Μπομπ Πέισλι: Μισός αιώνας Λίβερπουλ

Λίβερπουλ, 12 Ιουλίου 1974. Ο δημοσιογράφος Τόνι Γουίλσον, τρελός και παλαβός, σταματάει τους ανθρώπους στο δρόμο. «Ο Μπιλ Σάνκλι φεύγει», τους λέει πότε φωναχτά και πότε ψιθυριστά. Οι πολίτες παγώνουν και το σκέφτονται ή μειδιούν κατευθείαν. «Πας να μας τη φέρεις», αποφαίνονται όλοι.

Ο Τόνι Γουίλσον δεν γίνεται πιστευτός αρχικά, αλλά από το μεσημέρι εκείνης της Παρασκευής ένα πέπλο θρήνου απλώνεται πάνω από την πόλη. Στη συνέντευξη Τύπου που διοργανώνει εκτάκτως η διοίκηση της ομάδας, ο πρόεδρος Τζόνι Σμιθ έχει τον προπονητή των «κόκκινων» στα δεξιά του.

«Είναι με μεγάλη απροθυμία που εγώ, ως πρόεδρος του ποδοσφαιρικού κλαμπ της Λίβερπουλ, πρέπει να σας πληροφορήσω ότι ο κύριος Σάνκλι κοινοποίησε ότι επιθυμεί να αποχωρήσει της ενεργού συμμετοχής του στο ποδόσφαιρο. Και το συμβούλιο με πελώρια απροθυμία αποδέχθηκε την απόφασή του. Θα ήθελα, σε αυτήν τη φάση, να καταθέσω την υψηλή εκτίμηση του συμβουλίου για τα θαυμάσια επιτεύγματα του κυρίου Σάνκλι κατά τη διάρκεια της θητείας του», είπε ο πρόεδρος.

Προπονητικό κέντρο Λίβερπουλ, 12 Ιουλίου 1974. Οι παίκτες είναι σαν χαμένοι. Το τεχνικό επιτελείο που προσέλαβε η διοίκηση της ομάδας το 1959, αποτελείτο του άμεσου συνεργάτη του Σάνκλι, Μπομπ Πέισλι, και του Ριούμπεν Μπένετ, που είχε αναλάβει το κομμάτι της φυσικής κατάστασης των ποδοσφαιριστών*.

*Για όσους θεωρούν ότι τίθεται ζήτημα φυγής του Γιούργκεν Κλοπ από τον πάγκο των «κόκκινων», απόδειξη για το περί του αντιθέτου είναι πως όταν ο Πέισλι αποχώρησε, το καλοκαίρι του 1983, ανέλαβε ο Φάγκαν. Ο τελευταίος έφυγε το 1985, αλλά ο Μπένετ, που θα αποσυρόταν την επόμενη χρονιά, έγινε ο συνεργάτης του Κένι Νταλγκλίς, που ανέλαβε παίκτης προπονητής. Ο Μπένετ, βεβαίως, δεν θα γινόταν πρώτος προπονητής, με καμία κυβέρνηση. Ακόμα και τότε, πριν μισό αιώνα, ο λάτρης της πειθαρχίας γυμναστής παρότρυνε τους παίκτες του να διώχνουν τους τραυματισμούς με τρόπους που έμοιαζαν αναχρονιστικοί, τρίβοντας το σημείο που πονούσαν με συρματόβουρτσα ή με αλατισμένη ρέγκα.

Ο Πέισλι ήξερε ότι ο Σάνκλι θα αποχωρούσε. Πλησίασε τους ποδοσφαιριστές και τους ρώτησε αν θα ήταν εντάξει με το να συνεχίσει εκείνος ως πρώτος. Όλοι ήταν σύμφωνοι με το να δοκιμάσει. Ο γεννημένος στις 23 Ιανουαρίου του 1919 στο Ντάραμ προπονητής σκέφτηκε «λοιπόν, ένας νέος άντρας δεν ξέρει τις συνήθειές μας» και αυτό ήταν όλο.

Στις 10 Αυγούστου του 1974, στον περιβόητο τελικό του Charity Shield με τη Λιντς του Μπράιαν Κλαφ, που έχει μείνει στη μνήμη εξαιτίας του μνημειώδους καβγά, χεριών και ποδιών περιλαμβανομένων, του Κέβιν Κίγκαν με τον Μπιλ Μπρέμνερ, ο Σάνκλι οδήγησε για τελευταία φορά τους «κόκκινους» από τη φυσούνα στον αγωνιστικό χώρο.

Ο Πέισλι δεν είχε πρόβλημα, απολύτως κανένα, να παραμείνει εκείνος που έκανε την ομάδα πρώτο μέγεθος στην Αγγλία, αλλά και το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, στο τιμόνι. Αλλά ο Σάνκλι είχε θέσει απαράβατο όρο τόσο στο τεχνικό επιτελείο όσο και στη διοίκηση, ότι θα τον αποδέσμευαν αμέσως μόλις το ζητούσε. Το συμβούλιο είχε κάνει αποδεκτό τον όρο, διότι, εχμμμ, αγαπούσε το κλαμπ πολύ περισσότερο από αυτούς. Δεν τον έβλεπαν να φεύγει πριν τα βαθιά γεράματά του.

Αλλά τους την έφερε.

Τώρα, στο περίφημο δωμάτιο που οι προπονητές έκαναν τις συσκέψεις, ήταν ο Πέισλι επικεφαλής.

Ο τελευταίος θυμόταν αμυδρά τη ζωή του έξω από το Λίβερπουλ. Στην πραγματικότητα, αυτό που θυμόταν περισσότερο, ήταν ο πόνος και η κούραση. Στα 17 του δούλεψε ένα χρόνο σε ορυχείο και αργότερα τοποθετούσε τούβλα στην οικοδομή. Το χόμπι του ήταν το ποδόσφαιρο. Και έπαιζε ερασιτεχνικά, ως αμυντικός μέσος, στους Μπάισοπ Όκλαντ. Η Λίβερπουλ τον τσέκαρε το 1939. Του έκανε συμβόλαιο με βδομαδιάτικο 5 λίρες, ενώ στην αρχή του έδωσε 10.

Δεν έμεινε πολύ, αφού το αγγλικό ποδόσφαιρο σταμάτησε λόγω του εμφύλιου πολέμου. Πήγε στην Αίγυπτο και έμεινε για τέσσερα χρόνια, πριν αλλάξει για την Ιταλία. Τον Μάιο του 1977, πριν τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με την Γκλάντμπαχ στη Ρώμη, τον ρώτησαν αν είχε ταξιδέψει πρωτύτερα στην «αιώνια πόλη». «Αααα, ναι, την τελευταία φορά που ήμουν εδώ, βοήθησα να την ελευθερώσουμε».

Το πρωτάθλημα συνεχίστηκε, για πρώτη φορά έπειτα από τον αιμοσταγή πόλεμο, το 1946. Από το 1939 έως το 1941, ο Πέισλι ήταν συμπαίκτης με έναν Σκωτσέζο ακραίο μέσο, τον Ματ Μπάσμπι. Το ’45, όταν σταμάτησε το ποδόσφαιρο, του έγινε πρόταση να αναλάβει τη Λίβερπουλ, αλλά εκείνος προτίμησε να γίνει προπονητής στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Το δωμάτιο

Αν εξαιρεθεί η τετραετία του Πολέμου, ο Πέισλι έμεινε στη Λίβερπουλ για ακριβώς μισό αιώνα. Εξαιρείται, από αυτήν τη θητεία, ο ρόλος του ως τεχνικού συμβούλου του Νταλγκλίς, όταν ανέλαβε προπονητής. Η πεποίθηση ότι ο Πέισλι είναι ένας από τους κορυφαίους Βρετανούς προπονητές όλων των εποχών, παραμένει ακλόνητη για τους φίλους των «κόκκινων», ειδικά εκείνους που ξεκίνησαν να την υποστηρίζουν μετά το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’70.

Τελείωσε, άλλωστε, την εννιαετή θητεία του με 6 πρωταθλήματα (1976, 1977, 1979, 1980, 1982, 1983), ισάριθμα Charity Shield (1974, 1976, 1977, 1979, 1980, 1982), τρία League Cup (1981, 1982, 1983), ένα Κύπελλο UEFA (1976) και, βέβαια, τρία Κύπελλα Πρωταθλητριών, το 1977, το 1978 και το 1981, και το ευρωπαϊκό Super Cup το 1977. Κατέκτησε, δηλαδή, ανά μέσο όρο πάνω από δύο τίτλους ετησίως, ενώ δεν πήρε το Κύπελλο Αγγλίας, αν και μάλλον υπήρχε καλός λόγος γι’ αυτό.

Ο ίδιος θεωρούνταν η προσωποποίηση της γαλήνης, αλλά στο Μέρσεϊσαϊντ ήξέραν ότι ήταν συγκαλυμμένη σκληρότητα. Τα ρούχα του έμοιαζαν να έχουν επιλεγεί τυχαία, αλλά ο γκάφερ ήξερε τι έκανε: έψαχνε την πιο αδιάφορη ενδυμασία που μπορούσε, διότι θεωρούσε πως είτε ήταν πολύ κομψός είτε εξαιρετικά ατημέλητος, η γκρίνια των οπαδών προς το πρόσωπό του σε ενδεχόμενη ήττα θα αφορούσε, τελικά, και στο ντύσιμό του.

Λογιζόταν, επίσης, ως εξαιρετικός διαχειριστής. Συνήθως ανέφερε μία ιστορία από τα χρόνια του ως παίκτη. Το 1950, είχε βάλει το γκολ, στον ημιτελικό του FA Cup, με το οποίο η Λίβερπουλ απέκλεισε την Έβερτον. Στον τελικό με την Άρσεναλ, όμως, στις 29 Απριλίου στο «Γουέμπλεϊ», ο προπονητής Τζορτζ Κέι δεν τον ξεκίνησε, αν και το ονοματεπώνυμό του υπήρχε στη βασική ενδεκάδα της Λίβερπουλ στο χαρτί με το πρόγραμμα, που μοιράστηκε πριν την έναρξη του ματς.

Ο Πέισλι υπενθύμιζε σποραδικά αυτό το γεγονός, όχι επειδή αδικήθηκε και το κρατούσε μέσα του, αλλά για να δείξει ότι αδικήθηκε. Έτσι, όταν δεν χρησιμοποιούσε έναν ποδοσφαιριστή σε ματς που θεωρούσε ότι έπρεπε να παίξει, τον πλησίαζε και του έλεγε «φίλε, καταλαβαίνω πώς αισθάνεσαι» και ήξερε ότι ο παίκτης το ένιωθε.

Το περίφημο ποδόσφαιρο με την μπάλα, δε,ήταν απότοκο της ιδέας του Σάνκλι να καθιερώσει ως στόπερ ένα μέσο, τον Φιλ Τόμπσον, στις αρχές της σεζόν 1973-74. Ο Σάνκλι κέρδιζε χρόνο, τον οποίο αξιοποίησε ο Πέισλι. Ο Τόμπσον αντικαταστάθηκε αργότερα από τον Άλαν Χάνσεν, αλλά το ζητούμενο ήταν να μπορούν όλοι οι ποδοσφαιριστές της Λίβερπουλ να κάνουν τα δύο βασικά πράγματα στο ποδόσφαιρο -ή, τέλος πάντων, στη μεγαλύτερη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού ματς: να κοντρολάρουν και να πασάρουν.

Ο Σάνκλι χώριζε τον αγωνιστικό χώρο σε τετράγωνα και οι παίκτες που βρίσκονται σε καθένα από αυτά έπρεπε να αντιδρούν στις μπαλιές που έρχονταν απ’ έξω προς τα μέσα. Η διαφορά του με τον Πέισλι, ήταν ότι ο τελευταίος είχε έφεση στην τακτική, αλλά και οι δύο συμφωνούσαν ότι έπρεπε η Λίβερπουλ να κάνει κατοχή και το αγροτικό ποδόσφαιρο, με την μπάλα ψηλά, δεν ενδείκνυτο.

Αλλά ουδέν εξ αυτών θα γινόταν αν δεν υπήρχε το περίφημο δωμάτιο. Την πρώτη φορά που χρησιμοποιήθηκε το ημερολόγιο έγραφε 6 Νοεμβρίου 1973. Την προηγουμένη, στο «Άνφιλντ», ο Ερυθρός Αστέρας νίκησε τη Λίβερπουλ 2-1 και, αφού είχε επικρατήσει με το ίδιο σκορ στην έδρα του, την απέκλεισε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Ο Φάγκαν, τότε γυμναστής της πρώτης ομάδας, είχε την ιδέα των συναντήσεων στο δωμάτιο. Ήταν ένα μέρος χωρίς παράθυρα, ακριβώς στο τέλος του διαδρόμου πριν τα αποδυτήρια. Εκεί φυλάσσονταν τα παπούτσια των ποδοσφαιριστών, το χαλί ήταν πολυκαιρίσιο και φθαρμένο, ενώ στους τοίχους δέσποζαν οι φωτογραφίες γυμνών μοντέλων. Όχι ακριβώς ταιριαστό με το θρύλο του.

Ο Πέισλι και ο Φάγκαν ήταν εκείνοι που συναντιόντουσαν κυρίως στο μέρος. Υπήρχαν, όμως, συναντήσεις, που όλο το τέχνικό επιτελείο συμμετείχε -και ο Σάνκλι την τελευταία σεζόν του στην ηγεσία της ομάδας.

Από το δωμάτιο δεν έβγαινε κάτι παραέξω. Οι προπονητές έπιναν μπύρες Γκίνες, προσφορά της εταιρείας στη Λίβερπουλ, που έρχονταν με το καφάσι. Ο αστικός μύθος αναφέρει ότι οι προσκεκλημένοι ζητούσαν να πιουν σόδα και τους έφερναν μπύρα.

Ο Πέισλι έκανε το δωμάτιο αναπόσπαστο μέρος της Ιστορίας της Λίβερπουλ, διότι εκεί οργανώνονταν τα πάντα: αν οι «κόκκινοι» ενδιαφέρονταν για έναν παίκτη, μάνατζερ άλλων ομάδων πήγαιναν σε αυτό για να πουν τις γνώμες τους. Αν υπήρχε μια πρόοδος στην τακτική ή ένα ενδιαφέρον ποδοσφαιρικό βιβλίο που διάβασε κάποιος, θα συζητείτο ενδελεχώς μέσα σε αυτό.

Δεν επρόκειτο μόνο για ένα μέρος συνάντησης, αλλά για τον τόπο που υφάνθηκε η φιλοσοφία της Λίβερπουλ, το σημείο που διευθετούνταν οι στόχοι και οι προσδοκίες τους.

Ο Μπομπ Πέισλι πέθανε στα 77 του, στις 14 Φεβρουαρίου 1996. Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ο απροσδόκητος επισκέπτης ήταν η νόσος Αλτσχάιμερ -και ποιος ξέρει αν τον βρήκε μέσα σε εκείνο το δωμάτιο. Ο ίδιος, πάντως, δεν μπορούσε να πει.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News