Όταν ο Μήτρογλου δικαίωσε την ψυχή του Νίκου Γουλανδρή

Τα μαντάτα για το θάνατο του Νίκου Γουλανδρή στην Ελλάδα ήρθαν αργούτσικα. Τα «Νέα» έγραψαν την είδηση στις 8 Αυγούστου του 1983. Υπάρχουν κείμενα προς τη μνήμη του που έχουν γραφτεί στις 4 Αυγούστου. Στα ημερολόγια, ο Ανδριώτης εφοπλιστής άφησε την τελευταία πνοή του στις 6 Αυγούστου, στην κλινική Mayo στην Καλιφόρνια.

Ο Νίκος Γουλανδρής ήταν ο πρώτος αληθινός πρόεδρος στην Ιστορία του Ολυμπιακού. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων και μέχρι το 1970, δηλαδή 45 χρόνια από την ίδρυση του συλλόγου, η προεδρία έμοιαζε περισσότερο με πράξη που ενείχε τη θυσία, την απορρόφηση των προβλημάτων.

Η επίσημη εμφάνιση του Γουλανδρή στο Δ.Σ. του Ολυμπιακού, το 1970, έμελλε να το αλλάξει αυτό, αλλά στον Πειραιά δεν παραγνωρίζουν ότι ήταν τα δικά του χρήματα που το 1968 παρ’ ολίγον να γκρεμίσουν τη Θεσσαλονίκη, όταν οι «ερυθρόλευκοι» έπεισαν τον Γιώργο Κούδα να κατηφορίσει στο Φάληρο.

Η εν Ελλάδι θητεία του, άλλωστε, από τον ΠΑΟΚ επλήγη σε ιστορικό επίπεδο. Η τριετία του Ολυμπιακού με εκείνον ως ισχυρό άντρα υπήρξε ανέφελη, αλλά η παράδοση της Τούμπας, που θα κρατούσε 23 χρόνια, δηλαδή από το 1968 έως το 1991, ήταν τα στίγματα της θητείας του.

Ο Ολυμπιακός πήρε τρία πρωταθλήματα με τον Γουλανδρή στην ηγεσία του -το ένα, το 1975, όταν πια είχε παραιτηθεί, κάτι που συνέβη στις 27 Δεκεμβρίου του 1974- με τρεις ήττες συνολικά. Όλες 1-0, άπασες από τον ΠΑΟΚ. Στο μακράν κορυφαίο παιχνίδι σε πάθος και ένταση στο ελληνικό πρωτάθλημα. Στην Τούμπα.

Ο Γουλανδρής καθόρισε το γονίδιο του Ολυμπιακού

Ο Γουλανδρής δεν μπήκε απλώς σε ό,τι αποκαλείται γονίδιο του Ολυμπιακού, το καθόρισε κιόλας. Η θητεία του έμοιαζε να καθορίζεται από μια μηχανή που παρήγε λεφτά. Τα ποσά έπαψαν να έχουν οποιαδήποτε σημασία, έγκειντο στο πλαίσιο του παιχνιδιού.

Είτε έπαιζε μονά ζυγά με τους παίκτες και τους έδινε 200 δραχμές αν έχανε είτε γινόταν μια πατρική φιγούρα που ως μόνο στόχο της είχε να κακομάθει τους ποδοσφαιριστές και να τους επιβραβεύει επειδή επιθυμούσαν, ο Ανδριώτης υπήρξε καταπληκτικός πρόεδρος και αποτυχημένος επιχειρηματίας.

Η διαφοροποίηση, να είναι ένας γίγαντας των ελληνικών θαλασσών και ένας χαζομπαμπάς για τους διεθνείς, τους οποίους αντιμετώπιζε ως κόρες (και οφθαλμών), έδωσε το έναυσμα στη «χρυσή» εποχή του Ολυμπιακού, ο οποίος κατέκτησε το πρωτάθλημα το 1973, ύστερα από έξι χρόνια και τον πρώτο χρόνο του Ανδριώτη στην προεδρία.

Ο Γουλανδρής, συναπτώς αποτυπωμένος και εντυπωμένος με το τσιγάρο στο στόμα, καθόρισε τα ήθη και τα έθιμα που θα περνούσαν από γενιά σε γενιά και θα δημιουργούσαν… ανισόρροπους. Δεν έφτανε μόνο που ήταν τρομακτικά σπάταλος, είχε και το πλεονέκτημα η γενναιοδωρία του να μεταδίδεται εν είδει χαλασμένου τηλεφώνου.

Το δίδαγμα, ότι έμεινε μόλις 2,5 χρόνια στην προεδρία, δεν μπορεί να προσφέρει οποιοδήποτε συμπέρασμα, αφού η επίγνωση ότι τα λεφτά πρέπει να βγαίνουν για να δίνονται, δεν καλύπτει. Η επιχειρηματολογία, παρ’ όλα αυτά, είναι ελλιπής αφού δεν λαμβάνει υπόψη της το χρονικό διάστημα.

Φερ’ ειπείν, ο Σωκράτης Κόκκαλης έφερε τον Ζιοβάνι και τον Ζλάτκο Ζάχοβιτς, ενώ πέντε χρόνια αργότερα «δάμασε» το θηρίο Ριβάλντο, αλλά αυτό δεν είχε οποιαδήποτε σημασία τα καλοκαίρια που κινήθηκε πενιχρά.

Στην πραγματικότητα, αυτό ήταν που τον έφθειρε. Η τελική ετυμηγορία. Όταν κάνεις κάτι μεγαλεπήβολο, αυτό είναι που στρέφεται εις βάρος σου. Ο Κόκκαλης έμεινε 15 χρόνια στην προεδρία του Ολυμπιακού -όπως και ο Βαγγέλης Μαρινάκης έχει συμπληρώσει το 12ο- ακριβώς επειδή υπήρχαν τα «στεγνά» καλοκαίρια.

Το προεδροκεντρικό μοντέλο έχει κάποια καλά στοιχεία, αλλά το κορυφαίο συστατικό για ένα κλαμπ που είναι το μεγαλύτερο στη χώρα του και διεκδικεί εύρος για τον εαυτό του στο διεθνή ανταγωνισμό, είναι ένας μηχανισμός ο οποίος θα λειτουργεί το ίδιο κάθε χρονιά. Αυτός αναπόφευκτα δεν επιτρέπει τις εξάρσεις.

Μια χρονιά με μεταγραφές φέρνει, αναγκαστικά, μια χρονιά χωρίς μεταγραφές. Ο Γουλανδρής «έκαψε» την ενέργειά του, βεβαίως υπήρξε το σύμβολο των πρωτολείων, στα έξοδα.

Ο Ολυμπιακός της σεζόν 1973-74, με τα τρία γκολ ανά παιχνίδι στο πρωτάθλημα, 102 τω συνόλω, είχε `16 διεθνείς ποδοσφαιριστές. Ο Γουλανδρής είχε μπει στη σφαίρα της μεταγραφικής ανωριμότητας, δεν κρατούσε οτιδήποτε πίσω.

Όταν νίκησε την Άντερλεχτ 3-0 στο δεύτερο γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της σεζόν 1974-75 και δεν κατάφερε να ανατρέψει το 5-1 του πρώτου παιχνιδιού, είχε ελαφρώς τραυματία τον Γιώργο Δεληκάρη, τραυματίες τους Χούλιο Λοσάντα, Δημήτρη Περσίδη, Θανάση Αγγελή, Δημήτρη Συνετόπουλο και Μιχάλη Κρητικόπουλο, ενώ ο Μάικ Γαλάκος, που πέτυχε χατ τρικ, ήταν ο αναπληρωματικός επιθετικός εκείνη τη χρονιά.

Ο αποκλεισμός από την Άντερλεχτ που «σκότωσε» τον Γουλανδρή

Το βάθος του έμψυχου δυναμικού που ο Ολυμπιακός είχε εκείνη την τριετία ήταν πρωτόγνωρο για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Θα πρέπει να φανταστεί κάποιος ότι αν μεταγραφόταν ο Κούδας, η ομάδα θα είχε επιπλέον έναν ποδοσφαιριστή. Η λογική ήταν αθροιστική, όχι αφαιρετική.

Γι’ αυτό, κιόλας, κράτησε λίγο. Μόλις 2,5 χρόνια, συν τα χρήματα που έδωσε ως… οπαδός του Ολυμπιακού και έπειτα ως μέλος του ΔΣ.

Βέβαια, το επώνυμο και μόνο διαχώριζε την ίδια την παρουσία του Γουλανδρή. Προερχόμενος από μια ισχυρή οικογένεια, δεν γινόταν να συμπεριφέρεται με την απλοχεριά και τη λαϊκότητα που παρουσίαζε καθημερινώς. Αυτό του επισημαινόταν από την οικογένειά του. Και είχε διαφορετική βαρύτητα.

Γι’ αυτό, κιόλας, τον «σκότωσε» ο αποκλεισμός με την Άντερλεχτ. Η διαιτησία του Κάρολι Παλοτάι παραμένει μια από τις πιο εχθρικές όλων των εποχών, αλλά ο Γουλανδρής δεν αποχώρησε επειδή ο Ούγγρος «έσφαξε» τον Ολυμπιακό, ακυρώνοντας δύο γκολ (από τον Γαλάκο!) και μη δινόντάς του πέναλτι.

Έφυγε επειδή είχε ροπή, κάτι που κατέστησε γνωστό από τον Σεπτέμβριο εκείνης της χρονιάς, και διότι πριν το παιχνίδι της Πάτρας -το οποίο έγινε στην αχαϊκή πρωτεύουσα παρά τη θέλησή του να το κάνει στο μεγαλύτερο Καυτανζόγλειο- αντιλήφθηκε ότι οι ίδιοι οι συνεργάτες του τον απομυζούσαν.

Ο συγχωρεμένος Λεωνίδας Θεοδωρακάκης, γενικός αρχηγός και ταμίας του Ολυμπιακού, είχε δηλώσει ύστερα από εκείνο το ματς ότι η φιλοξενία στον Ούγγρο ήταν άριστη, ωστόσο αυτό φέρεται να καταστρατηγείται από την πληροφόρηση εκείνης της εποχής.

Αλλιώς τα περίμενε ο Παλοτάι στην Πάτρα και αλλιώς τα βρήκε, που λένε. Ως εκ τούτου, δεν κάθισε με σταυρωμένα τα χέρια. Όντως, τα χέρια του οπωσδήποτε δεν ήταν σταυρωμένα.

Παρ’ ότι, με πρόεδρο τον Ανδριώτη, ο Ολυμπιακός είχε αποκλείσει την Κάλιαρι του Τζίτζι Ρίβα στον πρώτο τελικό του Κυπέλλου UEFA το 1972, με το μυθικό 1-0 στη Σαρδηνία (σκόρερ ο Νίκος Γιούτσος), εκείνη η ομάδα, δύο χρόνια αργότερα, αποτέλεσε το πρώτο σημαντικό ευρωπαϊκό εάν στην Ιστορία του Ολυμπιακού.

Παρήλθαν σχεδόν 38 χρόνια και στις 2 Οκτωβρίου 2012 ο Ολυμπιακός νίκησε την Άντερλεχτ 3-0 στις Βρυξέλλες, με το χατ τρικ του Κώστα Μήτρογλου, για τη δεύτερη αγωνιστική των ομίλων του Champions League. Ο πρόεδρος θα χαιρόταν, όχι μόνο για τη νίκη, αλλά και για το ποιος έβαλε τα γκολ.

Έχει πλάκα, διότι ο χαρακτήρας του Κώστα Μήτρογλου ταίριαζε ταμάμ σε εκείνη την ομάδα. Πήγαινε ασορτί με τη χαλαρότητα και την ανεμελιά των καιρών.

Αν η ψυχή του Νίκου Γουλανδρή φτερούγιζε διαρκώς παραπονούμενη για το εγχείρημα που δεν πέτυχε με τον Ολυμπιακό, παρά τα τρία πρωταθλήματα και τα δύο νταμπλ σε ένα ανταγωνιστικό πρωτάθλημα, εκείνη τη νύχτα θα έκανε ένα διάλειμμα.

Ούτε στον ουρανό πρέπει να είναι αμελητέα η δικαίωση. Τουλάχιστον έτσι φαίνεται από εδώ.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News