Μόσχα: Μια «Θύρα 7» κρυμμένη για επτά χρόνια - Πώς οι 66 νεκροί «έγιναν» 340
Μια τραγωδία στο στάδιο Λένιν της Μόσχας, 66 νεκροί, ίσως 340… Τα ΜΜΕ που δεν έγραψαν τίποτα εκτός από δημοσίευμα για «ένα ατύχημα, στο οποίο θύματα ήταν ορισμένοι θεατές».
Ένα κρύο βράδυ στη Μόσχα. Στις 20 Οκτωβρίου 1982, η θερμοκρασία ήταν στους -10 βαθμούς. Χιόνιζε και στο στάδιο Λένιν -μετέπειτα Λουζνίκι- είχαν διατεθεί μόλις 16.000 εισιτήρια από τα 82.000 που είχαν τυπωθεί για τον αγώνα της Σπαρτάκ Μόσχας με αντίπαλο την Ολλανδική Χάαρλεμ. Ήταν ο πρώτος αγώνας μεταξύ των δύο ομάδων για το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ.
Το ματς άρχισε στις 19:00 και ανοιχτές ήταν μόνο δύο θύρες του σταδίου. Περίπου 12.000 θεατές διάλεξαν τη θύρα C που βρισκόταν πιο κοντά στο μετρό. Η Σπαρτάκ προηγήθηκε 1-0 και λίγο πριν από τη λήξη, φίλαθλοι άρχισαν να αποχωρούν.
Τότε ο Σεργέι Σέτσοφ πέτυχε το δεύτερο γκολ. Κάποιοι που είχαν αποχωρήσει προσπάθησαν να επιστρέψουν. Τουλάχιστον 66 άνθρωποι ποδοπατήθηκαν και έχασαν τη ζωή τους. Ακόμα και σήμερα κάποιοι κάνουν λόγο για 340 νεκρούς.
«Σημειώθηκε ένα ατύχημα και θύματα ήταν ορισμένοι θεατές»
«Θα ήταν καλύτερα να μην το πετύχαινα ποτέ», είχε πει ο Σεργκέι Σέτσοφ για το γκολ. Την επομένη τα ΜΜΕ στη Σοβιετική Ένωση δεν είχαν καμία αναφορά. Εξαίρεση η εφημερίδα Βετσέρμιαγια Μόσκβα, η οποία ανέφερε: «Χθες στο Λουζνίκι, μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα, σημειώθηκε ένα ατύχημα και θύματα ήταν ορισμένοι θεατές».
Σοροί θυμάτων παραδόθηκαν σε συγγενείς δεκατρείς ημέρες αργότερα. Στις 8 Φεβρουαρίου 1983 ο διευθυντής του γηπέδου καταδικάστηκε σε 18μηνη καταναγκαστική εργασία.
Τα δημοσιεύματα που ακολούθησαν
Στις 21 και 24 Οκτωβρίου 1982, δύο σοβιετικές αθλητικές εφημερίδες – η καθημερινή Sovetsky Sport και η εβδομαδιαία Football-Hockey– δημοσίευσαν λεπτομερείς αναφορές για τον αγώνα, αλλά δεν ανέφεραν καν κάποιο ατύχημα.
Το άρθρο της Vechernyaya Moskva δεν πέρασε απαρατήρητο από τη Δύση καθώς αναπαρήχθη από το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA. Στις 22 Οκτωβρίου, δύο ημέρες μετά την τραγωδία, η La Stampa δημοσίευσε ένα πρωτοσέλιδο άρθρο, όπου αποκάλυψε τις πληροφορίες από τη σοβιετική εφημερίδα στους αναγνώστες της. Μάλιστα εξηγούσε ότι η λέξη «θύματα» μπορεί να ερμηνευθεί ως «τραυματισμένοι», αλλά και ως «τραυματισμένοι και νεκροί».
Σε αυτό το άρθρο της La Stampa αναφέρεται επίσης ότι η ταραχή προκλήθηκε πιθανώς από την πτώση μιας γυναίκας, αν και η πηγή αυτής της πληροφορίας είναι ασαφής, καθώς αυτή η λεπτομέρεια δεν αποκαλύφθηκε από την Vechernyaya Moskva.
Την επόμενη μέρα, 23 Οκτωβρίου, ιταλικές, ισπανικές και άλλες δυτικές εφημερίδες ανέφεραν ότι υπήρχαν 3 νεκροί και 60 τραυματίες, επικαλούμενοι τους Ολλανδούς δημοσιογράφους που ήταν παρόντες στον αγώνα. Σύμφωνα με την El País, οι πληροφορίες για 3 νεκρούς και 60 τραυματίες μοιράστηκαν από το ολλανδικό πρακτορείο ειδήσεων ANP.
Τρεις ημέρες αργότερα, στις 26 Οκτωβρίου, οι New York Times έγραψαν ότι «περισσότερα από 20 άτομα σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν στο στάδιο Λένιν».
Δέκα ημέρες αργότερα (5 Νοεμβρίου 1982), σε άρθρο της η La Stampa ανέφερε ότι «φαίνεται ότι 72» άνθρωποι σκοτώθηκαν και «τουλάχιστον 150» τραυματίστηκαν στην καταστροφή του Λουζινίκι, επικαλούμενη ανώνυμες «ανεπίσημες πηγές». Μέχρι το 1987, η El País είχε μειώσει τον αριθμό των εκτιμώμενων θανάτων σε 68.
Μέχρι το 1989, κανένα από αυτά τα στοιχεία δεν επιβεβαιώθηκε ή αμφισβητήθηκε από τους Σοβιετικούς αξιωματούχους. Οι Σοβιετικοί πολίτες μπόρεσαν να μάθουν τις λεπτομέρειες αυτής της καταστροφής μόνο από τις αναφορές της Φωνής της Αμερικής και άλλων δυτικών ραδιοφωνικών σταθμών των βραχέων κυμάτων.
Οι εντός συνόρων εφημερίδες και τα 340 θύματα
Στις 18 Απριλίου 1989, επτά χρόνια μετά την τραγωδία του Λουζνίκι, η εφημερίδα Sovetsky Sport δημοσίευσε μια λίστα με τις ποδοσφαιρικές τραγωδίες στην ιστορία, και ανέφερε την τραγωδία του Λουζνίκι μεταξύ αυτών. Οι δημοσιογράφοι παρατήρησαν ότι καμία πληροφορία σχετικά με τον αριθμό των θανάτων στο Λουζνίκι δεν είχε ποτέ αποκαλυφθεί στα σοβιετικά μέσα ενημέρωσης και γινόταν λόγος για περίπου 100 θανάτους.
Οι πληροφορίες από αυτό το άρθρο αναπαράχθηκαν αμέσως από ιταλικά, γαλλικά, ισπανικά και άλλα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Τρεις μήνες αργότερα, στις 8 Ιουλίου 1989, η Sovetsky Sport δημοσίευσε ένα άλλο άρθρο, με τίτλο «Το μαύρο μυστικό του Luzhniki», το οποίο πήρε ακόμη μεγαλύτερη δημοσιότητα στη Δύση. Ένα ζευγάρι δημοσιογράφων υπολόγισαν σε 340 τα θύματα.
Αν και γεμάτο με πολλά πραγματικά λάθη και κατασκευασμένες λεπτομέρειες αυτό το άρθρο έκανε αμέσως αίσθηση στα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Το Reuters, το Associated Press, το Γαλλικό Πρακτορείο και άλλα πρακτορεία ειδήσεων αναπαρήγαγαν την είδηση για τους «340 θανάτους» στη «χειρότερη αθλητική τραγωδία στην ιστορία».
Μέχρι το τέλος της επόμενης μέρας, την είδηση αναπαρήγαγαν οι New York Times, οι Los Angeles Times, η Washington Post, η La Stampa, η la Repubblica, η Le Monde, η Tageszeitung και άλλες κορυφαίες εφημερίδες.
Ο ντετέκτιβ
Δύο εβδομάδες αργότερα, στις 20 Ιουλίου 1989, η σοβιετική εφημερίδα Izvestia δημοσίευσε μια συνέντευξη του ντετέκτιβ Aleksandr Shpeyer, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για την έρευνα του 1982 για την καταστροφή του Luzhniki. Σε αυτό το άρθρο, που ονομαζόταν «Η τραγωδία στο Λουζνίκι: Γεγονότα και Κατασκευή», ο ντετέκτιβ Shpeyer έδωσε διάφορες πραγματικές λεπτομέρειες της καταστροφής και αποκάλυψε τον πραγματικό αριθμό των θανάτων (66) και των τραυματιών (61).
Είχαν περάσει επτά χρόνια από την μεγάλη τραγωδία, ανάλογη αυτής στη «Θύρα 7» του Γεώργιος Καραϊσκάκης.Στο σημείο της τραγωδίας υπάρχει σήμερα το μνημείο της φωτογτραφίας. «Μνημείο γι’ αυτούς που πέθαναν στα στάδια του κόσμου», διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα του σταδίου Λουζνίκι.
Σαν Σήμερα: Τι συνέβη στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 20 Οκτωβρίου
2020: Ο Λίονελ Μέσι ανοίγει το σκορ για την Μπαρτσελόνα στην Πράγα κόντρα στη Σλάβια και γίνεται ο πρώτος παίκτης στην ιστορία του Champions League που σκοράρει για 15 διαδοχικές σεζόν στη διοργάνωση. Το πρώτο του γκολ στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση το πέτυχε κόντρα στον Παναθηναϊκό στο Camp Nou τη σεζόν 2005-06 και από τότε το κοντέρ γράφει κάθε χρόνο.
Επίσης, ένα ακόμα ιδιαίτερο στοιχείο, είναι ότι η Σλάβια Πράγας γίνεται η 33η διαφορετική ομάδα η οποία δέχεται γκολ από τον Μέσι, με τον Αργεντινό να πιάνει στη σχετική λίστα τους Ραούλ και Κριστιάνο Ρονάλντο.
2019: Η Ελλάδα κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο SOCCA World Cup 2019 στο Ρέθυμνο, νικώντας τη Μολδαβία στο μικρό τελικό με 2-1.
2016: Ο Ολυμπιακός κερδίζει την Εφές με 90-66 στο ΣΕΦ και ο Βασίλης Σπανούλης ξεπερνά τους 3000 πόντους στην Euroleague με ένα καλάθι στην πρώτη περίοδο (17 πόντους στον αγώνα). Στην πρώτη θέση είναι ο Χουάν Κάρλος Ναβάρο (3909 πόντους) ο οποίος όμως έχει 82 περισσότερες συμμετοχές σε σχέση με τον Έλληνα γκαρντ.
Πεθαίνει ο Μάκης Δενδρινός
2015: Πεθαίνει σε ηλικία 65 ετών ο πρώην ομοσπονδιακός τεχνικός Μάκης Δενδρινός, που τους τελευταίους μήνες έδινε μάχη για να κρατηθεί στη ζωή μετά από οξύ έμφραγμα τον περασμένο Ιούνιο. Ο Δενδρινός αγωνίστηκε, ως παίκτης, στον Πανιώνιο από το εφηβικό μέχρι και την ολοκλήρωση της καριέρας του, το 1981: με κορυφαία στιγμή τη συμμετοχή στον τελικό Κυπέλλου το 1977. Φόρεσε και επτά φορές τη φανέλα της εθνικής ομάδας των ανδρών.
Ο αποκαλούμενος και «Βούδας», λόγω της ψυχραιμίας του, ανέλαβε την τεχνική ηγεσία της εθνικής ομάδας πριν το Μουντομπάσκετ του 1994, ενώ παρέμεινε στον πάγκο στο Ευρωμπάσκετ του 1995 και στην πρώτη ελληνική συμμετοχή στους Ολυμπιακούς Αγώνες, το 1996 στην Ατλάντα.
1999: Πεθαίνει σε ηλικία 79 ετών από καρκίνο του πνεύμονα ο πρόεδρος της ΑΕΚ Λουκάς Μπάρλος. Ως πρόεδρος (Σεπτέμβριος 1974 – Ιούνιος 1980) δημιούργησε την χρυσή οκταετία της ΑΕΚ με το νταμπλ το 1977, τον τίτλο του πρωταθλητή το 1979, την 4άδα στο Κύπελλο UEFA 1976-77, τα έργα των Προπυλαίων και της Σκεπαστής εξέδρας στο στάδιο και την θεμελίωση του κλειστού γηπέδου μπάσκετ
1997: Ο Δημήτρης Σαραβάκος παίζει για τελευταία φορά με τον ΠΑΟ στον αγώνα εναντίον του Αθηναϊκού (4-1).
1994: O 83χρονος George McCandless γίνεται ο γηραιότερος τζόκεϊ που κερδίζει κούρσα όταν ιππεύοντας τον ”Kehm Scooter” νικά στην 4η ιπποδρομία στο Freehold του Νιου Τζέρσεϊ.
1988: Κάνει πρεμιέρα η δραματική ταινία “Η φανέλα με το 9” του Παντελή Βούλγαρη βασισμένη στο βιβλίο του Μένη Κουμπανταρέα που κυκλοφόρησε δύο χρόνια πριν.
Το πρώτο γκολ του Μαραντόνα
1976: Ο Diego Maradona, σε ηλικία 16 ετών, σημειώνει το πρώτο γκολ της καριέρας του στο 36ο λεπτό του αγώνα πρωταθλήματος Αρχεντίνος Τζούνιορς – Ταγέρες.
1971: Η Borussia Monchengladbach συντρίβει στη Γερμανία την Inter του Μιλάνου με 7-1. Στο 28ο λεπτό αναγκάζεται ο Roberto Boninsegna, που 10 λεπτά πριν έχει ισοφαρίσει το γκολ του Jupp Heynckes, να αποχωρίσει τραυματισμένος από μπουκάλι που δέχθεκε στο κεφάλι του, και που ο Ολλανδός διαιτητής Jef Dorpmans σημείωσε στο φύλλο αγώνος.
Στη ρεβάνς, στις 3/11, η Inter θα κερδίσει στο Μιλάνο με 4-2 και ενώ θα έπρεπε να αποκλεισθεί, τελικά θα επιτύχει την επανάληψη του πρώτου αγώνα (0-0 στις 1/12) και θα προκριθεί στον επόμενο γύρο του ΟΥΕΦΑ.
1968: Ο Αμερικανός Dick Fosbury κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο άλμα εις ύψος με 2.24 στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικoύ εισάγοντας ένα νέο παλμό περνώντας τον πήχη με την πλάτη του. Ο νέος παλμός θα γίνει πολύ δημοφιλής αντικαθιστώντας τον προηγούμενο Johnson που έχει ονομαστεί από τον Cornelius Johnson, ολυμπιονίκη του 1936 στο Βερολίνο με 1.85.
1968: Η Αμερικανίδα ξιφομάχος Janis Romary μετέχει για έκτη φορά σε ολυμπιακούς αγώνες, κάτι μοναδικό για γυναίκα σε οποιοδήποτε άθλημα.
Διπλασιασμός της χωρητικότητας του Σταδίου Καραϊσκάκη
1960: Ανακοινώνεται ο διπλασιασμός της χωρητικότητας του Σταδίου Καραϊσκάκη από 20.000 σε 40.000 θέσεις με επέκταση των κερκίδων του.
1954: Ο Willie Shoemaker κερδίζει την 2.000ή του ιπποδρομία στο Florence House, στο Tanforan.
1936: “Η επέλαση της Ελαφράς Ταξιαρχίας” ένα ιστορικό φιλμ του σκηνοθέτη Μάικλ Λέρτιζ με πρωταγωνιστές τους Έρολ Φλιν, την Ολίβια ντε Χάβιλαντ και τον Ντέιβιντ Νίβεν, κάνει πρεμιέρα στις ΗΠΑ και λίγο μετά στην Αθήνα. Την περίοδο αυτή ο Απόλλων Σμύρνης, το ποδοσφαιρικό σωματείο που ιδρύθηκε στην Μικρά Ασία και έχει μετακομίσει στην Αθήνα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, θα αποκτήσει από τον Τύπο το ψευδώνυμο “Ελαφρά Ταξιαρχία”, λόγω της επιθετικής συμπεριφοράς των παικτών ης ομάδας, δανεισμένο από το φιλμ.
1891: Ξεκινά ο πρώτος διεθνής 6ήμερος αγώνας ποδηλασίας στο Madison Square Garden. Ο αγώνας κρατάει 142 ώρες και οι ποδηλάτες ξεκουράζονται κατά τη διάρκειά του. Το ρεκόρ κάνει ο Charlie Miller ο οποίος καλύπτει 2.093,4 μίλια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Φουρνιέ: «Λατρεύω την κάθε μέρα στον Ολυμπιακό»
- Ρουί Βιτόρια: Αυτό είναι το πλάνο του για τον Τάσο Μπακασέτα
- Αποκάλυψη για Ρονάλντο: «Ο Μουρίνιο τον κάλεσε για να τον φέρει στην Φενέρμπαχτσε»
- Παναθηναϊκός Παρασκήνιο: Παπαδημητρίου κατά... Τζαβέλλα
- Ρουί Βιτόρια: Αυτό είναι το πλάνο του για τον Τάσο Μπακασέτα