η οικογένειά του είχε μετακομίσει στο Σικάγο, προσβλήθηκε από πολιομυελίτιδα. Ο γιατρός που τον παρακολουθούσε, συνέστησε να αρχίσει να κολυμπάει για αρκετά λεπτά κάθε μέρα, ώστε να καταπολεμήσει την ασθένεια που άφηνε παράλυτα χιλιάδες παιδιά εκείνη την εποχή.

Έτσι, ο μικρός Τζόνι άρχισε να κολυμπάει στη λίμνη Μίσιγκαν και δεν κατάφερε απλώς να περπατήσει ξανά, αλλά ανακάλυψε και ότι ήταν πολύ πιο γρήγορος απ’ τα υπόλοιπα παιδιά. Παρόλο που οι αμερικάνικες πηγές πληροφόρησης διαφωνούν για το κατά πόσο ασχολήθηκε συστηματικά με την αγωνιστική κολύμβηση από μικρή ηλικία, είναι γεγονός ότι είχε ξεχωρίσει με τις επιδόσεις του προτού κλείσει τα 18 του χρόνια.

Υπό την καθοδήγηση του προπονητή, Μπιλ Μπάκρακ, ο Βαϊσμίλερ πήρε μέρος στο εθνικό πρωτάθλημα κολύμβησης των ΗΠΑ το 1921 και σάρωσε όλους τους τίτλους στο ελεύθερο και στο ύπτιο. Έναν χρόνο αργότερα, έφτασε στο επίτευγμα που του χάρισε την αθλητική αθανασία. Έγινε ο πρώτος αθλητής που κολύμπησε τα 100 μέτρα ελεύθερο σε λιγότερο από ένα λεπτό (58.6). Βελτίωσε δηλαδή κατά σχεδόν δευτερόλεπτα το προηγούμενο παγκόσμιο ρεκόρ του συμπατριώτη του, Ντιουκ Καχαναμόκου (1.00.4).

Η απόλυτη καταξίωση για τον Βαϊσμίλερ ήρθε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924 στο Παρίσι. Εκεί κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια στα 100, τα 400 και τα 4×200 μέτρα ελεύθερο, αλλά κι ένα χάλκινο ως μέλος της εθνικής ομάδας υδατοσφαίρισης των ΗΠΑ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στην Αμβέρσα, πρόσθεσε στη συλλογή του άλλα δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια, στα 100 και στα 4×200 μέτρα ελεύθερο.

Στο μεταξύ, είχε κατεβάσει από το 1927 το παγκόσμιο ρεκόρ των 100 μέτρων ελεύθερο στα 51.0 δευτερόλεπτα, επίδοση που άντεξε για δεκαεπτά ολόκληρα χρόνια. Στη σύντομη χρονικά καριέρα του, ο Βαϊσμίλερ σημείωσε 67 παγκόσμια ρεκόρ και κατέκτησε 52 εθνικούς τίτλους. Ακόμα και σήμερα θεωρείται ένας από τους τρεις κορυφαίους κολυμβητές όλων των εποχών, μαζί με τον Μάικλ Φελπς και τον Μαρκ Σπιτς.

Μεγαλύτερο παράσημο κι απ’ τα μετάλλια, όμως, ήταν οι δεκάδες άνθρωποι που έσωσε από πνιγμό χάρη στις κολυμβητικές του ικανότητες. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό της 28ης Ιουλίου 1927, όταν  μαζί με τον αδελφό του, Πίτερ, που τον βοηθούσε στην προπόνησή του, έσωσαν έντεκα ναυαγούς ενός πλοίου που βυθίστηκε στη λίμνη Μίσιγκαν.

Η μετάβαση στον κινηματογράφο

Μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928 ο Βαϊσμίλερ ήταν πλέον ένας σταρ της αμερικάνικης showbiz. Η φήμη του είχε υπερβεί τα σύνορα του αθλητισμού και εταιρίες μαγιό και εσωρούχων τού πρόσφεραν σεβαστές αμοιβές για να διαφημίσει τα προϊόντα τους στα περιοδικά και τις εφημερίδες της εποχής.

Το 1929 έκανε και την παρθενική του εμφάνιση στον κινηματογράφο, υποδυόμενος τον Άδωνι στην ταινία Glorifying the American Girl. Ο ρόλος του είχε μικρή διάρκεια και καθόλου λόγια. Το μόνο που έκανε ο Βαϊσμίλερ ήταν να σταθεί ημίγυμνος για μερικά δευτερόλεπτα δίπλα στην πρωταγωνίστρια, Μαίρη Ίτον. Οι παραγωγοί της ταινίας «πουλούσαν» την εντυπωσιακή εξωτερική του. εμφάνιση.

Οι παραγωγοί της Metro-Goldwyn-Mayer, ωστόσο, θεώρησαν ότι ο ολυμπιονίκης της κολύμβησης είχε τα προσόντα για να κάνει ολοκληρωτική μετάβαση στον κινηματογράφο. Έτσι, το 1932 του πρόσφεραν συμβόλαιο επταετούς διάρκειας, για να υποδυθεί τον Ταρζάν. Οι ταινίες με τον λογοτεχνικό ήρωα του Έντγκαρ Ράις-Μπάροους έκαναν ήδη θραύση στις ΗΠΑ, όμως ο Βαϊσμίλερ απογείωσε τον ρόλο.

Μέχρι το 1948 πρωταγωνίστησε σε δώδεκα ταινίες ως «Βασιλιάς της Ζούγκλας», έχοντας στο πλευρό του τη Μορίν Ο’Σάλιβαν ως «Τζέιν» και την εμβληματική μαϊμού Τσίτα. Αυτός καθιέρωσε την περίφημη κραυγή του Ταρζάν και οι ταινίες του δεν έπαψαν να γίνονται ανάρπαστες σε πολλές χώρες του κόσμου, ακόμα και πολλά χρόνια αφότου εγκατέλειψε το brand και ο ρόλος του ανατέθηκε σε άλλους ηθοποιούς.

Ο Βαϊσμίλερ συνέχισε την καριέρα του στη σειρά ταινιών «Ο Τζιμ της ζούγκλας» (Jungle Jim), η οποία αργότερα έκανε πέρασμα και από την τηλεόραση. Αποσύρθηκε από την υποκριτική το 1958 κι έχει το δικό του αστέρι στη Λεωφόρο της Δόξας του Χόλιγουντ.

Οι πέντε γάμοι και το τέλος

Όσο σταθερός ήταν στις αθλητικές και τις κινηματογραφικές διακρίσεις, τόσο άστατος ήταν στην προσωπική του ζωή. Έκανε πέντε γάμους, ένας εκ των οποίων με τη διάσημη Μεξικανή ηθοποιό και τραγουδίστρια, Λούπε Βέλες, αλλά έμεινε για πολλά χρόνια μαζί μόνο με την τελευταία  σύζυγό του, τη Μαρία Γκερτρούντε Μπάουμαν.

Από το 1963 που παντρεύτηκαν, τους χώρισε μόνο ο θάνατος. Τα προβλήματα υγείας για τον θρυλικό κολυμβητή είχαν αρχίσει από το 1974, όταν διαπιστώθηκε ότι έπασχε από καρδιοπάθεια κατά τη διάρκεια νοσηλείας του για ένα κάταγμα που είχε υποστεί στο πόδι. Το 1977 ταλαιπωρήθηκε από εγκεφαλικά επεισόδια, που επιδείνωσαν την κατάστασή του.

Ο Βαϊσμίλερ πέθανε από πνευμονικό οίδημα στις 20 Ιανουαρίου 1984, στο Ακαπούλκο του Μεξικού. Είχαν εγκατασταθεί εκεί με την Μπάουμαν μερικά χρόνια νωρίτερα και μάλλον δεν ήταν συμπτωματικό ότι σ’ αυτήν την πόλη είχε γυριστεί η τελευταία ταινία του ως «Ταρζάν».

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 20 Ιανουαρίου

2019: Ο Στέφανος Τσιτσιπάς νικά τον Ρότζερ Φέντερερ με 3-1 σετ (6-7, 7-5, 7-6, 7-6) και προκρίνεται στα προημιτελικά του Αυστραλιανού Όπεν. Ο παλαίμαχος θρύλος του τένις, Τζον ΜακΕνρο, ο οποίος είναι επιφορτισμένος με τις συνεντεύξεις των αθλητών ύστερα από κάθε αγώνα, κάνει λόγο για «αλλαγή σκυτάλης».

2002: Ο Ολυμπιακός νικά με 3-2 την ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια και αποκτά προβάδισμα για την κατάκτηση του τίτλου. Οι «ερυθρόλευκοι» βρίσκονταν πίσω στο σκορ με 2-1, αλλά ανέτρεψαν την κατάσταση χάρη σε γκολ του Ζιοβάνι (79′) και του Τζόρτζεβιτς (90′).

1994: Πεθαίνει σε ηλικία 84 ετών ο σερ Ματ Μπάσμπι, ένας από τους κορυφαίους προπονητές στην ιστορία του αγγλικού ποδοσφαίρου. Ήταν ο προπονητής της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από το 1945, επέζησε από το αεροπορικό δυστύχημα του Μονάχου το 1958 και δημιούργησε από τη μηδέν μια νέα ομάδα που έφτασε στην κορυφή της Ευρώπης το 1968.

1985: Ο ΠΑΟΚ νικά τον Παναθηναϊκό στο ΟΑΚΑ με 1-0 και αναδεικνύεται πρωταθλητής χειμώνα με πέντε βαθμούς διαφορά από τους «πράσινους». Το γκολ της μεγάλης νίκης πετυχαίνει ο Γιουγκοσλάβος Ράντε Πάπριτσα, με εντυπωσιακή κεφαλιά στο 80ό λεπτό.

1983: Πεθαίνει από κίρρωση του ήπατος ο Μανέ Γκαρίντσα, ο βιρτουόζος Βραζιλιάνος εξτρέμ που είχε καθοριστική συμβολή στην κατάκτηση των Παγκοσμίων Κυπέλλων του 1958 και του 1962. Η άσωτη ζωή που έκανε από τα χρόνια της δόξας του τον κατέστρεψε, με συνέπεια να πεθάνει αλκοολικός, άφραγκος και ξεχασμένος, σε ηλικία μόλις 49 ετών.

1982: Η Εθνική Ελλάδας γνωρίζει την ήττα με 2-1 από την Πορτογαλία, σε φιλικό αγώνα που διεξάγεται στη Νέα Φιλαδέλφεια και ο οποίος είναι ο πρώτος της με προπονητή τον Σερραίο, Χρήστο Αρχοντίδη.

1976: Ιδρύεται ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ελλήνων Ποδοσφαιριστών (ΠΣΑΠ) με πρώτο πρόεδρο τον διεθνή μέσο του Παναθηναϊκού, Μίμη Δομάζο.

1974: Για πρώτη φορά στα χρονικά του αγγλικού ποδοσφαίρου διεξάγεται αγώνας την Κυριακή, αντί για το παραδοσιακό Σάββατο. Πρόκειται για την αναμέτρηση της Β’ Κατηγορίας ανάμεσα στη Μίλγουολ και τη Φούλαμ (1-0). Οι ιθύνοντες των γηπεδούχων βρίσκουν έναν έξυπνο τρόπο για να παρακάμψουν την απαγόρευση πώλησης εισιτηρίων σε ημέρα αργίας: Υποχρεώνουν τους θεατές να αγοράσουν το match programme στην τιμή που ισοδυναμούσε με εκείνη του εισιτηρίου.

1963: Διεξάγεται ο πρώτος ευρωπαϊκός αγώνας στο κλειστό γυμναστήριο του Παναθηναϊκού στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, τον περίφημο «Τάφο του Ινδού». Ο Παναθηναϊκός γνωρίζει την ήττα με 97-73 από τη Ρεάλ Μαδρίτης για το Κύπελλο Πρωταθλητριών, έχοντας στη σύνθεσή του τον Πέτρο Παναγιωταράκο και τον μετέπειτα πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης, Γιώργο Βασιλακόπουλο.

1892: Στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης διεξάγεται ο πρώτος αγώνας μπάσκετ, του νέου αθλήματος που έχει επινοήσει ο Καναδός καθηγητής, Τζέιμς Νέισμιθ. Αντιμέτωποι είναι οι φοιτητές και οι καθηγητές της Χριστιανικής Αδελφότητας Νέων του Σπρίνγκφιλντ, με τους πρώτους να παίρνουν τη νίκη με σκορ 5-1.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News