Σαν Σήμερα - Τζο Τζάκσον: Ο «ξυπόλητος Τζο» που αποβλήθηκε από το μπέιζμπολ και έγινε ταινία

Όταν οι αφίσες της ταινίας «Ο ξυπόλητος Τζο» με πρωταγωνιστή τον Κέβιν Κόστνερ εμφανίστηκαν στους δρόμους της Αθήνας κι άλλων πόλεων της Ελλάδας, ήταν αδύνατο να μην αναρωτηθεί κανείς ποιος ήταν αυτός ο Τζο και γιατί ήταν τόσο σημαντικός ώστε να γίνει ταινία.

Οι αρμόδιοι της ελληνικής εταιρίας διανομής που επέλεξαν να μη μεταφράσουν τον πρωτότυπο τίτλο του φιλμ («Field of Dreams»), αλλά εκείνον του βιβλίου στο οποίο βασίστηκε («Shoeless Joe», του Γουίλιαμ Πάτρικ Κίνσελα) πέτυχαν διάνα, μια και κίνησαν το ενδιαφέρον του κοινού. Κι ας συνειδητοποίησαν όσοι την παρακολούθησαν είτε στη μεγάλη είτε αργότερα στη μικρή οθόνη, ότι ο τίτλος αφορούσε τον Τζο Τζάκσον, έναν θρύλο του μπέιζμπολ από τις αρχές του 20ού αιώνα, που ήταν – φυσικά – παντελώς άγνωστος στη χώρα μας.

Ο Τζάκσον έφυγε από τη ζωή στις 5 Δεκεμβρίου 1951, σε ηλικία 64 ετών, ενώ το σενάριο διαδραματίζεται στη σύγχρονη εποχή. Kι ο «Ξυπόλητος Τζο» εμφανίζεται στην ταινία ως φάντασμα, με τη μορφή του αξέχαστου Ρέι Λιότα, σε έναν από τους πρώτους ρόλους που τον έκαναν διάσημο. Παρακινεί τον Ρέι Κίνσελα (τον κεντρικό ήρωα που υποδύεται ο Κόστνερ) να θυσιάσει μέρος του χωραφιού του στην Αϊόβα για να δημιουργήσει ένα γήπεδο μπέιζμπολ, ώστε να βρει γαλήνη στην ψυχή του μετά τον χαμό του πατέρα του, φανατικό φίλο του αθλήματος, με τον οποίο είχε μια ταραγμένη σχέση.

Στο μεταφυσικό αυτό φιλμ – που προτάθηκε για τρία Όσκαρ και αποτέλεσε την τελευταία κινηματογραφική συμμετοχή του Μπαρτ Λάνκαστερ – μάθαμε φευγαλέα κάποια πράγματα για τον Τζάκσον. Κυρίως για την εμπλοκή του σε ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα χειραγώγησης αγώνα στην ιστορία του μπέιζμπολ, το λεγόμενο Black Sox Scandal. Τότε που κατηγορήθηκε ότι μαζί με επτά συμπαίκτες του στους Σικάγο Γουάιτ Σοξ, είχαν δεχθεί να έχουν μειωμένη απόδοση στους τελικούς του World Series του 1919 κόντρα στους Σινσινάτι Ρεντς, εισπράττοντας από 5.000 δολάρια ο καθένας (χρήματα που ισοδυναμούν με 90.000 σε σημερινή αξία).

Αν και το ποινικό δικαστήριο το οποίο εκδίκασε την υπόθεση το 1921 αθώωσε τους οκτώ παίκτες λόγω αμφιβολιών, ο άτεγκτος κομισάριος της επαγγελματικής λίγκας του μπέιζμπολ (MLB), Κένισο Μάουντεν Λάντις, τους απέκλεισε διά βίου από το άθλημα. Το σκεπτικό του ήταν ότι «ανεξάρτητα από την ετυμηγορία των ενόρκων, κανένας παίκτης που ήταν παρών σε συνάντηση με διεφθαρμένους τζογαδόρους κατά την οποία συζητήθηκε ή σχεδιάστηκε η χειραγώγηση αγώνων και δεν ενημέρωσε την ομάδα του γι’ αυτό, δεν θα παίξει ξανά επαγγελματικό μπέιζμπολ».

Η αποκατάσταση ήρθε το 2025

Κι όμως, ο Τζάκσον (ο οποίος γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου 1887 στο Πίκενς της Νότιας Καρολίνας) λίγο έλειψε να μην παίξει ποτέ μπέιζμπολ. Σε ηλικία 10 ετών προσβλήθηκε από ιλαρά, έμεινε κλινήρης επί δύο μήνες και ο πυρετός είχε παραλύσει τα άκρα του. Κρατήθηκε στη ζωή χάρη στην άοκνη φροντίδα της μητέρας του, η οποία συναίνεσε το 1900 και στην ένταξή του στην ομάδα μπέιζμπολ του εργοστασίου Brandon Mill.

Εκείνα τα πρώτα χρόνια της πορείας του απέκτησε και το προσωνύμιο με το οποίο έγινε διάσημος. Σε έναν αγώνα στο Γκρίνβιλ φόρεσε καινούρια παπούτσια, τα οποία όμως τον «χτύπησαν» και του προκάλεσαν φουσκάλες. Κάποια στιγμή δεν άντεξε και τα έβγαλε κι έτρεχε από τη μία βάση στην άλλη φορώντας μόνο τις κάλτσες του. Κάποιος θεατής τον είδε και τον φώναξε «ξυπόλητο» κι έτσι προέκυψε το «Ξυπόλητος Τζο».

Επαγγελματίας έγινε το 1908, όταν εντάχθηκε στους Φιλαδέλφεια Αθλέτικς. Το 1910 μεταγράφηκε στους Κλίβελαντ Ναπς (που αργότερα μετονομάστηκαν σε Ίντιανς), αλλά γνώρισε την καταξίωση από το 1915 με τη στολή των Σικάγο Γουάιτ Σοξ. Πρωταγωνίστησε στην κατάκτηση του τίτλου του World Series του 1917 κόντρα στους Νιου Γιορκ Τζάιαντς, αλλά βίωσε και την απόλυτη απαξίωση το 1919, με την εμπλοκή του στο σκάνδαλο των στημένων αγώνων.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι ο Τζάκσον υπήρξε θύμα της υπόθεσης, επειδή ήταν αγράμματος και είχε υπογράψει εν αγνοία του ένα έγγραφο με το οποίο αποδεχόταν ότι δεν είχε ασυλία σε καμία πιθανή δίωξη. Λόγω της οικονομικής αδυναμίας του να προσλάβει δικηγόρο, μάλιστα, είχε ζητήσει να τον υπερασπιστεί ο νομικός σύμβουλος των Γουάιτ Σοξ, ο οποίος προφανώς φρόντισε να διαφυλάξει καλύτερα τα συμφέροντα των εργοδοτών του.

Κατοπινές μαρτυρίες διαβεβαίωναν ότι ο «Ξυπόλητος Τζο» δεν ήταν παρών στις συναντήσεις και μάλιστα είχε αρνηθεί τα πέντε χιλιάρικα που είχαν εξασφαλίσει για εκείνον οι συμπαίκτες του που είχαν αποδεχθεί τη δωροδοκία. Λέγεται, μάλιστα, ότι τον είχαν εμπλέξει εν αγνοία του, λόγω του κύρους που είχε το όνομά του, ώστε να αποκομίσουν μεγαλύτερα οφέλη.

Στον έναν και πλέον αιώνα που μεσολάβησε από το σκάνδαλο, έγιναν πολλές προσπάθειες αποκατάστασης της μνήμης του Τζάκσον, μια και αποκαλύφθηκαν ανακρίβειες στις πηγές του βιβλίου «Eight Men Out» του Έλιοτ Έισινοφ (που επίσης μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1988 και θεωρούταν για χρόνια ως αξιόπιστη καταγραφή των γεγονότων του σκανδάλου). Όλες, όμως, σκόνταψαν σε διάφορα διαδικαστικά εμπόδια.

Μόλις τον Μάρτιο του 2025 ο Κομισάριος της MLB, Ρομπ Μάνφρεντ, ανακοίνωσε ότι η λίγκα δεν θα μπλοκάρει εφεξής την εισαγωγή τιμωρημένων αθλητών στο Hall of Fame του αθλήματος μετά τον θάνατό τους. Έτσι, το ενδεχόμενο να εισαχθεί ο «Ξυπόλητος Τζο» σ’ αυτό θα εξεταστεί το 2027.

Πηγές: en.wikipedia.org («Shoeless Joe Jackson», «Field of Dreams»), shoelessjoejackcon.org.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 5 Δεκεμβρίου

2021: Ο 32χρονος μπασκετμπολίστας της ΑΕΚ, Στέβαν Γέλοβατς, αφήνει την τελευταία του πνοή ύστερα από 16 ημέρες νοσηλείας στη ΜΕΘ, λόγω ισχαιμικού επεισοδίου που είχε υποστεί κατά τη διάρκεια προπόνησης στα Άνω Λιόσια.

2015: Ο Ολυμπιακός του Μάρκο Σίλβα επικρατεί με 4-3 του Πανθρακικού στην Κομοτηνή, φτάνει τις 12 νίκες στους 12 πρώτους αγώνες του στο πρωτάθλημα και καταρρίπτει το ρεκόρ καλύτερης εκκίνησης στην ιστορία της Α’ Εθνικής/Super League που κατείχε ο Ολυμπιακός του Μάρτον Μπούκοβι από τη σεζόν 1966-67 (11 στα 11).

2011: Σκοτώνεται σε τροχαίο σε ηλικία 59 ετών ο παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού, Δημήτρης Καλλιγέρης. Υπήρξε βασικό στέλεχος της ομάδας που είχε διακριθεί στο Κύπελλο Πρωταθλητριών της περιόδου 1970-71, αλλά δεν αγωνίστηκε στον τελικό του Γουέμπλεϊ κόντρα στον Άγιαξ.

2006: Πεθαίνει σε ηλικία 82 ετώv ο Ουκρανός γκραντμάστερ, Ντέιβιντ Μπρόνσταϊν, ένας από τους μεγαλύτερους σκακιστές που δεν κατάφερε να κατακτήσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Το 1951, στον τελικό με τον κάτοχο του τίτλου, Μιχαήλ Μποτβίνικ, αναδείχθηκε ισόπαλος 12-12 και βάσει των κανονισμών της FIDE ο τίτλος παρέμεινε στον κάτοχό του. Υπήρξε πολυγραφότατος και διατηρούσε σκακιστική στήλη στη σοβιετική εφημερίδα Ιζβέστια

2005: Πεθαίνει σε ηλικία 57 ετών η Ρένα «Ναταλί» Λιβέρη, πρωταθλήτρια στο κάρτινγκ στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν οι αγώνες διεξάγονταν στην πίστα του Αγίου Κοσμά.

1998: Με μεγάλο πρωταγωνιστή τον Βασίλη Καραπιάλη, ο οποίος πετυχαίνει δύο γκολ, ο Ολυμπιακός νικά με 4-2 τον Παναθηναϊκό στο ντέρμπι πρωταθλήματος στο ΟΑΚΑ.

1988: Ο Μπόρις Μπέκερ νικά με 3-2 σετ τον Ιβάν Λεντλ στον τελικό του ATP Finals, έναν από τους πιο συναρπαστικούς αγώνες τένις όλων των εποχών.

1985: Ο Κάζιμιρ Γκόρσκι απομακρύνεται από τη θέση του τεχνικού συμβούλου του Παναθηναϊκού, λόγω της κόντρας του με τον Τσεχοσλοβάκο προπονητή, Πιετρ Πάκερτ, ο οποίος θα οδηγήσει στη συνέχεια την ομάδα στο νταμπλ.

1971: Ο Ολυμπιακός φτάνει στην παράταση για να αποκλείσει το Αιγάλεω στη φάση των «32» του Κυπέλλου Ελλάδας (2-0). Τα γκολ πετυχαίνουν οι Γιούτσος (100′) και Αργυρούδης (114′).

1969: Ο Εμίλ Ζάτοπεκ αποτάσσεται από τον στρατό της Τσεχοσλοβακίας, όπου είχε το βαθμό του συνταγματάρχη, επειδή εκφράζει την υποστήριξή του στην «Άνοιξη της Πράγας».

1956: Η Τζούντι Γκρίναμ από τη Βρετανία και η Κάριν Κόουν από τις ΗΠΑ τερματίζουν σχεδόν ταυτόχρονα στον τελικό των 100 μέτρων ύπτιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης και καταρρίπτουν το παγκόσμιο ρεκόρ (1:12.9). Νικήτρια, ωστόσο, ανακηρύσσεται η Γκρίναμ.

1926: Με πρωτοβουλία του Δημητρού Δάλλα διεξάγονται στο Παναθηναϊκό Στάδιο οι Α’ Αγώνες Αθλητριών Πανιωνίου. Πρόκειται για την πρώτη οργανωμένη ημερίδα στίβου γυναικών στην ελληνική επικράτεια, στην οποία συμμετέχουν 28 αθλήτριες του Πανιωνίου.

1908: Για πρώτη φορά χρησιμοποιούνται αριθμοί στις φανέλες ομάδων αμερικάνικου ποδοσφαίρου από τους Πάνθηρες του Πανεπιστημίου του Πίτσμπεργκ, στη νίκη με 14-0 επί του Πανεπιστημίου Ουάσινγκτον και Τζέφερσον.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News