ΒΑΛΕΝΤΙΝΟ ΡΟΣΙ: Ένας Σένα που έζησε

Με το πέρας των 10 χρόνων από το θάνατο του Μάρκο Σιμοντσέλι στο Γκραν Πρι της Μαλαισίας, για το πρωτάθλημα MotoGP, στις 23 Οκτωβρίου του 2011, ο Βαλεντίνο Ρόσι βγάζει τη φόρμα εργασίας, ξεκολλάει το νούμερο 46, που είναι το σήμα κατατεθέν του στα πέρατα της οικουμένης και στρέφεται στην εγκυμονούσα σύντροφό του, Φραντσέσκα Νοβέλο, που πιθανότατα πριν μπει η άνοιξη θα γευτεί τη χαρά της μητρότητας -και θα δώσει και στον ίδιο την ευκαιρία να είναι κοντά στο νεογέννητο, απερίσπαστος άλλων υποχρεώσεων.

Σε αυτήν τη γωνιά, η έλλειψη εξειδίκευσης δεν αποτελεί δικαιολογία, παρά μια πραγματικότητα. Η αδρεναλίνη επεκτείνεται μέχρι εκεί που η μπάλα ακουμπάει σε κάποιο δίχτυ, άντε και στην επίγνωση του αθλητή ότι έχει σώμα και μπορεί με αυτό να κάνει σχεδόν ό,τι θέλει. Από τα drop shot του Ρότζερ Φέντερερ στην «παλαβή» ισορροπία του Λιονέλ Μέσι και από την ευλυγισία της Αλεξάντρα Σολντάτοβα στην ιδανική μηχανική κίνηση του Ντένες Βάργκα, ανταλλακτικά, γρανάζια και φθορά του δρόμου ουδέποτε υπήρξαν ένα επίνειο υπόσχεσης, εξαρχής μάλιστα. Παρ’ όλα αυτά, η περίπτωση του γεννημένου στο Ουρμπίνο -αρκετά χρόνια πριν η άσημη Σκαβολίνι κάνει εντύπωση στο Κύπελλο Πρωταθλητριών ομάδων Ευρώπης στο μπάσκετ- οδηγού μοτοσικλετών, ενός οδηγού που έμοιαζε να υπερίπταται στις πίστες όλου του κόσμου, από τη Βαλένθια, όπου τέλειωσε την καριέρα του την Κυριακή, 14 Νοεμβρίου 2021, δέκατος και με μοναδική αποθέωση, με αφιερώματα μέχρι και από ποδοσφαιριστές, όπως το «φαινόμενο», ο Ρονάλντο, έως τη Μαλαισία και από την Αυστρία και το Σαν Μαρίνο ως την Ταϊλάνδη, δεν έχει να κάνει με τις αναμφισβήτητες πιλοτικές ικανότητές του, αλλά με το χάρισμα.

Η οικειότητα

Ένας κλόουν που έγινε είδωλο

Στο τελευταίο τουρ, όλους τους αγώνες μετά τις 5 Αυγούστου του 2021, όταν και ανακοίνωσε ότι αποσύρεται, ο Βαλεντίνο Ρόσι απολαμβάνει τα συναισθήματα του κόσμου του μηχανοκίνητου αθλητισμού ανεξαιρέτως. Ο Ιταλός, που στις 16 Φεβρουαρίου του προσεχούς έτους θα κλείσει τα 43, μεταδίδει όλα τα χαρακτηριστικά της εθνικότητάς του: ένα φελίνειο κλοουνιλίκι, μια αντονιόνια μελαγχολία, την αίσθηση ότι η ζωή έχει πλάκα, μαζί με μια μοναδική εξωτερική εμφάνιση, ένα διαπεραστικό βλέμμα και ένα δέρμα με ροπή προς το σκούρο. Αυτή η «εξαγωγή» τον έκανε σταρ και άφηνε ουρλιαχτά να διαπερνούν το λάρυγγα εκστασιασμένων κορασίδων και γκαζάκηδων, όταν έκαναν επαφή μαζί του. Ο Ρόσι υπήρξε σούπερ σταρ αφ’ εαυτού: ακόμα και το «δόκτορ», το προσωνύμιο που ο ίδιος έδωσε στον εαυτό του περισσότερο για να σαρκαστεί, παρά για να αναδείξει την ανωτερότητά του, ένα παρατσούκλι που «κέρδισε» παίρνοντας ένα πτυχίο που έδινε τη δυνατότητα στους κατόχους του να ονομάζονται έτσι, είναι ενδεικτικό της ελαφρότητας του «είναι» του, που στην Ιταλία η μορφή της είναι πιο οικεία από οπουδήποτε αλλού.

Είναι, ακόμα και τώρα, το πρώτο όνομα που έρχεται στο μυαλό κάποιου που δεν έχει σχέση με το MotoGP. Όπως συμβαίνει με τον Άιρτον Σένα στη Formula 1, μετατράπηκε από χρόνια στον καθοριστικό οδηγό για τη δημοφιλία του σπορ του. Η προσωπική ζωή του, πολύ πριν καταστεί αναπόσπαστο κομμάτι ενός αθλητικού προφίλ, αφορούσε τον κόσμο σχεδόν όσο οι δεξιότητες που του χάρισαν εννιά παγκόσμιους τίτλους και τον έβαλαν στην ίδια σελίδα με το συμπατριώτη του, Τζιάκομο Αγκοστίνι, των 15, συνολικά, παγκόσμιων τίτλων, αλλά και τον Ισπανό Άνχελ Νιέτο, ο οποίος έχει 13, μόνο, όμως, στα 125άρια και τα 50άρια κυβικά.

Διαφορά κλάσης

Ένας εναντίον όλων

Ο Ρόσι, αυτόφωτος όντας, δεν υπήρξε το απότοκο μιας σχολής, όπως η ισπανική, που σχεδόν ταυτοχρόνως έδωσε στον κόσμο τον Πάου Γκασόλ, τον Αντρές Ινιέστα, τον Ράφα Ναδάλ και τον Μαρκ Μάρκεθ. Ήταν, ρεαλιστικά, τρελός. Υπήρξε στην πίστα εξωφρενικός, αλλά ακόμα και οι ακραίες μέθοδοί του, εκεί που ακροβατούσε μεταξύ νόμιμου και παρανόμου, που τέντωνε το σκοινί της διαφοράς των πράξεων που είναι θεμιτές και εκείνων που είναι σωστές, αναδείκνυαν τη διαφορά κλάσης από πρωταθλητές όπως ο Μάρκεθ. Ο κόσμος, που τον χαιρέτισε και τον αποχαιρέτησε ως ισόβιο πρωτοπόρο του σπορ του, ακόμα και οι οδηγοί της Formula 1, που τον αποθέωσαν και τον έστειλαν στο σπίτι του με καλό κατευόδιο, αντιλαμβάνονται την ανθρώπινη υπόστασή του, κάτι που ξεχωρίζει την ανθρώπινη φύση, με το ευάλωτο και τις εξάρσεις που φύονται λόγω του αενάως ατελέσφορου, από την υπερανθρώπινη, τα προϊόντα του εργαστηρίου από τον κυνισμό, που στρέφονται άπαξ στο αποτέλεσμα και νοιάζονται μόνο γι’ αυτό.

Εξάλλου, πρόκειται για το λόγο που αποκαλούνται διαδρομές: ο τρόπος που φτάνεις στο τέλος της πορείας έχει την αξία του -και η λάμψη που παράγεις είναι το συνοδευτικό. Μία από τις πιο κλασικές μάχες του, άλλωστε, εκείνη με το Χόρχε Λορένθο, και οι δύο οδηγοί της Yamaha, στις 14 Ιουνίου του 2009 (δηλαδή την επέτειο των 27 χρόνων από το Ευρωμπάσκετ που κατέκτησε η Ελλάδα), στο Σιρκουί της Καταλονίας, κρίθηκε από δύο φανταστικά προσπεράσματα επί του Ισπανού, το ένα στην τελευταία στροφή. Όταν ο Λορένθο διαμαρτυρήθηκε, ο Ρόσι τού απάντησε ότι μπορεί να δει το προσπέρασμα στην τηλεόραση. Αυτή η επικράτηση, που ακόμα και οπτικά μπορεί να ενεργοποιήσει την εγκεφαλική αμυγδαλή για την επιθετικότητα, έγινε ακόμα ένας λόγος αποθέωσης, όχι ο πρώτος ούτε ο τελευταίος. Παραμένει κλασική.

Ο χαρακτήρας της παράνοιας

Το ρητό της ζωής στους δύο τροχούς

Χρειάζονται συγκεκριμένα χαρακτηριστικά γνωρίσματα για να παραμένεις ψύχραιμος όταν κάποιος σε ακολουθεί για ώρα και να μην τα παρατάς όταν σε προσπερνά. Αυτό ισχύει σε όλες τις διαστάσεις της ζωής, πολλώ δε μάλλον στα Γκραν Πρι: ένας αγώνας για δύο μπορεί να γίνει εφιάλτης. Το πλαίσιο μειώνεται, οι διαστάσεις στις οποίες ζεις, έχοντας σχεδόν βγει από το σώμα σου, συρρικνώνονται, είναι πανεύκολο να τα τινάξεις όλα στον αέρα.

Ο Ρόσι, με όλες τις ατέλειές του, υπήρξε κάποιος που πολλές φορές κατέπλησσε με την άρνησή του και τη σχεδόν οδύσσεια πανουργία του. Τα έβαλε με τους Ισπανούς οδηγούς και έπεσε θύμα τους. Στις 27 Ιουνίου του 2015, στο Άσεν, ο Ιταλός περίμενε απλώς να τον ακουμπήσει η μοτοσικλέτα του Μάρκεθ, κάτι που θα του επέτρεπε να βγει εκτός πίστας και να ξαναμπεί σε αυτήν, για να σημειώσει έναν περίτρανο θρίαμβο. Στον τελευταίο αγώνα του 2016 στη Βαλένθια, σχεδόν ακριβώς πριν πέντε χρόνια, στις 13 Νοεμβρίου, η απόπειρά του να πάρει το δέκατο πρωτάθλημα έπεσε σε ισπανικό μπλόκο: ο Μάρκεθ με τη Honda και ο Λορένθο με τη Yamaha ένωσαν τις ισπανικές δυνάμεις τους, παρ’ ότι ο τελευταίος έτρεχε με την ίδια μάρκα με εκείνη του Ρόσι, ώστε να μην τον αφήσουν να νικήσει, για να κατακτήσει ο πρώτος ακόμα έναν παγκόσμιο τίτλο. Ήταν η τελευταία χρονιά που είχε ρεαλιστικές πιθανότητες.

Ο Βαλεντίνο Ρόσι έπεφτε συχνά στα σιρκουί. Σηκωνόταν, τίναζε τη φόρμα του και συνέχιζε. Δοκίμασε τα νυστέρια του χειρουργού, είδε φίλους και συνοδηγούς να πνέουν κυριολεκτικά τα λοίσθια, δίπλα του. Τώρα, έχοντας ποζάρει μπροστά στις εννιά μηχανές με τις οποίες κέρδισε τα ισάριθμα πρωταθλήματά του, έχοντας αφήσει πίσω του πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα δοκιμαστικών, pole position, μεγάλων αγώνων και εκδηλώσεων λατρείας, με τη μυρωδιά της σαμπάνιας να έχει ξεθυμάνει στα ρουθούνια του από χρόνια, μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι. Αυτήν τη φορά, η στροφή που θα πρέπει να πάρει στέλνοντας την μοτοσικλέτα του εκατοστά από το έδαφος, είναι εκείνη της ζωής.