Ιστορίες ανατροπών: Το έπος της Τούμπας, το κατηφορικό «Ριαθόρ» και το... «Άνφιλντ» των θαυμάτων!

Η λέξη «ανατροπή» στέκεται αφ’ εαυτού στο έδρανο των συστατικών που δίνουν στη ζωή ζωή. Το στοιχείο της έκπληξης, ανακατεμένο με την προσμονή η οποία, στο θηριώδη αρτηριοσκληρωτισμό μιας παροντικής στιγμής που μοιάζει αδιαπέραστη, έχει υπεραξία, διότι η ίδια η έξοδος από την πλήξη μοιάζει ανά πάσα στιγμή με το ιδεατό.

Δεν είναι να απορεί κάποιος που το ποδόσφαιρο απέκτησε υπεραξία ακριβώς για αυτόν το λόγο. Το ελάχιστα ελεγχόμενο όργανο του σώματος, δηλαδή τα πόδια, που ακριβώς βρίσκονται μακριά από το κεφάλι είναι ανυπάκουα, παίζουν το ρόλο του ρυθμιστή που, αν τα κάνει όλα σωστά, δημιουργεί την έκπληξη. Οι μπαλαρίνες συγκινούν επειδή έχουν κάτι που μοιάζει με σχεδόν απόλυτο έλεγχο στα πόδια τους, τα οποία, ακριβώς επειδή ενεργούν με ακρίβεια κατόπιν εντολής, μοιάζουν να αποτελούν συστατικά δύο ανθρώπων.

Κι ενώ η έκπληξη στο ποδόσφαιρο μπορεί να προσφερθεί ανά πάσα στιγμή και με στιγμές, ένα γκολ ή μία ντρίμπλα, η ανατροπή ενέχει συγκίνηση επειδή είναι αποτέλεσμα μεθοδικής προσπάθειας, κόντρα σε θεούς και δαίμονες. Παίρνοντας για παράδειγμα το δεύτερο ημιτελικό Κυπέλλου Ελλάδας, μεταξύ Ολυμπιακού και ΑΕΚ, το 3-0 στην «Αγια-Σοφιά» μοιάζει σκορ αδιαπέραστο, που θα σφραγίσει την πρόκριση για την «Ένωση».

Επιπλέον, το προβάδισμα αυτό αποκτά μεγαλύτερη αξία αν αντιληφθεί κάποιος από την πιο συγγενή κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι δύο ομάδες. Μία ΑΕΚ που, χωρίς να φυσάει, βρήκε τον τρόπο να νικήσει τον ανταγωνιστικό Άρη με σκορ 3-1 για την 4η αγωνιστική των Playoffs, ένας Ολυμπιακός που, όχι απλώς ηττήθηκε στη Λεωφόρο από τον Παναθηναϊκό 2-0 αλλά, έπαιξε ένα ολόκληρο δεύτερο ημίχρονο δίχως ίχνως απελπισίας και απόγνωσης ομάδας που ηττάτο 2-0.

Όλα δείχνουν ότι η ΑΕΚ θα πάρει την πρόκριση, με τις πιθανότητες το παιχνίδι να κυλήσει και όχι να ρεύσει, να είναι υπαρκτές. Ωστόσο, ακόμα κι αν οι φίλοι του Ολυμπιακού δεν ωφελεί να σκέφτονται την ανατροπή -διότι, με βάση όσα αναφέρθηκαν, όσο περισσότερο το κάνουν τόσο μεγαλύτερη θα είναι η αυτοπεποίθηση- αυτή η χαριτωμένη παθογένεια δεν ξεκολλάει από το μυαλό. Υπάρχει, ακόμα κι αν δεν συνίσταται οποιοδήποτε παρελθοντικό παράδειγμα που να δείχνει ότι μπορεί με κάποιον τρόπο να συμβεί.

Ο Ολυμπιακός έχει πέσει θύμα, αντιθέτως, μιας παρόμοιας ανατροπής. Στις 9 Ιανουαρίου του 1991, οι «ερυθρόλευκοι» πήγαν στην Τούμπα για να παίξουν με τον ΠΑΟΚ έχοντας νικήσει 2-0 στις 5 Δεκεμβρίου του 1990. Ήταν παιχνίδι για τη φάση των «32» του Κυπέλλου και μπορεί οι Πειραιώτες να είχαν να νικήσουν πάνω 20 χρόνια στο συγκεκριμένο γήπεδο, μέχρι εκείνο το σημείο, αφού η τελευταία επικράτησή τους ήταν το 2-1 τις 21ης Σεπτεμβρίου του 1969, αλλά σε εκείνη την περίπτωση δεν ήταν ανάγκη.

Τα ρεπορτάζ των εφημερίδων, όμως, έδιναν μια ιδέα ανήμερα του ματς, αφού μετέδιδαν πως ο Όλεγκ Προτάσοφ έκανε προπόνηση στα πέναλτι. Το 2-0, που σκορ που είχε έρθει τέσσερις φορές σε αυτό το διάστημα, ουδόλως αποκλειόταν. Τελικά, ο ΠΑΟΚ νίκησε 3-0 στην κανονική διάρκεια, με τα γκολ των Νίκου Καραγεωργίου, Στέφανου Μπορμπόκη και Χοσάμ Χασάν και ήταν εκείνος που προκρίθηκε στην επόμενη φάση.

Η Μεγάλη Τετάρτη της «Ντέπορ» και το θαύμα του «Καμπ Νου»

Μία από τις σπουδαιότερες ανατροπές που έγιναν ποτέ, ήταν εκείνη του «Καμπ Νου» στις 8 Μαρτίου του 2017. Η Μπαρτσελόνα νίκησε 6-1 την Παρί Σεν Ζερμέν, στη ρεβάνς του 4-0 στο Παρίσι. Ο Σέρχι Ρομπέρτο έβαλε το νικητήριο γκολ στις καθυστερήσεις του παιχνιδιού που είναι η σπουδαιότερη εμφάνιση που έχει κάνει ο Νεϊμάρ στην Ευρώπη.

Αυτό το ματς, μάλιστα, και η καθολική και αδιαπραγμάτευτη λατρεία για τον Λιονέλ Μέσι οδήγησαν τον Βραζιλιάνο στην έξοδο. Ο «Νέι» δεν άντεξε ότι στην πιο εντυπωσιακή παράσταση ο θαυμασμός προς το πρόσωπό του παρέμεινε στα ρηχά.

Η «Μπάρτσα» έχει κάνει σπουδαία ανατροπή και στους προημιτελικούς του Champions League το 2000. Στις 18 Απριλίου, με δύο γκολ του Ριβάλντο, νίκησε 5-1 την Τσέλσι στην παράταση και ανέτρεψε το 3-1 του πρώτου παιχνιδιού στο «Στάμφορντ Μπριτζ». Στα ημιτελικά έπεσε πάνω στη θυελλώδη Βαλένθια του Έκτορ Κούπερ και αποκλείστηκε.

Βέβαια, μία από τις πλέον περίοπτες ανατροπές έλαβε χώρα στο «Ριαθόρ», στις ακτές της Γαλικίας που λέει και ο ποιητής. Δεν επρόκειτο μόνο για το σκορ που ανέτρεψε η Κορούνια, το 4-1 στο «Σαν Σίρο», όσο για την ομάδα απέναντι στην οποία το έκανε. Η Μίλαν έφτασε, από το 2003 έως το 2007, σε τρεις τελικούς Champions League, κατέκτησε δύο τρόπαια και αποκλείστηκε στα ημιτελικά του 2006 με την Μπαρτσελόνα, με ένα από τα πιο ανεξήγητα γκολ που έχουν ακυρωθεί ποτέ σε τέτοιο επίπεδο, του Αντρέι Σεφτσένκο στη Βαρκελώνη.

Όμως στην περίπτωση του 2004, το 4-0 της Κορούνια τη Μεγάλη Τετάρτη, 7 Απριλίου, ήταν ουσιαστικά μια οφειλή προς την αλεγρία της ομάδας των αρχών του μιλένιουμ, της ποδοσφαιρικής ανεμελιάς. Όποιος έχει λίγο χρόνο, οφείλει να δει κακής ποιότητας βίντεο με τον Τζαλμίνια να παίζει. Ο Βραζιλιάνος δεν φορούσε τη φανέλα εκείνο το βράδυ, αλλά η «Ντέπορ», με κόουτς τον ξεχωριστό Χαβιέρ Ιρουρέτα, πέτυχε ένα έπος.

Ύστερα από αυτό το αποτέλεσμα, ο αστικός μύθος αναφέρει ότι ο νεαρός τεχνικός της Πόρτο, Ζοσέ Μουρίνιο, είπε «περάσαμε στον τελικό», αν και οι Ισπανοί δεν είχαν αντιμετωπίσει τους Πορτογάλους. Αν το είπε, είχε δίκιο: οι δύο ομάδες ήρθαν ισόπαλες 1-1 στο «Ντας Άντας», αλλά η Πόρτο «σκότωσε» τη ρεβάνς στο «Ριαθόρ», 1-0, και πήρε την πρόκριση.

Η Ρεάλ του UEFA

Ο μύθος της Ρεάλ Μαδρίτης που κατέκτησε τα δύο Κύπελλα UEFA το 1985 και το 1986, δεν είναι κατά πολύ κοντύτερος από εκείνον των ομάδων που πήραν τα 14 Κύπελλα Πρωταθλητριών. Η Ρεάλ δεν νίκησε σε δύο ματς σε κάποιον από τους 12 γύρους της διοργάνωσης που κατέκτησε διαδοχικά.

Έκανε την πρώτη μεγάλη ανατροπή με αντίπαλο τη Ριέκα, στο δεύτερο γύρο του Κυπέλλου UEFA τη σεζόν 1984-85: έχασε 3-1 και το γύρισε 3-0. Στις Βρυξέλλες, για τους προημιτελικούς, βρήκε τον μπελά της με την Άντερλεχτ, αφού βρέθηκε με ένα 3-0 στην καμπούρα της, αλλά κανένα πρόβλημα: στη ρεβάνς νίκησε 6-1. Στους ημιτελικούς, ανέτρεψε ένα εις βάρος της 2-0 από την Ίντερ και με 3-0 προκρίθηκε στον τελικό.

Την επόμενη χρονιά, πάλι τα ίδια. Στον πρώτο γύρο έχασε 1-0 από την ΑΕΚ, με εκείνο το γκολ του Παύλου Παπαϊωάννου, για να την νικήσει 5-0 στη Μαδρίτη. Στους «16», επίσης, έκανε μια ανατροπή από τα… άγραφα. Ηττήθηκε 5-1 από την Γκλάντμπαχ, αλλά τη νίκησε 4-0 στο «Μπερναμπέου» με το περίφημο γκολ του Σαντιγιάνα, που μπήκε με την μπάλα στα δίχτυα.

Έπειτα, στους ημιτελικούς, η Ίντερ την ξαναπάτησε. Την νίκησε 3-1 στο «Σαν Σίρο», αλλά στη Μαδρίτη η Ρεάλ την υπέταξε, 5-1, στην παράταση, με τα δύο γκολ του Σαντιγιάνα στον εξτρά χρόνο.

Το θαύμα του Γκρότενμπεργκ

Γερμανικές ομάδες δεν θα μπορούσαν να λείπουν. Στην πραγματικότητα, όμως, οι πιο σημαντικές ανατροπές έγιναν απέναντι σε… γερμανικές ομάδες.

Στα προημιτελικά του Κυπέλλου Κυπέλλούχων τη σεζόν 1985-86, η Μπάγερν Έρντινγκεν από τη Δυτική Γερμανία υποδέχθηκε την Ντινάμο Δρέσδης από την Ανατολική. Η τελευταία είχε νικήσει 2-0 στο πρώτο ματς και προηγούνταν 3-1 στο ημίχρονο. Η Έρντινγκεν έκανε μια ανατροπή από τα… άγραφα, νικώντας 7-3.

Αν σε κάποιον θυμίζει η Ντινάμο Δρέσδης το παραμικρό, είναι επειδή έπαιξε και με την ΑΕΚ, στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών τη σεζόν 1989-90. Η «Ένωση» ηττήθηκε 1-0 στην Ανατολική Γερμανία και βρέθηκε πίσω με το ίδιο σκορ στη ρεβάνς, αλλά στο ημίχρονο το σκορ ήταν ήδη 3-1 και η ΑΕΚ νίκησε 5-3.

Η μεγαλύτερη ανατροπή ελληνικής ομάδας στα Κύπελλα Ευρώπης, βέβαια, ήταν το 3-0 του Παναθηναϊκού επί του Ερυθρού Αστέρα στον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, στις 28 Απριλίου 1971, με τα δύο γκολ του Αντώνη Αντωνιάδη και το ιστορικό του Αριστείδη Καμάρα.

Το 3-0 της ΑΕΚ, με τα δύο γκολ του Θωμά Μαύρου και εκείνο του Μίμη Παπαϊωάννου, και η πρόκριση στα πέναλτι επί της ΚΠΡ*, στις 16 Μαρτίου του 1977, στο δεύτερο προημιτελικό του Κυπέλλου UEFA, ακολουθεί σε κοντινή απόσταση.

*Η ΚΠΡ, ειρήσθω εν παρόδω, έχει πέσει θύμα κι άλλης κραυγαλέας ανατροπής. Στο δεύτερο γύρο του Κυπέλλου UEFA τη σεζόν 1984-85 νίκησε 6-2 εντός έδρας την Παρτίζαν, αλλά έχασε 4-0 στη ρεβάνς στο Βελιγράδι.

Υπάρχει, βέβαια, και το έπος του Παναθηναϊκού με τη Χόνβεντ, στον τρίτο γύρο του Κυπέλλου UEFA τη σεζόν 1987-88. Οι «πράσινοι» ηττήθηκαν 5-2 στη Βουδαπέστη, αλλά νίκησαν 5-1 στο ΟΑΚΑ με γκολ πρόκρισης από τον Κώστα Μπατσινίλα στο 82’.

Επιστροφή στους Γερμανούς, και μάλιστα την ίδια χρονιά. Στους τελικούς του Κυπέλλου UEFA, η Μπάγερ Λεβερκούζεν ανέτρεψε το εις βάρος της 3-0 από το «Σαρία» και το πρώτο ματς, νίκησε με το ίδιο σκορ στο «Ούλριχ-Χάμπελαντ», με το ιστορικό γκολ του Κορεάτη Μπουμ-κουν Τσα και κατέκτησε το τρόπαιο στα πέναλτι.

Κατηγορία «Λίβερπουλ»

Φυσικά, μία από τις πλέον μνημειώδεις ανατροπές στην Ιστορία, είναι εκείνη της Λίβερπουλ στο δεύτερο ημιτελικό του Champions League, στις 7 Μαΐου 2019, όταν νίκησε την Μπαρτσελόνα 4-0 στο «Άνφιλντ», ανατρέποντας το εις βάρος της 3-0 από το πρώτο ματς στο «Καμπ Νου» και κάνοντας να φαντάζει τραγική η μεγάλη ευκαιρία του Ουσμάν Ντεμπελέ αργά στο παιχνίδι.

Η Λίβερπουλ, που φυσικά κουβαλάει στη μυθολογία της τον τελικό της Πόλης με τη Μίλαν, το 2005, αλλά αυτή η περίπτωση ήταν ένα παιχνίδι, δεν έχει τόσο πολλές ανατροπές από ήττα σε πρώτο παιχνίδι, αλλά έχει δύο μέσα σε ματς: η πρώτη, στο δεύτερο προημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1977 με τη Σεντ Ετιέν, όταν ηττήθηκε στη Γαλλία 1-0 και το παιχνίδι ήταν 1-1 στο δεύτερο ημίχρονο. Η ομάδα του Μπομπ Πέισλι πήρε τη νίκη 3-1 με το γκολ του Ντέιβιντ Φέρκλαφ στο 74’.

Σχεδόν ίδιο ήταν το μοτίβο και στο ματς για την τελευταία αγωνιστική των ομίλων του Champions League τη σεζόν 2004-05 με τον Ολυμπιακό. Η Λίβερπουλ ήθελε νίκη με δύο γκολ διαφορά, βρέθηκε πίσω 1-0 στο ημίχρονο και ανέτρεψε την κατάσταση με το ιστορικό γκολ του Στίβεν Τζέραρντ.

Λίγο πιο εντυπωσιακό, πάντως, ήταν ό,τι έκανε στους προημιτελικούς του Europa League τη σεζόν 2015-16. Το 1-1 με την Ντόρτμουντ στη Γερμανία ουδόλως ήταν κακό σκορ, ενώ οι «κόκκινοι» βρέθηκαν πίσω 3-1 στη ρεβάνς του «Άνφιλντ», στις 14 Απριλίου. Η ανατροπή εκείνη ήταν εντυπωσιακή, σχεδόν όσο και το «Λόβρεν», που φώναξε ο Πίτερ Ντρούρι στην κεφαλιά του Κροάτη στο 90+1’, που μετέτρεψε το σκορ σε 4-3.

Τιμητικές αναφορές

-Η Σεβίλλη νικά την Μπέτις 2-0 εκτός έδρας στη φάση των «16» για το Europa League της σεζόν 2013-14 και παίρνει την πρόκριση στα πέναλτι. Είναι η μόνη ομάδα που έχει ανατρέψει ήττα με δύο γκολ εντός έδρας. Την ίδια χρονιά, στους προημιτελικούς, η Βαλένθια επικρατεί 5-0 της Βασιλείας ανατρέποντας το εις βάρος της 3-0 από το πρώτο παιχνίδι.

-Στη φάση των «16» του Europa League τη σεζόν 2009-10, η Φούλαμ προκρίνεται με σκορ 4-1 επί της Γιουβέντους (ήττα 3-1 στο πρώτο ματς).

-Στα προημιτελικά του Europa League την περίοδο 2017-18, η Σάλτσμπουργκ νικά 4-1 τη Λάτσιο και προκρίνεται παρά την ήττα της 4-2 στο «Ολίμπικο».

-Ρωσική ραψωδία λαμβάνει χώρα στον τρίτο προκριματικό γύρο του Europa League την περίοδο 2018-19. Η Ζενίτ Αγίας Πετρούπολης επικρατεί… 8-1 στην παράταση της Ντινάμο Μινσκ από τη Λευκορωσία. Στην κανονική διάρκεια, το σκορ είναι 4-0, ίδιο με εκείνο του πρώτου παιχνιδιού.

-Τα νάματα των ανατροπών στα ευρωπαϊκά Κύπελλα. Για τον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων την περίοδο 1961-62, η Λεϊσόες νικά 5-0 την ελβετική Λα Σο ντε Φον και ανατρέπει το 6-2, σκορ με το οποίο είχε χάσει στο πρώτο παιχνίδι.

* Δεν περιλαμβάνονται ανατροπές μέσα στο ματς, ανατροπές με πρώτα παιχνίδια να έχουν λήξει με ένα γκολ διαφορά ή μονά παιχνίδια. Το 5-3 του ΠΑΟΚ επί της Σπαρτάκ Τρνάβα το 1997, ας πούμε, που είναι σπουδαία στιγμή. Αναφέρθηκε το 5-3 της ΑΕΚ επί της Ντινάμο Δρέσδης συνειρμικά, επειδή η γερμανική ομάδα ήταν… εύκαιρη, ενώ στην περίπτωση της Λίβερπουλ κάηκαν και τα χλωρά, μαζί με τα ξερά.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News