LONGFORM: Μιμήθηκε τον Έρικσον ο Σάουθγκεϊτ

Στην κατηγορία της αθέλητης κωμωδίας, παγκοσμίως στα σπορ, δεν υπάρχει ταίρι για την εθνική Αγγλίας στο ποδόσφαιρο. Απλώς δεν υπάρχει. Αν πρόκειται για την κατάρα της βασίλισσας Ελισάβετ ή κάποια ουσία στο τσάι τους, είναι παντελώς άγνωστο. Σε αυτόν τον τελικό λίγο έλειψε ο κόσμος να ζήσει ένα δράμα το οποίο θα τον άλλαζε όπως η πανδημία: η Αγγλία πρωταθλήτρια Ευρώπης στα πέναλτι.

Too much, είπε ο Ιανός, ο θεός των Ρωμαίων που έδωσε, κιόλας, το όνομά του στον Ιανουάριο. Πάει να πει, χειμώνας βαρύς. Οι Άγγλοι έχουν χάσει ευκαιρίες με ποικίλους τρόπους, αυτή εδώ θα μνημονεύεται εσαεί, αλλά θα πρέπει να πάρει χαρτάκι προτεραιότητας για να εξυπηρετηθεί από τον τζένεραλ μάνατζερ του τμήματος των «Ιλαροτραγικών Στιγμών»: κατάφεραν και έκαναν μια ήττα στα πέναλτι, λες και δεν έφτανε από μόνη της η φθορά της ψυχής σε μια διαδικασία που σε αυτό το Euro έπεσε στη… μαρμίτα, με τέσσερα διαφορετικά παιχνίδια να κρίνονται εκεί, ένα ζήτημα μείζονος υπαρξιακής σημασίας. Ο Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ έβαλε τον Μάρκους Ράσφορντ και τον Τζέιντον Σάντσο για να υπηρετήσουν αυτόν το σκοπό, δηλαδή να σουτάρουν στη διαδικασία.

Αυτή, αν και ήταν επώδυνη, μέσα στο Γουέμπλεϊ, με αντίπαλο την Ιταλία, που έπαιξε τρεις παρατάσεις στα τέσσερα νοκ άουτ παιχνίδια που έδωσε, δεν ήταν η μόνη. Η προηγούμενη είχε επίσης στοιχεία αυτοχειρίας, αλλά ο εκλέκτορας του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος δεν πατούσε στο μάθημα της Ιστορίας, μάλλον, ειδικά σε εκείνη την παράδοση που έλεγε ότι αν είναι κάτι να επαναληφθεί, θα γίνει ως φάρσα ή τραγωδία.

Σε αυτήν την περίπτωση, συνέβησαν και τα δύο!

Φαλτσοσφυρίγματα και στραβοκλωτσιές

Οι πιο… μαλακές περιπτώσεις

Στις περιπτώσεις των αποκλεισμών της Αγγλίας (και για πρώτη φορά, εδώ, ενός τελικού), τα λάθη δεν γίνονται όλα μαζί. Πότε πρόκειται για τη διαδικασία των πέναλτι αυτούσια, όπως το 1990 με τη Δυτική Γερμανία στον ημιτελικό του Παγκόσμιου Κυπέλλου της Ιταλίας και το 1996, μέσα στο Γουέμπλεϊ (παιχνίδι που έχασε με το δικό του σουτ και την απόκρουση του Αντρέας Κέπκε ο νυν ομοσπονδιακός τεχνικός), για την ίδια φάση του Euro, για ένα χέρι που αντί να ακυρωθεί χρεώθηκε ως γκολ, όπως του Ντιέγκο Μαραντόνα στον προημιτελικό του Μεξικού τέσσερα χρόνια νωρίτερα, για μια γκάφα ολκής, όπως το πέναλτι του Φιλ Νέβιλ στον Ιονέλ Γκανέα, στο ματς των ομίλων του Euro 2000 με τη Ρουμανία, για κακή διαχείριση των παικτών, όπως ο προημιτελικός του 1970 με τη Δυτική Γερμανία, πάλι στο Μεξικό, για ένα εξόφθαλμο διαιτητικό λάθος, όπως το «παίζετε» του Χόρχε Λαριόντα και του Μαουρίσιο Εσπινόζα, στις γραμμές, στο σουτ του Λάμπαρντ, πάλι με τη Γερμανία, στη φάση των «16» του Παγκόσμιου Κυπέλλου το 2010, στη Νότιο Αφρική.

Και πάει λέγοντας: Μπορεί να πρόκειται για μνημειώδη γκάφα τερματοφύλακα, όπως εκείνη του Ντέιβιντ Σίμαν στο φάουλ του Ροναλντίνιο, στον προημιτελικό του 2002 με τη Βραζιλία, για ένα γκολ κόντρα στη ροή του παιχνιδιού, όπως του Μλάντεν Πέτριτς στο 3-2 της Κροατίας στο Γουέμπλεϊ το 2007, που θα υπενθυμίζεται πάντα για εκείνη την ομπρέλα που κρατούσε ο Στιβ ΜακΚλάρεν, προκειμένου να προστατευθεί από τη βροχή, το οποίο οδήγησε στον αποκλεισμό της για το Euro 2008. Απλώς, μπορεί να πρόκειται για ανικανότητα, όπως το 0-0 με την αδιάφορη Ισπανία το 1982, όταν μια νίκη θα την έβαζε στην τετράδα του Παγκόσμιου Κυπέλλου.

Οι… συνδυασμοί

Η πιο εξοργιστική αποβολή

Έχουν συμβεί και… συνδυαστικά: στον προημιτελικό του Euro 2004, με την Πορτογαλία, ακυρώθηκε γκολ του Σολ Κάμπελ πριν πάει το παιχνίδι στη διαδικασία των πέναλτι και ο Ρικάρντο πιάσει με γυμνά χέρια το σουτ του Ντάριους Βασέλ, λίγο προτού δώσει στους Πορτογάλους την πρόκριση με το δικό του χτύπημα. Στη φάση των «16» του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 1998, τη μία φορά που πραγματικά εξοργίστηκαν τα αγγλικά media, τα πέναλτι ήταν… πταίσμα μπροστά στην αποβολή του Ντέιβιντ Μπέκαμ, που τον έστειλαν στο πυρ το εξώτερον.

Το αριστούργημα, βεβαίως, είναι ένα: ο προημιτελικός του Γκελζενκίρχεν, την 1η Ιουλίου 2006, με τους Πορτογάλους.

Τον καημένο τον Τζέιμι

Ο τραυματισμός, η αποβολή, η ανταρσία και το ναυάγιο μίας αλλαγής

Δύο χρόνια μετά το παιχνίδι για το Euro, οι Άγγλοι ήθελαν τη ρεβάνς. Και όταν συμβαίνει αυτό, τίθενται οι βάσεις για μία ιστορία που ακροβατεί ανάμεσα στην τραγωδία και τη σάτιρα. Στο παιχνίδι που ευλόγησαν οι ζαβολιάρες νύμφες του ποταμού Ρουρ, ο Μπέκαμ τραυματίστηκε πολύ νωρίς και τα κλάματα στον πάγκο έδειξαν ότι αυτό ήταν το τελευταίο παιχνίδι του με την Εθνική, αλλά, βέβαια, η φάση που είναι η πλέον αξιομνημόνευτη έγινε στο 60’: τότε που ο Γουέιν Ρούνεϊ πάτησε τον Ρικάρντο Καρβάλιο στα γεννητικά όργανα και ο συμπαίκτης του στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Κριστιάνο Ρονάλντο, πήγε να τον ρουφιανέψει μανιασμένα στον Οράσιο Ελιζόντο, ο οποίος του έβγαλε την κόκκινη κάρτα. Η πλάκα είναι ότι αυτή δεν ήταν η πιο σημαντική κόκκινη που έδειξε ο Αργεντινός διαιτητής στο τουρνουά.

Ο Ρούνεϊ έσπρωξε τον Ρονάλντο και αργότερα, τα αγγλικά ΜΜΕ, ασχολήθηκαν με το πώς θα επέστρεφε ο Πορτογάλος στο «Ολντ Τράφορντ», λησμονώντας βεβαίως ότι ο Άλεξ Φέργκιουσον ήξερε περισσότερα από όσα όλοι οι Άγγλοι μαζί, αλλά για κακή τύχη τους είναι Σκωτσέζος. Στην πραγματικότητα, από εκείνο το καλοκαίρι άρχισε μια καταπληκτική τριετία για το δίδυμο, πριν ο Πορτογάλος φύγει για τη Μαδρίτη και τη Ρεάλ.

Έπειτα, στο 119’, ο Σβεν Γκόραν Έρικσον έκανε μία αλλαγή. Έβγαλε τον Άαρον Λένον και έβαλε τον Τζέιμι Κάραγκερ. Μόνο για να σουτάρει πέναλτι μπορεί να βάλει ένας προπονητής παίκτη σε αυτό το σημείο του ματς και ο αμυντικός της Λίβερπουλ, όχι ο πιο αξιομνημόνευτος τεχνίτης στην ιστορία του ποδοσφαίρου, χρησιμοποιήθηκε πασιφανώς για αυτόν το σκοπό.

Εκείνη η διαδικασία ήταν το απόλυτο Βατερλό για τα «τρία λιοντάρια». Αστόχησε πρώτα ο Φρανκ Λάμπαρντ και η κάμερα έπιασε τον Στίβεν Τζέραρντ σχεδόν να κλαίει. Ευστόχησε ο Όουεν Χάργκριβς, ο οποίος είναι… Καναδός και εκείνη την εποχή έπαιζε στην Μπάγερν Μονάχου. Εκεί που νόμιζες ότι στο σαρκασμό θα έπρεπε να υπάρχει όριο. Μετά, ο Ρικάρντο έπιασε το σουτ του Τζέραρντ, ενώ οι Πορτογάλοι, με τον Ούγκο Βιάνα και τον Πετίτ, έχασαν με τη σειρά τους δύο πέναλτι. Όταν, δε, ο καημένος ο Τζέιμι είδε τον Ίβηρα τερματοφύλακα να κάνει τρίτη επέμβαση, στο δικό του χτύπημα, ο κλήρος έπεσε στον Ρονάλντο, που βέβαια έβαλε το δικό του σουτ, το οποίο έστειλε τους Άγγλους στο σπίτι, για άλλη μία φορά πριν τους ημιτελικούς.

Στο ντιβάνι

Τα νέα προβλήματα που ενσκήπτουν από τη διαχείριση

Είναι πλέον προφανές ότι την επαύριον της απώλειας του τροπαίου, οι Άγγλοι θα ασχοληθούν με την ηθική των αλλαγών του Σάουθγκεϊτ, δηλαδή τους Μάρκους Ράσφορντ και Τζέιντον Σάντσο, που μπήκαν στον τελικό για να σουτάρουν στη διαδικασία και βοήθησαν μόνο στο να γίνει θρύλος -και MVP της διοργάνωσης- ο νέος τερματοφύλακας της Παρί Σεν Ζερμέν, Τζιανλουίτζι Ντοναρούμα.

Είναι επίσης σίγουρο πως κάπου ανάμεσα σε αυτήν την ανάλυση κάτι θα πάει πολύ στραβά. Πιθανώς, θα αφήσουν να εννοηθεί ότι το μόνο πρόβλημα είναι αυτό, συγκαλύπτοντας κάποια άλλα ζητήματα που θα προκύψουν στην πορεία. Έτσι, θα μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι γνωρίζοντας ότι η Αγγλία, που απείχε ελάχιστα να κατακτήσει το πρώτο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, θα συνεχίσει απτόητη την πορεία της προς τις ήττες με ευφάνταστους τρόπους. Κι αν κάποιες όμορφες καταστάσεις είναι κακό κάρμα να αλλάζουν, το να ξυπνήσει η φυλή του ποδοσφαίρου ένα πρωί και να είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης στα πέναλτι, ήταν κάτι που δεν θα το άντεχε το ανθρώπινο είδος. Πολλά έχει περάσει τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, για να του δοθεί έτσι, δίχως αιδώ, η χαριστική βολή.