Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ: Οι αφανείς ηρωίδες της τραγωδίας του Μονάχου

Κανείς δεν θα μάθει ποτέ πόσο ψηλά θα έφτανε η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του Ματ Μπάσμπι, αν δεν είχε μεσολαβήσει η αεροπορική τραγωδία του Μονάχου, στις 6 Φεβρουαρίου 1958.

Όπως κανείς δεν θα μάθει αν θα υπήρχαν ακόμα περισσότερες ανθρώπινες απώλειες, χωρίς τον ηρωισμό που επέδειξαν κάποιοι από τους επιβαίνοντες που στάθηκαν τυχεροί και δεν τραυματίστηκαν από τη σύγκρουση.

Είναι γνωστή η αυταπάρνηση που επέδειξε ο τερματοφύλακας της Γιουνάιτεντ, Χάρι Γκρεγκ, ο οποίος αφού συνήλθε από το σοκ, έβγαλε μέσα απ’ τα συντρίμμια του αεροσκάφους τους τραυματισμένους συμπαίκτες του, Μπόμπι Τσάρλτον, Ντένις Βάιολετ και Τζάκι Μπλαντσφλάουερ.

Εκείνος έσωσε από τον θάνατο τον προπονητή του, Ματ Μπάσμπι, ο οποίος θα ανάρρωνε ύστερα από 63 ημέρες νοσηλείας. Αλλά και τη Βέρα Λούκιτς, την έγκυο σύζυγο ενός Γιουγκοσλάβου διπλωμάτη και τη δίχρονη κορούλα τους, Βέσνα.

Λιγότερο γνωστή παραμένει η ηρωική προσπάθεια που έκαναν για να σώσουν ζωές οι δύο αεροσυνοδοί της μοιραίας πτήσης. Η 37χρονη Μάργκαρετ Μπέλις και η 25χρονη Ρόζμαρι Τσέβερτον βρέθηκαν να δουλεύουν τυχαία εκείνες τις μέρες, καθώς ήταν από τις λίγες υπαλλήλους της αεροπορικής εταιρείας που είχαν βίζα για τη Γιουγκοσλαβία. Αμφότερες γλίτωσαν με λίγες αμυχές από τη σύγκρουση και βγήκαν γρήγορα απ’ το φλεγόμενο αεροσκάφος.

«Είχα χάσει τα παπούτσια μου και το έδαφος ήταν σκεπασμένο με χιόνι, έκανε πολύ κρύο, αλλά δεν το αισθανόμουν καν», ανέφερε η Τσέβερτον σε πρόσφατη συνέντευξή της στην Daily Mirror, στην οποία διηγήθηκε και τη συγκλονιστική στιγμή κατά την οποία είδε τον Γκρεγκ να βγαίνει απ’ τα συντρίμμια έχοντας στην αγκαλιά του τη μικρή Βέσνα Λούκιτς.

Εξίσου ηρωικές προσπάθειες για να βοηθήσει τραυματίες έκανε και η Μπέλις, το σθένος της οποίας εξήρε ο πιλότος του αεροσκάφους, Τζέιμς Θέιν. «Το θάρρος σου έδωσε σε όλους μας κουράγιο. Το μόνο που μπορώ να πω είναι πόσο περήφανος και τυχερός νιώθω που σε είχα στο πλήρωμά μου», της είχε γράψει σε επιστολή του, λίγο καιρό μετά την τραγωδία.

Την αυταπάρνησή των δύο αεροσυνοδών έχει εξυμνήσει σε συνεντεύξεις του και ένας από τους επιζώντες ποδοσφαιριστές της Γιουνάιτεντ, ο Μπίλι Φουκς. «Οι αεροσυνοδοί ήταν υπέροχες. Μία απ’ τις δύο έτρεχε ξυπόλητη μες στα χιόνια σαν να μην συνέβαινε τίποτα».

Η κοπέλα αυτή ήταν η Τσέβερτον, η οποία θυμόταν ότι είχε νιώσει άβολα όταν έμαθε ότι θα συνυπήρχε στο ίδιο αεροπλάνο με ποδοσφαιριστές, αλλά στις κατοπινές συνεντεύξεις της έχει μόνο καλά πράγματα να θυμάται από τη συμπεριφορά τους. Όλο το πλήρωμα είχε παραμείνει στο Βελιγράδι και παρακολούθησε τη ρεβάνς με τον Ερυθρό Αστέρα, όπου η Γιουνάιτεντ απέσπασε ισοπαλία με 3-3 και εξασφάλισε την πρόκριση στους «4» του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

Η Μπέλις πέθανε τον Ιούλιο του 1998, σε ηλικία 77 ετών. Η σημαντική συνεισφορά της στον απεγκλωβισμό των τραυματιών παρέμενε άγνωστη μέχρι την 40ή επέτειο της τραγωδίας, πέντε μήνες πριν από τον θάνατό της. Ο Γκρεγκ απεβίωσε τον Φεβρουάριο του 2020, ενώ η Τσέβερτον, που είχε μεταναστεύσει στις ΗΠΑ από το 1959, έδωσε την τελευταία της συνέντευξη το 2018.

Τα θύματα της τραγωδίας

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έδειχνε έτοιμη να κατακτήσει τον κόσμο μέχρι εκείνο το μοιραίο απόγευμα στο Μόναχο, όπου το αεροπλάνο που είχε μισθώσει ο σύλλογος για το ταξίδι έκανε στάση για ανεφοδιασμό.

Στις 3:04 το απόγευμα της 6ης Φεβρουαρίου, άρχισε το ταξίδι της επιστροφής στο Μάντσεστερ, όμως η απογείωση κατέστη αδύνατη. Το αεροσκάφος συνετρίβη αρχικά σε ένα παρακείμενο οίκημα και κατόπιν σε μια αποθήκη με καύσιμα. Οι Δυτικογερμανοί ερευνητές επέρριψαν ευθύνες στον πιλότο Θέιν, επειδή δεν είχε δώσει εντολή να καθαριστεί ο πάγος από τα φτερά.

Ωστόσο, μελέτες Βρετανών ειδικών που ήρθαν στο φως το 1969, αποκάλυψαν ότι το αεροπλάνο δεν έπιασε την ταχύτητα που χρειαζόταν ώστε να απογειωθεί, λόγω του πάγου που είχε πιάσει ο αεροδιάδρομος. Δεν έπρεπε ποτέ να είχε δοθεί εντολή απογείωσης υπό τέτοιες συνθήκες…

Η τραγωδία κόστισε τη ζωή σε 23 ανθρώπους (και όχι 28, όπως έγραψε στην έκτακτη έκδοσή της η Manchester Evening News), εκ των οποίων οι 21 σκοτώθηκαν είτε ακαριαία είτε λίγα λεπτά μετά τη μοιραία σύγκρουση κι ενώ γινόταν προσπάθεια προσκομιδής τους σε νοσοκομεία.

Από τα συντρίμμια ανασύρθηκαν νεκροί επτά άσοι της Γιουνάιτεντ: οι Ρότζερ Μπερν, Μαρκ Τζόουνς, Ντέιβιντ Πεγκ, Τόμι Τέιλορ, Εντι Κόλμαν, Λίαμ Γουίλαν και Τζεφ Μπεντ. Δύο εβδομάδες αργότερα έχασε τη μάχη με τον θάνατο και το ανερχόμενο αστέρι της ομάδας και του αγγλικού ποδοσφαίρου, ο 21χρονος μέσος Ντάνκαν Εντουαρντς.

Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και οκτώ δημοσιογράφοι, ένας εκ των οποίων ήταν ο παλαίμαχος τερματοφύλακας της Μάντσεστερ Σίτι, Φρανκ Σουίφτ. Σκοτώθηκαν επίσης ο τότε γραμματέας του συλλόγου, Γουόλτερ Κρίκμερ, δύο μέλη του προπονητικού επιτελείου (ο αρχιγυμναστής Μπιλ Γουόλι και ο γυμναστής Τομ Κάρι), ένας φίλαθλος, καθώς και ο πράκτορας που οργάνωσε το ταξίδι.

Ανάμεσα στους επιζώντες ποδοσφαιριστές ήταν ο Τζόνι Μπέρι και ο Τζάκι Μπλαντσφλάουερ, οι οποίοι υπέστησαν πολύ σοβαρούς τραυματισμούς που δεν τους επέτρεψαν να ξαναπαίξουν ποδόσφαιρο. Εκτός από τους Γκρεγκ, Τσάρλτον, Φουκς και Βάιολετ, γλίτωσαν επίσης ο Κένι Μόργκανς, ο Άλμπερτ Σκάνλον, αλλά και ο Ρέι Γουντ, ο οποίος δεκαπέντε χρόνια αργότερα πέρασε και από την Ελλάδα, ως προπονητής της ομάδας των Τρικάλων.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 6 Φεβρουαρίου

2003: «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί υπάρχει τέτοια πίεση για το έβδομο συνεχόμενο πρωτάθλημα. Υπάρχει μια ψύχωση και δεν εξελίσσεται καλά για εμένα και την ομάδα. Η ομάδα θα είναι πρώτη εφόσον αξίζει να είναι πρώτη. Και σήμερα δεν αξίζει να είναι πρώτη», δηλώνει σε συνέντευξη Τύπου ο προπονητής του Ολυμπιακού, Σρέτσκο Κάτανετς. Την επομένη, ο πρόεδρος της ΠΑΕ, Σωκράτης Κόκκαλης, του κοινοποιεί την απόλυσή του.

2001: Οι απλήρωτοι παίκτες του μπασκετικού Άρη κάνουν πράξη την απειλή τους να μην κατέβουν στον εκτός έδρας αγώνα του Κυπέλλου Σαπόρτα κόντρα στο Μαρούσι, όταν οι υποσχέσεις των διοικούντων αποδεικνύονται ψεύτικες. Οι «κίτρινοι» μηδενίζονται και φτάνουν στο σημείο μηδέν, δέκα χρόνια μετά την τελευταία φορά που αναδείχθηκαν πρωταθλητές.

1995: Η Βούλα Πατουλίδου σημειώνει νέο πανελλήνιο ρεκόρ κλειστού στίβου στο άλμα εις μήκος, όταν πηδά 6.56 μ. στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας.

1993: Πεθαίνει από AIDS σε ηλικία μόλις 49 ετών ο Άρθουρ Ας, ο πρώτος μαύρος τενίστας που ανέβηκε στο Νο 1 της παγκόσμιας κατάταξης κι ένας από τους κορυφαίους στον κόσμο κατά τη δεκαετία του ’70.

1972: Ο Γιώργος Σιδέρης κάνει την επανεμφάνισή του με τον Ολυμπιακό στην εντός έδρας νίκη επί της Παναχαϊκής (3-2), ύστερα από ενάμισι χρόνο κατά τον οποίο είχε αγωνιστεί στη βελγική Αντβέρπ. Ο κορυφαίος επιθετικός πετυχαίνει δύο γκολ, τα οποία αποδεικνύονται και τα τελευταία του με την ερυθρόλευκη φανέλα, αφού λίγο καιρό αργότερα αποχωρεί από τη δράση. Με 224 τέρματα, παραμένει πρώτος σκόρερ του Ολυμπιακού στην Α’ Εθνική.

1932: Διεξάγονται αγώνες dog sled (έλκηθρο που το σέρνουν σκυλιά) ως άθλημα επίδειξης στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του Λέικ Πλασίντ.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News