PREMIER LEAGUE: Ψάχνοντας την αξία στις στατικές φάσεις

Στο ποδόσφαιρο δεν υπάρχουν πολλοί «εξειδικευμένοι» προπονητές, αλλά σιγά σιγά γίνεται άνοιγμα προς αυτή την κατεύθυνση. Προσλαμβάνονται άνθρωποι για να συντονίσουν είτε μια συγκεκριμένη γραμμή ή να καλύψουν μια συγκεκριμένη πλευρά του παιχνιδιού. Στην Premier League, αυτή τη σεζόν πολλές ομάδες δίνουν έμφαση στις στατικές φάσεις. Πλέον, δεν το θεωρούν καθήκον του πρώτου προπονητή ή κάποιου βοηθού του, αλλά μια ευκαιρία να προσθέσουν αξία στην αποτελεσματικότητα και στην απόδοση του συνόλου – και στις δύο περιοχές – και σε χαμηλό κόστος. Όπως κάποτε είχε πει ο.. γκουρού των στατικών φάσεων, Τζοβάνι Βίο, ένας καλός προπονητής «στημένων» μπορεί ν’ αποφέρει 15 γκολ τη σεζόν…

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τον περασμένο Ιούλιο προσέλαβε τον Έρικ Ράμσεϊ για να κάνει αυτή τη δουλειά. Οι ετήσιες αποδοχές του μάλλον είναι χαμηλότερες από όσα παίρνει την εβδομάδα ο Κριστιάνο Ρονάλντο. Ο σύλλογος, όμως, πάλεψε αρκετά για να τον πάρει από την Κ-23 της Τσέλσι, με σκοπό να της λύσει το «πρόβλημα». Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δέχθηκε 14 γκολ από στατικές φάσεις στην Premier League 2020-21. Μόνο η Λιντς μέτρησε περισσότερα γκολ κατά. Επίσης, οι «κόκκινοι διάβολοι» σημείωσαν μόλις επτά από τέτοιου είδους φάσεις, χωρίς να υπολογίζονται τα πέναλτι. Η 12η καλύτερη επίδοσης της κατηγορίας…

Η Γιουνάιτεντ, όμως, δεν ήταν η μόνη που έκανε τέτοια πρόσληψη μέσα στο καλοκαίρι. Η Άρσεναλ πήρε από τη Μάντσεστερ Σίτι τον Νικολάς Τζοβέρ για ν’ αντικαταστήσει τον Αντρέας Γκέοργκσον, προηγούμενο κάτοχο της θέσης, ο οποίος πήγε στη Μάλμε. Η Άστον Βίλα πήρε τον Όστιν ΜακΦί από τη Μίντιλαντ κι ο κόουτς Ντιν Σμιθ τον επαίνεσε για τον σχεδιασμό της φάσης που κατέληξε στο καταπληκτικό «ψαλίδι» του Ντάνι Ινγκς κόντρα στη Νιούκαστλ (νίκη με 2-0) για τη δεύτερη αγωνιστική του πρωταθλήματος.

Καθώς στις ομάδες εργάζονται ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι με γνώσεις σε analytics και υπόβαθρο στην επιστήμη των δεδομένων και έχουν συμφωνίες με τεχνολογικές εταιρίες που μπορούν να τους παρέχουν data, οι στατικές φάσεις μπήκαν στο μικροσκόπιο. Αρκετές ομάδες ανήκουν κατά πλειοψηφικό ή μειοψηφικό ποσοστό σε Αμερικανούς επενδυτές και εκεί τα σπορ κατευθύνονται σε μεγάλο βαθμό από τα δεδομένα. Βλέπουν, λοιπόν, ένα πεδίο προς εκμετάλλευση. Τα γκολ από στατικές φάσεις στην Premier League την τελευταία 5ετία έχουν μειωθεί. Ήταν 254 τη σεζόν 2016-17. Την περασμένη έφτασαν στα 197.

Η Μπρέντφορντ γι’ αυτή τη δουλειά έχει τον Μπερνάρδο Κουέβα. Πρώην αναλυτής δεδομένων για τη μεξικάνικη Γουαδαλαχάρα, έχει αναλάβει τον σχεδιασμό και την ανάλυση των στατικών φάσεων, ενώ παράλληλα εκτελεί καταγράφει τα δεδομένα που παράγουν οι διαφορετικές τακτικές που ακολουθεί η ομάδα. Ο Κουέβα ήταν εκείνος που σχεδίασε το γκολ του Κρίστιαν Νόργκααρντ στην πρεμιέρα της Premier League κόντρα στην Άρσεναλ (2-0).

Στην Τσέλσι, εργάζεται ο Άντονι Μπάρι. Στην ποδοσφαιρική του καριέρα έπαιξε στις μικρές κατηγορίες της Αγγλίας. Καθώς σπούδαζε για να πάρει τον τίτλο του προπονητή μελέτησε τις στατικές φάσεις και ασχολήθηκε ιδιαίτερα μ’ αυτή την πλευρά του ποδοσφαίρου. Η πτυχιακή του εργασία είχε τίτλο: «Οι υποτιμημένες στατικές φάσεις: Ανάλυση της εκτέλεσης πλαγίων στη διάρκεια της Premier League 2018-19». Από την περασμένη σεζόν που εργάζεται στην πρώτη ομάδα βοήθησε την Τσέλσι να μειώσει κατά 50% τα γκολ που δέχεται από στατικές φάσεις. Στο εσωτερικό της ομάδας τον υποδεικνύουν ως το… μυαλό πίσω από το 1-0 των «μπλε» στο «Άνφιλντ» επί της Λίβερπουλ, την κεφαλιά του Κάι Χάβερτς. Φυσικά, όχι για την επιλογή του Γερμανού να δώσει ύψος στη μπάλα, αλλά στο τί συνέβη γύρω του με τις κινήσεις του Ρομέλου Λουκάκου και του Ζορζίνιο που του δημιούργησαν χώρο στο πρώτο δοκάρι και τον έφεραν σε θέση να εκτελέσει.

Αξία μπορεί να βρεθεί και στη συνεργασία με προπονητές άλλων αθλημάτων ή και στην ανάλυση τους, επίσης. Προκαλούσε εντύπωση το 2008 που ο Πεπ Γκουαρδιόλα προσπαθούσε να «κλέψει» τακτικές από το χάντμπολ ή το μπάσκετ. Τώρα, το μπάσκετ και το NFL, το αμερικάνικο ποδόσφαιρο, αποτελούν πηγή έμπνευσης. Προσφέρουν λύσεις σ’ ένα βασικό στοιχείο των στατικών φάσεων ιδίως στην επίθεση: τη δημιουργία αντιπερισπασμών, αλλά και το πως να κάνουν screen οι ποδοσφαιριστές. Η μελέτη των μπασκετικών plays μετά από time out αποδεικνύεται ιδιαίτερα χρήσιμη.

Αυτό που έχουν κοινό οι κορυφαίοι προπονητές του είδους όπως ο Τζοβέρ, ο Γκέοργκσον, ο ΜακΦί, ο Βίο – και ποιος μπορεί να ξεχάσει τον Τόμας Γκρένεμαρκ προπονητή των πλαγίων που βοήθησε την Λίβερπουλ – είναι πως δούλεψαν είτε στη Μπρέντφορντ, είτε στη Μίντιλαντ. Οι δύο σύλλογοι ανήκουν στον Μάθιου Μπέναμ, πρώην τραπεζικό έπειτα επαγγελματία τζογαδόρο. Η λήψη αποφάσεων στα δύο κλαμπ στηρίζεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στα δεδομένα και στην ανάλυσή τους και στην προσπάθεια να βρεθεί αξία εκεί που οι άλλοι πιστεύουν πως δεν υπάρχει ή το αγνοούν. Με κινήσεις σα κι αυτή, η μια ανέβηκε από την League Two στην Premier League και η άλλη έφτασε ως τους ομίλους του Champions League.

Ο Βίο, επίσης πρώην τραπεζικός υπάλληλος, ήταν μέλος του προπονητικού τιμ του Ρομπέρτο Μαντσίνι στην Ιταλία στη διάρκεια του EURO. Λέγεται πως έχει σχεδιάσει κοντά στις 5.000 στατικές φάσεις. Έχει δουλέψει σε ομάδες όπως η Φιορεντίνα, η Μίλαν και η Λιντς. Το 2014 σε βιβλίο που συνυπέγραψε, ανέφερε πως οι στατικές φάσεις μπορούν να βελτιώσουν την επίδοση μιας ομάδας κατά 30%. Οι ομάδες της Premier League αυτή την αξία ψάχνουν.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News