Σκωτία - Αγγλία: Ο πρώτος επίσημος αγώνας μόνο ποδοσφαιρικός δεν ήταν

Στις 30 Νοεμβρίου 1872 διεξήχθη ο πρώτος επίσημος διεθνής ποδοσφαιρικός αγώνας που αναγνώρισε η ΦΙΦΑ. Για το «ποδοσφαιρικός», βέβαια, μην παίρνετε όρκο. Θα καταλάβετε γιατί, αν διαβάσετε τι ακριβώς είχε συμβεί εκείνο το μουντό απόγευμα στη Γλασκώβη.

Τα τελευταία χρόνια που έχει γίνει ευρύτερα γνωστή η ιστορία εκείνου του ιστορικού αγώνα ανάμεσα στη Σκωτία και την Αγγλία στο Χάμιλτον Κρέσεντ, μια αλάνα όπου παιζόταν κρίκετ στη συνοικία του Πάρτικ, πολλοί σχολιάζουν ειρωνικά το αποτέλεσμα: «Πώς είναι δυνατόν να έληξε 0-0 ένα ματς στο οποίο κάθε αντίπαλος έπαιζε με έξι ή επτά επιθετικούς;»

Προφανώς δεν περιμένετε σοβαρή απάντηση. Στο μόνο που μπορούμε να συνεισφέρουμε, είναι με κάποιες πληροφορίες από αγγλικά μέσα, για τους κανονισμούς με τους οποίους είχε διεξαχθεί εκείνο το παιχνίδι. Το ποδόσφαιρο του 1872, λοιπόν, δεν είχε μεγάλη σχέση με το σημερινό.

Και όχι, δεν αναφερόμαστε στον τόπο διεξαγωγής του αγώνα, που δεν ήταν κανονικό γήπεδο. Ούτε στην… κορδέλα που είχε τοποθετηθεί ανάμεσα στα κάθετα δοκάρια, για να υποκαταστήσει το οριζόντιο. Ούτε φυσικά στα μακριά παντελόνια που φορούσαν οι παίκτες των δύο ομάδων ή στις επικαλαμίδες που δεν φορούσαν – επειδή, πολύ απλά, δεν είχαν επινοηθεί.

Οι κανονισμοί, όμως; Τι σόι ποδόσφαιρο μπορεί να είχε παιχτεί πριν από 151 χρόνια, μπροστά σε 4.000 θεατές, που προφανώς εγκατέλειψαν τα εγκόσμια χωρίς να συνειδητοποιήσουν ποτέ ότι είχαν γίνει μάρτυρες ενός ιστορικού γεγονότος;

Αλλιώτικοι κανονισμοί

Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Κατ’ αρχάς, οι τερματοφύλακες δεν φορούσαν διαφορετική στολή απ’ τους υπόλοιπους δέκα συμπαίκτες τους. Και είχαν μεγαλύτερες ελευθερίες απ’ τους σημερινούς συναδέλφους τους, διότι τους επιτρεπόταν να αγγίζουν την μπάλα με τα χέρια μέχρι και τη γραμμή του κέντρου.

Καλύτερα κι απ’ το μπακότερμα που παίζαμε μικροί δηλαδή. Άλλωστε, δεν είχε οριοθετηθεί ακόμα η μεγάλη περιοχή, γι’ αυτό και δεν είχε επινοηθεί ακόμα ούτε το πέναλτι.

Για την απουσία της κίτρινης και της κόκκινης κάρτας δεν χρειάζεται να το αναφέρουμε καν. Όλοι (οφείλετε να) γνωρίζετε ότι εισήχθησαν στο άθλημα σχετικά αργά, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970. Το ίδιο ισχύει και για τις αλλαγές, που ήταν λίγο προγενέστερη προσθήκη, αν και στην Αγγλία τις αποδέχθηκαν πολύ αργότερα.

Πάντως, σε εκείνο το ματς του 1872 οι τερματοφύλακες και των δύο ομάδων αντάλλαξαν ρόλους στο δεύτερο ημίχρονο με κάποιον επιθετικό συμπαίκτη τους.

Για τη Σκωτία, ο αρχηγός Ρόμπερτ Γκάρντνερ, ο οποίος ήταν και εκλέκτορας της ομάδας, πέρασε μπροστά κι έστειλε στο τέρμα τον Ρόμπερτ Σμιθ. Για την Αγγλία, άλλαξαν θέσεις ο Ρόμπερτ Μπάρκερ και ο Γουίλιαμ Μέιναρντ.

Οι παίκτες, επίσης, δεν έφεραν νούμερα στις φανέλες τους. Για να μπορούν να τους ξεχωρίσουν οι θεατές, φορούσαν κάλτσες διαφορετικού χρώματος.

Επίσης, όλοι οι παίκτες φορούσαν καπελάκια, για λόγο που δεν έχει διευκρινιστεί. Σε κάποια σκίτσα, οι Εγγλέζοι απεικονίζονται με τραγιάσκες κι οι Σκωτσέζοι με σκουφάκια, σαν εκείνο που φορούσε στον ύπνο του ο… Εμπενίζερ Σκρουτζ!

Κάθε ομάδα με… τον επόπτη της

Πάμε και στη διαιτησία. Ο ανώτατος άρχων του αγώνα ήταν ένας, αλλά καθόταν έξω απ’ το γήπεδο. Τις αποφάσεις, όμως, τις έπαιρναν οι δύο επόπτες (umpires), οι οποίοι δεν ήταν ανεξάρτητοι, αλλά εκπρόσωποι της κάθε ομάδας! Κι όποτε οι αποφάσεις τους ήταν διαφορετικές, έδινε τη λύση ο διαιτητής.

Αλλιώτικος ήταν κι ο κανονισμός του κόρνερ. Εάν η μπάλα περνούσε πάνω απ’ την κορδέλα που έπαιζε τον ρόλο του οριζόντιου δοκαριού, θεωρούνταν άουτ ακόμα κι αν την είχε βγάλει έξω αμυνόμενος. Αντίθετα, καταλογιζόταν κόρνερ όταν ο αμυνόμενος έβγαζε την μπάλα έξω από το πλάι των κάθετων δοκαριών, ενώ και τα άουτ (ελεύθερα) εκτελούνταν από τη γωνία. Γράψαμε και πιο πάνω, άλλωστε, ότι δεν υπήρχε μικρή και μεγάλη περιοχή.

Μπέρδεμα, έτσι; Ας τα πείτε, όμως, όλα αυτά σε όσους κατηγορούν το ποδόσφαιρο ότι είναι συντηρητικό και δεν εξελίσσεται.

Κι άλλα περίεργα στον αγώνα

Αν αναλογιστούμε ότι οι Σκωτσέζοι παρατάχθηκαν με σχηματισμό 2-2-6 και οι Άγγλοι με το ακόμα πιο επιθετικογενές 1-2-7 είναι περίεργο ότι το ματς έληξε 0-0. Όσο κι αν οργιάσει η φαντασία, δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι είχε δοθεί σκληρή μάχη στη… σκακιέρα της τακτικής κι ότι από σύμπτωση δεν σημειώθηκε κάποιο γκολ.

Πιο κοντά στο να σκοράρει έφτασε η Σκωτία, αφού ένα σουτ του Ρόμπερτ Λέκι βρήκε την ταινία που υποκαθιστούσε το οριζόντιο δοκάρι. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι δοκάρι (κανονικό) είχε και η Αγγλία. Τι να πιστέψεις, όμως, και τι όχι;

Το πιθανότερο είναι ότι ο αγώνας εξελίχθηκε σε μια κλοτσοπατινάδα, η οποία δεν οδήγησε πουθενά. Γι’ αυτό προφανώς η Glasgow Herald άφησε να εννοηθεί την επομένη ότι η ισοπαλία ήταν καλό αποτέλεσμα για τους Σκωτσέζους, μια και είχαν να αναμετρηθούν με αντιπάλους που ο καθένας τους ήταν γύρω στα δέκα κιλά πιο βαρύς!

Για τα δεδομένα της εποχής, πάντως, ο αγώνας χαρακτηρίστηκε θεαματικός. «Μπορούμε να πούμε ότι ήταν ο καλύτερος αγώνας που έχει διεξαχθεί στη Σκωτία», έγραψε η Aberdeen Journal. Το αθλητικό περιοδικό The Field, πάλι, κατέγραψε το θερμό χειροκρότημα των θεατών που δεν σταμάτησε μέχρι να φύγουν κι οι τελευταίοι παίκτες των δύο ομάδων από το γήπεδο.

Όπως συμπλήρωνε το ρεπορτάζ του περιοδικού, «το παιχνίδι είχε όση περισσότερη ζωντάνια και θέαμα μπορούσε να φανταστεί κανείς». Μην απορείτε. Εξίσου παράξενοι θα φανούν λογικά στους ανθρώπους του… 2170, οι διθύραμβοι που γράφονται σήμερα για τον Μέσι και τον Ρονάλντο.

Υπήρξε και ρεβάνς

Ανεπίσημοι ποδοσφαιρικοί αγώνες μεταξύ της Αγγλίας και της Σκωτίας είχαν παιχτεί και το 1870 και το 1871. Μόνο αυτός της 30ής Νοεμβρίου 1872 λογίζεται ως επίσημος από τη ΦΙΦΑ και ακολουθήθηκε από ρεβάνς στο Λονδίνο, στις 8 Μαρτίου του 1873.

Το ωραίο είναι ότι η Σκωτία δεν είχε τους οικονομικούς πόρους για να καλύψει τα έξοδα μετάβασης έντεκα παικτών. Έτσι, ταξίδεψε μόνο με οκτώ στο Λονδίνο και τα κενά κάλυψαν τρεις Άγγλοι ποδοσφαιριστές οι οποίοι είχαν και σκωτσέζικη καταγωγή.

Ο ένας, μάλιστα, ήταν ο Άρθουρ Κινέρντ, μετέπειτα πρόεδρος της αγγλικής ομοσπονδίας, τον οποίο έχουμε γνωρίσει καλύτερα μέσω της τηλεοπτικής σειράς The English Game (τον υποδύθηκε ο Έντουαρντ Χόλκροφτ).

Η Αγγλία κέρδισε εκείνη τη ρεβάνς με 4-2. Λέγεται, μάλιστα, ότι οι Σκωτσέζοι θορυβήθηκαν τόσο πολύ απ’ το αποτέλεσμα και λίγες μέρες αργότερα ίδρυσαν δική τους ποδοσφαιρική ομοσπονδία, με σκοπό να οργανώσουν καλύτερα την εθνική τους ομάδα.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News