Σερβία: Οι λόγοι που οδηγούν τον Τεόντοσιτς στο περιθώριο

Η πληροφορία ότι ο Σβέτισλαβ Πέσιτς έκοψε ήδη τον σούπερ σταρ της Βίρτους Μπολόνια από την ομάδα που θα πάρει μέρος στο Ευρωμπάσκετ, που θα γίνει από τη 1 έως τις 18 Σεπτεμβρίου σε Τσεχία, Γερμανία, Γεωργία και Ιταλία, προκαλεί, βεβαίως, έκπληξη, αν και θα πρέπει να κρατηθεί μια πισινή.

Χρηστό είναι να μη λησμονείται ότι ο Πέσιτς είναι από εκείνους τους παλιούς προπονητές που με μεγάλη ευχαρίστηση θα έπαιζαν το «είναι τραυματίας δεν είναι τραυματίας» για τους αντίπαλους. Παρ’ όλα αυ τά, τη σύγχρονη εποχή οι μπλόφες είναι αναιμικές και δεν εμφανίζονται πολλές ιστορίες που να ενέχουν τέτοιου είδους ψυχολογικά παιχνίδια.

Η συγχορδία των δημοσιευμάτων, λοιπόν, μοιάζει να δίνει τον τόνο σε ό,τι θα είναι μια μεγάλη έκπληξη. Το σερβικό μπάσκετ πέτυχε κάτι απίθανο το 2021: είχε τους τρεις MVP στις τρεις μεγαλύτερες λίγκες του κόσμου.

Ο Νίκολα Γιόκιτς κατέκτησε το βραβείο του Πολυτιμότερου Παίκτη για την κανονική περίοδο του NBA, ο Βασίλιε Μίτσιτς το έκανε στην Ευρωλίγκα, ενώ ο Τεόντοσιτς το πήρε στο EuroCup. Φέτος, η επωδός υπήρξε παρόμοια: ο πρώτος έκανε το back 2back στα MVP, ο δεύτερος πήρε το τρόπαιο του πρώτου σκόρερ, ο τρίτος ήταν ο Πολυτιμότερος Παίκτης των τελικών.

Οι δύο τελευταίοι, δε, κατέκτησαν τα αντίστοιχα τρόπαια με τις Αναντολού Εφές και Βίρτους Μπολόνια αντιστοίχως.

Πάει να πει ότι αυτή η τριάδα θα ήταν μούρλια για το προσεχές Ευρωμπάσκετ και οι πιθανότητες για μετάλλιο θα ήταν αυξημένες. Αυτό, με βάση ότι όλα θα κυλούσαν ήρεμα, μια φράση η οποία αυθύπαρκτα δημιουργεί αβεβαιότητα.

Αυτό από πολύ νωρίς δεν συνέβη. Οι λόγοι μπορεί να είναι αγωνιστικοί, αλλά επειδή δεν υπάρχει ο πλανήτης που κάποιος προπονητής θα απογοητευόταν από τις ικανότητες του Τεόντοσιτς, θα πρέπει να «ανακαλυφθούν» κάποιοι.

Για να μη βιαστεί να κρίνει ο αναγνώστης, δεν πρόκειται για αποκύημα φαντασίας. Αν και δεν υπάρχουν ρεπορτάζ που να κάνουν λόγο για σύγκρουση, οι διαστάσεις που λαμβάνονται σοβαρά υπ’ όψιν είναι η εξής… μία: το παρελθόν.

Σε ό,τι έχει γίνει στο σερβικό μπάσκετ, υπάρχει άφατη ισχύς. Αν κλήρωσε στον Πέσιτς να θέσει το δάκτυλο επί τον τύπο των ήλων -γι’ αυτό, αξίζει η επανάληψη ώστε να αποτυπωθεί το μέγεθος της ανασφάλειας, θα πρέπει να αναμένεται η επίσημη ανακοίνωση- τότε είναι ο… κατάλληλος άνθρωπος.

Ο Τεόντοσιτς είναι μεγάλος

Η σκληρότητα του κόσμου θα μπορούσε να συνοψίζεται στη φράση «σκοτώνουν τα άλογα πριν γεράσουν», αλλά εδώ και αρκετές δεκαετίες οι Σέρβοι προπονητές ασπάζονται τη λογική ότι, ως ζωντανός οργανισμός, η εθνική ομάδα δεν γίνεται να βασίζεται στις μεγάλες ηλικίες.

Αυτό δεν συμβαίνει απλώς επειδή ο βετεράνος παίκτης δεν μπορεί να ακολουθήσει ένα ρυθμό, το οποίο στην τελική εξαρτάται από τον ίδιο και τη διάθεσή του, αλλά διότι δεν είναι, πια, στο οργανόγραμμά του η τυφλή υπακοή.

Όταν η Σερβία καταποντίστηκε στο Ευρωμπάσκετ του 2005, δεν προκρίθηκε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2006 και δεν βρήκε τη λύση για το Ευρωμπάσκετ του 2007, που έφερε τον αποκλεισμό για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, η Ομοσπονδία βασίστηκε στο μακαρίτη Ντούσαν Ίβκοβιτς.

Ο «Σοφός» δεν ξαναδέχθηκε υπερφίαλους παίκτες από το NBA, αλλά και την Ευρώπη, και μαζί με τους νεαρούς της ομάδας στήριξε τον έλεγχό της στον Νέναντ Κρστιτς. Ο Σέρβος σέντερ δεν ήταν καν βετεράνος το 2009, όταν οι Σέρβοι έφτασαν στον τελικό. Έμοιαζε με παλαίμαχο, αλλά ήταν μόλις 26 χρόνων.

Σε όλες τις αποτυχίες τους στο μπάσκετ, οι Σέρβοι μπορούν να κοιτάξουν αυτήν την αλήθεια. Το 1983, στο Ευρωμπάσκετ της Γαλλίας, όταν τερμάτισαν έβδομοι, ο Ντράζεν Νταλιπάγκιτς ήταν 32 χρόνων και ο Ντράγκαν Κιτσάνοβιτς 30: ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις, η παγίδα υπήρξε καίρια ώστε να μην επιτευχθεί η διάκριση.

Οι Σέρβοι προπονητές ανέκαθεν στήριζαν τη συλλογιστική τους στο γεγονός ότι δεν υπάρχει ταλέντο τόσο ακαταμάχητο ώστε να μην μπορούν να το αφήσουν εκτός αν δεν κάνει για την ομάδα. Αυτό δεν ισχύει μόνο στο μπάσκετ, αλλά σε όλα τα ομαδικά σπορ.

Κάποιος μπορεί να διαβάσει την ιστορία του Ίγκορ Μιλάνοβιτς και πώς ανάγκασε τον προπονητή της εθνικής ομάδας πόλο Ανδρών της Γιουγκοσλαβίας, Νίκολα Στάμενιτς, σε παραίτηση πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα, το 1996.

Ο αστικός μύθος αναφέρει επίσης πως όταν ο Ράτκο Ρούντιτς μπήκε στα αποδυτήρια του κολυμβητηρίου της Μαδρίτης, το 1986, μετά την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, είχε ήδη αποφασίσει ότι στη Σεούλ δύο χρόνια αργότερα, για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, θα βασιζόταν ακριβώς στους μισούς.

Το προαπαιτούμενο είναι να υπάρχουν παίκτες που δεν γνωρίζουν τη διδακτέα ύλη. Για κάθε Πέσιτς, οποιοσδήποτε Τεόντοσιτς είναι αναγκαίο κακό. Ξέρει και βλέπει ότι συν τω χρόνω νομοτελειακά χάνει τη διάθεσή του, διότι η προετοιμασία μπορεί να γίνει πολύ σκληρή και κοστολογεί τον εαυτό του πολύ ψηλά για να περνά το μαρτύριό της.

Ευλογία για τον προπονητή, σίγουρα τον Σέρβο, αποτελεί η υπακοή του παίκτη χωρίς δεύτερη κουβέντα. Αυτό δεν γίνεται μόνο στο παρκέ. Θέλει ο παίκτης να μπαίνει στο δωμάτιό του, να κάνει ένα μπάνιο, να κοιμάται, να μην το «σκάει» για να ανακαλύπτει τις νυχτερινές χαρές μιας περιοχής, να μην του λείπουν η γυναίκα του και τα παιδιά του.

Επιθυμεί να είναι εκείνες οι στιγμές της προετοιμασίας, όχι η προτεραιότητά του αλλά, η απόλυτη ύπαρξή του. Θέλει ο ίδιος να αποτελεί την απόλυτη έμπνευσή του, να δημιουργήσει ένα μικροκόσμο που να μη χωρά οτιδήποτε άλλο εκτός της υπόκωφης έντασης αυτού του διαστήματος.

Ο Τεόντοσιτς, εν ολίγοις, ήταν απίθανο να το κάνει αυτό, όχι μόνο εξαιτίας του χαρακτήρα του, αλλά και των 35 χρόνων που κουβαλά. Συν τοις άλλοις, δεν πρόκειται για ένα ρολίστα που σε ένα διάστημα δύο μηνών θα γίνει ο ψυχολόγος των νεαρότερων συμπαικτών του, αλλά για έναν αθλητή που βλέπει την Εθνική ως δική του ομάδα.

Ο Πέσιτς μπορεί να διαδεί τις κρίσεις

Η επιλογή του 72χρονου (όταν αρχίσει το Ευρωμπάσκετ 73) Σβέτισλαβ Πέσιτς από την Ομοσπονδία τον Σεπτέμβριο του 2021 δεν αποτελεί παρά το επιμύθιο μιας επίφοβης κατάστασης στη Σερβία. Η θητεία του Ιγκόρ Κοκόσκοφ κόπηκε μαχαίρι ύστερα από τον αποκλεισμό στο Βελιγράδι με θύτη την Ιταλία.

Οι «ορλόβι» φιλοξένησαν το προολυμπιακό τουρνουά και φυσικά το έκαναν για να προκριθούν. Το τελικό 102-95 δεν δείχνει επακριβώς πόσο άνετη ήταν η «ατζούρα» στο παιχνίδι της 4ης Ιουλίου, πάντως ήταν αρκετό ώστε στις 14 Σεπτεμβρίου ο Σέρβος πρωταθλητής Ευρώπης το 2017 με τη Σλοβενία και η Ομοσπονδία να χωρίσουν τα τσανάκια τους.

Από εκεί και ύστερα, η Ομοσπονδία έκανε ό,τι και το 2008: πρότεινε σε ένα βετεράνο προπονητή να αναλάβει εν λευκώ την εθνική ομάδα. «Εν λευκώ» σημαίνει ότι αν ο προπονητής αποφασίσει, επί παραδείγματι, να κόψει τον Τεόντοσιτς, δεν θα ανοίξει μύτη.

Ο Πέσιτς είναι ο τελευταίος προπονητής με τον οποίο οι Σέρβοι πανηγύρισαν το χρυσό μετάλλιο. Έγινε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Ιντιανάπολις, το 2002. Μάλιστα, ο ομοσπονδιακός τεχνικός θα γιορτάσει στη διάρκεια του Ευρωμπάσκετ την 20ή επέτειο.

Επιπλέον, ένα χρόνο πριν είχε κατακτήσει το χρυσό στο Ευρωμπάσκετ του 2001. Η θητεία του ήταν θριαμβευτική, παρά το γεγονός ότι τα προβλήματα με τους κακομαθημένους σταρ δεν ήταν ανύπαρκτα.

Ο μυημένος -που βέβαια είχε ζήσει αυτές τις διοργανώσεις- ενδεχομένως να θυμάται ότι πριν από ένα παιχνίδι με την Τουρκία, που θα έκρινε το μέλλον των Γιουγκοσλάβων στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, ο Βλάντε Ντίβατς είχε βγάλει ένα φιλιππικό, στον οποίο λίγο πολύ διέλυσε την αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι των συμπαικτών του.

«Βγάζω περισσότερα από ό,τι βγάζετε όλοι μαζί», είχε πει τότε ο «Ντάντε», ο οποίος απέδειξε και στο παρκέ ότι εκείνον τον πύρινο στα αποδυτήρια θα τον στήριζε πρώτος ο ίδιος.

Λίγο πριν το χάος και τη γρήγορη επιστροφή στο σπίτι με όλα τα συμπαρομαρτούντα, με εκατέρωθεν «κατηγορώ» και συμπεριφορές που είναι κακουργήματα άπαξ και έχεις τελειώσει το Γυμνάσιο, η ομάδα βρέθηκε στο φως και την κορυφή του κόσμου.

Το πόσο λεπτές ήταν οι ισορροπίες φάνηκε δύο χρόνια αργότερα και έπειτα από τη θητεία του Ντούσκο Βουγιόσεβιτς στην Εθνική και το «σαββατικό» των πιο σημαντικών παικτών της στο Ευρωμπάσκετ του 2003.

Ο Βουγιόσεβιτς, σε σχέση με τον Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς που ανέλαβε αργότερα, φερ’ ειπείν, παραείναι σκληρός και δεν έχει την αίσθηση της διπλωματίας. Και ο ίδιος ο Ζοτς, όμως, είχε ήδη βρει τον μπελά του κυρίως στην κόντρα του με τον Πέτζα Στογιάκοβιτς, που κόστισε στην ομάδα του τον αποκλεισμό στα προημιτελικά των Ολυμπιακών του Σίδνεϊ, το 2000.

Όταν ο Ομπράντοβιτς ανέλαβε, το Βατερλό ήταν άνευ προηγουμένου. Οι Σέρβοι-Μαυροβούνιοι ηττήθηκαν από την Κίνα στους ομίλους των Ολυμπιακών της Αθήνας το 2004 και δεν μπήκαν καν στα προημιτελικά. Αν και δεν κουνήθηκε φύλλο, ένα χρόνο αργότερα ήρθε η… καταστροφή με τον αποκλεισμό στο μπαράζ του δικού τους Ευρωμπάσκετ, στο ματς με τη Γαλλία.

Ακόμα και ο «χρυσοδάκτυλος» κόουτς της Ευρωλίγκας, λοιπόν, απέτυχε να εμπνεύσει ομοιογένεια και προσήλωση σε έναν κοινό στόχο. Οι περισσότεροι από τους παίκτες εκείνης της ομάδας έμοιαζαν με πλανήτες χωρίς άλλη ζωή.

Ο Πέσιτς, λοιπόν, δεν ξέρει απλώς τι θέλει από την εθνική ομάδα, αλλά μπορεί να προβλέψει, μέσω συμπεριφορών, τις επερχόμενες κρίσεις. Αν και δεν έχει αποκλείσει ακόμη τον Τεόντοσιτς, έχει πει ότι «θα πάρω τους παίκτες που θα παίξουν το μπάσκετ που θέλω», ενώ και η ίδια η σύζυγος του Σέρβου γκαρντ βρίσκεται στα αίματα.

Το tweet της Γελισαβέτα Ορασάνιν-Τεόντοσιτς με το σύντροφό της ιδρωμένο και καθισμένο πάνω σε μια καρέκλα στη διάρκεια μιας προπόνησης, όχι απλώς επιβεβαιώνει, σε πρώτη φάση, τα ρεπορτάζ αλλά, δείχνει ότι στην οικογένεια το έχουν πάρει ήδη στραβά.

Ο ομοσπονδιακός προπονητής, όμως, πιθανώς αισθάνεται πως ό,τι μέλλει γενέσθαι δεν θα είναι ευχάριστο, διότι το τάιμινγκ θα είναι λανθασμένο. Ας μη λησμονείται πως ο Πέσιτς ήταν ο κόουτς της μάλλον πιο ταλαντούχου εφηβικής ομάδας όλων των εποχών.

Η Γιουγκοσλαβία που είχε νικήσει στην Πανεπιστημιάδα του Μπόρμιο, το 1987, είχε στη σύνθεσή της τους Αλεξάντερ Τζόρτζεβιτς, Τόνι Κούκοτς, Ντίνο Ράτζα και Ντίβατς. Ο Πέσιτς έχει μια καριέρα 40 χρόνων, ξεκινώντας στον πάγκο της Μπόσνα Σεράγεβο το 1982, ήταν πρωταθλητής Ευρώπης και με τη Γερμανία, το 1993, και φυσικά έχουν δει τα μάτια του πολλά.

Ο παράγοντας «Νίκολα Γιόκιτς»

Η επιστροφή του Νίκολα Γιόκιτς στην εθνική ομάδα επίσης πρέπει να έπαιξε ρόλο για την αποδέσμευση του Τεόντοσιτς. Απολύτως στο αγωνιστικό επίπεδο δεν αφορά, πάντως θα τολμούσε κάποιος να τονίσει τις εγγενείς διαφορές του τολμηρού μπάσκετ που ο Πέσιτς ενδεχομένως να θέλει να παίξει με ένα σέντερ που θα «τρέχει» το παιχνίδι της Σερβίας από την περιφέρεια.

Ο Τεόντοσιτς δεν θα έπαιζε χωρίς να έχει για ορισμένο χρόνο την μπάλα στα χέρια και για τον ομοσπονδιακό τεχνικό αυτό μπορεί να μην είναι κατάλληλο ώστε να αξιοποιηθεί ο Γιόκιτς. Δεν θα ήταν άδικη μια σύσταση, από την πλευρά του τεχνικού τιμ, ότι αν ο σέντερ των Ντένβερ Νάγκετς μείνει στο λόου ποστ, θα πάει χαμένο το 50% των ικανοτήτων του.

Δεν θα ήταν λεπτολογία, επίσης, να αναφερθεί πως ο Τεόντοσιτς δεν θα ταίριαζε σε μία ομάδα που δεν θα στηριζόταν πάνω του για όλες τις ζωογόνους λειτουργίες της. Φυσικά, ο Γιόκιτς δεν προσφέρει τις καλύτερες αναμνήσεις από την Εθνική.

Η Σερβία ήταν… τρένο στο Παγκόσμιο του 2019 μέχρι να υπάρξει το χάσμα μεταξύ του 27χρονου από το Σόμπορ και του «Σάλε» Τζόρτζεβιτς. Οι «ορλόβι» εκτέθηκαν στο παιχνίδι με την Ισπανία και εκείνο της πρόκρισης με την Αργεντινή, δύο ομάδες που, για να τους δοθεί ένας πόντος, ήταν οι φιναλίστ στη διοργάνωση.

Ο Γιόκιτς κατηγορείται ως ο κύριος λόγος της απόλυσης του ομοσπονδιακού τεχνικού, γι’ αυτό και οι Σέρβοι πέρυσι ήταν έξαλλοι μαζί του.

Ενώ ο Τεόντοσιτς ήταν παρών στο προολυμπιακό τουρνουά, ενώ ο Λούκα Ντόντσιτς έφυγε κατευθείαν μετά την παρουσία των Ντάλας Μάβερικς στα play off για να προλάβει τα κρίσιμα παιχνίδια στη Λιθουανία, ο σέντερ των Νάγκετς ποίησε τη νήσσα, επικαλέστηκε κούραση και απουσίαζε.

Επειδή ο Ντόντσιτς είναι διεστραμμένος -«καίγοντας» τους πρώτους δύο μήνες της κανονικής σεζόν 2021-22 για να επανέλθει σε ικανοποιητική φυσική κατάσταση-  δεν σημαίνει πως ο Γιόκιτς, που έπαιξε τέσσερα επιπλέον παιχνίδια στην postseason, δεν ήταν κουρασμένος. Και ο Πέσιτς σίγουρα δεν είναι εκείνος που θα του κρατήσει κακία επειδή άφησε την Εθνική μόνη της.

Στην τελική, μπορεί να συνάγεται ότι με τον σέντερ των Νάγκετς οι «ορλόβι» θα νικούσαν σίγουρα, αλλά ήταν ένα παιχνίδι που και οι εναπομείναντες θα έπρεπε να το έχουν πάρει.

Θα πρέπει να υποπτευθεί κάποιος, όμως, ότι η επιστροφή του Γιόκιτς στην εθνική ομάδα δεν μπορεί να μην έχει συμβεί με τους όρους του. Ο βασικότερος είναι ότι εντός παρκέ πρέπει να γίνει η ζωή του εύκολη, προκειμένου το παιχνίδι να του βγαίνει αβίαστα.

Δεν θα ήταν αναμενόμενο, βέβαια, για κάποιον που έλειψε από τις δύο τελευταίες διοργανώσεις, να χαιρόταν αν μάθαινε πως θα έπρεπε να προσαρμοστεί σε ένα νέο τρόπο παιχνιδιού που θα τον περιελάμβανε ως αποκλειστικά εκτελεστικό όργανο.

Αυτό συνέβη το 2016, όταν ήταν νεαρός και μόλις είχε αρχίσει να κάνει όνομα για τον εαυτό του. Τώρα είναι 2022, ο ίδιος είναι βετεράνος οκτώ χρόνων στο NBA και έχει γερή υποψηφιότητα για τον κορυφαίο Ευρωπαίο σέντερ όλων των εποχών. Αποδεδειγμένα αγαπάει τη χώρα του, επιστρέφει στο… χωριό του μετά τη λήξη των υποχρεώσεών του.

Χαρακτηριστικό είναι το στιγμιότυπο που έμαθε ότι κατέκτησε το δεύτερο διαδοχικό βραβείο MVP σε… στάβλο.

Στην περίπτωση, λοιπόν, που ο Τεόντοσιτς έπρεπε να κάνει χώρο στον Γιόκιτς για να γίνει εκείνος η κινητήριος δύναμη της ομάδας, θα ήταν δύσκολο για τον υπέροχο 35χρονο πόιντ γκαρντ να το αποδεχθεί.

Και βέβαια, τα χρόνια περνούν. Δεν υπάρχει προπονητής που με τέτοιο δίλημμα τεθειμένο θα διάλεγε τον Τεόντοσιτς από έναν τύπο οκτώ χρόνια μικρότερο που αντίστοιχό του δεν υπάρχει στην οικουμένη.

Σκληρό. Ωμό. Αλλά η αλήθεια.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News