Διελκυστίνδα: Κι όμως, υπήρξε ολυμπιακό άθλημα μέχρι το 1920

Από παράξενα αθλήματα που έχουν συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων έχουμε χορτάσει, ακόμα και στην εποχή μας. Μη μας πείτε ότι έχετε ξεχάσει, για παράδειγμα, τον ντόρο που έγινε το 2024 στο Παρίσι με το breakdance;

Και πάλι, όμως,  θα φανεί σε πολλούς αστείο ότι ανάμεσα στις αθλοπαιδιές που έχουν υπάρξει ολυμπιακά σπορ στο μακρινό παρελθόν συμπεριλαμβάνεται και η διελκυστίνδα. Όσοι μεγάλωσαν μέχρι τη δεκαετία του ’80 τη θυμούνται ως ένα αρκετά δημοφιλές παιδικό παιχνίδι στις αλάνες των χωριών και των πόλεων, όπου δύο ομάδες που αποτελούνται από τον ίδιο αριθμό ατόμων, αναμετρώνται στο τράβηγμα η μία της άλλης μέσω ενός σχοινιού.

Αυτό το φαινομενικά απλό παιχνίδι υπήρξε, λοιπόν, ολυμπιακό άθλημα από το 1900 έως και το 1920, μια και στα τέλη του 19ου αιώνα ήταν δημοφιλές σε πολλές χώρες της κεντρικής Ευρώπης. Ακόμα και τον 18ο αιώνα υπάρχουν μαρτυρίες για τη διεξαγωγή αγώνων στη Γαλλία και την Αγγλία, ενώ οι ρίζες της εντοπίζονται στην Αρχαία Ελλάδα (5ος αιώνας π. Χ.)!

Στην αγωνιστική διελκυστίνδα, οι ομάδες αποτελούνται από οκτώ αθλητές, με το ίδιο πάνω-κάτω σωματικό βάρος κι έχουν στόχο να τραβήξουν η μία την άλλη τέσσερα μέτρα πίσω απ’ το σημείο απ’ το οποίο είχε αρχίσει η μάχη τους.

Με αυτούς τους κανονισμούς διεξήχθη και στην τελευταία της παρουσία στους Ολυμπιακούς Αγώνες, στις 18 Αυγούστου 1920 στην Αμβέρσα, όπου η ομάδα της Βρετανίας νίκησε στον τελικό την αντίστοιχη της Ολλανδίας και κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο. Οι αγώνες είχαν αρχίσει μία ημέρα νωρίτερα στο Ολυμπιακό Στάδιο της πόλης του Βελγίου (απ’ όπου κι η φωτογραφία) και η υπεροχή των Βρετανών αποτυπώθηκε με τις έξι νίκες που πέτυχαν στις ισάριθμες αναμετρήσεις τους.

Παλιότερα, οι κανονισμοί ήταν πιο ασαφείς (και ως προς των αριθμό των μελών κάθε ομάδας και ως προς τα μέτρα που έπρεπε να καλυφθούν για τη νίκη) και οι διαγωνιζόμενοι δεν ήταν εξειδικευμένοι στη διελκυστίνδα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ελλάδας, το 1904 στο Σεντ Λούις, όπου μέλη της ομάδας μας που κατέλαβε την πέμπτη θέση ήταν o αρσιβαρίστας Περικλής Κακούσης και ο δισκοβόλος Νικόλαος Γεωργαντάς.

Στους Μεσοολυμπιακούς Αγώνες του 1906 στην Αθήνα, η χώρα μας είχε κατακτήσει το ασημένιο μετάλλιο. Κάποιες αμφίβολης εγκυρότητας πηγές αναφέρουν ως μέλος της ομάδας και τον δρομέα, Παναγιώτη Τριβουλίδη, ο οποίος όμως τότε ήταν μόλις 15 ετών. Το 1920 κέρδισε τον Διεθνή Μαραθώνιο της Βοστώνης και ταξίδεψε στην Αμβέρσα, όπου εκπροσώπησε την Ελλάδα στον Μαραθώνιο (εγκατέλειψε) και τον αγώνα Ανώμαλου Δρόμου (39ος).

Αστυνομικοί οι τελευταίοι ολυμπιονίκες

Πιο αξιόπιστες είναι οι πληροφορίες για τους τελευταίους χρυσούς ολυμπιονίκες, δηλαδή τα μέλη της βρετανικής ομάδας που κυριάρχησε στην Αμβέρσα. Ήταν όλοι τους αστυνομικοί που υπηρετούσαν στο Λονδίνο και οι περισσότεροι δεν είχαν καμία άλλη σχέση με τον αθλητισμό.

Εξαίρεση αποτέλεσαν οι Φρέντρικ Χάμφρις και Έντουιν Μιλς, οι οποίοι στους αγώνες της πατρίδας τους, το 1908, είχαν συμμετάσχει και στην πάλη χωρίς επιτυχία. Στην ίδια διοργάνωση είχαν κατακτήσει το πρώτο τους χρυσό μετάλλιο στη διελκυστίνδα, ως μέλη της ομάδας της Αστυνομίας του Λονδίνου (τότε είχε κατέβει ανεξάρτητη) που άφησε δεύτερη την αντίστοιχη του Λίβερπουλ και τρίτη την ομάδα της Μητροπολιτικής Αστυνομίας.

Το 1912 στη Στοκχόλμη, όταν οι Βρετανοί κατέβασαν μια μικτή των αστυνομικών τους ομάδων, οι δυο τους ήταν και πάλι παρόντες και κέρδισαν άλλο ένα μετάλλιο (ασημένιο). Ο Τζον Τζέιμς Σέφερντ ήταν ένας ακόμα Λονδρέζος αστυνομικός που ήταν μέλος και των τριών ομάδων, ενώ ο Τζον Σιούελ είχε συνεισφορά μόνο στη δεύτερη θέση του 1912. Οι υπόλοιποι τέσσερις (Τζορτζ Κάνινγκ, Φρέντρικ Χολμς, Χάρι Στιφ και Έρνεστ Θορν) έδωσαν το «παρών» μόνο το 1920.

Εθνικό χαρακτήρα δεν είχε το αγώνισμα της διελκυστίνδας ούτε στην παρθενική του εμφάνιση σε Ολυμπιακούς, το 1900 στο Παρίσι. Το χρυσό μετάλλιο κέρδισε η μικτή ομάδα Δανίας και Σουηδίας, η οποία νίκησε τον γαλλικό αθλητικό σύλλογο της Ρασίνγκ, στον οποίο ήταν μέλος κι ένας Κολομβιανός (ο Φρανσίσκο Ενρίκο ντε Σουμπίρια). Το 1904 τα μετάλλια μοιράστηκαν αμερικάνικοι σύλλογοι, ενώ το 1912 συμμετείχαν μεν εθνικές ομάδες, αλλά μόνο δύο (Σουηδία και Βρετανία).

Η διελκυστίνδα στη σύγχρονη εποχή

Αφότου βγήκε από το ολυμπιακό πρόγραμμα, η διελκυστίνδα πέρασε μία περίοδο μαρασμού. Άρχισε να παίρνει τα πάνω της από το 1960, όταν ιδρύθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία Διελκυστίνδας (Tug of War International Federation, σε συντομογραφία TWIF), η οποία αναγνωρίστηκε από τη ΔΟΕ το 1978 και συμβάλλει στην προώθησή της.

Ένα από τα 76 κράτη-μέλη της TWIF είναι και η Ελλάδα. Το 2004 ιδρύθηκε στη Λαμία η Ελληνική Ομοσπονδία Διελκυστίνδας, ύστερα από πρωτοβουλία του Ευάγγελου Κούτρα και του Παναγιώτη Κουτρούμπα. Από τότε άρχισε δειλά-δειλά η συγκρότηση ομάδων και η διάδοση του αθλήματος και σε άλλες πόλεις. Η προσπάθεια συνεχίζεται με μεγαλύτερη ένταση από το 2022, έτος κατά το οποίο το ελληνικό κράτος αναγνώρισε επίσημα την ομοσπονδία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2017 το άθλημα έχει περιληφθεί στο πρόγραμμα των World Games, των διεθνών αγώνων των μη ολυμπιακών αθλημάτων που διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια. Περιλαμβάνει κατηγορίες ανδρών και γυναικών, αλλά και μικτών ομάδων και απώτερος στόχος είναι η επιστροφή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Σε βάθος χρόνου προφανώς.

Πηγές: Wikipedia («Tug of War», «1920 Summer Olympics»), olympics.com («Antwerp 1920: tug of war and a 72-year-old medallist»), Ελληνική Ομοσπονδία Διελκυστίνδας (dielkystinda.gr)

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 18 Αυγούστου

2018: Ο 65χρονος Ιμράν Χαν εκλέγεται πρωθυπουργός του Πακιστάν. Στα νιάτα του είχε υπάρξει ένας από τους κορυφαίους παίκτες κρίκετ στον κόσμο και είχε οδηγήσει την εθνική ομάδα της πατρίδας του στην κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1992.

2016: Ο Παναγιώτης Μάντης και ο Παύλος Καγιαλής κατακτούν το χάλκινο μετάλλιο στα σκάφη 470 της ιστιοπλοΐας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο ντε Τζανέιρο.

2013: Η Εθνική Παίδων του μπάσκετ κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα που διεξάγεται στην Ουκρανία, νικώντας στον μικρό τελικό την Ιταλία με 78-50.

2010: Πεθαίνει σε ηλικία 79 ετών ο χρυσός ολυμπιονίκης της σφυροβολίας το 1956, Χαλ Κόνολι.

2009: Ο Ρόμπερτ Χάρτινγκ κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στη δισκοβολία στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Βερολίνου, με βολή στα 69.43 μ. Είναι το πρώτο από τα τέσσερα χρυσά μετάλλια που θα κατακτήσει ο Γερμανός δισκοβόλος σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα ή Ολυμπιακούς Αγώνες μέχρι και το 2013.

2008: Η Φανή Χαλκιά αποκλείεται από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου όταν και το δεύτερο δείγμα της βρίσκεται θετικό στη μεθυλτριενολόνη. Το 2016 θα αθωωθεί από το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, με την αιτιολογία ότι είχε πέσει θύμα νοθευμένων σκευασμάτων.

2004:  Οι Ολυμπιακοί Αγώνες επιστρέφουν στην Αρχαία Ολυμπία, όπου διεξάγεται το αγώνισμα της σφαιροβολίας. Η εξαιρετική ιδέα, όμως, θα αμαυρωθεί όταν οι νικητές, Γιούρι Μπιλόνογκ και Ιρίνα Κορζανιένκο θα βρεθούν ντοπαρισμένοι.

1999: Η Μάρλεν Ότι βρίσκεται θετική στη ναδρολόνη, στο δείγμα που είχε δώσει στις 5 Ιουλίου στη Λουκέρνη. Η 39χρονη Τζαμαϊκανή δηλώνει αθώα, αλλά η IAAF την αποκλείει από το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου της Σεβίλλης που αρχίζει στις 20 Αυγούστου. Ένα χρόνο αργότερα θα αθωωθεί και η IAAF θα άρει την ποινή διετούς αποκλεισμού που της είχε επιβάλει.

1992: Λίγες μέρες μετά την κατάκτηση του χρυσού ολυμπιακού μεταλλίου με την Dream Team των ΗΠΑ, ο Λάρι Μπερντ ανακοινώνει την αποχώρησή του από τη δράση λόγω του χρόνιου προβλήματος στη μέση του. Από το 1979 ήταν βασικό στέλεχος των Μπόστον Σέλτικς, με τους οποίους αναδείχθηκε τρεις φορές πρωταθλητής στο ΝΒΑ (1981, 1984, 1986) κι άλλες τόσες MVP του πρωταθλήματος (1984, 1985, 1986).

1990: Στον μικρό τελικό του Μουντομπάσκετ της Αργεντινής, οι ΗΠΑ νικούν με 107-105 το Πουέρτο Ρίκο και κατακτούν το χάλκινο μετάλλιο.

1989: Ο Μεξικανός, Αρτούρο Μπάριος, βελτιώνει κατά πέντε δευτερόλεπτα το παγκόσμιο ρεκόρ στα 10.000 μ. (27:08.23 έναντι 27:13.81 του Πορτογάλου, Φερνάντο Μαμέντε, από το 1984) σε μίτινγκ που διεξάγεται στο Δυτικό Βερολίνο.

1986: Χάνει τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα ο Νικόλαος Νησιώτης, μέλος της ΔΟΕ, παλιός μπασκετμπολίστας και προπονητής του Πανελληνίου και καθηγητής της Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στην ομάδα των «Αθανάτων», θα τον αντικαταστήσει ο 51χρονος μηχανικός Λάμπης Νικολάου, μετέπειτα αντιπρόεδρος της ΔΟΕ.

1981: Ο Θωμάς Μαύρος αγωνίζεται με τη Μικτή Ευρώπης σε φιλικό αγώνα στην Πράγα κόντρα στην Εθνική Τσεχοσλοβακίας, η οποία αναδεικνύεται νικήτρια με 4-0. Ο Έλληνας επιθετικός έχει συμπαίκτες τους Όλεγκ Μπλαχίν, Τζιανκάρλο Αντονιόνι, Χανς Κρανκλ, Μάνφρεντ Καλτς κ.ά.

1978: Αρχίζει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Υγρού Στίβου στο Δυτικό Βερολίνο. Η Ελλάδα συμμετέχει μόνο στην υδατοσφαίριση και θα καταλάβει τη 12η θέση με βασικά στελέχη τους Μάρκελλο Σιταρένιο, Σωτήρη Σταθάκη, Αντώνη Αρώνη, Δημήτρη Κουγεβετόπουλο, Γιάννη Γιαννουρή και τον πρώην πρόεδρο της ΕΟΕ, Σπύρο Καπράλο.

1978: Η Σοβιετική Βίλμα Μπαρνταουσκιένε γίνεται η πρώτη αθλήτρια του μήκους που σπάει το φράγμα των 7 μέτρων, όταν πηδά στα 7.07 σε αγώνα στο Κισινιόφ (το Κισινάου της σημερινής Μολδαβίας).

1964: Η ΔΟΕ αποβάλλει τη Νότιο Αφρική από τους Ολυμπιακούς Αγώνες λόγω της ρατσιστικής πολιτικής του απαρτχάιντ που ακολουθεί η κυβέρνησή της.

1957: Ο Αργεντίνος πιλότος Χουάν Μανουέλ Φάντζιο αναδεικνύεται παγκόσμιος πρωταθλητής της Formula 1 για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, με τη νίκη του στο Grand Prix του Νίρνμπουργκρινγκ. Πρόκειται για ρεκόρ που θα αντέξει μέχρι το 2003, όταν θα το καταρρίψει ο Μίχαελ Σουμάχερ.

1940: Πεθαίνει σε ηλικία 65 ετών ο Γουόλτερ Κράισλερ, ιδρυτής της φερώνυμης αυτοκινητοβιομηχανίας.

1929: Διακόπτεται λόγω επεισοδίων ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας μεταξύ του Εργοτέλη και του ΟΦΗ, ενώ το σκορ είναι 1-0 υπέρ του Εργοτέλη.

1923: Η 17χρονη Έλεν Γουίλς κερδίζει τον πρώτο απ’ τους επτά τίτλους της στο μονό του US Open, νικώντας στον τελικό τη Μόλα Μάλορι, με 2-0 σετ (6-2, 6-1)

1920: Για πρώτη φορά κερδίζει το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο στα 110 μέτρα με εμπόδια αθλητής που δεν προέρχεται από τις ΗΠΑ. Νικητής στην Αμβέρσα είναι ο Καναδός, Ερλ Τόμσον, με νέο παγκόσμιο ρεκόρ (14.8).

1896: Για πρώτη φορά στην ιστορία του US Open, δύο αδέλφια κατακτούν τον τίτλο στο διπλό. Πρόκειται για τον Καρ Μπέικερ Νιλ και τον Σάμιουελ Νιλ, οι οποίοι νικούν με 3-2 σετ τους Ρόμπερτ Ρεν και Μάλκομ Τσανς.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News