ΑΕΚ - ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ ΡΕΤΡΟ: Όταν έσβησαν τα φώτα στη Νέα Φιλαδέλφεια (vids, pics)
Τα φώτα έπεσαν στο «Νίκος Γκούμας» στις 24 Οκτωβρίου 1993 όταν μονομάχησαν στη Νέα Φιλαδέλφεια οι δύο τότε πρωτοπόροι του πρωταθλήματος
Τα ντέρμπι είναι πάντα στο αθλητικό και κοινωνικό προσκήνιο. Συγκεντρώνουν τα φώτα της δημοσιότητας. Τις τηλεοπτικές κάμερες. Τα ραδιοφωνικα μικρόφωνα. Τη δημοσιογραφική ενέργεια και έντονη ενασχόληση. Όμως εκείνο στην καρδιά του Φθινοπώρου του 1993 ήταν επιπλέον… ξεχωριστό και ενδιαφέρον. Γιατί πέραν όλων των άλλων τα… φώτα έσβησαν.
Η Αττική βρισκόταν σε κατάσταση συναγερμού. Λόγω λειψυδρίας το Υπουργείο Περιβάλλοντος ( το τότε ΠΕΧΩΔΕ) είχε εκδώσει ανακοίνωση σχετικά με τους κινδύνους πυρκαγιών από πιθανές εκκενώσεις ρεύματος στους πυλώνες της ΔΕΗ και η Αθήνα προετοιμαζόταν για γενικό black out που θα την βύθιζε στο σκοτάδι για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα. Υπήρχε έντονη ανησυχία και αγωνία για το αν θα γίνει ή όχι το ντέρμπι ΑΕΚ-Ολυμπιακού που ήταν προγραμματισμένο για τις 24 Οκτωβρίου του 1993.
Όταν έπεσε σκοτάδι στο«Νίκος Γκούμας»
Παρά τη γενικότερη κατάσταση συναγερμού, η ΕΠΑΕ αποφασίζει να ορίσει το ματς βράδυ, ενώ η ΔΕΗ δεν αναλάμβανε την ευθύνη της ομαλής διεξαγωγής του αγώνα. Ο τότε Διευθυντής του «Νίκος Γκούμας», Σταύρος Μαργέτης εξασφάλισε έγγραφη βεβαίωση της ΔΕΗ, ότι σε περίπτωση γενικού black out, η ΑΕΚ δεν επρόκειτο να φέρει ευθύνη, ενημέρωσε τον ηγέτη της ΠΑΕ Δημήτρη Μελισσανίδη και έκανε… το σταυρό του να πάνε όλα καλά. Οι άνθρωποι της ΑΕΚ επιδόθηκαν σε μια προσπάθεια εξασφάλισης ενέργειας για τη γεννήτρια του γηπέδου, άφησαν σβηστούς τους προβολείς μέχρι να εμφανιστούν οι ομάδες για ζέσταμα, παρακάλεσαν τους δημοσιογράφους να μην ανάψουν τα φώτα στα θεωρεία τους αν δεν ειναι μεγάλη η ανάγκη και αποσύνδεσαν ακόμη και τα air condition στο πολυτελές Members Club στη θύρα των επισήμων. Ο κόσμος στις εξέδρες λιγοστός. Ο Ολυμπιακός είχε επιστρέψει τις 6,5 από τις 9 χιλιάδες εισιτήρια που παρέλαβε. Οι φίλοι της ΑΕΚ είχαν αρνηθεί να πληρώσουν το εξωφρενικό για την εποχή αντίτιμο των 10 χιλιάδων δραχμών για ένα εισιτήριο.
Μερίδα των δύο…στρατών είχε επιδοθεί σε κυνηγητό και ρίψη αντικειμένων όταν «έτυχε» να συναντηθούν στη Δεκελείας, μέχρι να καταφθάσουν οι αστυνομικές δυνάμεις. Εκτός από τους μικροτραυματισμούς προκλήθηκαν και υλικές ζημιές από πέτρες, τούβλα και κάθε λογής ιπταμενα αντικείμενα, στα αυτοκίνητα και τα μαγαζιά, η κατάσταση ήταν πάνω-κάτω η… γνώριμη πριν από κάθε ντέρμπι. Διμοιρίες των ΜΑΤ διακτινίστηκαν πέριξ του γηπέδου δίνοντας μεγαλύτερη προσοχή στην οδομαχία της οδού Δεκελείας και φρόντισαν να οδηγήσουν την αποστολή του Ολυμπιακού με ασφάλεια στα… σκοτεινά αποδυτήρια.
Μολις δύο βαθμοί χώριζαν τους δύο μονομάχους με τη γηπεδούχο πρωτοπόρο να χαρακτηρίζεται φαβορί. Και οι οιωνοί ήταν υπέρ ακόμα περισσότερο στη συνέχεια καθώς στο 35ο λεπτό οι φιλοξενούμενοι έμειναν με δέκα λόγω αποβολής του Μπατίστα (με δεύτερη κίτρινη κάρτα). Ο νεαρός τότε Βασίλης Τσιάρτας, η επιλογή της τελευταίας στιγμής του Ντούσαν Μπάγεβιτς, ήταν ο κορυφαίος παίχτης της γηπεδούχου ταλαιπωρώντας τους Τσαλουχίδη και Αμανατίδη που κλήθηκαν να τον αντιμετωπίσουν. Παρόλα αυτά, ο Ολυμπιακός σε μια υποδειγματική αντεπίθεση προηγήθηκε με τον πρώτο εξ αυτών έπειτα από εκπληκτική πάσα του Προτάσοφ. Η ΑΕΚ αντέδρασε, είχε δοκάρι με τον Αλεξανδρή, αρκετές ευκαιρίες, αλλά δεν έβρισκε τρόπο να διασπάσει το αμυντικό τείχος των φιλοξενούμενων, μέχρι τη συμπλήρωση μιας ώρας αγώνα, όταν ο Τάσος Μητρόπουλος πλήγωσε τη μεγάλη του αγάπη ισοφαρίζοντας. Πανηγηγύρισε και για πρώτη φορά αποδοκιμάστηκε από τους οπαδούς της πρώην ομάδας του.
Η γηπεδούχος συνέχισε να αναζητά πιεστικά το δεύτερο γκολ, και με τον Ολυμπιακό κλεισμένο πίσω στο 83’ – 11 παρά τέταρτο τη νύχτα – οι ασφάλειες στο στάδιο της Νέας Φιλαδέλφειας έπεσαν.
Το… έπος του σκότους
Ο διαιτητής Τσινασλανίδης έδωσε περιθώριο έξι λεπτών για να αποκατασταθεί η βλάβη, με τους επικούς, σύμφωνα με μαρτυρίες, διαλόγους των Δημήτρη Μελισσανίδη και Λευτέρη Γενεράλη (παρατηρητής του αγώνα). «Μα τι μου λες; Εμείς θέλαμε τη διακοπή; Είναι δυνατόν;» ήταν σύμφωνα με μαρτυρίες η αντίδραση του ισχυρού άνδρα της γηπεδούχου στον παρατηρητή, ο οποίος τον… πίεζε να αποκαταστήσει τη βλάβη. «Και τι είμαι εγώ; Ηλεκτρολόγος; Άσε μας τώρα με τις μ@λ@κίες σου κι εσύ…» φέρεται να πρόσθεσε ο «Τίγρης».
Μέσα στο γενικό χαμό, αναγνώστηκε από την τηλεόραση (!) το άρθρο του ΚΑΠ που αναφέρεται σε διακοπή αγώνα: «Αγώνας που δεν τελέστηκε ή δεν έληξε -χωρίς να ευθύνονται οι δύο διαγωνιζόμενες ομάδες και του οποίου το αποτέλεσμα ακυρώθηκε με τελεσίδικη απόφαση, επαναλαμβάνεται μέσα σε χρονικό διάστημα 15 ημερών με απόφαση της διοργανώτριας. Το Φ.Α. που συντάχθηκε σ’ αυτές τις περιπτώσεις είναι άκυρο και οι ποδοσφαιριστές που έχουν δηλωθεί σ’ αυτό για να αγωνιστούν δεν θεωρείται ότι αγωνίστηκαν (η ημέρα αυτού του αγώνα δεν προσμετράει για την έκτιση των ποινών). Αντίθετα, το παραπάνω Φ.Α. είναι ισχυρό για τα πραγματικά περιστατικά και για όσους γράφτηκαν σ’ αυτό από το διαιτητή για παραπτώματα που τιμωρούνται με τις διατάξεις του παρόντος Κανονισμού σύμφωνα με τις οποίες, ο διαιτητής οφείλει να περιμένει για περιστατικά έμψυχα (τραυματισμός επόπτη, για παράδειγμα) οκτώ λεπτά και για άψυχα (διακοπή λόγω ανωτέρας βίας) μέχρι δέκα λεπτά».
Στην αίθουσα Τυπου μπροστά σε μια ντουζίνα ρεπόρτερ ο τεχνικός της γηπεδούχου δήλωνε ότι η διακοπή πληγώνει και τις δύο ομάδες. «Ας έληγε ο αγώνας ομαλά κι ας χάναμε» είπε ο Σερβοβόσνιος, ενώ ο ομόλογος του στους φιλοξενούμενους Λιούπκο Πέτροβιτς κινήθηκε σε ανάλογο μήκος κύματος υποστηρίζοντας ότι «το 1-1 πρέπει να ισχύσει ως τελικό αποτέλεσμα». Ο διευθυντής της ΠΑΕ Ολυμπιακός, Μιχάλης Φωτίου, ζήτησε να δει με τα μάτια του το… ρολόι της ΔΕΗ στο γήπεδο, ενώ ο … εξωδιοικητικός Γιάννης Πολυκανδριώτης μουρμούριζε «τα κόλπα της ΑΕΚ είναι γνωστά από παλιά» (το 1982 και το ματς με την Κολωνία στο ίδιο γήπεδο). Εν μέσω όλων αυτών των γλαφυρών ο αρχηγός της ομάδας του Πειραιά , ο Νίκος Τσιαντάκης υπέγραψε με επιφύλαξη το φύλλο αγώνα και παρέπεμψε τους δημοσιογράφους στη διοίκηση της ΠΑΕ για τα περαιτέρω.
Η τελευταία υπέβαλε ένσταση για αντικανονική διακοπή και ζήτησε να κατακυρωθεί το παιχνίδι υπέρ της ομάδας της, επικαλούμενη κατά δήλωση του επικεφαλής του ποδοσφαιρικού τμήματος Χάρη Καραμολέγκου, την εκπεφρασμένη απορία δύο υπαλλήλων της ΔΕΗ που όταν ρωτήθηκαν απάντησαν ότι υπήρξε κανονική παροχή ρεύματος στο γήπεδο και δεν γνώριζαν το λόγο για τον οποίο που δεν άναβαν οι προβολείς. Ο Γιώργος Σκούρτης από την άλλη, είπε ότι η ΑΕΚ είχε προειδοποιήσει (προφορικά) τη ΔΕΗ για τον κίνδυνο από το απόγευμα και έστειλε και φαξ λίγο πριν την έναρξη.
Ο Μαργέτης αργότερα εξέφρασε χρόνια μετά την κατηγορηματική διαφωνία του με τις κατηγορίες των φιλοξενούμενων υποστηρίζοντας: «Εκείνο το βράδυ η Αθήνα είχε ταλαιπωρηθεί, είχε γίνει διακοπή ρεύματος στο Κοινοβούλιο(!) και είχε διακοπεί εξαιτίας ενός μπλακ άουτ νωρίτερα ο αγώνας μπάσκετ του Περιστερίου με τον ΠΑΟΚ. Είχαμε φοβηθεί ότι μπορεί να γίνει κάτι και είχαμε ζητήσει από συνεργείο της ΔΕΗ να βρίσκεται στον υποσταθμό της Νέας Φιλαδέλφειας. Το μπλακ άουτ κράτησε 25′ αλλά όταν το ρεύμα επανήλθε διαπιστώσαμε ότι είχε προκληθεί βραχυκύκλωμα και ο διακόπτης είχε καεί, γι’ αυτό δεν γινόταν να ανάψουν τα φώτα». Και πρόσθεσε:
«Οταν ήμουν διευθυντής του γηπέδου έχω κρατήσει μόνος μου τον κόσμο για να μην μπει στο γήπεδο, παρ’ όλο που η πόρτα της σκεπαστής ήταν ανοιχτή. Η ζημιά που παθαίνει μια ομάδα όταν γίνονται διακοπές δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά και ηθική και ποτέ κανένας δεν θέλει να συμβαίνουν». Δεν παρέλειψε επίσης να χαρακτηρίσει «καταραμένο» το συγκεκριμένο ντέρμπι υπογραμμίζοντας: «Καπνογόνο και δακρυγόνο έχει πέσει και σε ντέρμπι ΑΕΚ – Παναθηναϊκού, αλλά ο αέρας απομάκρυνε τότε τους καπνούς και δεν το θυμάται κανένας».
Λίγο το φως στην υπόθεση
Ο διοικητικός ηγέτης της ΑΕΚ μόλις έμαθε ότι οι Πειραιώτες κατέθεσαν ένσταση, φέρεται να εισέβαλε στα αποδυτήρια και να φωνάζει στον Τσινασλανίδη να «χαρίσει το ματς στον Ολυμπιακό». Όπως έγραψε ο διαιτητής στην έκθεσή του, τον απώθησε βίαια ενώ υποστήριξε ότι του είπε «είσαι στημένος από την ΕΠΟ! Πρώτη φορά είδα Πόντιο να παίζει τον Μελισσανίδη 10-90 μέσα στα Φιλαδέλφεια. Δώστο τους στα χαρτιά ρε!».
Ο έλεγχος των υπευθύνων της ΔΕΗ έγινε στο… σκοτάδι, κάποιοι από τους τεχνικούς ισχυρίζονταν ότι βρήκαν κλειδωμένες τις πόρτες, ενώ την ίδια στιγμή οι άνθρωποι τον Ολυμπιακού διαμαρτύρονταν έντονα επειδή δεν τους επετράπη να δουν από κοντά τι είχε συμβεί, και για το λόγο αυτό ζήτησαν από τον αθλητικό δικαστή τη διενέργεια πραγματογνωμοσύνης μέσω του Τεχνικού Επιμελητηρίου, που ήταν και ο επίσημος τεχνικός σύμβουλος τον κράτους για τη διαπίστωση των πραγματικών αιτιών της διακοπής τον αγώνα. Η ΠΑΕ Ολυμπιακός ζήτησε μέσω ανακοίνωσης από τον αθλητικό δικαστή πριν από την εκδίκαση της υπόθεσης να λάβει υπόψη βάσει του φύλλου αγώνα όλα τα σχετικά στοιχεία, τα οποία κατέθεσε με υπόμνημά, επισυνάπτοντας και την ανακοίνωση της ΔΕΗ περί των διακοπών στη Βουλή και στο Περιστέρι την ίδια ημέρα.
«Όσον αφορά τις διακοπές που σημειώθηκαν στην Βουλή των Ελλήνων, στο στάδιο Νέας Φιλαδέλφειας και στο Δημοτικό Γυμναστήριο Περιστερίου, σας γνωστοποιούμε ότι οι ανωτέρω δυσλειτουργίες δεν θα είχαν καμία συνέπεια αν οι εσωτερικές εγκαταστάσεις λειτουργούσαν ικανοποιητικά. Η αποκατάσταση των προβλημάτων τους θα μπορούσε να γίνει χωρίς την επέμβαση των συνεργείων της ΔΕΗ, γεγονός που ενισχύει την άποψη ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στις εσωτερικές εγκαταστάσεις των υπόψη πελατών, την ευθύνη των οποίων έχουν οι ίδιοι» ανέφερε η ανακοίνωση ενώ ο προϊστάμενος στο συνεργείο βλαβών της ΔΕΗ Φιλοθέης-Κηφισιάς την ώρα του ντέρμπι, τόνισε ότι η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού έδινε κανονικά ρεύμα στη Νέα Φιλαδέλφεια, δεν υπήρχε πτώση της γραμμής και η βλάβη προερχόταν από το εσωτερικό σύστημα του γηπέδου.
Με αποτέλεσμα να φουντώσουν οι υπόνοιες και να ακολουθήσει οργιλή απάντηση της ΑΕΚ, στην οποία τονίζεται ότι έγινε βύθιση του δικτύου και δευτερευόντως την έκθεση του ηλεκτρολόγου του «Νίκος Γκούμας», Παναγιώτη Λυμπερόπουλου στην οποία ανέφερε με κάθε λεπτομέρεια τις κινήσεις του προ και κατά τη διάρκεια του ματς, επισημαίνοντας ότι και όταν ήρθαν υπάλληλοι της ΔΕΗ εκτίμησαν πως δεν μπορούν να βοηθήσούν διότι η πτώση του αυτόματου διακόπτη οφειλόταν στον κατ’ επανάληψη επανοπλισμό των διακοπτών με αποτέλεσμα να πέφτει η τάση.
Το σενάριο που προβλεπόταν να ακολουθήσει ήταν η παραπομπή της υπόθεσης στον αθλητικό δικαστή για να κρίνει βάσει του φύλλου αγώνος και των εκθέσεων των παρατηρητών της ΕΠΑΕ αν προκύπτει υπαιτιότητα κάποιου από τους διαγωνιζόμενους (εν προκειμένω της ΑΕΚ) κάτι που θα είχε ως συνέπειτα την ήττα της στα χαρτιά με 2-0, ενώ ταυτόχρονα θα της αφαιρούνταν και τρεις βαθμοί. Σ’ αντίθετη ετυμηγορία αυτόματα η ΕΠΑΕ θα όριζε την επανάληψή του αγώνα σε διάστημα 15 ημερών.
Το ντέρμπι όπως ήταν φυσικό επόμενο δεν έλεγε να τελειώσει. Οι αθλητικές εφημερίδες αναλόγως τον… χρωματισμό επιδίδονταν σε διαγωνισμό γνώσεων… ηλεκτρολογίας και μηχανολογίας.
Τελικά έγινε το αυτονόητο και ίσχυσε ο ΚΑΠ. Το παιχνίδι έπρεπε να επαναληφθεί και έτσι έγινε. Εν τω μεταξύ, ο Ολυμπιακός είχε χαμηλώσει τους τόνους, σχεδόν αποδεχομένος ότι δεν υπήρχε υπαιτιότητα της ΑΕΚ και δεν «έκλεισε τα φώτα ο Μελισσανίδης» όπως έλεγαν προηγούμενα οι άνθρωποί του αλλά και όχι μόνον.
Το εντυπωσιακό είναι ότι μετά από σχεδόν μια δεκαετία, την έκφραση τη χρησιμοποίησε ο αρχηγος και σημαία της ΑΕΚ Στέλιος Μανωλάς!
«Το 1993 ο Μελισσανίδης έσβησε τα φώτα στο γήπεδο για να μη χάσουμε». Η κατηγορία δεν αποδείχτηκε αλλά ο βετεράνος διεθνής ποδοσφαιριστής πρόσθεσε: «Τότε είχα εκνευριστεί πάρα πολύ γιατί ό,τι συνέβη έγινε χωρίς λόγο. Επρεπε να έχουμε κερδίσει το ματς με πολλά γκολ και επειδή ήταν ισόπαλο έσβησαν τα φώτα. Κάποιος κατέβασε τον διακόπτη, δεν έγινε ούτε βραχυκύκλωμα ούτε τίποτα. Εμένα η εντύπωση που μου έμεινε ήταν ότι το έκανε η ΑΕΚ. Εκνευρίστηκα γιατί δεν υπήρχε λόγος».
Ορίστηκε εν τέλει επανάληψη εκείνου του αλησμόνητου για όλους τους ανωτέρω λόγους παιχνιδιού την πρώτη ημέρα του Δεκέμβρη. Ο Ολυμπιακός αποδείχθηκε κερδισμένος αφού νίκησε εκ νέου στη Νέα Φιλαδέλφεια με 2-1 (με γκολ του Ολεγκ Προτάσοφ στο τελευταίο ματς του Ουκρανού με τη φανέλα των «ερυθρόλευκων»). «Η ήττα αυτή έκανε τη διοίκηση της ΑΕΚ να βάλει λίγο μυαλό. Κατάλαβαν ότι διακόπτοντας τα ματς δεν βγαίνουν πάντοτε κερδισμένοι» υποστήριξε ο μέσος των νικητών Γιώτης Τσαλουχίδης.
Κατόπιν αυτού σχεδόν πάσα συζήτηση πέρασε στη λήθη και την Ιστορία όμως η ΑΕΚ παρά την ήττα, γέλασε τελευταία καθώς κατέκτησε το τρίτο συνεχόμενο της πρωτάθλημα.
Όποια και αν είναι εν τέλει η αλήθεια για το πολύκροτο εκείνο ντέρμπι σίγουρα συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στα λιγότερο… φωτεινά της Ιστορίας των αναμετρήσεων των δύο μεγάλων ομάδων.