Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ - Τα αναβολικά, ο άνεμος, το σκάνδαλο ή απλά... μια σπρίντερ-φαινόμενο;

ΕΠΑ-ΕΡΑ

Η Φλόρενς Γκρίφιθ-Τζόινερ άφησε την τελευταία της πνοή σαν σήμερα πριν από 24 χρόνια. Τα ακατάρριπτο ρεκόρ της στα σπριντ συνοδεύει μια μόνιμη αμφισβήτηση. Ευσταθούν άραγε όσα έχουν γραφτεί για την ίδια και για τις επιδόσεις της;

Ακόμα και οι νεότερες γενιές, που δεν έχουν ζήσει την εποχή των θαυμάτων της Γκρίφιθ-Τζόινερ, σίγουρα έχουν ακούσει γι’ αυτή την εκκεντρική Αμερικανίδα με τις περίεργες εμφανίσεις και τα τεράστια νύχια στην οποία ανήκουν τα παγκόσμια ρεκόρ στα 100 και στα 200 μέτρα.

Άλλωστε, το 10.49 και το 21.34, οι χρόνοι που έγραψε το 1988, εξακολουθούν έκτοτε να φιγουράρουν στο κάτω δεξιά μέρος της οθόνης με την ένδειξη WR σε κάθε κούρσα, καθώς παραμένουν ακατάρριπτα.

Για την Φλο-Τζο έχουν γραφτεί χιλιάδες κείμενα, αναλύσεις των… διαστημικών επιδόσεών της, για τη ζωή της και για τις συνθήκες θανάτου της το 1998.

Στις αράδες που ακολουθούν, προφανώς δεν θα προσκομίσουμε νέα στοιχεία, που δεν… υπάρχουν, αλλά θα επιχειρήσουμε να αποκαταστήσουμε κάποιες ανακρίβειες, που είθισται στο πέρασμα του χρόνου να μετατρέπουν την πραγματικότητα σε μύθο.

Δεν θα προσπαθήσουμε, προφανώς, να σας πείσουμε για τη νομιμότητα των επιδόσεών της. Άλλωστε η κοινή γνώμη έχει αποφανθεί, έστω κι αν η Αμερικανίδα δεν βρέθηκε ποτέ θετική σε έλεγχο.

Οι αθλητικές καταβολές, τα αναβολικά και το χαλασμένο ανεμόμετρο

Μύθος
Η Γκρίφιθ-Τζόινερ εμφανίστηκε από το πουθενά το 1988 και διέλυσε τα παγκόσμια ρεκόρ στα σπριντ.

Πραγματικότητα
Ήταν μεγάλο ταλέντο από μικρή ηλικία. Στα 21 της έχασε για μια θέση (4η) τη συμμετοχή της στην Ολυμπιακή ομάδα των ΗΠΑ για τους Αγώνες της Μόσχας, όπου ούτως ή άλλως δεν μετείχε η χώρα της.

Το 1984 στο Λος Άντζελες κατέκτησε το αργυρό ολυμπιακό μετάλλιο στα 200 μ. με χρόνο 22.04, ενώ ένα χρόνο πριν από το χείμαρρο της Σεούλ, ήταν δεύτερη στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ρώμης με επίδοση 21.96.

Μύθος
Τα ρεκόρ που σημείωσε ήταν αποτέλεσμα χρήσης αναβολικών ουσιών.

Μετά τη νίκη της στα 100 μέτρα στη Σεούλ

Πραγματικότητα
Επιστημονικά και εργαστηριακά, η Γκρίφιθ-Τζόινερ δεν έκανε ποτέ χρήση αναβολικών ουσιών. Σύμφωνα με τον υπεύθυνο αντι-ντόπινγκ της ΔΟΕ Πρίγκιπα Αλεξάντρ ντε Μερόντ, δεν βρέθηκε ούτε το παραμικρό ύποπτο στοιχείο στα δείγματα που έδωσε το 1988.

Η Αμερικανίδα δεν ελέγχθηκε, όμως, ποτέ πριν, παρά μόνο κατά τη διάρκεια των αγώνων. Άλλωστε, είναι κοινό μυστικό, ότι η χρήση αναβολικών ουσιών γίνεται βασικά στο στάδιο της προετοιμασίας.

Ο WADA, που ανέλαβε τους ελέγχους ντόπινγκ αντί της ΔΟΕ, ιδρύθηκε το 1990, ένα χρόνο μετά την το αντίο της Φλο-Τζο στους αγωνιστικούς χώρους. με την ίδρυση του ξεκίνησαν οι συχνοί αιφνίδιοι έλεγχοι σε περιόδους προετοιμασίας.

Μύθος
Το 10.49, το παγκόσμιο ρεκόρ των 100 μέτρων δεν έπρεπε να επικυρωθεί γιατί δεν λειτούργησε το ανεμόμετρο.

Πραγματικότητα
Η επίδοση σημειώθηκε στην Ιντιανάπολις, τον κλασικό τόπο διεξαγωγής των US Trials εκείνη την εποχή. Στο στάδιο οι ισχυροί άνεμοι είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Εκείνη η μέρα του προημιτελικού των 100 μ. (16 Ιουλίου 1988) δεν αποτέλεσε εξαίρεση.

Στην κούρσα δόθηκε άπνοια (0.0 μ./δευτ.). Την ίδια στιγμή, στο τοποθετημένο στην ίδια κατεύθυνση σκάμμα του μήκους και του τριπλούν,  μετρήθηκαν άλματα με ευνοϊκό αέρα πέντε έως εφτά μέτρα!

Προσέξτε στο ξεκίνημα του βίντεο στη διπλανή διαδρομή τον άνεμο να περνάει μέσα από τη φανέλα της Κρίστι Γκέινς και να κουνάει το νούμερο (bib) στην πλάτη της.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Διεθνής Ένωση Στατιστικών, αμφισβήτησε την εγκυρότητα του ρεκόρ, αλλά η IAAF αναγνώρισε την επίδοση.

Ο δεύτερος καλύτερος χρόνος που σημείωσε με κανονικές συνθήκες η Γκρίφιθ-Τζόινερ ήταν το 10.61 του τελικού στην ίδια διοργάνωση. Η Τζαμαϊκανή Τόμπσο-Χίρα σημείωσε 10.54 το 2021 στο Diamond League του Γιουτζίν με θετικό άνεμο 0.9. Αν δεν μετρούσε η επίδοση της Φλο-Τζο, αυτό θα ήταν το παγκόσμιο ρεκόρ.

Η καταγγελία, η δημοφιλία και ο ξαφνικός θάνατος

Μύθος
Ένας συναθλητής της, ο Ντάρελ Ρόμπινσον αγόρασε για λογαριασμό της αυξητική ορμόνη το 1988.

Πραγματικότητα
Πρόκειται για μια υπόθεση που βγήκε στην επιφάνεια το 1989. Ο Ρόμπινσον έδωσε συνέντευξη στο γερμανικό περιοδικό Stern στα μέσα Μάρτη του 1988 και αποκάλυψε ότι η Γκρίφιθ-Τζόινερ των ρώτησε πόσο κοστίζει η αυξητική ορμόνη. Της απάντησε ότι θα χρειαστούν 2.000 δολάρια για 10 κυβικά εκατοστά. Αν και αρχικά απέρριψε την ιδέα, στη συνέχεια του είπε να προχωρήσει.

Η Γκρίφιθ-Τζόινερ, φυσικά, αρνήθηκε τις κατηγορίες. Η υπόθεση (στην οποία ο Ρόμπινσον ενέπλεξε και τον Καρλ Λιούις) ήταν ο λόγος σου εναντίον του λόγου μου. Ο Φλο-Τζο τον είχε χαρακτηρίσει παθολογικό ψεύτη.

Ο Ρόμπινσον, που, σημειωτέον δεν είχε προκριθεί ποτέ στην ολυμπιακή ομάδα των ΗΠΑ, πληρώθηκε 50.000 δολάρια για τη συνέντευξη και εισέπραξε κι άλλες 10.000 από το NBC για να μιλήσει στο εθνικής εμβέλειας δίκτυο.

Η καριέρα του καταστράφηκε. Χρόνια αργότερα καταδικάστηκε σε πέντε μήνες φυλάκισης για προσπάθεια απαγωγής της κόρης του που ζήτησε με την πρώην σύζυγό του στο Καναδά.

Μύθος
Η Γκρίφιθ-Τζόινερ έβαλε τελεία και παύλα στην καριέρα της μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1988, για να αποφύγει το ενδεχόμενο να την βρουν ντοπαρισμένη κάποιο στιγμή σε αιφνίδιο έλεγχο.

Πραγματικότητα
Η δημοφιλία της μετά τα ρεκόρ, της απέφερε τόσα πολλά χρήματα από άλλες δραστηριότητες, ώστε δεν είχε ανάγκη να τρέχει για τα προς τα ζην στα 30 της. Έκανε μια προσπάθεια να αγωνιστεί τους Αγώνες της Ατλάντα το 1996, επέστρεψε στις προπονήσεις με στόχο να κερδίσει στα 400 μέτρα, αλλά άφησε την προσπάθεια στη μέση λόγω τραυματισμού.

Μολονότι αυτή η απόπειρα έμοιαζε περισσότερο με διαφημιστικό τρικ, η Φλο-Τζο είχε παρελθόν στο σταμάτα-ξεκίνα. Το έπραξε στο κολλέγιο, για βιοποριστικούς λόγους, ενώ προχώρησε και ένα μεγάλο διάλειμμα με χαλαρή προπόνηση την περίοδο 1984-86.

Μύθος
Το πέπλο μυστηρίου που κάλυπτε την επίτευξη των ρεκόρ της, την έβαλε στο περιθώριο και δεν ήταν αποδεκτή από την κοινωνία των ΗΠΑ.

Πραγματικότητα
Η Φλο-Τζο ήΝτι-Ντι όπως την φώναζαν οι δικοί της άνθρωποι, έγινε μέλος του Hall of Fame της Ομοσπονδίας Στίβου των ΗΠΑ το 1995, ενώ διετέλεσε και επικεφαλής του Συμβουλίου Αθλητισμού, Σωματικής Υγείας και Διατροφής του Προέδρου των ΗΠΑ (Μπιλ Κλίντον) από το 1993 μέχρι το θανατό της, διαδεχόμενη τον Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ. Σε σχολείο δόθηκε το όνομά της, σχεδιάσε την εμφάνιση των Ιντιάνα Πέισερς του ΝΒΑ και μετείχε σε εκαατοντάδεςκοινωνικές εκδηλώσεις.

Το περιοδικό Time το 2020 σε αφιέρωμα του στον περασμένο αιώνα, την ονόμασε γυναίκα της χρονιάς για το 1988.

Θρήνος στην κηδεία της.

Μύθος
Ο θάνατός της ήταν συνέπεια της χρήσης αναβολικών ουσιών.

Πραγματικότητα
Η επίσημη εκδοχή ήταν «σφοδρή επιληπτική κρίση», λόγω εκ γενετής αγγειακής ανωμαλίας εγκεφάλου. Είχε υποβληθεί σε θεραπείες τη διετία 1993-94. Η εργαστηριακή εξέτασε έδειξε ότι είχε καταναλώσει παρακεταμόλη και αντιισταμινικά εκτός συνταγής ιατρού.

Η κληρονομιά της Γκρίφιθ-Τζόινερ

Η Φλόρενς Γκρίφιθ-Τζόινερ έφυγε ξαφνικά από τον μάταιο τούτο κόσμο σε ηλικία 38 ετών, αλλά πρόλαβε να φτάσει στον κολοφώνα της δόξας. Το μικρό κοριτσάκι που μεγάλωσε στις φτωχογειτονιές του Λος Άντζελες, που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το κολλέγιο για να μπορέσει να συντηρηθεί, έγινε ολυμπιονίκης, ρέκορντμαν των σπριντ, σχεδιάστρια μόδας, κούκλα αντίστοιχη της Μπάρμπι στην Ιαπωνία (!), πρέσβειρα του αθλητισμού, σούπερ σταρ!

Εκτός από τη βαριά κληρονομιά στα σπριντ, άφησε πίσω της και μια υπέροχη κόρη, την Μέρι Τζόινερ (συμμετείχε στην έβδομη σεζόν του America’s Got Talent) και ένα σύζυγο που την υπεραγαπουσε και έζησαν μαζί 11 χρόνια, τον Ολυμπιονίκη του τριπλούν του 1984 Αλ Τζόινερ.

Ο τελευταίος ανέκτησε φέτος τον Μάρτιο το ερμάριο με τα αναμνηστικά κειμήλια της συντρόφου του, που για κάποιον αδιευκρίνιστο λόγο (η οικογένειά της Φλο-Τζο είχε σταματήσει να πληρώνει τα έξοδα για τη διατήρηση της θυρίδας), πέρασε στα χέρια του τηλεοπτικού σταρ δημοπρασιών Ρενέ Νεζόντα. Ο τελευταίος πούλησε τις αναμνήσεις στον Αλ και η ιστορία της πιο γρήγορης γυναίκας που γνώρισε ο πλανήτης, επέστρεψε εκεί που έπρεπε να βρίσκεται.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News