Σαν Σήμερα - Αγγλία-Ουγγαρία 3-6: Οι Μαγυάροι έκαναν πάρτι στο Γουέμπλεϊ χάρη στην τακτική τους

Ο θρίαμβος της Ουγγαρίας επί της Αγγλίας στο Γουέμπλεϊ με 6-3, στις 25 Νοεμβρίου 1953, δεν ήταν μόνο αποτέλεσμα της μεγάλης διαφοράς κλάσης μεταξύ των δύο ομάδων. Οφείλεται περισσότερο την επαναστατική τακτική του Γκούσταβ Σέμπες.

Εβδομήντα και πλέον χρόνια μετά το 6-3 της μεγάλης Ουγγαρίας του Φέρεντς Πούσκας επί της Αγγλίας στο Γουέμπλεϊ, στις 25 Νοεμβρίου 1953, έχει παγιωθεί η αντίληψη ότι το εντυπωσιακό αυτό αποτέλεσμα οφειλόταν στη διαφορά κλάσης μεταξύ των δύο ομάδων.

Όσοι έχουν διαβάσει, ωστόσο, το εμβληματικό βιβλίο του Τζόναθαν Γουίλσον, «Αντιστρέφοντας την Πυραμίδα» (εκδ. Polaris 2010, μτφ. Χρίστου Χαραλαμπόπουλου) γνωρίζουν πόσο καθοριστικό ρόλο είχε παίξει η πρωτοποριακή τακτική που είχαν ακολουθήσει οι Μαγυάροι στο λεγόμενο «ματς του αιώνα». Κανείς δεν αμφισβητεί ότι οι παίκτες της θρυλικής «Αράντσαπατ» ήταν πιο ταλαντούχοι. Απλώς, το σύστημα του Γκούσταβ Σέμπες, βοήθησε την τεχνική υπεροχή τους να λάμψει ακόμα πιο εκτυφλωτικά.

Η διάταξη των Μαγυάρων στο Γουέμπλεϊ αποτελούσε μια παραλλαγή του κλασικού 2-3-5 της εποχής (το περίφημο WM ή «πυραμίδα» στο οποίο παρέμεναν πιστοί οι Άγγλοι) και θα μπορούσε να αποτυπωθεί ως 3-2-3-2, αν και στην πράξη απείχε ελάχιστα απ’ το κατοπινό 4-2-4. Ο σέντερ χαφ, Γκιούλα Λόραντ, έπαιζε αρκετά πιο πίσω, ουσιαστικά ως τρίτος σέντερ μπακ που διατηρούσε ελεύθερο ρόλο (κάτι σαν λίμπερο), μια και ο Σέμπες είχε δώσει εντολή στους πλάγιους μπακ, τον Γένε Μπουζάνσκι και τον Μίχαϊ Λάντος, να παίρνουν επιθετικές πρωτοβουλίες. Ο ένας απ’ τους δύο μέσους, ο Γιόζεφ Ζακάριας, γύριζε κι αυτός πίσω για βοήθειες.

Πιο επαναστατικές, όμως, ήταν οι ιδέες του Μαγυάρου προπονητή στην επίθεση. Το γνωστό σήμερα ως «ψευτοεννιάρι», το οποίο πολλοί αποδίδουν στον Πεπ Γκουαρντιόλα για τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούσε τον Λιονέλ Μέσι στην Μπαρτσελόνα, έχει τις ρίζες του σε εκείνη τη «Χρυσή Ομάδα» της Ουγγαρίας. Τον συγκεκριμένο ρόλο είχε επωμιστεί ο Ναντόρ Χιντεγκούτι, ο οποίος αγωνιζόμενος στο κέντρο της επιθετικής πεντάδας (αν και στη Βόρος Λόμπογκο του Μάρτον Μπούκοβι έπαιζε ως εξτρέμ), οπισθοχωρούσε για να δημιουργεί χώρους και φάσεις για τον μέσα δεξιά Σάντορ Κότσις και τον μέσα αριστερά Πούσκας.

Στην πραγματικότητα, όμως, το μεγαλύτερο κέρδος της συγκεκριμένης τακτικής ήταν ότι μπέρδεψε τον Χάρι Τζόνστον, τον σέντερ χαφ της Αγγλίας. Βάσει του παγιωμένου ρόλου του στο WM, θα έπρεπε να ακολουθεί το Νο 9 της Ουγγαρίας παντού. Αν το έκανε αυτό, όμως, θα άφηνε τεράστιο κενό στην άμυνα της ομάδας του, που θα εκμεταλλεύονταν ο Πούσκας κι ο Κότσις. Ενώ αν έμενε πίσω, θα επέτρεπε στον Χιντεγκούτι (στον οποίο έδινε βοήθειες και ο μέσος, Γιόζεφ Μπόζικ) να αλωνίζει σε μεγάλο ελεύθερο χώρο και να δημιουργεί φάσεις.

Όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο Γουίλσον, ο Τζόνστον εγκλωβίστηκε σ’ αυτό δίλημμα, κάτι που είχε ως συνέπεια  ο Χιντεγκούτι να σκοράρει τρεις φορές, στο 1′, το 22′ και το 56′! Τα υπόλοιπα γκολ της Ουγγαρίας πέτυχαν Πούσκας στο 25′ και το 29′ και ο Μπόζικ στο 52′. Οι 105.000 θεατές που είχαν κατακλύσει το Γουέμπλεϊ με την ελπίδα ότι θα έβλεπαν την Αγγλία να νικά τη χρυσή ολυμπιονίκη του 1952, είχαν φτάσει στο σημείο να παρακαλάνε να μη γράψει κι άλλα το κοντέρ!

Τα γκολ που πέτυχαν ο Τζάκι Σιούελ (15′), ο Σταν Μόρτενσεν (38′) και ο Αλφ Ράμσεϊ (58′ πέν.) περιόρισαν τον θρίαμβο των Ούγγρων και φανέρωσαν τις αδυναμίες που είχαν στην αμυντική της λειτουργία. Το τελικό 3-6, πάντως, δεν έπαυε να αποτελεί πανωλεθρία για την Αγγλία, η οποία μέχρι εκείνη τη μέρα δεν είχε γνωρίσει ποτέ την ήττα στο Γουέμπλεϊ. Στο τέλος, όμως, της βγήκε σε καλό. Οι Άγγλοι άφησαν στην άκρη τις ξεροκεφαλιές τους, κατέβηκαν απ’ το συννεφάκι τους και φρόντισαν να εξελιχθούν τακτικά και ποδοσφαιρικά.

«Στο παιχνίδι εκείνο συγκρούστηκαν δύο διαφορετικές αγωνιστικές τακτικές και, όπως συμβαίνει συνήθως, επικράτησε η πιο σύγχρονη και καλύτερα συγκροτημένη», είχε δηλώσει ο Μπουζάνσκι, ο δεξιός μπακ της Ουγγαρίας. Η φάση που έχει μείνει αξέχαστη, πάντως, σε όσους έχουν παρακολουθήσει τα εκτενή στιγμιότυπα του αγώνα, ήταν η αποθέωση του ατομικού ταλέντου.

Δράστης – ποιος άλλος; – ήταν ο Πούσκας, στο 25ο λεπτό. Με μια αρχοντική «ποδιά» έστειλε… για βρούβες τον δύσμοιρο Μπίλι Ράιτ, έναν από τους κορυφαίους αμυντικούς της εποχής, προτού εκτελέσει τον τερματοφύλακα, Γκιλ Μέρικ και γράψει το 3-1. Ήταν, ίσως, η υπενθύμιση ότι οι τακτικές, όσο πρωτοποριακές κι αν είναι, οφείλουν να εξυπηρετούν τον χαρισματικό ποδοσφαιριστή κι όχι να τον εγκλωβίζουν.

Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ γνωστή. Η Ουγγαρία απέτυχε να κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1954, αφού ηττήθηκε με δραματικό τρόπο από τη Δυτική Γερμανία στον τελικό της Βέρνης (3-2). Λίγες μέρες πριν την έναρξη εκείνης της διοργάνωση είχε φιλοδωρήσει με 7-1 την Αγγλία στη Βουδαπέστη, στην άτυπη ρεβάνς του 6-3. Ωστόσο, η αποτυχία στην Ελβετία σήμανε την αρχή του τέλους. Η επανάσταση του 1956 και η αποσκίρτηση του Πούσκας και των υπόλοιπων μεγάλων άσων στη Δύση, έριξε το ουγγρικό ποδόσφαιρο στην ανυποληψία για πολλές δεκαετίες.

Πριν από δύο χρόνια, βέβαια, η νέα γενιά της Εθνικής Ουγγαρίας συνέτριψε με 4-0 την Αγγλία στο Γουλβερχάμπτον στο πλαίσιο του Nations League. Πολλοί θυμήθηκαν το θρυλικό ματς του 1953, αλλά προφανώς συγκρίσεις δεν μπορούσαν να γίνουν. Η «αράντσαπατ» των ’50s ήταν μια ομάδα που άλλαξε το ποδόσφαιρο, άσχετα αν δεν κέρδιζε τους τίτλους που άξιζε.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 25 Νοεμβρίου

2020: Πεθαίνει σε ηλικία 60 ετών ο θρύλος του ποδοσφαίρου, Ντιέγκο Μαραντόνα.

2005: Πεθαίνει στο Λονδίνο ο Τζορτζ Μπεστ, θρύλος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ένας από τους πιο χαρισματικούς ποδοσφαιριστές όλων των εποχών.

1998: Ο Παναθηναϊκός γνωρίζει οδυνηρή ήττα με 2-1 στο Κίεβο από την Ντινάμο, στο πλαίσιο του Champions League. Το γκολ που κρίνει τον αγώνα είναι αυτογκόλ του

1992: Ο Μάρκο Φαν Μπάστεν σημειώνει τέσσερα γκολ μέσα σε λιγότερο από τριάντα λεπτά (33′, 53′ πέν., 61′, 62′) και οδηγεί τη Μίλαν στη νίκη με 4-0 επί της Γκέτεμποργκ στο Σαν Σίρο. Πρόκειται για το πρώτο «καρέ» τερμάτων στην ιστορία του Champions League, στην πρώτη κιόλας αγωνιστική της νέας διοργάνωσης της UEFA. Το παρθενικό γκολ σημειώνει ο Ντάνιελ Αμοκάτσι της Κλαμπ Μπριζ, στη νίκη με 1-0 επί της ΤΣΣΚΑ Μόσχας.

1964: Ο Έλληνας μετρ του σκακιού, Σταύρος Ιατρίδης, κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στη σκακιστική ολυμπιάδα του Τελ Αβίβ.

1949: Η Εθνική Ελλάδας συντρίβει με 8-0 την αντίστοιχη της Συρίας σε φιλικό αγώνα στο γήπεδο του Παναθηναϊκού. Έως και σήμερα πρόκειται για την ευρύτερη νίκη της ιστορίας της σε φιλικό ή επίσημο παιχνίδι.

1892: Ο Γάλλος βαρόνος, Πιερ ντε Κουμπερτέν, πραγματοποιεί το πρώτο Ολυμπιακό Κήρυγμα στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Στον ίδιο χώρο θα αναγγελθεί ενάμισι χρόνο αργότερα (στις 23 Ιουνίου 1894) η αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News