Ολυμπιακός: Κι ακόμα σε θυμούνται, η Σάντος κι ο Πελέ

Σήμερα, ο Ολυμπιακός καμαρώνει για το γεγονός ότι έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που κατέκτησε ευρωπαϊκό τρόπαιο, το Conference League. Ανάλογα, όμως, ήταν τα συναισθήματα που είχε χαρίσει στους οπαδούς του στις 4 Ιουλίου 1961.

Μπορεί να ήταν φιλικός ο αγώνας κόντρα στη Σάντος, την ομάδα του μυθικού Πελέ, όμως η νίκη των «ερυθρόλευκων» με 2-1 στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας ισοδυναμούσε με τίτλο – και δεν είναι υπερβολή. Στις τάξεις της βραζιλιάνικης ομάδας βρίσκονταν κι άλλοι αστέρες πρώτου μεγέθους, όπως ο Κοουτίνιο, ο Ζίτο, ο Πέπε, o Μάουρο κι ο Ντορβάλ, οι οποίοι έμελλε να σαρώσουν τους τίτλους στην πατρίδα τους τα χρόνια που ακολούθησαν. Και ο Ολυμπιακός ήταν η μοναδική ευρωπαϊκή ομάδα που τους είχε υποχρεώσει σε ήττα, σε εκείνη την ευρωπαϊκή περιοδεία τους!

Σκεφτείτε μόνο ότι στο πέρασμά της από την Ιταλία, λίγο πριν φτάσει στην Ελλάδα, η Σάντος είχε νικήσει με 5-0 τη Ρόμα και με 4-1 την Ίντερ. Και οι δύο αυτές ομάδες βρίσκονταν σε υψηλότερο επίπεδο από τις δικές μας, όπως ήταν και οι γαλλικές Ρασίνγκ και Λιόν, που είχαν φάει από έξι γκολ η καθεμία, όταν η παρέα του Πελέ είχε περάσει από τα μέρη τους.

Το πιο σημαντικό για τον Ολυμπιακό, όμως, ότι είχε σταθεί πολύ καλύτερα κόντρα στη Σάντος απ’ ό,τι οι ανταγωνιστές του εντός συνόρων. Ο Παναθηναϊκός είχε καλή παρουσία στο παιχνίδι της 30ής Ιουνίου, αλλά δεν απέφυγε την ήττα με 3-2. Η ΑΕΚ, αντίθετα, δεν είχε καταφέρει να προβάλει αντίσταση στον αγώνα της 28ης Ιουνίου και γνώρισε τη συντριβή με 3-0.

Οι διεθνείς φιλικοί αγώνες ήταν τότε πολύ σημαντικοί για όλους τους συλλόγους. Και δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι οι Βραζιλιάνοι τους είχαν δει σαν αγγαρεία, αφού είχαν απολογισμό 11 νίκες και μία ισοπαλία στους 12 αγώνες που είχαν παίξει στη Γηραιά Ήπειρο στην περιοδεία του 1961, προτού αντιμετωπίσουν τους «ερυθρόλευκους».

Αν έχει βάση κάτι από τη ρητορική όσων προσπαθούν να μειώσουν την ιστορική νίκη του Ολυμπιακού, αυτό ίσως είναι η κούραση του Πελέ και των συμπαικτών του, επειδή εκείνο το ματς ήταν το τελευταίο της περιοδείας τους. Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Από την άλλη, βέβαια, και οι «ερυθρόλευκοι» είχαν παίξει τελικό Κυπέλλου μόλις δύο ημέρες νωρίτερα (3-0 τον Πανιώνιο). Ο Γιουγκοσλάβος προπονητής, Τζίνο Σιμονόφσκι έκανε μόνο δύο αλλαγές (Καμπόλης αντί Ρωσσίδη και Κοτρίδης αντί Σπετσέρη) επειδή ο αγώνας ήταν πολύ σημαντικός. Και η σοβαρότητα με την οποία τον αντιμετώπισε ο Ολυμπιακός, του επέτρεψε να προηγηθεί με 2-0 στο πρώτο ημίχρονο.

Ο Κώστας Πολυχρονίου είχε ζητήσει να αναλάβει το μαρκάρισμα του Πελέ και από τα πρώτα λεπτά κατάφερε να γίνει σκιά του και να μην τον αφήσει να φανεί, όπως στα ματς με τις άλλες δύο ελληνικές ομάδες. Πολύ νωρίς, όμως, ήρθε και το πρώτο γκολ για τους Πειραιώτες. Μόλις στο 10′, ο Αντώνης Ποσειδών απέφυγε δύο αντιπάλους και με καλό σουτ έστειλε την μπάλα στα δίχτυα.

Στο 43′, ο Τάσος Σουρούνης πέτυχε το δεύτερο γκολ με βολίδα που κάρφωσε την μπάλα στο «Γ» του τερματοφύλακα Λαέρτσιο. Ενδιάμεσα, χρειάστηκαν οι επεμβάσεις του τερματοφύλακα, Σάββα Θεοδωρίδη, αλλά και του Μίμη Στεφανάκου, σε ορισμένες καλές προσπάθειες των Βραζιλιάνων.

Το γιορτινό κλίμα που υπήρχε πριν από τη σέντρα από τους 16.000 Έλληνες φιλάθλους, είχε γίνει πια πανηγυρικό. Η Σάντος μείωσε στο 50′ με ένα δυνατό σουτ του Ζίτο (η μπάλα βρήκε και στο πόδι του Στεφανάκου και ξεγέλασε τον Θεοδωρίδη), δύο λεπτά αργότερα όμως έμεινε με παίκτη λιγότερο, αφού ο Κοουτίνιο κλώτσησε στο κεφάλι τον Μπάμπη Κοτρίδη κατά τη διάρκεια μιας συμπλοκής.

Ο Ολυμπιακός κράτησε το πολύτιμο 2-1, προκαλώντας πανζουρλισμό στους οπαδούς του και σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ο αντίκτυπος της νίκης ήταν τεράστιος. Ο γνωστός συνθέτης, Στράτος Παγιουμτζής, έγραψε ολόκληρο τραγούδι: «Ολυμπιακέ μεγάλε, Ολυμπιακέ τρανέ, που εσάρωσες τη Σάντος, την ομάδα του Πελέ».

Αλλά και ο Κωνσταντίνος Κιλιμάντζος, ο στιχουργός του επίσημου ύμνου του συλλόγου που καθιερώθηκε τη δεκαετία του ’80 και ακούγεται μέχρι σήμερα στο «Γ. Καραϊσκάκης», δεν παρέλειψε να αναφέρει εκείνη την ιστορική νίκη. «…κι ακόμα σε θυμούνται η Σάντος κι ο Πελέ».

Ακόμα και τώρα που ο Ολυμπιακός έχει φτάσει σε δυσθεώρητα ύψη, με τις επιτυχίες του εντός κι εκτός συνόρων, η αξία εκείνης της νίκης επί της ομάδας του Πελέ δεν έχει ξεθωριάσει.

Η σύνθεση των θριαμβευτών: Θεοδωρίδης, Καμπόλης, Σημαντήρης, Στεφανάκος, Πολυχρονίου, Κοτρίδης (53′ Σπετσέρης), Γκαβέζος, Κ. Παπάζογλου, Σιδέρης, Σουρούνης, Ποσειδών.

Το θαύμα της Βέρνης και το… νόμιμο ντόπινγκ

«Έληξε! Έληξε! Έληξε!» Για πρώτη φορά μία λέξη, ειπωμένη τρεις φορές, έλεγε τόσα πολλά για έναν λαό. Την είχε ξεστομίσει ο ραδιοσχολιαστής, Χέρμπερτ Τσίμερμαν στις 4 Ιουλίου 1954, αμέσως μετά τη νίκη της Δυτικής Γερμανίας επί της Ουγγαρίας με 3-2, στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ελβετίας.

Δεν ήταν απλώς μια μεγάλη νίκη απέναντι στην κορυφαία ομάδα του κόσμου, η οποία είχε παραμείνει αήττητη επί 31 συναπτούς αγώνες. Το «Θαύμα της Βέρνης», όπως έχει μείνει στην Ιστορία, συμβόλιζε και το τέλος μιας μακράς περιόδου εσωστρέφειας για τους ηττημένους του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Η Γερμανία είναι παγκόσμια πρωταθλήτρια», συνέχιζε το παραλήρημά του ο Τσίμερμαν, την ώρα που οι 60.000 φίλαθλοι που βρίσκονταν στις κερκίδες προσπαθούσαν να συνειδητοποιήσουν τι είχε συμβεί. Η Ουγγαρία του Φέρεντς Πούσκας, του Σάντορ Κότσις και των υπόλοιπων μεγάλων αστέρων, είχε συντρίψει με 8-3 τα «Πάντσερ» στον όμιλο και προερχόταν κι από δύο ευρείες νίκες επί των Άγγλων (6-3 στο Λονδίνο και 7-1 στη Βουδαπέστη). Κανείς δεν περίμενε ότι θα έχανε στον τελικό, ειδικά απ’ τον συγκεκριμένο αντίπαλο.

Ο Πούσκας, ο οποίος δεν είχε ξεπεράσει πλήρως τον τραυματισμό που του είχαν προκαλέσει οι Δυτικογερμανοί αμυντικοί στο ματς του ομίλου, άνοιξε το σκορ στο 6’ και ο Ζόλταν Τσίμπορ διαμόρφωσε το 2-0 στο 8’, έπειτα από τραγικό λάθος του τερματοφύλακα Τόνι Τούρεκ.

Τα «Πάντσερ», όμως, αντέδρασαν άμεσα. Ο Μαξ Μόρλοκ μείωσε στο 10’ με κοντινή προβολή, ύστερα από αποτυχημένη απόπειρα του Γιόζεφ Ζακάριας να διώξει. Και στο 18’, ο Χέλμουτ Ραν ισοφάρισε με κοντινό σουτ, σοκάροντας τους Μαγυάρους και τους θεατές.

Οι παίκτες του συνταγματάρχη Γκούσταβ Σέμπες συνήλθαν στην ανάπαυλα και με την έναρξη του δευτέρου ημιχρόνου επιτέθηκαν κατά ριπάς, παρότι η δυνατή βροχή δυσχέραινε τις προσπάθειές τους. Έχασαν πολλές κλασικές ευκαιρίες, ενώ είχαν και δοκάρι σε κεφαλιά του Κότσις.

Ο χρόνος, όμως, κυλούσε και το 2-2 παρέμενε. Και στο 84’, η μπάλα στρώθηκε έξω απ’ την περιοχή στον Ραν, αυτός απέφυγε τον Μίχαϊ Λάντος και με ένα συρτό σουτ έστειλε την μπάλα στη γωνία του Γκιούλα Γκρόσιτς. «Γκολ! Γκολ! Γκολ!», φώναξε ο Τσίμερμαν, ο οποίος έμεινε αμίλητος για τα επόμενα οκτώ δευτερόλεπτα, σαν να ήθελε να σιγουρευτεί ότι δεν έβλεπε όνειρο.

Η ακύρωση ενός γκολ του Πούσκας ως οφσάιντ λίγο πριν τη λήξη, επέτρεψε την ολοκλήρωση του γερμανικού θαύματος. Το τρόπαιο «Ζιλ Ριμέ» κατέληξε στα χέρια του Φριτς Βάλτερ, του αρχηγού και «μυαλού» της ομάδας που προπονούσε ο Ζεπ Χερμπέργκερ.

Οι φήμες περί ντόπινγκ των Δυτικογερμανών παικτών κυκλοφόρησαν από την ίδια κιόλας μέρα του τελικού. Το γεγονός ότι λίγο καιρό αργότερα πολλοί εμφάνισαν ίκτερο ενίσχυσε τα σενάρια και ο θάνατος του Ρίχαρντ Χέρμαν από κίρρωση του ήπατος το 1962, σε ηλικία μόλις 39 ετών, επανέφερε το προσκήνιο τις θεωρίες συνωμοσίας.

Το 2013, ο καθηγητής Έρικ Έγκερς του Πανεπιστημίου Χούμπολντ του Βερολίνου, παρουσίασε μία μελέτη η οποία αποδείκνυε ότι οι ενέσεις μεθαμφεταμίνης συνηθίζονταν στο γερμανικό ποδόσφαιρο από τα τέλη της δεκαετίας του ’40.

Η πιθανότητα να είχε χορηγηθεί η ουσία (την οποία λάμβαναν και οι Γερμανοί στρατιώτες κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) και στους παίκτες του Χεμπέργκερ το 1954 είναι μεγάλη. Ωστόσο, δεν υπήρχε παρατυπία. Για τον απλούστατο λόγο ότι η FIFA δεν είχε θεσπίσει ακόμα κανονισμούς περί ντόπινγκ (θα το έκανε μόλις το 1966).

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 4 Ιουλίου

2015: Πεθαίνει σε ηλικία 79 ετών ο Παντελής Δέδες, παλαίμαχος μπασκετμπολίστας της ΧΑΝΘ και του Παναθηναϊκού και επί δεκαετία αντιπρόεδρος της ΕΟΚ. Είχε γίνει γνωστός και ως ένας από τους πρωτεργάτες του αθλητικού δικαίου στην Ελλάδα.

2014: Η Βραζιλία νικά με 2-1 την Κολομβία και προκρίνεται στους «4» του Παγκοσμίου Κυπέλλου που διοργανώνεται στα εδάφη της. Τα γκολ πετυχαίνουν οι Τιάγκο Σίλβα (7′) και Νταβίντ Λουίζ (69′), ενώ για την Κολομβία μειώνει ο Χάμες Ροντρίγκες (80′ πέν.), ο οποίος φτάνει τα έξι τέρματα και μένει μόνος στον πίνακα των σκόρερ της διοργάνωσης. Αντίπαλος της «Σελεσάο» θα είναι η Γερμανία, η οποία νικά 1-0 τη Γαλλία στον άλλο προημιτελικό (13′ Χούμελς).

2006: Η Ιταλία νικά με 2-0 τη Γερμανία στην παράταση στον πρώτο ημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Ντόρτμουντ. Ο Φάμπιο Γκρόσο στο 119′ και ο Αλεσάντρο Ντελ Πιέρο στις καθυστερήσεις, πετυχαίνουν τα γκολ που στέλνουν τους «Ατζούρι» στον τελικό για πρώτη φορά μετά το 1994.

2004: Στο διεθνές μίτινγκ «Τσικλητήρεια» που φιλοξενείται στο Παγκρήτιο Στάδιο, σημειώνονται δύο παγκόσμια ρεκόρ από Ρωσίδες αθλήτριες μέσα σε διάστημα μισής ώρας. Το πρώτο στα 3.000 μ. στιπλ από την Γκουλνάρα Σαμίτοβα με 9:01.59 και το δεύτερο στο επί κοντώ από τη Σβετλάνα Φεοφάνοβα με 4.88 μ.

1999: Ο Πιτ Σάμπρας νικά με 3-0 σετ τον Αντρέ Άγκασι στον τελικό του Γουίμπλεντον (6-3, 6-4, 7-5) και φτάνει τις έξι κατακτήσεις του λονδρέζικου γκραν σλαμ μέσα σε επτά χρόνια, καταρρίπτοντας παράλληλα και το ρεκόρ των πέντε τίτλων του Μπιορν Μποργκ στην open era.

1998: Χάρη σε ένα εξαιρετικό γκολ που πετυχαίνει ο Ντένις Μπέργκαμπ στο 89ο λεπτό, η Ολλανδία νικά με 2-1 την Αργεντινή και προκρίνεται στα ημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Γαλλίας. Ο Μπέργκαμπ δέχθηκε μπαλιά ακριβείας του Φρανκ Ντε Μπουρ από τον χώρο της ολλανδικής άμυνας, κατέβασε υπέροχα την μπάλα και με ανεπαίσθητη επαφή απέφυγε τον Ρομπέρτο Αγιάλα, προτού στείλει την μπάλα στα δίχτυα του Κάρλος Ρόα. Για πολλούς, πρόκειται για ένα από τα καλύτερα γκολ στην ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Ο Μπέργκαμπ είχε δώσει και την ασίστ στον Πάτρικ Κλάιφερτ για το 1-0 στο 12′, όμως η Αργεντινή ισοφάρισε στο 17′ με τον Κλαούντιο Λόπες. Οι δύο ομάδες τελείωσαν το ματς με δέκα παίκτες, αφού αποβλήθηκαν οι Άρτουρ Νούμαν (76′) και Αριέλ Ορτέγα (87′). Στον άλλο προημιτελικό της ημέρας, η Κροατία συντρίβει με 3-0 τη Γερμανία (45′ Γιάρνι, 80′ Βλάοβιτς, 85′ Σούκερ) και προκρίνεται στους «4» στην παρθενική συμμετοχή της σε Παγκόσμιο Κύπελλο.

1994: Η Βραζιλία νικά με 1-0 τη γηπεδούχο ομάδα των ΗΠΑ (73′ Μπεμπέτο) και προκρίνεται στους «8» του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Το γεγονός του αγώνα είναι η αποβολή του Λεονάρντο στο 44′ για αγκωνιά στον Ταμπ Ράμος, η οποία θα σταθεί αιτία να επιβληθεί ποινή τεσσάρων αγωνιστικών στον Βραζιλιάνο άσο.

1993: Η Γερμανία στέφεται πρωταθλήτρια Ευρώπης στο μπάσκετ για πρώτη φορά στην ιστορία της, αφού νικά στον τελικό του Μονάχου τη Ρωσία με 71-70. Προπονητής της είναι ο Σέρβος, Σβέτισλαβ Πέσιτς και πολυτιμότερος παίκτης αναδεικνύεται ο Κρίστιαν Βελπ. Η Ελλάδα καταλαμβάνει την τέταρτη θέση, αφού μία ημέρα νωρίτερα έχει γνωρίσει τη συντριβή από την Κροατία στον μικρό τελικό (99-59).

1990: Στον συγκλονιστικό δεύτερο ημιτελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ιταλίας, η Δυτική Γερμανία αποκλείει την Αγγλία με 4-3 στα πέναλτι και κλείνει ραντεβού στον τελικό με την Αργεντινή, τέσσερα χρόνια μετά την αντίστοιχη κόντρα τους στο Μεξικό. Ο κανονικός αγώνας λήγει ισόπαλος 1-1 (59′ Μπρέμε/80′ Λίνεκερ) και στη διαδικασία των πέναλτι αποτυγχάνουν να σκοράρουν οι Πιρς (αποκρούει ο Ίλγκνερ) και Γουόντλ (άουτ). Πρόσωπο του αγώνα είναι ο Πολ Γκασκόιν, ο οποίος ξεσπά σε κλάματα όταν δέχεται κίτρινη κάρτα στο 9ο λεπτό της παράτασης, με συνέπεια να χάσει τη δυνατότητα να αγωνιστεί στον τελικό (αν προκρινόταν η Αγγλία).

1988: Ανήμερα της 112ης επετείου της ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, η FIFA αναθέτει στη χώρα τη διοργάνωση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994.

1982: Η Γαλλία (4-1 τη Βόρεια Ιρλανδία) και η Πολωνία (0-0 με τη Σοβιετική Ένωση) παίρνουν την πρόκριση από τους ομίλους της προημιτελικής φάσης στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Ισπανίας και κλείνουν ραντεβού για τον πρώτο ημιτελικό που θα διεξαχθεί στο «Καμπ Νου» της Βαρκελώνης.

1982: Ο Τζίμι Κόνορς κατακτά το Γουίμπλεντον νικώντας με 3-2 τον Τζον ΜακΕνρο (3-6, 6-3, 6-7, 7-6, 6-4) , στον μεγαλύτερο σε διάρκεια τελικό στην ιστορία του τουρνουά (4 ώρες και 16 λεπτά).

1981: Ο Τζον ΜακΕνρο κατακτά το Γουίμπλεντον για πρώτη φορά στην καριέρα του, νικώντας στον τελικό τον Μπιορν Μποργκ με 3-1 σετ (4-6, 7-6, 7-6, 6-4). Ο Σουηδός τενίστας απέτυχε να κατακτήσει το τρόπαιο για έκτη συνεχή χρονιά και να ισοφαρίσει το ρεκόρ του Γουίλιαμ Ρένσο (1881-86), το οποίο αντέχει μέχρι σήμερα.

1938: Πεθαίνει από λευχαιμία σε ηλικία μόλις 38 ετών η Γαλλίδα τενίστρια, Σουζάν Λεγκλέν. Ήταν μία από τις πρώτες σταρ του τένις, αφού είχε κατακτήσει έξι φορές το Γουίμπλεντον κι από δύο το Ρολάν Γκαρός και το Αμερικάνικο Όπεν.

1912: Η Μεγάλη Βρετανία κατακτά το χρυσό μετάλλιο στο ποδόσφαιρο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης, νικώντας στον τελικό τη Δανία με 4-2. Τα γκολ των Βρετανών πετυχαίνουν οι Γουόλντεν (10′), Χόουρ (22′, 41′) και Μπέρι (43′) και των Δανών ο Όλσεν (27′, 81′).

Στη σχεδόν τρίωρης διάρκειας ταινία που κινηματογράφησαν οι Σουηδοί διοργανωτές, υπάρχει κι ένα απόσπασμα 4 λεπτών και 36 δευτερολέπτων από εκείνον τον τελικό. Πρόκειται για ένα από τα παλιότερα ντοκουμέντα με στιγμιότυπα επίσημου διεθνή ποδοσφαιρικού αγώνα.

1910: Ο Τζακ Τζόνσον, ο πρώτος μαύρος παγκόσμιος πρωταθλητής της πυγμαχίας, διατηρεί τον τίτλο του χάρη στη νίκη του επί του Τζέιμς Τζέφρις. Το αποτέλεσμα δεν αρέσει σε πολλούς υπέρμαχους της ιδέας περί ανωτερότητας της λευκής φυλής, οι οποίοι επιτίθενται σε μαύρους που πανηγυρίζουν τη νίκη του Τζόνσον στους δρόμους. Τις επόμενες δύο ημέρες ξεσπούν ταραχές σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ και κατά τη διάρκειά τους υπολογίζεται ότι σκοτώνονται 19 άνθρωποι (κατά άλλες πηγές 11 και κατά άλλες 26) και εκατοντάδες τραυματίζονται.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News