ΑΕΚ-ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Ένα ντέρμπι για «προδότες» και «προδομένους»!

Δεν υπάρχει κάποιος, ό,τι ομάδα κι αν ήταν, να μη θυμάται εκείνη τη Δευτέρα. Το ημερολόγιο έδειχνε 13 Ιανουαρίου. Το δράμα από την επιστροφή του Ντούσαν Μπάγεβιτς στη Νέα Φιλαδέλφεια παρατάθηκε από τον καιρό: σαν το αλάτι της Τετάρτης, πολλοί γύρισαν και είπαν στους συνοδοιπόρους τους στα βρόμικα πεζούλια των ελληνικών γηπέδων, ότι ούτε ο Θεός μπορούσε να αντέξει τέτοια προδοσία.

Ο Ολυμπιακός είχε το ιστορικό του στην Τούμπα: η προσπάθεια, πρωτίστως του Νίκου Γουλανδρή, να αποκτήσει τον Γιώργο Κούδα, οδήγησε σε συλλαλητήρια και κυρίως σε μια τερατική αρνητική παράδοση, που όμοιά της η ομάδα του περίφημου ελληνικού λιμανιού δεν είχε αντιμετωπίσει στην ιστορία της. Υπήρξαν χρονιές που στη Θεσσαλονίκη ήταν η μόνη ήττα της χρονιάς -και άλλες, που το αστείο «έχασε από τα Τέμπη» ήταν, εν είδει εύθυμης διαπίστωσης- πολύ κοντά στην κυριολεξία. Αλλά το 1996, η ένταση ταίριαξε. Δεν έφτανε μόνο που ο Ολυμπιακός, με τον Σωκράτη Κόκκαλη στο διοικητικό τιμόνι, πήρε τον πρίγκιπα του Νερέτβα για να προειδοποιήσει ότι τα 10 προηγούμενα χρόνια θα έμπαιναν στο χρονοντούλαπο, ήταν και η δέσμευση του πάλαι ποτέ ποδοσφαιριστή της, πρωταθλητή το 1979 όταν οι «ερυθρόλευκοι» αρνήθηκαν να παίξουν το προγραμματισμένο μπαράζ μετά το σοκαριστικό 3-3 με τον ΟΦΗ την τελευταία αγωνιστική, και προπονητή της ομάδας, την οποία είχε οδηγήσει στην κορυφή τετράκις, το 1989 και από το 1992 ως το 1994, ότι θα παρέμενε στον πάγκο.

Το στέμμα ξάφνου έγινε βλέννα και η επιρροή του «κιτρινόμαυρου» φιλιού είχε περάσει. Ο Μπάγεβιτς τοποθέτησε τον Ολυμπιακό πολύ γρήγορα στην κορυφή, οδηγό μιας κούρσας η οποία θα αποδεικνυόταν ιστορική, όμως στις 12 Ιανουαρίου έπρεπε να περάσει από τη Νέα Φιλαδέλφεια. Εκείνη η αναβολή, πάντως, δεν θα ματαίωνε το κόλπο του συνθέτη Λευτέρη Παπαδόπουλου με τα χαρτονομίσματα: ο αργυρώνητος Ντούσκο καθόταν στον αντίπαλο πάγκο την επομένη, η υπόκωφη ένταση προσομοίαζε εύκολα ένα από τα εδάφια της Παλαιάς Διαθήκης, ο Ντέμης Νικολαΐδης, που ενάμιση χρόνο πριν είχε γίνει φίλος για πάντα (τουλάχιστον πριν βγει στην τηλεόραση), έχοντας αρνηθεί τον Ολυμπιακό για την ΑΕΚ, έκανε το 1-0 στο 43’, ο Χρήστος Κωστής πέτυχε το δεύτερο στο 67’.

Χαλασμός!

Μια ημιτελής εκδίκηση, 12 χρόνια μετά

Τα δάχτυλα του Ριβάλντο

Η φυγή του Μπάγεβιτς μπορεί να μη σηματοδότησε το τέλος της συνεργασίας του με την ΑΕΚ (άλλωστε ήταν ο προπονητής της ομάδας που αποκλείστηκε δίχως να ηττηθεί σε ομίλους Champions League, τη σεζόν 2001-02), παρ’ όλα αυτά δεν υπήρξε ισχυρό φάρμακο για τη σφηκοφωλιά που δημιουργήθηκε στο θυμικό των φίλων της. Δεν επρόκειτο απλώς για την «προδοσία» του πλέον επιτυχημένου προπονητή στην ιστορία της, αλλά για την ηθική βεβήλωση, στον πυρήνα της ίδιας της ιδεολογίας της ομάδας, με την επιλογή ενός «εχθρού» ως επόμενου σταθμού του.

Οι φίλοι της ΑΕΚ περίμεναν υπομονετικά να ξημερώσει ο Θεός τη μέρα που θα έπαιρναν την εκδίκησή τους. Αυτή ήρθε στις 30 Μαρτίου του 2008, όταν η «Ένωση» υποδέχθηκε τον Ολυμπιακό. Λιγότερο από ένα χρόνο πριν, στις 29 Μαΐου του 2007, είχε υπογράψει συμβόλαιο συνεργασίας με τον Ριβάλντο, που είχε ανακρούσει πρύμναν από τον Ολυμπιακό μόλις 16 μέρες πριν, όταν έπαιξε το τελευταίο παιχνίδι του με τους «ερυθρόλευκους» στη Νίκαια, απέναντι στον Ιωνικό, σημειώνοντας δύο γκολ για το τελικό 3-5. Η ανακοίνωση της συνεργασίας με την ΑΕΚ άλλαξε συλλήβδην το κλίμα στους κόλπους των οπαδών του Ολυμπιακού, οι οποίοι ενώ τις προηγούμενες μέρες τάσσονταν αναφανδόν υπέρ του Βραζιλιάνου, ο οποίος σε μια ιστορική συνέντευξη Τύπου εξαπέλυσε μύδρους εις βάρος του Κόκκαλη και άφησε να αιωρείται η υπόνοια ότι θα συνέχιζε την καριέρα του στην Ελλάδα, βρέθηκαν αστραποβόλα εναντίον του.

Εκείνο το 4-0, με τον Βραζιλιάνο να δείχνει τέσσερα δάχτυλα του χεριού του σε όποιον ήταν διαθέσιμος ώστε να το διαπιστώσει, ήταν το χτικιό που ξεριζώθηκε από μέσα τους. Οι στεναγμοί ανακούφισης περιείχαν χρόνια ανόθευτου μίσους, το οποίο είχε από καιρό ξεφύγει των αθλητικών ορίων. Ο Ολυμπιακός, βεβαίως, είχε φροντίσει ήδη, πριν καν εκείνο το παιχνίδι στο ΟΑΚΑ, που έμοιαζε με την εκατόμβη του, να ποινικοποιήσει την παρουσία του Αυστριακού Ρόμαν Βάλνερ στο εκτός έδρας παιχνίδι με την Καλαμαριά, στις 3 Φεβρουαρίου του 2018, και την ήττα 1-0 και θα δικαιωνόταν, παίρνοντας τους τρεις βαθμούς, που, σε συνδυασμό με το νικητήριο γκολ του Κώστα Μήτρογλου στα χασομέρια του εντός έδρας ματς με τη Λάρισα, 2-1, μία εβδομάδα μετά τη συντριβή στο Στάδιο, στις 6 Απριλίου, θα τον κρατούσαν στην κορυφή και θα του χάριζαν το τέταρτο διαδοχικό πρωτάθλημα και 11ο τις τελευταίες 12 σεζόν!

Κοινός τόπος οι μετακινήσεις

Ο Αλέξης, ο Λάζαρος και η σημαία

Το μέγεθος μιας προδοσίας προσδιορίζεται από το αποτέλεσμα και όχι από την ουσία της πράξης. Οι άνθρωποι είναι σαφώς αδύναμοι να παραδεχθούν ότι δεν τους πειράζει τόσο μια πράξη από την οποία δεν υπέστησαν, στο τέλος, ζημιά. Όταν ο Μπάγεβιτς έφυγε από την ΑΕΚ για τον Ολυμπιακό, το πρόβλημα ήταν ότι ο «χρυσοδάκτυλος» Ντούσκο υπήρχε κίνδυνος να οδηγήσει τους «ερυθρόλευκους» στην κατάκτηση του πρωταθλήματος. Ήταν βιωματική κατάσταση, οπότε η επέκτασή της πονούσε. Στα σπορ, άλλωστε, η αγάπη έχει ως γνώμονα την επιτυχία -και είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που κάποιος λατρεύτηκε ως μέλος ενός συγκροτήματος που δεν κατάφερε κάτι.

Στην τελική, είναι άφθονοι οι ποδοσφαιριστές και οι προπονητές που άλλαξαν στρατόπεδο, λίγοι εκείνοι που τσίγκλησαν εν τοις πράγμασι το λαϊκό αίσθημα. Συνήθως, αυτό συμβαίνει με την απευθείας μετακόμιση. Ο μακαρίτης Νίκος Αλέφαντος, επί παραδείγματι, που πήγε στην ΑΕΚ το 1986 και στιγματίστηκε από το «διωγμό» του Θωμά Μαύρου, ήταν προπονητής του Ολυμπιακού τη σεζόν 1983-84. Ακόμα και για τη σημαία του Ολυμπιακού, τον Τάσο Μητρόπουλο, λιγότερα μένεα πνεύσθηκαν το 1992, όταν πήγε στην ΑΕΚ από μία ομάδα με διαλυμένη διοίκηση, παρά τον Σεπτέμβριο του 2019, όταν διαγράφηκε από τα μητρώα των βετεράνων του Ολυμπιακού, επειδή εμφανίστηκε σε πάνελ καναλιού του ισχυρού άντρα του ΠΑΟΚ, Ιβάν Σαββίδη.

Υπήρξαν, πάντως, περιπτώσεις που πείραξαν λίγο περισσότερο: η μετακίνηση του Αλέξη Αλεξανδρή, ο οποίος είχε συμφωνήσει μήνες πριν με τον Σωκράτη Κόκκαλη, στον Ολυμπιακό το καλοκαίρι του 1994 και εκείνη του Λάζαρου Χριστοδουλόπουλου το 2018. Από τη μνήμη δεν εκπορεύονται εξάρσεις έχθρας, καθώς και τις δύο χρονιές που έγιναν οι μεταγραφές -με τη δεύτερη, πάντως, να χρεώνεται ως παράτυπη από τη διοίκηση της «Ένωσης», καθώς η τοποθέτηση ήταν ότι ο παίκτης είχε ακόμα ένα χρόνο συμβόλαιο- το πρωτάθλημα ήταν ο κοινός παρονομαστής. Το ’94 ήταν το τρίτο συνεχόμενο, το ’18 η επιστροφή στο θρόνο ύστερα από 24 χρόνια. Οι φυγές, όταν ο μελλοντικός ζόφος δεν είναι εμφανής, καταπίνονται πιο εύκολα.

Με όνομα και επώνυμο

Ένας Σωκράτης… Μανωλάς

Τεχνικά, ο Σωκράτης Παπασταθόπουλος δεν μετέβη από την ΑΕΚ στον Ολυμπιακό, αφού πέρασαν…. 13 χρόνια μέχρι να επιστρέψει στην Ελλάδα μετά τη μακρόχρονη θητεία του στο εξωτερικό, όμως η θυμηδία προς το πρόσωπό του δεν έχει εγκαταλείψει τους οπαδούς της «Ένωσης». Ειδικά αφ’ ης στιγμής που φαίνεται ότι ο διεθνής στόπερ σκοπεύει να τελειώσει την καριέρα του στους «ερυθρόλευκους».

Ίδιος μοιάζει και ο στόχος του Κώστα Μανωλά. Το βαρύ επώνυμο, το οποίο θυμίζει τη σημαία της ΑΕΚ, Στέλιο, ο οποίος ζούσε και πέθαινε για την ομάδα, ήταν αρκετό για να δίνει στίγμα όταν δήλωνε… αντι-Ολυμπιακός, αλλά και για να φεύγει για το λιμάνι ως ελεύθερος. Περισσότερο από τον Κώστα, που το καλοκαίρι εκδήλωσε την επιθυμία του να επιστρέψει στο Φάληρο, αν και παρέμεινε στον ιταλικό Νότο για λογαριασμό της Νάπολι, στην ΑΕΚ τα έβαλαν με το θείο του, δηλαδή τον Στέλιο, ο οποίος φέρεται να λειτούργησε ως διελκυστίνδα για να γίνει η μεταγραφή του πιτσιρικά το 2012.

Γενικώς, η λίστα με τους παίκτες και τους προπονητές, που παρουσιάστηκαν στο μέρος της καρδιάς με τα σύμβολα και των δύο ομάδων, είναι ατέλειωτη. Ο Γρηγόρης Γεωργάτος, ο Χρήστος Αρβανίτης, ο Πέτρος Καραβίτης (που ήταν ο τελευταίος ποδοσφαιριστής που αναδύθηκε από την ακαδημία του Ολυμπιακού στην πρώτη ομάδα μέχρι τον Δημήτρη Ελευθερόπουλο), ο Παναγιώτης Κονέ, που στη Φιλαδέλφεια τον αγαπούν επειδή «προτίμησε ΑΕΚ», ο Χρήστος Πατσατζόγλου, ο Τάκης Νικολούδης, ο Χάρης Παππάς, ο Χρήστος Κόντης, ο Μιχάλης Καψής, ο Μιχάλης Βλάχος, ο Γιαννάκης Οκκάς και ο Παντελής Καφές, ο Σταύρος Τζιωρτζόπουλος και ο Άρης Σοϊλέδης, από ξένους ο Χόκαν Σάντμπεργκ, ο Κρίστιαν Νέμεθ, ο Καρίμ Ανσαριφάρντ, ο Μίλτον Βιέρα, ο Ράφικ Τζιμπούρ, ο Ρέφικ Σαμπανάτζοβιτς, αλλά και ο Ντανιέλ Μπατίστα, ο Ίλια Ίβιτς, που έχει δουλέψει σε… διπλά πόστα και στις δύο. Επίσης, δέκα προπονητές: ο Ντούσκο και ο Αλέφαντος, ο Τόζα Βεσελίνοβιτς, ο Μίλτος Παπαποστόλου, ο Αντώνης Γεωργιάδης, ο Χέλμουτ Σενέκοβιτς, ο Γιάτσεκ Γκμοχ, ο Έβαλντ Λίνεν, ο Όλεγκ Μπλαχίν και ο Κώστας Νεγρεπόντης. Τις περισσότερες φορές, είναι ο κανόνας, όταν κάνεις πρωταθλητισμό σε μία χώρα, να πηγαίνεις από τη μία μεγάλη ομάδα στην άλλη. Κάποιες, πειράζει λίγο πιο πολύ. Και υπάρχουν οι σπάνιες περιπτώσεις, που εγνωσμένοι συνθέτες σκίζουν πεντοχίλιαρα για να λοιδωρήσουν το φιλάργυρο προδότη, η μοίρα των οποίων είναι να μνημονεύονται εσαεί και καθ’ εκάστη.