Μαραθώνιος Βοστώνης: Οι οκτώ γυναίκες που έσπασαν τα στερεότυπα και έγραψαν Ιστορία

Στις 17 Απριλίου 1972 έσπασε μια προκατάληψη δεκαετιών, αφού επιτράπηκε επίσημα η συμμετοχή γυναικών στον Μαραθώνιο της Βοστώνης. Οκτώ αθλήτριες πήραν μέρος στον ιστορικό αγώνα και τερμάτισαν όλες, με πρώτη νικήτρια τη Νίνα Κούσακ.

Στις 17 Απριλίου 1972 έσπασε οριστικά μία από τις τελευταίες προκαταλήψεις γύρω απ’ τον αθλητισμό των γυναικών, αφού οκτώ αθλήτριες πήραν μέρος στον Μαραθώνιο της Βοστώνης.

Ήταν η πρώτη φορά που οι διοργανωτές του ιστορικού αγώνα όχι μόνο αποδέχθηκαν τη συμμετοχή γυναικών, αλλά αναγνώρισαν και την ύπαρξης ξεχωριστής κατηγορίας, απονέμοντας έπαθλα στις νικήτριες. Μέχρι τότε, η συμμετοχή σε εκπροσώπους του ωραίου φύλου στον Μαραθώνιο απαγορευόταν (και στους Ολυμπιακούς Αγώνες), μια και κυριαρχούσε η στερεοτυπική πεποίθηση ότι ο γυναικείος οργανισμός δεν θα άντεχε την καταπόνηση.

Οι οκτώ αθλήτριες που συμμετείχαν στον Μαραθώνιο της Βοστώνης το 1972 έδωσαν την καλύτερη απάντηση. Κατάφεραν να φτάσουν όλες στη γραμμή του τερματισμού, με πρώτη τη Νίνα Κούσακ σε 3 ώρες 10 λεπτά και 26 δευτερόλεπτα. Χρόνος που ήταν μόλις κατά μία ώρα και πέντε λεπτά πιο αργός από εκείνον που κατέγραψε ο νικητής της κατηγορίας των ανδρών, ο Φινλανδός Όλαβι Σουομαλάινεν.

«Είναι μια μεγάλη τιμή για μένα. Ελπίζω ότι το γεγονός ότι μας επιτράπηκε να συμμετέχουμε επίσημα στον αγώνα, θα ενθαρρύνει κι άλλες γυναίκες να πάρουν το τρέξιμο στα σοβαρά», είχε δηλώσει η Κούσακ στους New York Times, λίγο μετά τον ιστορικό τερματισμό της.

Δεν ήταν, πάντως, η πρώτη φορά που η Κούσακ έπαιρνε επίσημα μέρος στον αγώνα που αναβιώνει τη διαδρομή του μυθικού Φειδιππίδη. Το 1970 ήταν η μοναδική γυναίκα που είχε λάβει μέρος στον Μαραθώνιο της Νέας Υόρκης, χωρίς ωστόσο να καταφέρει να τερματίσει. Το 1971, εξάλλου, είχε παίξει κομβικό ρόλο ώστε να γίνει αποδεκτό το αίτημα των αθλητριών προς την ομοσπονδία ερασιτεχνικού αθλητισμού των ΗΠΑ για αύξηση του μέγιστου ορίου διαδρομής για τις γυναίκες, που μέχρι τότε ήταν το ενάμισι μίλι (γύρω στα 3.000 μέτρα). Εκείνη η απόφαση άνοιξε τον δρόμο για την επίσημη συμμετοχή γυναικών σε αγώνες Μαραθωνίου.

Στους Ολυμπιακούς Αγώνες, βέβαια, τα πράγματα παρέμεναν δύσκολα. Ο εμπνευστής της αναβίωσης, Πιερ ντε Κουμπερτέν, δεν έβλεπε ποτέ με καλό μάτι την ενασχόληση των γυναικών με τον αθλητισμό, και η επιρροή του φαίνεται πως παρέμεινε ισχυρή για πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του. Μέχρι το 1968, το όριο της μέγιστης κούρσας των γυναικών ήταν στα 800 μέτρα και μόλις το 1972 ανέβηκε στα 1.500 μέτρα.

Χρειάστηκε να φτάσουμε στο 1984 για να γίνει η επανάσταση, με την εισαγωγή των αγωνισμάτων των 3.000 μέτρων και του Μαραθωνίου (με πρώτη νικήτρια την Αμερικανίδα Τζόαν Μπενόιτ).

Η Σουίτσερ με την κουκούλα

Δεύτερη στον ιστορικό αγώνα της 17ης Απριλίου 1972 τερμάτισε η Ελέιν Πέντερσεν σε χρόνο 3 ώρες 20:25, μόλις δέκα λεπτά μετά την Κούσακ (η οποία διακρίνεται δεύτερη από αριστερά στην κεντρική μας φωτογραφία, από τιμητική εκδήλωση στο πλαίσιο της διοργάνωσης του 2022). Την τρίτη θέση κατέλαβε η Κάθριν Σουίτσερ (3 ώρες 29:51).

Oι υπόλοιπες πέντε αθλήτριες που τερμάτισαν σε εκείνον τον ιστορικό αγώνα ήταν οι Πατ Μπάρετ (3 ώρες 40:29), Σάρα Μέι Μπέρμαν (3 ώρες 48:30), Βάλερι Ρόγκοσεσκ (4 ώρες 29:32), Τζίνι Κόλινς (4 ώρες 48:32) και Φράνσις Μόρισον (5 ώρες 07:00).

Ειδική μνεία, πάντως, αξίζει η Σουίτσερ (πρώτη από δεξιά στη φωτογραφία) , η οποία κατέχει ξεχωριστή θέση στην ιστορία του θεσμού και του γυναικείου αθλητικού κινήματος. Διότι ήταν η πρώτη γυναίκα που έλαβε επίσημα μέρος στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, στις 19 Απριλίου 1967, έστω κι αν το κατάφερε κρατώντας κρυφό το φύλο της!

Πώς τα κατάφερε; Ήταν απλό. Υπέγραψε «K. V. Switzer» την αίτηση συμμετοχής, στην οποία δεν υπήρχε πεδίο για τη δήλωση του φύλου (άλλωστε θεωρούταν αυτονόητο ότι μετείχαν μόνο άνδρες). Παρέλαβε τον αριθμό της μέσω του συντρόφου της, που επίσης μετείχε στον αγώνα κι έτρεξε τα πρώτα χιλιόμετρα έχοντας καλύψει το κεφάλι της με την κουκούλα του φούτερ της.

Κάποια στιγμή, ωστόσο, η κουκούλα έφυγε απ’ τη θέση της κι έγινε αντιληπτό στους θεατές ότι ο δρομέας με το «261» ήταν γυναίκα. Ο εκ των διοργανωτών του αγώνα, Τζοκ Σεμπλ, όρμησε στη Σουίτσερ προσπαθώντας να αφαιρέσει τον αριθμό απ’ την μπλούζα της και χτύπησε τον προπονητή της, μέχρι που τον σταμάτησε ο σύντροφός της, Τομ Μίλερ (ο οποίος ήταν αθλητής της σφυροβολίας). Τερμάτισε τελικά σε 4 ώρες και 20 λεπτά και η επίθεση εναντίον της έγινε πρώτο θέμα στις εφημερίδες και έχει τεράστια συμβολική δύναμη ακόμα και σήμερα.

Γκιμπ η πρωτοπόρος

Ωστόσο, ούτε η Σουίτσερ ήταν η πρώτη γυναίκα που έτρεξε σε Μαραθώνιο, έστω και ανεπίσημα. Στον ίδιο αγώνα του 1967 μετείχε η Μπόμπι Γκιμπ, η οποία μάλιστα τερμάτισε μία ώρα πιο γρήγορα από εκείνη. Το γεγονός ότι δεν έφερε αριθμό στη φανέλα της, μια και δεν επιχείρησε να επισημοποιήσει τη συμμετοχή της, έπαιξε ρόλο ώστε να μην την ενοχλήσει κανείς.

Το ίδιο είχε συμβεί και το 1966, όταν η Γκιμπ έγινε η πρώτη γυναίκα που έτρεξε στον Μαραθώνιο της Βοστώνης, έστω κι αν είχε κρυφτεί μες στους θάμνους, περιμένοντας να ακούσει το πιστόλι του αφέτη και να χωθεί μες στο τσούρμο των δρομέων. Όταν μάλιστα οι θεατές αντιλήφθηκαν ότι ανάμεσα στους άνδρες έτρεχε και μια γυναίκα, ξέσπασαν σε ιαχές και χειροκροτήματα.

Η Γκιμπ έτρεξε στη Βοστώνη και το 1968 και το 1996, στην τριακοστή επέτειο από την παρθενική συμμετοχή της, οι διοργανωτές του Μαραθωνίου αναγνώρισαν ως επίσημες εκείνες τις τρεις πρωτιές της, απονέμοντάς της ένα τιμητικό μετάλλιο.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 17 Απριλίου

2022: Ο Στέφανος Τσιτσιπάς νικά με 2-0 σετ τον Ισπανό Αλεχάντρο Νταβίντοβιτς-Φόκινα και κατακτά το τρόπαιο του Masters του Μόντε Κάρλο για δεύτερη διαδοχική χρονιά. O Τσιτσιπάς έγινε ο έκτος παίκτης στην ιστορία της open era που κερδίζει διαδοχικούς τίτλους στο ιστορικό τουρνουά του πριγκιπάτου, μετά τους Ίλιε Ναστάζε, Μπιορν Μποργκ, Τόμας Μούστερ, Χουάν Κάρλος Φερέρο και Ράφαελ Ναδάλ.

2015: Ο 17χρονος αθλητής του Ηρόδικου, Δημοσθένης Μιχαλεντζάκης, σημειώνει παγκόσμιο ρεκόρ με 2:13.09 στα 200μ. πεταλούδα κατηγορίας S9 στο πλαίσιο της 2ης ημέρας του διεθνούς μίτινγκ κολύμβησης που διεξάγεται στο Βερολίνο, καταρρίπτοντας το ρεκόρ που κατείχε ο Ιταλός Φεντερίκο Μορλάτσι από τις 29 Απριλίου 2011 με 2:15.10.

2013: Στον ημιτελικό του Κυπέλλου Ελλάδος ΠΑΟΚ-Αστέρας Τρίπολης χρησιμοποιούνται για πρώτη φορά στην Ελλάδα πέντε διαιτητές, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

2011: Η Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία δημοσιεύει τον κατάλογο με τους 39 αγώνες ποδοσφαίρου που θεωρούνται από την UEFA σαν ύποπτοι για στήσιμο, με βάση τον βαθμό διαφθοράς, από 1 (ελαφρώς ύποπτος) έως 5 (άκρως διαφθαρμένος), οι οποίοι μαζί με τους αγώνες που θα υποδείξει ο βουλευτής του ΛΑΟΣ Θανάσης Πλεύρης θα προκαλέσουν την παρέμβαση της Εισαγγελέως Πρωτοδικών Πόπης Παπανδρέου.

2002: Διεξάγεται ο τελευταίος τελικός του Κυπέλλου Κόρατς, με τη γαλλική Νανσί να κατακτά το τρόπαιο παρά την ήττα με 95-74 απ’ τη Λοκομοτίβ Ροστόφ (είχε νικήσει 98-72 στον πρώτο τελικό στην έδρα της). Ένα μήνα αργότερα, η FIBA θα ανακοινώσει την ενοποίηση του Κυπέλλου Κόρατς με το Κύπελλο Σαπόρτα, απ’ την οποία θα προκύψει το FIBA EuroCup Challenge.

2001: Το Μαρούσι γίνεται η πέμπτη ελληνική ομάδα που κατακτά ευρωπαϊκό τρόπαιο, το Κύπελλο Σαπόρτα, όταν νικά στον τελικό της Βαρσοβίας τη γαλλική Σαλόν με 74-72. Προπονητής της ομάδας είναι ο Βαγγέλης Αλεξανδρής και κορυφαίοι παίκτες στον τελικό οι Τζίμι Όλιβερ (31 πόντοι) και Βάσκο Εφθίμοφ (7 πόντοι και 18 ριμπάουντ). Καθοριστική είναι και η συμβολή του Σωτήρη Νικολαΐδη, ο οποίος διαμορφώνει το τελικό σκορ με δύο εύστοχες βολές έντεκα δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη. Τέλος, ο Βαγγέλης Βουρτζούμης γίνεται ο πρώτος Έλληνας μπασκετμπολίστας ο οποίος κατακτά τρία ευρωπαϊκά τρόπαια με τρεις διαφορετικές ομάδες (Αρης 1993, Παναθηναϊκός 1996, Μαρούσι 2001).

2000: Η 28χρονη Danalyn Adams Scharf γίνεται η πρώτη γυναίκα που τερματίζει σε μαραθώνιο (5:53.00, Βοστόνη) έχοντας υποβληθεί σε μεταμόσχευση καρδιάς

1964: Η Τζέρι Μοκ γίνεται η πρώτη γυναίκα που κάνει τον γύρο του κόσμου πιλοτάροντας μόνη της το αεροπλάνο της.

1937: Ρεκόρ προσέλευσης σε ποδοσφαιρικό γήπεδο σημειώνεται στον αγώνα Σκωτία-Αγγλία 1-3, στο Χάμπντεν Παρκ της Γλασκώβης, αφού το παρακολουθούν 149.547 θεατές.

1920: Δημιουργείται η American Professional Football Association (μετέπειτα NFL).

1888: Η πρώτη επίσημη συνάντηση για την σύσταση της ποδοσφαιρικής λίγκας στην Αγγλία λαμβάνει χώρα στο Royal Hotel του Μάντσεστερ με τη συμμετοχή εκπροσώπων δώδεκα συλλόγων (Άκρινγκτον, Άστον Βίλα, Μπλάκμπερν, Μπόλτον, Μπέρνλι, Ντέρμπι Κάουντι, Everton, Νοτς Κάουντι, Πρέστον, Στόουκ, Γουέστ Μπρμ και Γουλβς)

1875: Ο συνταγματάρχης σερ Νέβιλ Τσάμπερλεν προσθέτει χρωματιστές μπάλες σε ένα τραπέζι μπιλιάρδου σε γεύμα αξιωτατικών στην πόλη Τζαμαλπούρ της κεντρικής Ινδίας, δημιουργώντας ένα καινούριο παιχνίδι. Πρόκειται για το σνούκερ, το οποίο θα εξελιχθεί στο πιο δημοφιλές είδος μπιλιάρδου κατά τον 20ό αιώνα και το οποίο παίρνει το όνομά του από έναν όρο (snook) που χρησιμοποιείται υποτιμητικά για τους πρωτοετείς δόκιμους αξιωματικούς της Βασιλικής Στρατιωτικής Ακαδημίας του Γούλιτς της Βρετανίας.

1860: Διεξάγεται ο πρώτος διεθνής αγώνας μποξ με γυμνά χέρια μεταξύ του Βρετανού Tom Sayers και του Aμερικανού John C. Heenan στο Faranborough του Hampshire. Ο αγώνας λήγει ισόπαλος μετά από 37 γύρους. Σύμφωνα με τους κανόνες, ο κάθε γύρος τελειώνει όταν ένας αθλητής πέφτει κάτω

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News