Σαν Σήμερα - Μπόμπι Μόροου: Ο λευκός Αμερικανός που συνέχισε την παράδοση του Όουενς

«Δεν με μνημονεύουν. Μ’ αφήνουν συνέχεια στην απ’ έξω. Και νομίζω ότι η αιτία είναι ότι τους πήγαινα τόσο κόντρα». Τάδε έφη Μπόμπι Μόροου, ο θρύλος των σπριντ που λίγοι γνωρίζουν, επειδή οι αναφορές στα όσα πέτυχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης σπανίζουν.

Ήταν 24 Νοεμβρίου 1956 όταν ο 21χρονος Τεξανός κέρδισε το χρυσό μετάλλιο στα 100 μ. με χρόνο 10.5, τερματίζοντας καθαρά μπροστά απ’ τον συμπατριώτη του, Θέιν Μπέικερ (άσχετα αν το χρονόμετρο χειρός έδωσε και σε εκείνον τον ίδιο χρόνο). Δεν θα στεκόταν, όμως, μόνο σ’ αυτό.

Τρεις μέρες αργότερα κέρδισε με ανάλογη άνεση το χρυσό και στα 200 μ. με νέο ολυμπιακό ρεκόρ (20.6) και ολοκλήρωσε τον άθλο την 1η Δεκεμβρίου, όταν ως τελευταίος δρομέας της ομάδας των ΗΠΑ στη σκυταλοδρομία 4×100, έκοψε πρώτος το νήμα με νέο παγκόσμιο ρεκόρ (39.5)!

Για πρώτη φορά μετά τον Τζέσε Όουενς, το 1936 στο Βερολίνο, ένας αθλητής είχε κερδίσει και τους τρεις τελικούς των σπριντ σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Θα ακολουθούσαν έκτοτε άλλοι δύο: ο Καρλ Λιούις (1984) κι ο Γιουσέιν Μπολτ (2012, 2016). Και οι τρεις είναι αθλητές-θρύλοι, που τα κατορθώματά τους είναι πασίγνωστά ακόμα και στα μικρά παιδιά. Πώς είναι δυνατόν ο τέταρτος της «παρέας» – που τυχαίνει να είναι και ο μοναδικός λευκός – να έχει περιπέσει στη λήθη;

Μια εξήγηση στο γεγονός έδωσε ο ίδιος ο Μόροου με τη δήλωση που είχε κάνει στον Guardian το 2016 και την οποία παραθέσαμε στον πρόλογο. Δεν ήταν αρεστός στα μεγάλα «κεφάλια» της Ολυμπιακής Επιτροπής και της Ομοσπονδίας Στίβου των ΗΠΑ, επειδή δεν καθόταν στα αυγά του και αξίωνε καλύτερες αμοιβές για τους αθλητές.

Σε μια εποχή που ίσχυε ακόμα το δόγμα του ερασιτεχνισμού, οι δημοφιλείς ολυμπιονίκες του κλασικού αθλητισμού παρέμεναν αμιγώς ερασιτέχνες. Ο Μόροου υποχρεώθηκε να δωρίσει στο πανεπιστήμιο του μέχρι και τα 250 δολάρια που είχε κερδίσει από τη συμμετοχή του σε ένα τηλεπαιχνίδι, ενώ συνέχισε να πληρώνει απ’ την τσέπη του τα έξοδα μετακίνησης για να συμμετέχει σε αγώνες. Αν αποδεχόταν χρήματα από χορηγίες, θα θεωρούνταν επαγγελματίας και θα έχανε το δικαίωμα συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Το αίσθημα δυσαρέσκειας γιγαντώθηκε στο μυαλό του Μόροου μετά την τριπλή επιτυχία του στη Μελβούρνη. Προσπάθησε να αφυπνίσει τους συναθλητές του και να τους κάνει να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, αλλά δεν βρήκε πολλά ευήκοα ώτα. Ενέτεινε την προσπάθεια του για καλύτερες οικονομικές παροχές στους αθλητές μετά την αποτυχία του να προκριθεί στην ομάδα των ΗΠΑ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 στη Ρώμη.

Τίποτα δεν απέδωσε, όμως, αφού οι συνθήκες δεν είχαν ακόμα ωριμάσει για τη σταδιακή μετάβαση των αθλητών του στίβου στον επαγγελματισμό, ενώ δεν υπήρχαν πολλοί πρόθυμοι χορηγοί. Απογοητευμένος απ’ την κατάσταση, ο Μόροου αποσύρθηκε διακριτικά από τα αθλητικά δρώμενα. Και μέχρι τον θάνατό του, στις 30 Μαΐου 2020, πίστευε ότι η αθλητική κοινότητα των ΗΠΑ τον απομόνωσε επειδή είχε τολμήσει να ορθώσει το ανάστημά του στην ηγεσία.

Ο αγρότης με το αέρινο στιλ τρεξίματος

Ο Μπόμπι Μόροου γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1935 στο Χάρλινγκεν του Τέξας και μεγάλωσε σε μια φάρμα στο Σαν Μπενίτο, όπου οι δικοί του καλλιεργούσαν βαμβάκι και καρότα. Σ’ αυτά τα απέραντα λιβάδια ανακάλυψε και το χάρισμα της ταχύτητας με το οποίο ήταν προικισμένος, όταν συναγωνιζόταν στο τρέξιμο με τα ξαδέρφια του.

Το ταλέντο του προκάλεσε ακόμα μεγαλύτερη εντύπωση τα χρόνια που φοιτούσε στο λύκειο του Σαν Μπενίτο. Αν και δεν ήταν ιδιαίτερα εκρηκτικός στην εκκίνηση, είχε την ικανότητα να επιταχύνει στα τελευταία μέτρα χωρίς να πιέζεται ιδιαίτερα. «Ο Μπόμπι είχε μια πλαστικότητα στις κινήσεις του που δεν είχα ξαναδεί», είχε δηλώσει ο προπονητής του, Όλιβερ Τζάκσον, ο οποίος έφυγε απ’ τη ζωή το 2007. «Μπορούσε να τρέξει έχοντας πάνω στο κεφάλι του ένα γεμάτο ποτήρι μπίρας και να μη ρίξει κάτω ούτε μία σταγόνα».

Ο Μόροου είχε σημειώσει ένα ασύλληπτο ρεκόρ με 9.3 στις 100 γυάρδες (91,44 μέτρα), αλλά οι σπουδαίες επιδόσεις του δεν γίνονταν πιστευτές λόγω… της καταγωγής του. Επειδή το Τέξας είναι γεμάτο πεδιάδες, υπήρχε η πεποίθηση στους υπόλοιπους Αμερικανούς ότι οι αγώνες εκεί διεξάγονταν με ιδιαίτερα ευνοϊκό άνεμο. Γι’ αυτό υπήρχαν επιφυλάξεις κάθε φορά που πληροφορούνταν ότι κάποιος Τεξανός σπρίντερ σημείωνε καλούς χρόνους. Περίμεναν να τον δουν με τα μάτια τους να… σπάει τα χρονόμετρα.

Αυτό φυσικά δεν προβλημάτισε καθόλου τον Μόροου. Απέδειξε ότι ήταν γρήγορος κερδίζοντας με άνεση την πρωτιά στα 100 και τα 200 μ. στα τράιλς για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956, που διεξήχθησαν στο Coliseum του Λος Άντζελες. Στη Μελβούρνη κέρδισε και τα τρία χρυσά μετάλλια στα σπριντ, μνημονεύοντας στις δηλώσεις του τον Τζέσε Όουενς, ο οποίος ήταν το ίνδαλμά του.

Πολλοί είχαν επισημάνει τότε ότι ο Μόροου είχε ευνοηθεί από την απουσία του συμπατριώτη του, Ντέιβ Σάιμ, ο οποίος έμεινε εκτός εθνικής ομάδας λόγω τραυματισμού. Το 1960, πάντως, ο Σάιμ ηττήθηκε απ’ τον Γερμανό Άρμιν Χάρι στον τελικό των 100 μ., ενώ την ίδια τύχη είχε και ο Λέστερ Κάρνι στα 200 μ., όπου το χρυσό μετάλλιο κέρδισε ο Ιταλός Λίβιο Μπερούτι. Η ακύρωση της ομάδας σκυταλοδρομίας 4×100 στον τελικό, ολοκλήρωσε το πατατράκ των Αμερικανών.

Ο Μόροου, που στο μεταξύ είχε καταντήσει παρίας, δικαιούταν να ισχυρίζεται ότι ήταν καλύτερος απ’ τους εγχώριους ανταγωνιστές του. Ο κόσμος του αθλητισμού, όμως, δεν τον χωρούσε πια. Επέστρεψε στις βαμβακοκαλλιέργειές του στο Σαν Μπενίτο, ενώ παράλληλα εργάστηκε ως χρηματιστής και διατήρησε για κάποια χρόνια ένα κατάστημα ρούχων.

Μπορεί ο κόσμος να τον λησμόνησε, όμως οι νεότερες γενιές φιλάθλων θα έχουν ευκαιρίες να πληροφορηθούν τα κατορθώματά του. Έστω και για πολύ μικρό χρονικό διάστημα, άλλωστε, ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος των σπριντ, ο ταχύτερος άνθρωπος στον κόσμο.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 24 Νοεμβρίου

2022: Ο Κριστιάνο Ρονάλντο γίνεται ο πρώτος ποδοσφαιριστής στην Ιστορία που σημειώνει γκολ σε πέντε Παγκόσμια Κυπέλλα, όταν ανοίγει το σκορ για την Πορτογαλία στον αγώνα με την Γκάνα, με εύστοχο χτύπημα πέναλτι στο 65′ (τελικό σκορ 3-2). Με τη συμμετοχή του, ο Ρονάλντο είχε γίνει ο έκτος ποδοσφαιριστής με παρουσία σε πέντε τελικές φάσεις Παγκοσμίου Κυπέλλου, μετά τους Μεξικανούς Αντόνιο Καρμπαχάλ, Ράφα Μάρκες, Αντρές Γκουαρδάδο, τον Γερμανό Λόταρ Ματέους και τον Αργεντινό Λιονέλ Μέσι.

2015: Οι Γκόλντεν Στέιτ Γουόριορς νικούν τους Λος Άντζελες Λέικερς με 111-77 και καταρρίπτουν το ρεκόρ του καλύτερου ξεκινήματος στην ιστορία του ΝΒΑ με 16-0. Το προηγούμενο ρεκόρ (15-0) ανήκε στους Χιούστον Ρόκετς (1993-94) και τους Ουάσινγκτον Κάπιτολς (1948-49).

1976: Η ΑΕΚ νικά με 2-0 τον Ερυθρό Αστέρα στη Νέα Φιλαδέλφεια, στον πρώτο αγώνα για τη φάση των «16» του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ. Τα γκολ πετυχαίνουν ο Μίμης Παπαϊωάννου (18′) κι ο Θωμάς Μαύρος (27′).

1974: Ο Ολυμπιακός νικά με 2-1 τον Παναθηναϊκό στο ντέρμπι πρωταθλήματος στο «Γ. Καραϊσκάκης», με όλα τα γκολ να σημειώνονται νωρίς (3′ Κρητικόπουλος, 20′ Γαλάκος/2′ Ελευθεράκης).

1962: Η Αυστραλή κολυμβήτρια, Ντον Φρέιζερ, σημειώνει το εντέκατο από τα δώδεκα συνολικά παγκόσμια ρεκόρ της καριέρας της, στα 100 μέτρα ελεύθερο με 59.5.

1960: Ο Γουίλτ Τσάμπερλεν μαζεύει 55 ριμπάουντ στον αγώνα των Φιλαδέλφεια Γουόριορς με τους Μπόστον Σέλτικς (129-132) και σημειώνει ρεκόρ στο ΝΒΑ, το οποίο παραμένει ακατάρριπτο.

1934: Ο σκοπευτής του Παναθηναϊκού, Γιώργος Βήχος, ισοφαρίζει το παγκόσμιο ρεκόρ. Ένα χρόνο αργότερα θα κατακτήσει το πρώτο του μετάλλιο σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση στο Παγκόσμιο της Ρώμης ενώ συνολικά θα κατακτήσει πέντε παγκόσμια μετάλλια (δύο ασημένια και τρία χάλκινα) έως το 1947.

1894: Ιδρύεται στην Αθήνα η ΕΟΑ (Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων) με πρώτο πρόεδρο τον Διάδοχο Κωνσταντίνο και σκοπό την διοργάνωση των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Το 2000 η ΕΟΑ θα μετονομαστεί σε ΕΟΕ (Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή).

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News