Σαν σήμερα: Ο ναζί Χερμπέργκερ, οφσάιντ o Πούσκας, ενέσεις και το θαύμα της Βέρνης

Όταν σαν σήμερα -28 Απριλίου- το 1977 έφευγε από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών ο Γιόσεφ Σεπ Χερμπέργκερ, η ποδοσφαιρική Γερμανία θρηνούσε για τον μαέστρο του «θαύματος της Βέρνης». Ένα θαύμα με θύμα τον Φέρεντς Πούσκας και την παρέα του και πολλές φήμες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο «Μότσαρτ των γηπέδων» ρεζίλεψε τους ναζί και βρέθηκε νεκρός

Ο Χερμπέργκερ ξεκίνησε την καριέρα του ως ποδοσφαιριστής (σέντερ φορ) από τη Βάλντοφ του Μανχάϊμ για να μεταγραφεί το 1923 στη VfR της ίδιας πόλης. Το 1926 πήγε στην Τένις Μπορούσια του Βερολίνου. Στην εθνική ομάδα έπαιξε τρεις φορές (περίοδος 1921-25) και σημείωσε δύο γκολ. Το 1932 μπήκε στο τεχνικό τιμ της εθνικής και το 1936 ανέλαβε προπονητής της ομάδας των ανδρών. Έμεινε στον πάγκο της για 28 χρόνια και μαζί της έζησε το μεγάλο θρίαμβο του 1954 με την κατάκτηση του Μουντιάλ απέναντι στην μυθική Ουγγαρία του Φέρεντς Πούσκας μια επιτυχία που ονομάστηκα «Θαύμα της Βέρνης». Ο Χερμπέργκερ αποχώρησε από την Εθνική ομάδας στις 7 Ιουνίου 1964. Είχε γεννηθεί στις 28 Μαρτίου 1897.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σαν σήμερα: Olympia, η ναζιστική προπαγάνδα με πολύ Ελλάδα και Ελληνίδα σύμβουλο

Το ναζιστικό παρελθόν

Πριν φτάσουμε σε αυτό που η παγκόσμια ποδοσφαιρική ιστορία κατέγραψε ως «Θαύμα της Βέρνης» είχε συμβεί κάτι άλλο, στον οποίο είχε συμμετοχή η Χερμπέργκερ. Το 2005 σε μια μελέτη της η Γερμανική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (DFB) αναφέρθηκε στο ναζιστικό παρελθόν ανθρώπων του αθλήματος. Για δεκαετίες, οι περισσότεροι Γερμανοί έχουν συνδέσει το όνομα Sepp Herberger απλά με το λεγόμενο «Θαύμα της Βέρνης». Ο θρίαμβος της Εθνικής ομάδας είχε δημιουργήσει μια αίσθηση ευφορίας στη μεταπολεμική Γερμανία. Θεωρείται ότι έπαιξε μεγάλο ρόλο ακόμα και στην οικονομική ανάκαμψη της χώρας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σαν σήμερα: Η έκδοση της L’ Equipe λόγω της υπόθεσης Ντρέιφους κι ο ρόλος των Ναζί

Αλλά η καριέρα του Χερμπέργκερ δεν ξεκίνησε το 1945, μετά τον πόλεμο. Εντάχθηκε στο ναζιστικό κόμμα μόλις λίγους μήνες μετά την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933 και έγινε προπονητής της εθνικής το 1937.

«Ποτέ δεν είχε καμία σχέση με ιδεολογίες, αλλά χρησιμοποιήθηκε με προθυμία για την απάνθρωπη ιδεολογία», αναφέρει ο Niels Havemann, συγγραφέας του πρώτου ολοκληρωμένου βιβλίου για τον ρόλο του DFB κατά τη ναζιστική εποχή. Πρόσθεσε ότι ο Herberger συνεργάστηκε με τους Ναζί σε μια προπαγανδιστική ταινία του 1941 με τίτλο “Το μεγάλο παιχνίδι”.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σαν σήμερα: Ο Εθνικός φέρνει τον Πούσκας – Άνω κάτω η ποδοσφαιρική Ελλάδα

Ποδόσφαιρο κάτω από τη Σβάστικα

«Δυστυχώς, μια σκιά πέφτει πάνω από τον Σεπ Χέρμπεργκερ», είχε πει ο Γερμανός υπουργός Αθλητισμού Ότο Σίλι κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου και εξηγούσε: «Άφησε τον εαυτό του να γίνει μέρος της ναζιστικής προπαγάνδας».

Οι αξιωματούχοι της DFB ανέθεσαν στον Χάβεμαν, ο οποίος ήταν ιστορικός στο Πανεπιστήμιο του Μάιντς, τη συγγραφή ενός βιβλίου, το οποίο φέρει τον τίτλο “Fussball unterm Hakenkreuz” (“Ποδόσφαιρο κάτω από τη Σβάστικα”). Μελετώντας προηγουμένως απόρρητα έγγραφα, ο Havemann κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Χερμπέργκερ, αλλά και οι περισσότεροι άνθρωποι της DFB δεν υποστήριξαν τους Ναζί από πεποίθηση.

Θεωρεί ότι η απερισκεψία, η άγνοια, ο οπορτουνισμός και η επαγγελματική τους φιλοδοξία τους οδήγησε να υποστηρίξουν το χιτλερικό καθεστώς. Βέβαια όλα αυτά δεν του κάνουν λιγότερο συνένοχους ή λιγότερο συνεργούς αν προτιμάτε, σε ένα καθεστώς που αιματοκύλισε την ανθρωπότητα.

Το δεδομένο είναι ότι πολύ πριν φτάσουμε στο «Θαύμα της Βέρνης» για το οποίο αποθεώνεται ο Γιόσεφ Σεπ Χερμπέργκερ, φτάσαμε στο δράμα ενός Παγκοσμίου Πολέμου με τον προπονητής της Γερμανίας να στηρίζει στον Χίτλερ και την παρέα του. Ακόμα και για όλους αυτούς τους λόγους που αναφέρει ο Havemann.

Πόσο θαύμα ήταν το «θαύμα της Βέρνης»

Τα χρόνια πέρασαν βέβαια και τον Ιούλιο του 1954 η Εθνική Γερμανίας έγραψε ιστορία στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου που ονομάστηκε «θαύμα της Βέρνης». Στον προκριματικό γύρο, οι Ούγγροι είχαν νικήσει με 8-3 τους Γερμανούς και στον τελικό προηγήθηκαν με 2-0 μέσα σε οκτώ λεπτά όμως η Γερμανία νίκησε με 3-2. Οι Ούγγροι φωνάζουν ακόμα και σήμερα για το γκολ που πέτυχε ο Πούσκας και ακυρώθηκε ως οφσάιντ.

Φωνάζουν όμως και για κάτι άλλο. Το 1957, ο Φέρεντς Πούσκας ανέφερε ότι είδε σύριγγες στα γερμανικά αποδυτήρια κατά τη διάρκεια του τελικού και ότι υποψιαζόταν ότι οι αντίπαλοι μπορεί να είχαν κάνει χρήση ουσιών. Ελάχιστη προσοχή δόθηκε στις κατηγορίες του Πούσκας, αλλά η Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία ανακοίνωσε απαγόρευσης εισόδους στα Γερμανικάς γήπεδα για τον Πούσκας, η οποια άρθηκε το 1964. Ο Walter Broennimann, φροντιστής του σταδίου της Βέρνης, επιβεβαίωσε την ιστορία του Πούσκας το 2004. Καθαρίζοντας τα αποδυτήρια, βρήκε άδειες αμπούλες κάτω από τις σχάρες αποχέτευσης και τις παρέδωσε στην ελβετική εταιρεία τροφίμων Wander για ανάλυση. Του ζητήθηκε να κρατήσει μυστικό αυτό που είχε βρει. Επίσης μετά τις δηλώσεις του Πούσκας, ο γιατρός της ομάδας Franz Loogen, την ίδια χρονιά, δηλαδή το 1957, παραδέχτηκε ότι έγιναν ενέσεις, αλλά δήλωσε ότι ήταν σάκχαρα σταφυλιών. Ο ίδιος άνθρωπος το 2004 είπε ότι επρόκειτο για βιταμίνη C. Τότε κυκλοφόρησαν δημοσιεύματα για χρήση αμφεταμίνης.

Οι Ούγγροι παίκτες

Ο γερμανικός Τύπος πάλι, το 1995 επισήμανε ότι μόνο πέντε από τους έντεκα Ούγγρους φιναλίστ από το 1954 ήταν ακόμη ζωντανοί. Έξι παίκτες είχαν πεθάνει σε μέση ηλικία 55,5 ετών, τρεις από καρδιακή προσβολή, δύο από καρκίνο και ένας από εγκεφαλική αιμορραγία. Σε τι οφειλόταν αυτό, αναρωτήθηκε ο γερμανικός Τύπος. Η απάντηση ήταν ότι είτε οι Ούγγροι παίκτες ήταν ακόμη πιο «φορτωμένοι» από τους Γερμανούς ή ότι το ποδόσφαιρο σε κορυφαίο επίπεδο είναι ιδιαίτερα επιζήμιο.

Οι Γερμανοί, η ηπατίτιδα

Από την άλλη οκτώ Γερμανοί παίκτες είχαν σοβαρά προβλήματα υγείας. Ο Fritz Walter (1920-2002), ο Helmut Rahn (1929-2003), ο Heinz Kubsch (1930-1993) και ο Max Morlock (1925-1994) έπαθαν ηπατίτιδα. Στους περισσότερους από τους άρρωστους παίκτες προσφέρθηκε θεραπεία υγείας στο Bad Mergentheim από τη Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία και θεραπεύτηκαν. Ο Ρίτσαρντ Χέρμαν πέθανε οκτώ χρόνια μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο από κίρρωση του ήπατος. Όταν έγινε γνωστό ότι ο προπονητής Sepp Herberger (1897-1977) φρόντιζε τη συντήρηση της χήρας και των γιων του Hermann, η Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία του ζήτησε να σταματήσει για να μην δημιουργήσει προηγούμενο. Λίγα χρόνια αργότερα, η οικογένεια έλαβε 3.000 γερμανικά μάρκα από τη Γερμανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία.

Ο Werner Kohlmeyer (1924-1974) και ο Toni Turek (1919-1984) πέθαναν από τις συνέπειες της καρδιακής ανεπάρκειας, ο Werner Liebrich (1927-1995) από ηπατική ανεπάρκεια και ο Karl Mai (1928-1993) από τις επιπτώσεις της ηπατίτιδας C. Ο Franz Loogen είχε χρησιμοποιήσει την ίδια σύριγγα σε κάθε παίκτη είχε υποστηρίξει ο τερματοφύλακας Fritz Herkenrath (1928-2016) όταν μεταφέρθηκε στην εντατική με ηπατίτιδα: ««Ο γιατρός βύθιζε για λίγο τη σύριγγα σε ζεστό νερό, αυτό ήταν όλο».

Για «ενέσεις ενίσχυσης» είχε κάνει λόγο και ο Albert Sing (1917-2008) βοηθός του Sepp Herberger. «Μέχρι στιγμής ήμουν σιωπηλός, αλλά τώρα είμαι 87 και θέλω να μιλήσω για αυτό», είχε πει.

Η ιστορία έκλεισε και μετά από τόσα χρόνια, ελάχιστοι ψάχνουν να βρουν την αλήθεια και πόσο θαύμα ήταν το «θαύμα της Βέρνης». Ο Χέρμπεργκερ, έμεινε στην ιστορία γι’ αυτό και τις σπουδαίες ατάκες του όπως: «Μετά το παιχνίδι, όλοι αναφέρονται στο πριν το παιχνίδι», «Η μπάλα είναι στρογγυλή, έτσι ώστε στο παιχνίδι να μπορεί να αλλάξει κατεύθυνση» και «ο δυσκολότερος αντίπαλος είναι πάντα ο επόμενος»…

Ο θάνατος του Μάικλ Ρόμπινσον

2020: Πεθαίνει σε ηλικία 61 ετών ο παλιός διεθνής παίκτης της Λίβερπουλ, Μάικλ Ρόμπινσον. Ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής είχε διαγνωστεί με καρκίνο του δέρματος από το 2018.

2016: Πεθαίνει σε ηλικία 67 ετών ο Αργεντίνος ποδοσφαιριστής Όσκαρ Αλβαρέζ που είχε αγωνισθεί με τον Παναθηναϊκό (1976-1980), τον ΠΑΣ Γιάννινα (1972-1976) και τον Ατρόμητο Αθηνών (1980-1981)

2010: Ο Γιάννης Δάρας εκλέγεται πρόεδρος της UEPS (Ευρωπαϊκή Ένωση Αθλητικών Συντακτών) με 27 ψήφους υπερ και 11 κατά, επικρατώντας του Κροάτη αντιπάλου του, Γιούρα Όζμετς κατά τη διάρκεια του 32ου Συνεδρίου της Ένωσης που διεξάγεται στην Αττάλεια της Τουρκίας. Ο Γιάννης Δάρας είναι ο δεύτερος Έλληνας αθλητικός συντάκτης μετά τον Ηλία Σπορίδη, ο οποίος καταλαμβάνει το υψηλότερο αξίωμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Αθλητικών Συντακτών για τα επόμενα 4 χρόνια.

2004: Τελευταία εμφάνιση του 37χρονου Roberto Baggio με την Ιταλία στο ισόπαλο 1-1 φιλικό ενάντια στην Ισπανία. Αποκορύφωμα της καριέρας του χαρισματικού μέσου οι εμφανίσεις του στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994 οδηγώντας τους ”ατζούρι” στον τελικό με τη Βραζιλία, όπου έγινε ο μοιραίος παίκτης αστοχώντας στο τελευταίο πέναλτι.

Ο Πάολο Μαλντίνι και οι 100 συμμετοχές

1999: 100 συμμετοχές με την Eθνική Ιταλίας συμπληρώνει ο Paolo Maldini στον φιλικό αγώνα εναντίον της Κροατίας στο Ζάγκρεμπ. Ο αρχηγός της Ιταλίας έκανε το ντεμπούτο του στις 31/3/1988 στο Σπλιτ (1-1 με τη Γιουγκοσλαβία) μπαίνοντας αλλαγή στο 53’ στη θέση του Giovani Francini. Είναι ο δεύτερος σε συμμετοχές πίσω από τον Dino Joff (112), έχει συμμετάσχει σε 3 Παγκόσμια Κύπελλα (19 εμφανίσεις) και σε 2 ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (1988, 1996).

1999: Διοργανώνεται φιλικό παιχνίδι Μπαρτσελόνα – Βραζιλία (2-2) για τα 100 χρόνια από την ίδρυση της Μπαρτσελόνα με την παρουσία πολλών γνωστών θρύλων του ποδοσφαίρου όπως οι Cruijff, Stoichkov, Laudrup, Maradona, Romario, Ronaldo και Neeskens.

1993: Οκτώ λεπτά πριν το τέλος του αγώνα Πανιώνιος – Παναθηναϊκός και αφού χρεώνεται με το 5ο του φάουλ (επιθετικό), ο Boban Jankovic χτυπά το κεφάλι του στη μπασκέτα. Μεταφέρεται στο Γενικό Κρατικό με διατομή του πέμπτου αυχενικού και τομή νωτιαίου μυελού, με αποτέλεσμα να μείνει παράλυτος.

1990: Η Εθνική ομάδα βόλεϊ ανδρών κερδίζει για τέταρτη φορά στην ιστορία της το Κύπελλο Άνοιξης νικώντας στον τελικό το Ισραήλ με 3-0.

1974: Η Εθνική Ελλάδος παίρνει λευκή ισοπαλία από τη Βραζιλία στο Μαρακανά μπροστά σε 100.000 θεατές με προπονητή τον Αλκέτα Παναγούλια, ο οποίος επιμένει, παρά τον κίνδυνο διασυρμού, να αγωνιστεί η Εθνική με την ανανεωμένη μετά “Πελέ” Εθνική Βραζιλίας.

Ο Αντωνιάδης τον στέλνει στο Wembley

1971: Ο Αντώνης Αντωνιάδης σημειώνει δυο γκολ στο Κύπελλο Πρωταθλητριών εναντίον του Ερυθρού Αστέρα στη Λεωφόρο και ο ΠΑΟ προκρίνεται στον τελικό του Wembley. Με 10 γκολ θα χριστεί πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης, ενώ ο ΠΑΟ νικώντας με 3-0 θα καταφέρει να ανατρέψει το βαρύ 4-1 του πρώτου αγώνα. Στον αγώνα αυτό τερματοφύλακας του ΠΑΟ είναι ο Βασίλης Κωνσταντίνου που έχει αντικαταστήσει τον Τάκη Οικονομόπουλο.

1967: Ο Muhammad Ali αρνείται να υπηρετήσει στον Αμερικανικό στρατό λόγω Βιετνάμ και τιμωρείται με 5ετή φυλάκιση και πρόστιμο 10.000 δολάρια. Ακόμη, του αφαιρείται η άδεια πυγμαχίας και ο τίτλος του πρωταθλητή.

1949: Στην 44η Σύνοδο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (ΔΟΕ) στην Ρώμη εγκρίνεται ομόφωνα η ίδρυση της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας (ΔΟΑ) και η υλοποίηση και η λειτουργία της αναθέτονται στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, κάτω από την εποπτεία της ΔΟΕ.

1923: Εγκαινιάζεται το Wembley με τον πρώτο τελικό Κυπέλλου Αγγλίας Bolton Wanderers-West Ham (2-0) με 200.000 κόσμο να έχουν “πακτωθεί” στο νέο στάδιο. Είναι η χρονιά που οι Littlewoods κάνουν την πρώτη εμφάνισή τους, έξω από το Old Trafford, μοιράζοντας κουπόνια προγνωστικών.