Τζο Λούις: Ο πυγμάχος που έβγαλε... νοκ άουτ τον ρατσισμό

Όταν ο Αφροαμερικανός παγκόσμιος πρωταθλητής των υπερβαρέων, Τζο Λούις, χρειάστηκε μόλις 124 δευτερόλεπτα για να βγάλει νοκ άουτ τον Γερμανό, Μαξ Σμέλινγκ, στις 22 Ιουνίου 1938, πολλοί στις ΗΠΑ ένιωσαν κάτι περισσότερο από υπερηφάνεια.

Η ναζιστική επέλαση στην Ευρώπη είχε προκαλέσει ανησυχία στην ηγεσία της αμερικανικής υπερδύναμης, που έβλεπε τις γροθιές του 24χρονου πυγμάχου από την Αλαμπάμα να έχουν αποδέκτη όχι μόνο τον αντίπαλό του στο ρινγκ, αλλά τον ίδιο τον Αδόλφο Χίτλερ.

Ήταν όμως έτσι; Ή μήπως το σκηνικό που είχε στηθεί, δύο χρόνια μετά τη νίκη του Σμέλινγκ επί του Λούις στον πρώτο μεταξύ τους αγώνα, έκρυβε την υποκρισία και της αμερικάνικης κοινωνίας; Στο ζήτημα των φυλετικών διακρίσεων, άλλωστε, οι απόψεις των ηγεσιών των δύο κρατών δεν είχαν κραυγαλέες διαφορές. Οι μαύροι δεν… καλοπερνούσαν στις ΗΠΑ.

Ο Λούις, ο μυθικός πυγμάχος που διατήρησε τη ζώνη του παγκόσμιου πρωταθλητή επί μια δωδεκαετία (1937-1949), έφυγε από τη ζωή σαν σήμερα, στις 12 Απριλίου 1981. Σαράντα τρία χρόνια αργότερα, η ιστορία του εξακολουθεί να μας θυμίζει ότι ανέκαθεν οι κυβερνήσεις έπαιζαν παιχνίδια με τις πλάτες των αθλητών. Η Αμερική, η χώρα που αρνούνταν πεισματικά να αναγνωρίσει τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών, χρησιμοποιούσε έναν από αυτούς ως σύμβολο στον αγώνα εναντίον των Ναζί. Τι ειρωνεία!

Η απάντηση που έδωσε ο Λούις ύστερα από εκείνον τον αγώνα με τον Σμέλινγκ ήταν αποστομωτική. Δεν τον ένοιαζαν καθόλου αυτά που δήθεν εκπροσωπούσε: «Δεν είχα τίποτα προσωπικό εναντίον του Μαξ, όμως στο μυαλό μου δεν ένιωθα παγκόσμιος πρωταθλητής μέχρι να τον νικήσω. Όλα τα υπόλοιπα, ο μαύρος εναντίον του λευκού, είναι μια κουβέντα που δεν με αφορά. Έπρεπε να τον νικήσω για πάρτη μου».

Αυτή και άλλες παρόμοιες δηλώσεις, έκαναν πολλούς να πουν ότι ο Λούις «δοξάζει τη φυλή του». Όπως απάντησε, όμως, κάποτε ο κορυφαίος δημοσιογράφος της New York Post, Τζίμι Κάνον: «Ναι, ο Τζο Λούις δοξάζει τη φυλή του – την ανθρώπινη φυλή».

Έκρυβε τα γάντια στη θήκη του βιολιού

Ο Τζο Λούις Μπάροου, όπως ήταν το πλήρες όνομά του, γεννήθηκε στις 13 Μαΐου 1914. Ο θρύλος λέει ότι καθιερώθηκε ως Τζο Λούις, επειδή πριν από τον πρώτο αγώνα του ως ερασιτέχνης πυγμάχος δεν υπολόγισε καλά τον χώρο στο χαρτί που υπέγραψε, με συνέπεια να μη χωρέσει το επώνυμό του!

Άλλοι ισχυρίζονται – και είναι πιθανότερο να έχουν δίκιο – ότι απέφυγε να χρησιμοποιήσει το «Μπάροου» για να μη γίνει γνωστή παραέξω η ενασχόλησή του με το μποξ. Η μητέρα του, άλλωστε, ονειρευόταν να τον δει να ασχολείται με τη μουσική και μάλιστα τού είχε αγοράσει ένα βιολί. Ο μικρός Τζο, όμως, αξιοποίησε τη θήκη του οργάνου για να κρύβει τα γάντια της πυγμαχίας.

Ο Λούις ήταν τόσο καλός ως ερασιτέχνης που γρήγορα προσέλκυσε το ενδιαφέρον ατζέντηδων της επαγγελματικής πυγμαχίας. Το άθλημα αναζητούσε ένα νέο μεγάλο «αστέρι» ύστερα από την αποχώρηση του Τζακ Ντέμπσι, το 1929, και ο θηριώδης Αφροαμερικανός ξεχώρισε από το 1935, με τις νίκες επί του Ιταλού, Πρίμο Καρνέρα και του πρώην παγκόσμιου πρωταθλητή, Μαξ Μπερ.

Ήδη ο Λούις είχε αρχίσει να λογίζεται ως διεκδικητής του παγκόσμιου τίτλου και η τελευταία πρόβα ήταν ο αγώνας του με τον Μαξ Σμέλινγκ, τον Ιούνιο του 1936. Ο Γερμανός ήταν παγκόσμιος πρωταθλητής από το 1930 έως το 1932 και είχε χάσει τον τίτλο από τον Μπερ, τον οποίο ο Λούις είχε νικήσει με σχετική άνεση ένα χρόνο νωρίτερα.

Ωστόσο, ο καλά προετοιμασμένος για την περίσταση Σμέλινγκ νίκησε με νοκ άουτ στον 12ο γύρο. Ο Λούις, ωστόσο, δεν πτοήθηκε. Κι όταν ο ατζέντης του, Μάικ Τζέικομπς, έκλεισε τον αγώνα με τον παγκόσμιο πρωταθλητή, Τζέιμς Μπράντοκ, έδειξε στον κόσμο ποιος ήταν ο καλύτερος. Αφού άντεξε τα χτυπήματα του αντιπάλου του στον πρώτο γύρο, τον έριξε νοκ άουτ στον όγδοο.

Σε ηλικία 23 ετών, ο Τζο Λούις ήταν ο νέος παγκόσμιος πρωταθλητής.

Η παρακμή και το τέλος

Αφού πήρε τη ρεβάνς που επιζητούσε απ’ τον Σμέλινγκ, το 1938, ο Λούις συνέχισε να συντρίβει κάθε αντίπαλο που τολμούσε να αμφισβητήσει τα πρωτεία του. Πολλοί αμφισβήτησαν τη δυναμικότητα των αντιπάλων του, όμως αυτό δεν μείωνε τη δική του αξία. Δεν υπήρχαν καλύτεροι για να τους αντιμετωπίσει και να τους νικήσει.

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος του στέρησε τα πιο παραγωγικά χρόνια. Παρέμενε ο παγκόσμιος πρωταθλητής, όμως μύθος του κλονίστηκε τον Δεκέμβριο του 1947, όταν αντιμετώπισε τον Τζέρσι Τζο Γουόλκοτ. Ο Λούις υπέστη δύο νοκ ντάουν κατά τη διάρκεια του αγώνα και η ανακήρυξή του ως νικητή απ’ τους κριτές αμφισβητήθηκε από το κοινό, που ξέσπασε σε αποδοκιμασίες.

Ο θρύλος των ρινγκ έσωσε την τιμή του νικώντας τον Γουόλκοτ με νοκ άουτ στον εντέκατο γύρο, στη ρεβάνς του Ιουνίου του 1948. Αποσύρθηκε εν τέλει την 1η Μαρτίου 1949 χωρίς να έχει χάσει τον τίτλο του, αναγκάστηκε όμως να επιστρέψει στη δράση το 1951. Ως συνέπεια φορολογικών παραβάσεων που έκαναν οι λογιστές του τα χρόνια της δόξας του, η κυβέρνηση των ΗΠΑ του επέβαλε πρόστιμα που ξεπερνούσαν τα 500.000 δολάρια.

Οι ήττες απ’ τον Εζάρντ Τσαρλς και τον Ρόκι Μαρτσιάνο έδωσαν τέλος στο σύντομο comeback και ο Λούις δεν βρήκε λύση στα οικονομικά του προβλήματα. Το 1956 έφτασε στην ανάγκη να δοκιμάσει την τύχη του και στο κατς, ενώ σε πολλές περιπτώσεις τον βοηθούσαν φίλοι του. Ένας από αυτούς ήταν ο Σμέλινγκ, με τον οποίο ανέπτυξαν φιλική σχέση.

Ούτε η προσωπική του ζωή ήταν ανέφελη. Ύστερα από τρεις αποτυχημένους γάμους, βρήκε ηρεμία μόλις το 1959, όταν παντρεύτηκε τη δικηγόρο, Μάρθα Τζέφερσον. Ωστόσο, τα οικονομικά του προβλήματα τον έσπρωξαν στην κοκαΐνη. Η υγεία του κλονίστηκε και το 1970 παρέμεινε επί πέντε μήνες έγκλειστος σε ψυχιατρική κλινική, μια και είχε παρουσιάσει σοβαρή ψυχωτική διαταραχή. Τα επόμενα χρόνια ταλαιπωρήθηκε από εγκεφαλικά επεισόδια και η καρδιά του εξασθένησε, μέχρι που τον πρόδωσε στις 12 Απριλίου 1981.

Ο θρύλος του Λούις υπερβαίνει τα όρια του αθλητισμού και παραμένει ζωντανός τουλάχιστον στις ΗΠΑ. Από το 1986 κοσμεί κεντρικό σημείο του Ντιτρόιτ ένα επιβλητικό γλυπτό από μπρούντζο, το οποίο απεικονίζει τη γυμνή γροθιά του. Το 2010, εξάλλου, έγιναν τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του στη γενέτειρα του, το Λαφαγέτ της Αλαμπάμα.

Δημοφιλής και στην Ελλάδα

Ο Τζο Λούις ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής και στην χώρα μας τα χρόνια της ακμής του. Η πυγμαχία (όπως και το κατς, λόγω του Τζιμ Λόντου) ήταν ένα από τα αγαπημένα σπορ των Ελλήνων φιλάθλων, κάτι που εύκολα μπορεί να συμπεράνει κανείς βλέποντας τα πρωτοσέλιδα του «Αθλητικού Βήματος» το 1938, με τις συχνές πρωτοσέλιδες αναφορές στην προετοιμασία των Λούις-Σμέλινγκ για τη ρεβάνς της 22ας Ιουνίου.

Η ίδια εφημερίδα δημοσίευσε στις 24 Ιουνίου και τηλεφωτογραφία από τον ιστορικό αγώνα, για την οποία είχε ξοδέψει ένα σεβαστό ποσό – όπως ενημέρωνε τους αναγνώστες της στη λεζάντα. Ειδήσεις και αφιερώματα για τον Λούις βρίσκουμε πολύ συχνά και στα πρωτοσέλιδα της «Αθλητικής Ηχούς», από το 1945 έως το 1951.

Η ζωή του αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για να γραφτούν τραγούδια, ακόμα και όπερα, ενώ έως και τις μέρες κυκλοφορούν πολλές βιογραφίες του, αφού τα μυθικά κατορθώματά του στο ρινγκ εξακολουθούν να γοητεύουν τις νεότερες γενιές.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 12 Απριλίου

2020: Ο θρυλικός πιλότος της Formula 1, Στέρλινγκ Μος, πεθαίνει σε ηλικία 90 ετών έπειτα από πολύχρονη μάχη με ανίατη ασθένεια.

2017: O Κριστιάνο Ρονάλντο σκοράρει δύο φορές στην εκτός έδρας νίκη της Ρεάλ Μαδρίτης επί της Μπάγερν (2-1) στον πρώτο προημιτελικό του Champions League και γίνεται ο πρώτος παίκτης που φτάνει τα 100 γκολ στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

2009: Ο ΟΦΗ υποβιβάζεται στην Β’ Εθνική μετά από 33 χρόνια, ύστερα από το 0-0 που παραχωρεί στον Εργοτέλη στο Παγκρήτιο Στάδιο.

2005: Διακόπτεται στο 72ο λεπτό ο δεύτερος προημιτελικός του Champions League ανάμεσα στην Ίντερ και τη Μίλαν στο «Τζουζέπε Μεάτσα» (0-1 μέχρι εκείνη τη στιγμή), όταν ένα αντικείμενο που πετούν οι οπαδοί των «νερατζούρι» χτυπά στο κεφάλι τον τερματοφύλακα των «ροσονέρι» Ντίντα. Αιτία των διαμαρτυριών των τυπικά γηπεδούχων ήταν η ακύρωση ενός γκολ του Εστέμπαν Καμπιάσο. Η ΟΥΕΦΑ θα μηδενίσει την Ίντερ και η Μίλαν, που είχε νικήσει με 2-0 το πρώτο ματς ως τυπικά γηπεδούχος, θα προχωρήσει στους «4».

1993: Ο Αμερικανός τενίστας Πιτ Σάμπρας ανεβαίνει για πρώτη φορά στο Νο 1 της παγκόσμιας κατάταξης και θα διατηρηθεί εκεί για 286 διαδοχικές εβδομάδες.

1989: Πεθαίνει από Αλτσχάιμερ σε ηλικία 67 ετών ο Σούγκαρ Ρέι Ρόμπινσον, ένας από τους κορυφαίος πυγμάχους όλων των εποχών. Αναδείχθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής στα ελαφρά μεσαία βάρη (1946-51) και τα μεσαία βάρη (πέντε φορές μεταξύ του 1951 και του 1960).

1986: Η Ελλάδα προκρίνεται στην τελική φάση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Βόλεϊ, νικώντας τον Καναδά με 3-1 στο κατάμεστο ΣΕΦ. Η Εθνική μας καταλαμβάνει την τρίτη θέση στον προκριματικό όμιλο, πίσω από την πρώτη Κούβα και τη δεύτερη Ιταλία.

1961: Ο Γιούρι Γκαγκάριν πραγματοποιεί την πρώτη περιφορά γύρω από τη γη με το σοβιετικό διαστημόπλοιο Vostok 1.

1924: Η εθνική ομάδα της Αγγλίας δίνει τον πρώτο της διεθνή αγώνα στο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου και αναδεικνύεται ισόπαλη 1-1 με τη Σκωτία, για το Βρετανικό Πρωτάθλημα. Το παρθενικό γκολ στο καινούργιο γήπεδο σημειώνει ο Μπίλι Γουόκερ.

1913: Η Λιντς γίνεται η πρώτη ομάδα ράγκμπι που σπάει το φράγμα των 100 πόντους, όταν συντρίβει την Κόβεντρι με 102-0.

1859: O Μάικλ Φίλαν κατακτά το πρώτο εθνικό πρωτάθλημα των ΗΠΑ στο pool (αμερικάνικο μπιλιάρδο), νικώντας στον τελικό τον Τζον Σιράιτερ.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News