ΣΟΥ ΜΠΕΡΝΤ - ΝΤΙΑΝΑ ΤΟΥΡΑΣΙ: Ένα ασύλληπτο ταξίδι

Το νέο θαύμα στο μπάσκετ Γυναικών λέγεται Πέιτζ Μπέκερς. Η ξανθιά γκαρντ τελείωσε την άνοιξη, στις 2 Απριλίου του 2021, την πρώτη χρονιά της στο πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ. Το τέλος ήταν πικρό, ο αποκλεισμός με θύτη την Αριζόνα, της θαυματουργής αριστερόχειρος Άρι ΜακΝτόναλντ, στον ημιτελικό του Final 4 που έγινε στο «Alamodome» του Σαν Αντόνιο, στο Τέξας. Πριν από αυτό, η Ντιάνα Τουράσι είχε ήδη πει τη γνώμη της για την Μπέκερς και προεξόφλησε ότι όταν τελειώσει τη θητεία της στο UConn, θα είναι η κορυφαία παίκτρια στην ιστορία του κολεγιακού μπάσκετ Γυναικών.

Ένα γρήγορο γύρισμα της κασέτας στο 2004, και η «White Mamba» έπαιζε στο μυαλό της τη δική της καριέρα: τότε θεωρήθηκε ως η καλύτερη στην ιστορία στο κολεγιακό μπάσκετ Γυναικών. Τώρα, θεωρείται ως η κορυφαία όλων των εποχών, σκέτο. Η συμπαίκτριά της ως το 2002 στο Κονέκτικατ, Σου Μπερντ, είναι πολύ κοντά της στη σύγκριση.

Η Τουράσι συνέκρινε τις πρώτες χρονιές τους, το ελεύθερο που έχει η Μπέκερς από τον προπονητή της, Τζίνο Ορίμα, ο οποίος βρίσκεται πρώτος προπονητής στο Κονέκτικατ από τα μέσα της δεκαετίας του… ’80. Στα 67 του, πια, ο θρυλικός κόουτς με τις 1.119 νίκες στο ενεργητικό του είναι Ιταλός από… κούνια, αφού γεννήθηκε στις 23 Μαρτίου του 1954 στη Μόντελα και έμεινε στη χώρα εφτά χρόνια, πριν η οικογένειά του περάσει τον Ατλαντικό για να πάει στην Πενσυλβανία. Το 1985, όταν έγινε ο προπονητής ενός προγράμματος που δεν ήταν καν… πρόγραμμα, έκανε την πρώτη πρόσληψη -και αυτή αφορούσε τη συνεργάτιδά του, Κρις Ντέιλι. Οι δυο τους είναι ακόμη μαζί και πρέπει να υποτεθεί ότι μαζί θα βγουν στη σύνταξη, εκτός αν η Ντέιλι δοκιμάζει να γίνει η πρώτη προπονήτρια στο κολέγιο, για να δει πώς είναι. 

Γίνεται να υποτεθεί, σχεδόν ευκρινώς, πώς ένιωσε ο Τζίνο όταν η Τουράσι σήκωσε το χέρι της μέσα στο Σιάτλ, μετά τον αποκλεισμό των Στορμ από τις Μέρκιουρι για τα play off του WNBA, σε νοκ άουτ παιχνίδι του δεύτερου γύρου, 85-80 στην παράταση, για να δώσει τον παλμό και να αναφωνήσει μαζί με το κοινό «one more year» («ακόμα ένα χρόνο»), ενώ όλα δείχνουν ότι αυτό ήταν το τελευταίο ματς της Μπερντ, μίας από τις πλέον ευφυείς πόιντ γκαρντ, στο μπάσκετ.

 

 

Ντιάνα Τουράσι, Τζίνο Ορίμα

 

Η συνάντηση στο Κονέκτικατ

Βίοι παράλληλοι και ελάχιστα ετεροχρονισμένοι

Όταν η Τουράσι μπήκε στο Κονέκτικατ, η ομάδα προερχόταν από την κατάκτηση του δεύτερου πρωταθλήματος της ιστορίας της και κυρίως από μία φουρνιά που το 1998 μπήκε μαζί, μέσω του παροιμίωδους recruit του Ορίμα, και ακόμη λογίζεται ως η κορυφαία όλων των εποχών στο UConn: πλη της Μπερντ, μπήκαν οι Έιζια Τζόουνς, η Ταμίκα Γουίλιαμς και η Σουίν Κας, όλες πάουερ φόργουορντ με την ικανότητα να παίζουν σέντερ. Στο ρόστερ υπήρχαν ήδη οι κάπως πιο παλιές, η Σέι Ραλφ, που έκανε την είσοδό της στην Πολιτεία της βορειοανατολικής Αμερικής το 1996, και η Ρωσίδα Σβετλάνα Αμπροσιμόβα, που έφτασε στις ΗΠΑ το 1997. Το ρόστερ ήταν πλήρες, όμως έπρεπε να φτάσει το 2000 και η τελευταία χρονιά της Ραλφ για να πανηγυρίσουν το δεύτερο πρωτάθλημα στην ιστορία τους. Η τελευταία έγινε προπονήτρια το 2003, συνεργάτιδα στο Πίτσμπεργκ, και από το 2008 έως το 2021 ήταν στο τεχνικό επιτελείο του Ορίμα, ενώ η νέα σεζόν την βρίσκει ως πρώτη στο κολέγιο του Βάντερμπλιτ.

Εκείνος ο τελικός, απέναντι στο Τενεσί της θρυλικής Πατ Σάμιτ, με την Ταμίκα Κάτσινγκς στα καλύτερά της, ήταν εντυπωσιακός: Το Κονέκτικατ πάτησε γκάζι και… εξαφανίστηκε. Το 71-52 τιμά τις ηττημένες. Η σέντερ, Κέλι Σουμάχερ, είχε εννιά κοψίματα, που είναι, βέβαια, ακόμη ρεκόρ. Το Κονέκτικατ τελείωσε με μία ήττα εκείνη τη χρονιά, από το Τενεσί στην έδρα του, ωστόσο τα καλύτερα φαινόταν ότι έρχονταν: το καλοκαίρι του 2000 η Καλιφορνέζα Τουράσι είχε δώσει το λόγο της στο UCLA, όμως μια αντιστροφή των γεγονότων την έφερε στο Κονέκτικατ. Ήταν η πρώτη από τις πολλές φορές που θα φορούσε την ίδια φανέλα με την Μπερντ.

 

Έιζια Τζόουνς, Σουίν Κας, Τουράσι, Ταμίκα Γουίλιαμς, Σου Μπερντ

 

Οι θρίαμβοι και οι… κοκορομαχίες

Η χρονιά-κόλαφος και η πρώτη δυναστεία

Το δεύτερο πρωτάθλημα του UConn, μετά το 1995, όταν η παρέα της Ρεμπέκα Λόμπο, του κοριτσιού που με την απόφασή του να παίξει στο κολέγιο της Μασαχουσέτης άλλαξε τη ροή του, έδειξε στη Σάμιτ ότι από όλους τους αντιπάλους που είχε στο παρελθόν, ήταν το μόνο που είχε έρθει για να μείνει. Η περίφημη κόντρα με τον Ορίμα δεν χρειάστηκαν πολλά για να ενεργοποιηθεί. Υπήρξε κάτι κλασικό, δηλαδή η μετατροπή μιας συμπαθητικής οντότητας -ενός συνόλου οντοτήτων, σε αυτήν την περίπτωση- σε σπουδαία. Οι μπηχτές έδιναν τροφή στα ρεπορτάζ και, μέσω της ίντριγκας, όπως συμβαίνει σε κάθε ιστορία, αναβαθμιζόταν το μπάσκετ Γυναικών. Το Κονέκτικατ βρισκόταν στα νάματα της κυριαρχίας του: ενώ οι παίκτες δεν χρειαζόταν να πάνε καν από το κολέγιο στο ΝΒΑ εκείνη την εποχή, οι παίκτριες έπρεπε να περάσουν την τετραετία για να πάνε σε ένα πρωτάθλημα τεσσάρων μηνών, που ξεκινούσε άμεσα μετά τα ντραφτ. Ως εκ τούτου, η Αγία Τετράδα έπρεπε να μείνει μαζί μια χρονιά και στο ρόστερ προστίθετο η Τουράσι, η οποία φαινόταν από την αρχή εξαιρετικά ταλαντούχα, αλλά για το μεγαλύτερο μέρος της σεζόν ήταν ουσιαστικά αχρείαστη.

Ο Ορίμα βασίστηκε στις δύο παλιές του, με την Αμπροσιμόβα στη θέση του σμολ φόργουορντ και τη Ραλφ στο σούτινγκ γκαρντ, ήξερε ότι στην Μπερντ είχε βρει μια σπουδαία ηγέτιδα και στις θέσεις στη ρακέτα οι ψηλές εναλλάσσονταν: συνήθως η Γουίλιαμς ξεκινούσε από τον πάγκο, με τις Κας και Τζόουνς να ξεκινούν. Η ομάδα αυτή ήταν τρομακτική: για ένα μήνα δεν νίκησε σε παιχνίδι με κάτω από 27 πόντους διαφορά και μόλις νίκησε το Τενεσί, 81-76 στο Κονέκτικατ, όλοι γνώριζαν ποιος ήταν το φαβορί για τον τίτλο. Οι μπελάδες άρχισαν με τους τραυματισμούς: η Ραλφ και η Αμπροσιμόβα βρέθηκαν εκτός μέχρι τη λήξη της σεζόν, στην τελευταία χρονιά τους, και τότε η Τουράσι έγινε απαραίτητη. Το πρώτο σοκ ήρθε απροειδοποίητα, όταν η front line του Κονέκτικατ δεν μπορούσε να σταματήσει την εντυπωσιακή Ρουθ Ράιλι του Νοτρ Ντέιμ, ούτε καν η ισοϋψής Σουμάχερ, και στις 15 Ιανουαρίου ηττήθηκε 92-76. Η εκδίκηση για το πρωτάθλημα της Big East, το καλάθι της Μπερντ στην εκπνοή για το 78-76, στις 6 Μαρτίου, μπορεί να ήταν προσωρινή, αφού στο Final 4 του Σεντ Λούις ηττήθηκαν 90-75 από την ομάδα της εμβληματικής κόουτς Μάφετ ΜακΓκρο, αλλά η γέννηση μίας σταρ που θα μπορούσε να αναλάβει οποιαδήποτε ευθύνη ήταν γεγονός.

Το ενδιαφέρον του έχει, βέβαια, τι διημείφθη μετά την ήττα, στο τελευταίο παιχνίδι των Τεσσάρων για το UConn.

 

 

Οι Τουράσι, Κάντας Πάρκερ, Έιντζελ ΜακΚάφτρι στους Ολυμπιακούς του 2012, στο Λονδίνο

 

Το κλάμα και η επιστροφή σε χρόνο DT

Η ηγερία του κολεγιακού μπάσκετ στο γαλαξία των αστέρων

Ακόμα και πριν τελειώσει το παιχνίδι, η Τουράσι έμπηξε για τα καλά τα κλάματα. Η Αμπροσιμόβα ήταν με πατερίτσες και η Ραλφ δεν μπορούσε να βοηθήσει καν. Με τη νεαρή πρωτοεμφανιζόμενη σε καθεστώς κατάρρευσης, ο Ορίμα εξερράγη για εκείνες που βρίσκονταν στην τρίτη χρονιά τους: «Δεν μπορούσατε να αναλάβετε εσείς την ευθύνη και έπρεπε να την αφήσετε εκείνη να το κάνει;» είπε στις Μπερντ, Ουίλιαμς, Κας και Τζόουνς. Ήταν φανερό ότι ο Τζίνο φοβόταν ότι το παιδί θα «καιγόταν». Αλλά η Τουράσι είχε ήδη εισβάλει στο σκότος του εαυτού της και μέχρι σήμερα δεν έχει βγει απο εκεί.

Στην τελευταία συγχορδία του κουαρτέτου, το Κονέκτικατ το έκανε: πήρε το πρωτάθλημα αήττητο και ύστερα από αυτό, η Τουράσι έμεινε για μία αφόρητη διετία μόνη της. Ο Ορίμα περιέγραψε γλαφυρά πώς έκλαιγε στα αποδυτήρια, προσπαθώντας να ξεπεράσει την πίεση να κουβαλά μια ομάδα που ήταν πρωταθλήτρια, χωρίς οποιαδήποτε συμπαράσταση. Τη στιγμή που η Μπερντ ξεκίνησε την καριέρα της με τις Σιάτλ Στορμ, η DT έκανε εγκαίνια στο ταξίδι της ως του απόλυτου θύτη του αμερικανικού μπάσκετ Γυναικών. Δεν υπήρχε κάποια που να μπορεί να την σταματήσει. Ο Τζίνο την έβαλε μαέστρο την ορχήστρα του και με την Τουράσι να κάνει μια ανεπανάληπτη διετία, η οποία έληξε με αμφότερα τα πρωταθλήματα. Όπως η Μπερντ, έγινε το νούμερο ένα στο ντραφτ και επιλέχθηκε από τις Φοίνιξ Μέρκιουρι. Μπήκε στο πρωτάθλημα λίγο πριν διακοπεί και οι δυο τους συναντήθηκαν στο καμπ της εθνικής των Ηνωμένων Πολιτειών, που πήγε στην Αθήνα το 2004.

 

 

Η Ντιάνα Τουράσι με την Αναστασία Κωστάκη, την πρώτη Ελληνίδα που έπαιξε στο WNBA για λογαριασμό των Χιούστον Κόμετς, στον προημιτελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα

 

Η σύγκριση

Τα χρυσά ολυμπιακά μετάλλια και η αντιπαλότητα στο WNBA

Τα δύο κορίτσια, λοιπόν, συμπλήρωσαν στα γήπεδα ως συμπαίκτριες και αντίπαλοι πάνω από μία εικοσαετία. Με τις ΗΠΑ κατέκτησαν πέντε χρυσά ολυμπιακά μετάλλια από το 2004 έως το 2021, τα περισσότερα, διαδοχικά, μάλιστα, αφού χρονικά είναι πολύ δύσκολο να γίνει αλλιώς, που έχει κατακτήσει αθλητής ομαδικού σπορ. Ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα αποχωρούσαν και οι δύο από την εθνική των ΗΠΑ, μέχρι που η Τουράσι έσπασε το κοντέρ της… παράνοιας μετά την επικράτηση στο Τόκιο τον Αύγουστο, λέγοντας, εν πλήρει συνειδήσει, στους δημοσιογράφους, «τα λέμε στο Παρίσι». Υπονόησε με αυτόν τον τρόπο ότι θα βρίσκεται στην αποστολή των ΗΠΑ το 2024, στους προσεχείς Ολυμπιακούς, και άρα θα συνεχίσει να παίζει μπάσκετ ως τότε, στην ηλικία των42. «Γιατί όχι;» είναι το σωστό να αναρωτηθεί κάποιος.

 Στο WNBA η Μπερντ προπορεύεται: τα δύο πρωταθλήματα που κατέκτησε το 2010 με την Αυστραλή Λόρεν Τζάκσον συνοδεύτηκαν από ισάριθμα που πήρε το 2018 και το 2020, δύο χρόνια αφού έγινε νούμερο ένα στο ντραφτ και ως η μοναδική παίκτρια που κατέκτησε τέσσερα πρωταθλήματα τα ισάριθμα χρόνια που έπαιξε στο κολέγιο, με τον Ορίμα στο Κονέκτικατ εννοείται, η Μπριάνα Στιούαρτ. Από τη μεριά της, η κορυφαία σούτινγκ γκαρντ όλων των εποχών, με τις αργεντινές ρίζες, που στο Πεκίνο το 2008… κυνηγούσε τον Ντιέγκο Μαραντόνα για να βγάλει φωτογραφία μαζί του, έχει τρία, το 2007, το 2009 και το 2014, με συμπαίκτρια την τωρινή συμβιώσασά της, Αυστραλή Πένι Τέιλορ, αλλά έχει βάλει στόχο να ξεπεράσει τη φίλη της: μόλις την τελευταία μέρα του Σεπτεμβρίου πέτυχε 37 πόντους με 8 τρίποντα στη νίκη των Μέρκιουρι επί των Λας Βέγκας Έισις, 117-91, που ισοφάρισε τη σειρά σε 1-1. Μάλλον περιττό να ειπωθεί ότι είναι η πρώτη σκόρερ στην Ιστορία του πρωταθλήματος.

 

 

Λόρεν Τζάκσον, Τουράσι, Σαμπτάι Καλμάνοβιτς, Τίνα Τόμπσον, Σου Μπερντ

 

Οι δύο αδελφές

Ο χρυσοποίκιλτος βίος στη Ρωσία

Η κοινή πορεία τους, πάντως, δεν εξαντλείται στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα. Τα χρήματα που βγάζουν, άλλωστε, οι σπουδαίες παίκτριες του μπάσκετ από τις καριέρες τους στην Ευρώπη είναι πολύ περισσότερα από εκείνα που παίρνουν στο ΝΒΑ και η Τουράσι είναι η πρώτη σε κατακτήσεις Ευρωλίγκας: από το 2007 έως το 2010, με συμπαίκτρια την Μπερντ, αλλά και την Τζάκσον, την κατέκτησαν με τη Σπαρτάκ Μόσχας. Εκεί, μάλιστα, ιδιοκτήτης ήταν ο δισεκατομμυριούχος Σαμπτάι Καλμάνοβιτς, ο οποίος κυμάνθηκε στο γνωστό μήκος τρόπου που, μετά τη Σοβιετική Ένωση, πρώην κατάσκοποι έγιναν μαικήνες. Εκείνος ήταν στην KGB και δολοφονήθηκε στις 2 Νοεμβρίου του 2009 με μαφιόζικο χτύπημα στην πρωτεύουσα της Ρωσίας, αφού άγνωστοι που επέβαιναν σε ένα Lada Priora κονιορτοποίησαν με πυροβόλα και απλά πιστόλια τη Mercedes S500 του. Τα λεφτά που έπαιρναν ήταν υπερβολικά, οπότε όταν η χήρα του μονάρχη τούς είπε πως δεν θα έπαιρναν τα ίδια, φέρθηκαν σπαθί. Η Τουράσι έπαιξε τζάμπα, η Μπερντ επέστρεψε στη Μόσχα και κατέκτησαν μαζί την τελευταία Ευρωλίγα τους με τη Σπαρτάκ. Οι δύο φίλες το έκαναν άλλη μία φορά, το 2013, με τη UMMC, ενώ η Τουράσι με την ίδια ομάδα το πέτυχε και κατά μόνας, το 2016.

Οπότε τι θα γίνει; Η Μπερντ είπε ότι δεν μπορεί να αποφασίσει υπό το βάρος της πίεσης. Θα το σκεφτεί με την ησυχία της και θα δει αν έχει ακόμα έναν χρόνο στο μπάσκετ. Είναι βέβαιο ότι η σύντροφός της, γνωστή ποδοσφαιριστής και υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών, Μέγκαν Ραπίνο, θα την βοηθήσει να αποφασίσει. Αν αυτός ο αποκλεισμός των Στορμ από τις Μέρκιουρι στις δύο παρατάσεις ήταν το τελευταίο παιχνίδι της, έχει καλώς: η ίδια αποτέλεσε σύμβολο του μπάσκετ Γυναικών παγκοσμίως και η γνώμη της έχει βαρύτητα. Αν αποφασίσει να προχωρήσει, είναι ακόμα καλύτερο. Οι θαυμαστές της θα την δουν για ακόμα μία χρονιά στο παρκέ. Άλλωστε, η παραίτησή της περισσότερο αφορά τον αριθμό που φανερώνει η ηλικία της, παρά τις αυξομειώσεις στο παιχνίδι της. Διότι σε αυτό είναι το ίδιο αποδοτική, ου μη και αποδοτικότερο, όσο την πρώτη μέρα της στο WNBA.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News