Ολυμπιακός: Όταν η Χούντα έδιωξε τον Μπούκοβι

Ο Μάρτον Μπούκοβι δεν ήταν απλά ένας προπονητής που χάρισε τίτλους στον Ολυμπιακό, ύστερα από μία «στείρα» περίοδο. Ήταν και μια προσωπικότητα με διεθνή ακτινοβολία, που προσέδωσε κύρος στον σύλλογο, αγαπήθηκε από τον κόσμο κι έγινε μέχρι και τραγούδι.

Υπήρξε, άλλωστε, άμεσος συνεργάτης του Γκούσταβ Σέμπες στη «Χρυσή Ομάδα» της Ουγγαρίας, τη δεκαετία του ‘50, την οποία απάρτιζαν ποδοσφαιριστές παγκόσμιας κλάσης όπως ο Φέρεντς Πούσκας, ο Ναντόρ Χιντεγκούτι, ο Σάντορ Κότσις, ο Ζόλταν Τσίμπορ κ.ά. Μαζί τους αγωνιζόταν κι ο μετέπειτα γνωστός στους Έλληνες φιλάθλους, Γκιούλα Λόραντ, ο οποίος εργάστηκε ως προπονητής στον ΠΑΟΚ. Και φυσικά ο Μίχαϊ Λάντος, ο οποίος είχε ακολουθήσει τον Μπούκοβι στον Πειραιά και εργάστηκε ως βοηθός του στον Ολυμπιακό.

Οι «ερυθρόλευκοι» είχαν προσλάβει τον Μπούκοβι για να βγουν από ένα αγωνιστικό τέλμα, καθώς είχαν μείνει χωρίς πρωτάθλημα επί μια εξαετία. Από το 1959-60 έως και το 1964-65, σεζόν οι οποίες ήταν και οι πρώτες της Α’ Εθνικής, πέντε τίτλους κατέκτησε ο Παναθηναϊκός και έναν η ΑΕΚ. Υπήρχε εξήγηση, πάντως. Τα αστέρια της μεγάλης ομάδας του Ολυμπιακού που είχε κατακτήσει τα έξι προηγούμενα πρωταθλήματα (από το 1953-54 έως και το 1958-59, τα τρία τελευταία με νταμπλ) βρίσκονταν στη δύση τους όταν καθιερώθηκε η εθνική κατηγορία.

Ο Θανάσης Μπέμπης, ο Μπάμπης Κοτρίδης, ο Ηλίας Ρωσσίδης, ο Μίμης Στεφανάκος αποχωρούσαν ο ένας μετά τον άλλον και θα αργούσαν να αντικατασταθούν επάξια. Ακόμα κι οι νεότεροι πολυτάλαντοι άσοι, όπως ο τερματοφύλακας Σάββας Θεοδωρίδης κι ο επιθετικός Ηλίας Υφαντής, σταμάτησαν νωρίς το ποδόσφαιρο για διαφορετικούς λόγους. Ο πρώτος για να σπουδάσει φαρμακευτική στο εξωτερικό κι ο δεύτερος λόγω ενός πολύ σοβαρού τραυματισμού.

Ο Μπούκοβι ανέλαβε ύστερα από εκείνο το μεταβατικό στάδιο κι αφού είχαν ενταχθεί πλέον στην ομάδα παίκτες-κλειδιά, όπως ο Χρήστος Ζαντέρογλου, ο Νίκος Γιούτσος (τον οποίο ο «γέρος» γνώριζε από την Ουγγαρία) και ο Βασίλης Μποτίνος. Οι δύο τελευταίοι θα βοηθούσαν πολύ και τον νεαρό γκολτζή της ομάδας, που ήδη έβγαζε μάτια, τον Γιώργο Σιδέρη. Από την παλιά ομάδα των ’50s, τέλος, είχε απομείνει το πολυεργαλείο που άκουγε στο όνομα Κώστας Πολυχρονίου.

Ίσως, λοιπόν, ο Ολυμπιακός να επέστρεφε στην κορυφή και με άλλον προπονητή. Η Ιστορία, όμως, δεν γράφεται με τα «ίσως» και τα «αν». Επομένως, ο Μπούκοβι πιστώνεται τα δύο πρωταθλήματα που κατέκτησαν οι Πειραιώτες το 1965-66 και το 1966-67. Και δεν ήταν καθόλου περίεργο που οι φίλαθλοι τον λάτρεψαν. Ούτε ότι έπαθαν σοκ όταν έμαθαν ότι φεύγει.

Ο ρόλος των Απριλιανών

Η απάντηση στο ερώτημα «γιατί έφυγε αφού ήταν τόσο επιτυχημένος» κρύβεται στην ημερομηνία. Η Χούντα της 21ης Απριλίου 1967, είχε πια εδραιωθεί στην εξουσία, έχοντας τοποθετήσει δικούς της ανθρώπους ακόμα στις διοικήσεις των ποδοσφαιρικών συλλόγων. Στον Ολυμπιακό, αρχηγός του ποδοσφαιρικού τμήματος είχε διοριστεί ο αντισυνταγματάρχης, Δημήτριος Παπαποστόλου.

Δεν χρειάζεται πολύ μυαλό για να καταλάβει κανείς ότι ένας προπονητής ο οποίος ήταν δηλωμένος κομμουνιστής, ήταν πλέον ανεπιθύμητος. Ακόμα κι αν ήταν τόσο αγαπητός στον κόσμο όσο ήταν ο Μπούκοβι.

Αυτό το τελευταίο, βέβαια, προκαλούσε ένα πρόβλημα. Διότι για να διώξεις έναν προπονητή που λάτρευαν οι φίλαθλοι και είχε μόνο επιτυχίες, έπρεπε να υπάρχει μια επαρκής δικαιολογία. Η λύση, όμως, βρέθηκε. Στα εννέα πρώτα ματς του 1967-68 ο Ολυμπιακός γνώρισε τέσσερις ήττες! Σχεδόν όσες είχε και τις δύο προηγούμενες χρονιές μαζί. Από τον Παναθηναϊκό, από τον Βύζαντα και εντός έδρας από τον ΠΑΟΚ. Και, σαν κερασάκι στην τούρτα, ήρθε και η συντριβή με 4-1 από την ΑΕΚ στο Καραϊσκάκη, στις 3 Δεκεμβρίου!

Ποτέ δεν αποδείχθηκε κάτι, αλλά οι κακές γλώσσες λένε ότι τα αποτελέσματα αυτά δεν είχαν έρθει τυχαία… Αλλά και να μην υπήρχε κάτι ύποπτο, οι συνεχείς παρεμβάσεις του Παπαποστόλου στο έργο του Μπούκοβι (τις οποίες επιβεβαίωσε με μαρτυρία του ο διερμηνέας του Ούγγρου τεχνικού σε πρόσφατη σειρά εκπομπών της ΕΡΤ – δείτε τη στο παρακάτω βίντεο) αρκούσαν για να αναστατώσουν την ομάδα και να τη βγάλουν από τον ρυθμό της.

Το «ροκάνισμα», πάντως, είχε αρχίσει αρκετά νωρίτερα. Το καλοκαίρι του 1967, ο Ολυμπιακός είχε πραγματοποιήσει περιοδεία στις ΗΠΑ, στην οποία όμως… δεν μετείχαν ούτε ο Μπούκοβι ούτε ο Λάντος. Επισήμως, η αιτία της απουσίας των δύο Ούγγρων ήταν η αδυναμία έκδοσης βίζας. Ανεπισήμως, το γεγονός αποτέλεσε την καλύτερη δυνατή δικαιολογία για εκείνους που δεν τους ήθελαν να βρίσκονται κοντά στον Ολυμπιακό.

Αντιλαμβάνεστε, φυσικά, τον λόγο. Τι εικόνα θα παρουσίαζε το καθεστώς στην Αμερική, αν εμφάνιζε ως προπονητή της πρωταθλήτριας ομάδας της χώρας έναν κομμουνιστή; Το θέμα είχε περάσει στα «ψιλά» του ελεγχόμενου (αν όχι λογοκριμένου) αθλητικού Τύπου της εποχής. Αργότερα, όμως, κατάλαβαν και οι τελευταίοι ανυποψίαστοι τι πραγματικά είχε συμβεί.

Η ειρωνεία είναι ότι την ημέρα που έγινε γνωστή η παραίτηση του Μπούκοβι, έλαβε χώρα και η απόπειρα ανατροπής της χουντικής κυβέρνησης του Γιώργου Παπαδόπουλου από τον τότε Βασιλιά Κωνσταντίνο! Ήταν το περιβόητο «Αντικίνημα», το οποίο απέτυχε παταγωδώς και ενίσχυσε ακόμα περισσότερο τη δικτατορική κυβέρνηση. Αλλά και να πετύχαινε, δεν υπήρχε περίπτωση να κρατούσε τον Ούγγρο τεχνικό στον Ολυμπιακό. Ο κύβος είχε ριφθεί…

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 13 Δεκεμβρίου

2022: Πεθαίνει σε ηλικία 91 ετών ο κορυφαίος αθλητικός συντάκτης, Γιάννης Διακογιάννης. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία από τα εφηβικά του χρόνια, με έφεση στον κλασικό αθλητισμό. Ωστόσο, η φωνή του όμως έγινε σήμα κατατεθέν των μεταδόσεων της ΕΡΤ για το Παγκόσμιο Κύπελλο, ενώ συνδέθηκε και με την εμβληματική εκπομπή «Αθλητική Κυριακή», την οποία παρουσίαζε από το 1966 έως και το 1983. Το 2004 ήταν ο σχολιαστής των περισσότερων αγώνων της Εθνικής Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα.

1996: Ο Δημήτρης Μαγγανάς κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στα 400 μ. ελεύθερο του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος σε 25άρα πισίνα, που φιλοξενείται στο Ρόστοκ της Γερμανίας.

1995: Ένας νεκρός και τρεις τραυματίες είναι ο θλιβερός απολογισμός του πρώτου τελικού του βραζιλιάνικου πρωταθλήματος Μποταφόγκο-Σάντος (2-1) στο Μαρακανά. Όλα ξεκίνησαν όταν οι πινακίδες δυο αυτοκινήτων με έντεκα οπαδούς της Σάντος αναγνωρίστηκαν από οπαδούς της Μποταφόγκο και άρχισαν οι πυροβολισμοί.

1992: Η διεθνής Καναδή τερματοφύλακας, Μανόν Ρεόμ, γίνεται η πρώτη γυναίκα που συμμετέχει σε αγώνα κανονικής περιόδου για το επαγγελματικό πρωτάθλημα χόκεϊ (NHL). Υπερασπιζεται την εστία των Ατλάντα Νάιτς, στην ήττα με 4-1 από τους Σολτ Λέικ Γκόλντεν Ιγκλς.

1989: Η Αγγλία πετυχαίνει την 100ή νίκη της στο Γουέμπλεϊ, όταν επικρατεί με 2-1 της Γιουγκοσλαβίας σε φιλικό αγώνα. Το γκολ του Μπράιαν Ρόμπσον με κεφαλιά στο 38ο δευτερόλεπτο, είναι το ταχύτερο γκολ της Εθνικής Αγγλίας στην ιστορική της έδρα.

Ρεκόρ πόντων σε έναν αγώνα ΝΒΑ

1983: Σημειώνεται νέο ρεκόρ επίτευξης συνολικών πόντων σε έναν αγώνα του ΝΒΑ (370), όταν οι Ντιτρόιτ Πίστονς νικούν εκτός έδρας τους Ντένβερ Νάγκετς με 186-184 στην τρίτη παράταση! Πρώτος σκόρερ του αγώνα είναι ο Κίκι Βαντεγουέι των Νάγκετς με 51 πόντους, ενώ από 47 τον πετυχαίνουν ο συμπαίκτης του, Άλεξ Ίνγκλις και ο Αϊζάια Τόμας των Πίστονς. Οι 186 πόντοι των νικητών και οι 184 των ηττημένων είναι η πρώτη και η δεύτερη καλύτερη επίδοση σκοραρίσματος μιας ομάδας σε έναν αγώνα.

Το προηγούμενο ρεκόρ συνολικών πόντων ήταν οι 337 του αγώνα Σαν Αντόνιο Σπερς-Μιλγουόκι Μπακς 171-166, στις 6 Μαρτίου 1982, ο οποίος είχε κριθεί επίσης στην τρίτη παράταση. Το ρεκόρ του 1983 απειλείται μόνο στις 24 Φεβρουαρίου 2023, όταν οι Σακραμέντο Κινγκς επικρατούν στη δεύτερη παράταση των Λος Άντζελες Κλίπερς με 176-175 (351 πόντοι).

1977: Όλα τα μέλη της ομάδας μπάσκετ του Πανεπιστημίου Έβανσβιλ σκοτώνονται σε αεροπορικό δυστύχημα.

1961: Αποχωρεί από τον Ολυμπιακό ο Γιουγκοσλάβος προπονητής Τζίνα Σιμονόφσκι, ο οποίος άφησε εποχή με τους θρυλικούς «μπέμπηδές» του, την πολύ δυνατή δεύτερη ομάδα που είχε συγκροτήσει και είχε κερδίσει τον θαυμασμό των φιλάθλων. Οι Πλέσσας, Κτενάς, Μπαρμπαλιάς, Μίλησης, Καλκιτανίδης, Τζανετουλάκος, Ν. Σιδέρης, Βαζαίος μεταπήδησαν και στην πρώτη ομάδα, άλλοι με μεγαλύτερη κι άλλοι με μικρότερη επιτυχία. Ο Σιμονόφσκι είχε αναλάβει τις τύχες του Ολυμπιακού τον Μάρτιο του 1960, προερχόμενος από τον Απόλλωνα Σμύρνης.

1942: Ο επιθετικός της Λανς, Στεφάν Στανίς, πετυχαίνει 16 γκολ στη νίκη της ομάδας του επί της Ομπί Αστουρί με 32-0, για το Κύπελλο Γαλλίας. Ο πολωνικής καταγωγής Στανίς (γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου 1913 με το ονοματεπώνυμο Στέφαν Ντεμπίτσκι) σημείωσε εκείνη τη μέρα παγκόσμιο ρεκόρ επίτευξης τερμάτων σε έναν επίσημο ποδοσφαιρικό αγώνα, το οποίο παραμένει ακατάρριπτο. Το έχει ισοφαρίσει μόνο ένας άσημος Κύπριος επιθετικός, ο Παναγιώτης Ποντικός, ο οποίος 6 Μαΐου 2007 σκόραρε 16 φορές στην εκτός έδρας νίκη του Όλυμπου Ξυλοφάγου επί της ΣΕΚ Αγίου Αθανασίου με 24-3, για το πρωτάθλημα της Γ’ Κατηγορίας.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News