Συνέντευξη Λεωνίδας Βόκολος: «Ο Αλαφούζος έσωσε τον Παναθηναϊκό από τα βράχια, του αξίζει το πρωτάθλημα!»
Ο Λεωνίδας Βόκολος μιλάει για τη δεκαετή διαδρομή του στο ποδόσφαιρο εκτός αγωνιστικών χώρων, αφηγείται τις εμπειρίες του στην εθνική ομάδα και εξηγεί γιατί θέλει να δει φέτος τον Παναθηναϊκό πρωταθλητή!
Πόσο εύκολο είναι να μεταλλαχθεί ένας πετυχημένος ποδοσφαιριστής σε ικανό τεχνικό διευθυντή ή προπονητή; Ο Λεωνίδας Βόκολος δεν άργησε να ανακαλύψει το… μικρόβιο των πάγκων που κουβαλούσε ακόμη και στα τελευταία του βήματα ως επαγγελματίας ποδοσφαιριστής.
«Πνευματικό παιδί» του Φερνάντο Σάντος από τα χρόνια της συνύπαρξης του στην εθνική ομάδα με τον μετέπειτα πρωταθλητή Ευρώπης, Πορτογάλο, ο μέχρι πρότινος προπονητής της Athens Kallithea μιλάει για τις εμπειρίες του στο αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα, την παρουσία του στον Παναθηναϊκό σε διαφορετικό πόστο απ’ αυτό που τον είχαμε συνηθίσει και εξηγεί γιατί εύχεται να δει τον Γιάννη Αλαφούζο να πανηγυρίζει με το «τριφύλλι» την κατάκτηση του φετινού πρωταθλήματος.
«Δεν μπορείς να γίνεις το αντίγραφο του Σάντος ή του Κυράστα»
Πάμε τώρα να κάνουμε την αναδρομή στην καριέρα σου ως προπονητής.
Γενικά πάντοτε μου άρεσε να βλέπω προπονήσεις και στα τελευταία μου χρόνια ως ποδοσφαιριστής μου είχε μπει ήδη η ιδέα. Εγραφα κάποιες από τις προπονήσεις που έκανα ως παίκτης και γενικά μου άρεσε η διαδικασία και είχα πει ότι “αυτό θέλω να κάνω”. Πολλοί με ρωτάνε πως έγινε η μετάβαση από ποδοσφαιριστής σε προπονητής και αν στεναχωρήθηκα, αλλά απαντώ ότι δεν στεναχωρήθηκα καθόλου γιατί Μάιο σταμάτησα και Αύγουστο πήγα στην πρώτη μου σχολή. Άρα μπήκα αμέσως στην επόμενη διαδικασία. Πέρασα απ’ όλες τις σχολές και τα πρώτα μου βήματα τα έκανα στις ακαδημίες του Παναθηναϊκού.
Συνεργάστηκες στην καριέρα σου με σημαντικούς προπονητές. Έχεις πάρει πράγματα από αυτούς;
Σίγουρα κρατάς κάποια πράγματα, αλλά δεν μπορείς να είσαι ποτέ ο Σάντος ή ο Κυράστας για παράδειγμα. Πρέπει να είσαι ο Βόκολος και να έχεις το δικό σου στίγμα. Δεν προσπάθησα ποτέ να γίνω “αντίγραφο” κάποιου, γιατί συνήθως τα “αντίγραφα” δεν είναι καλά. Όπως ήμουν σαν παίκτης, θέλω να είμαι και ως προπονητής. Να αφήσω το δικό μου στίγμα και να έχω τη δική μου φιλοσοφία.
Μετά τις ακαδημίες του Παναθηναϊκού, ακολούθησαν οι εθνικές ομάδες.
Και με τις δύο εθνικές ομάδες φτάσαμε σε τελικές φάσεις. Στην Παίδων βγήκαμε 6οι και την επόμενη χρονιά με την Νέων περάσαμε επίσης στην τελική φάση. Αυτά ήταν και τα “σκαλοπάτια” για να πάω στην Εθνική Ανδρών ως συντονιστής του πλάνου που είχαμε καταρτίσει με τον Φερνάντο Σάντος και φυσικά ήμουν και βοηθός του στην Εθνική ομάδα.
Θέλω να μου μιλήσεις για τη συνεργασία σας με τον Σάντος και τις μεγάλες στιγμές που ζήσατε.
Ζήσαμε ωραία πράγματα. Πήγαμε στο Μουντιάλ, πήγαμε στο Ευρωπαϊκό. Στη Βραζιλία και στην Πολωνία αντίστοιχα, πράγματα που είναι ότι καλύτερο μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος του ποδοσφαίρου. Δεν είναι όμως μόνο το ότι πήγαμε εκεί. Κάναμε και καλές εμφανίσεις και καταφέραμε να περάσουμε και στις δύο διοργανώσεις από τον όμιλο, ενώ θεωρώ ότι για λεπτομέρειες δεν μπορέσαμε να πάμε πιο ψηλά.
Η αλήθεια είναι ότι στην εποχή του Σάντος, υπήρχε γκρίνια για το γεγονός ότι δεν παίζαμε ελκυστικό ποδόσφαιρο και κερδίζαμε με “μισό-μηδέν”.
Τι πάει να πει ελκυστικό ποδόσφαιρο; Αυτό είναι μεγάλη κουβέντα. Ας μου το εξηγήσει κάποιος. Για μένα το ποδόσφαιρο είναι ένα. Ακούω πολλούς να λένε: “Αυτός ο προπονητής είναι επιθετικός, αυτός είναι αμυντικός, παίζε πολύ επιθετικά, παίζει αμυντικά”. Για μένα δεν υπάρχουν αυτές οι ταμπέλες. Το ποδόσφαιρο είναι ένα και ο προπονητής πρέπει να είναι ισορροπημένος. Το ποδόσφαιρο δεν είναι μόνο επίθεση ή άμυνα. Το ποδόσφαιρο είναι “5 σημεία”. Η επιθετική λειτουργία, η αμυντική λειτουργία, οι ενδιάμεσες καταστάσεις, οι μεταβάσεις και οι στημένες φάσεις. Ένας προπονητής λοιπόν, υποχρεούται να έχει ισορροπία.
Συμφωνείς με τη ρήση που λέει: “Οι Εθνικές ομάδες είναι φτιαγμένες για το αποτέλεσμα και όχι για το θέαμα”;
Δεν θα διαφωνήσω. Είναι φτιαγμένες για το αποτέλεσμα, αλλά και το θέαμα είναι ζητούμενο. Υπάρχει και το παράδειγμα από το πρόσφατο Μουντιάλ με την Αργεντινή, που προσωπικά πιστεύω ότι δεν έδωσε θέαμα, αλλά είχε την ουσία. Βελτίωσε, συν τα επιθετικά χαρακτηριστικά που έχει, λόγω των παικτών που διαθέτει, την αμυντική της λειτουργία. Η Αργεντινή για μένα πήρε το Παγκόσμιο Κύπελλο από την αμυντική της λειτουργία.
«Με τον Σάντος οι διαφορές των συλλόγων είχαν μείνει εκτός εθνικής»
Θέλω να γυρίσουμε πίσω στη Βραζιλία και να μιλήσουμε για τρεις συγκεκριμένες στιγμές. Πρώτα για το πέναλτι του Σαμαρά με την Ακτή Ελεφαντοστού.
Πολύ μεγάλη στιγμή, γιατί παίζαμε με μια εξαιρετική ομάδα. Βρεθήκαμε πίσω στο σκορ και ισοφαρίσαμε με τον Σάμαρη, όπου μπήκε ως αλλαγή στο ματς. Φτάσαμε στο τελευταίο λεπτό και κερδίσαμε και το πέναλτι. Καταλαβαίνεις πως αισθανθήκαμε. Αυτό το πέναλτι ήταν και πρόκριση στην επόμενη φάση. Δεν ήταν απλό. Για τα δεδομένα της Ελλάδας και του ποδοσφαίρου μας ήταν κάτι το φανταστικό. Ένας Σαμαράς με “κρύο αίμα”, “ζεν” εντελώς, νόμιζες ότι χτύπαγε πέναλτι στην προπόνηση.
Σας άγχωσε η στάση του;
Γενικά με τον Γιώργο πάντοτε είχες ένα… άγχος (γέλια). Ήταν όμως ένα παιδί με πάρα πολύ καλά χαρακτηριστικά και ο “μίστερ” τον πίστευε πολύ. Ήταν ο πιο κατάλληλος για την συγκεκριμένη στιγμή.
Πάμε στο παιχνίδι με την Κόστα Ρίκα τώρα και τις άπειρες ευκαιρίες που είχαμε.
Εκείνο το παιχνίδι χάθηκε στην κανονική διάρκεια. Για μένα όταν ένα παιχνίδι φτάνει στα πέναλτι δεν μπορείς να πεις τίποτα απολύτως. Ο Φάνης Γκέκας χτύπησε ένα εξαιρετικό πέναλτι σε εκείνο το παιχνίδι. Πέσαμε όμως σε έναν τερματοφύλακα που μετέπειτα πήγε στη Ρεάλ Μαδρίτης (σημ. Νάβας).
Σε εκείνο το τουρνουά είχαμε όμως και αρκετό παρασκήνιο. Αρχικά θα ήθελα να σε ρωτήσω για το θέμα Μανιάτη – Τζαβέλλα.
Θεωρώ ότι ήταν κάτι που δεν ξεκίνησε στην Εθνική ομάδα, αλλά ξεκίνησε από τους συλλόγους τους. Ενα παιχνίδι στην Τούμπα και υπήρχε μια κόντρα μεταξύ τους. Αυτό που έγινε όμως στην Εθνική ομάδα και το ξέρω πολύ καλά, ήταν ότι ο “μίστερ” (σημ. Σάντος) μίλησε μαζί τους, πριν ανακοινώσει την αποστολή. Ήταν βασική αρχή και οδηγία του Σάντος τότε, αλλά και όλων των υπολοίπων και εμένα και του Τάκη Φύσσα, το ότι δεν πρέπει να μεταφέρεται τίποτα από τους συλλόγους στην Εθνική ομάδα. Ο Σάντος το διαχειρίστηκε πριν κάνει τις κλήσεις. Τους είπε: “Θέλω από τώρα να μου πείτε τι γίνεται ή τι θα γίνει, γιατί από την στιγμή που θα σας καλέσω θα είστε μαζί και θα πρέπει να πετύχουμε το στόχο μας”. Δεν είχαμε ιδιαίτερα προβλήματα στη διάρκεια του Μουντιάλ. Υπήρχε μια ψυχρότητα, αλλά θεωρώ ότι και τα δύο παιδιά έβαλαν την Εθνική ομάδα πάνω απ όλα.
«Δεν με πήρε κανείς τηλέφωνο από την ΕΠΟ να μου πει ότι σταματάω από την εθνική. Απλά μου έκαναν φραγή στο κινητό!»
Θέλω να μου πεις τώρα, μετά το τέλος των υποχρεώσεων, τι ακριβώς έγινε με τον Σάντος και πως έφυγε από την ομάδα.
Δεν είναι μόνο ότι δεν ανανέωσε ο Σάντος, ο οποίος είχε μιλήσει πριν με την ομοσπονδία, αλλά δεν ξέρω τι είχαν πει. Είναι και το ότι το “προτζεκτ Σάντος” τελείωσε μετά το Μουντιάλ της Βραζιλίας. Θα πρέπει να ερωτηθεί ο ίδιος. Εγώ δεν πήρα ποτέ κάποια εξήγηση. Άλλωστε κι εγώ άκουγα καλά λόγια για τη δουλειά που είχε γίνει, όχι μόνο στην Εθνική ομάδα, αλλά σε όλες τις Εθνικές. Εγώ μάλιστα κατάλαβα ότι δεν θα συνεχίσω στην Ομοσπονδία, όταν μου έκλεισε το τηλέφωνό μου!
Τι εννοείς;
Είχαμε πάρει κάποια τηλέφωνα από την ομοσπονδία και ξαφνικά μου είχε γίνει φραγή! Δεν είχα καμία ενημέρωση, από κανένα, όχι για να ανανεώσω τη συνεργασία μου, αλλά για να μου κάποιος ότι σταματάμε! Παρότι ότι και την περίοδο του Μουντιάλ, είχα διαβεβαιώσεις πως ότι και να γίνει με τον Σάντος, που το δικό του κομμάτι είναι διαφορετικό, επειδή εγώ και ο Τάκης είχαμε κάνει εξαιρετική δουλειά, θα παραμέναμε στην Ομοσπονδία.
«Ο Αλαφούζος είναι κύριος με κεφαλαία γράμματα»
Η συνέχεια ποια ήταν για σένα;
Μετά το Μουντιάλ πήγα στον Παναιγιάλειο, μια καλή εμπειρία για μένα. Ήταν για 6 μήνες, σε ένα δύσκολο φεγγάρι, γιατί η ομάδα ήταν στην Β’ Εθνική, αλλά την χτίσαμε από την αρχή με παιδιά που γνώριζα εγώ από τις Εθνικές ομάδες. Τον Δεκέμβριο όμως υπήρξαν αρκετά προβλήματα και η προσπάθεια αυτή σταμάτησε.
Στον Παναθηναϊκό πως πήγες;
Ήταν τότε διευθυντής ο Τάκης Φύσσας και πήγε να γίνει ένα σοβαρό πρότζεκτ. Παρότι εγώ ήθελα να συνεχίσω ως προπονητής, επειδή είχε φύγει ο Νίκος Νταμπίζας, μου έγινε η πρόταση για τεχνικός διευθυντής. Εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε κάτι άλλο στο προσκήνιο και αποδέχτηκα την πρόταση. Γενικά είμαι από τους ανθρώπους που τους αρέσει να κάνουν καινούργια και περισσότερα πράγματα.
Ως τεχνικός διευθυντής διαχειρίστηκες καταστάσεις.
Σε δύο διαφορετικές περιόδους. Τον Δεκέμβριο και το καλοκαίρι. Προσπαθήσαμε σε πρώτη φάση να εκπληρώσουμε τις απαιτήσεις του προπονητή με τις ανανεώσεις των συμβολαίων που ήθελε, χωρίς ιδιαίτερες κινήσεις για μεταγραφές και φτιάξαμε ένα πλάνο για το καλοκαίρι. Πάντοτε σε συνεννόηση με τον προπονητή και πάντοτε με την δική του συγκατάθεση. Κάναμε τον προγραμματισμό, με τα σωστά και τα λάθη που πάντοτε είναι μέσα στη δουλειά. Δυστυχώς παρά την προσπάθεια που έγινε μείναμε εκτός Ευρώπης από την Καμπάλα και αυτή ήταν ίσως η πιο άσχημη στιγμή της θητείας μου στον Παναθηναϊκό.
Στην διάρκεια της θητείας σου, έγινε και η μεταγραφή του Εσιέν. Τι ακριβώς έχει γίνει σε αυτή την περίπτωση;
Έχουν ακουστεί πολλά. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι η μεταγραφή του ήταν μια απόφαση που πάρθηκε συλλογικά και σύμφωνα με τις ανάγκες που είχε η ομάδα στη συγκεκριμένη θέση. Εκ του αποτελέσματος μπορούμε να πούμε πολλά. Σίγουρα ήταν ένας ποδοσφαιριστής που δεν απέδωσε τα αναμενόμενα.
Θέλω να μου πεις τώρα και για τον Στραματσόνι, με τον οποίο συνεργάστηκες και στον Παναθηναϊκό, αλλά και στη Σπάρτα.
Επί των ημερών του ο Παναθηναϊκός ήταν δεύτερος και στους ομίλους του Europa League. Δεν λέω ότι ο Σταματσόνι ήταν ο καλύτερος προπονητής. Ήταν ένας προπονητής με τα χαρακτηριστικά που μας ζητήθηκαν τότε. Εκείνη την περίοδο διαθέσιμος ήταν αυτός. Είχαμε και καλές συστάσεις από Έλληνες παίκτες με τους οποίους είχε συνεργαστεί, ήταν νέος, φιλόδοξος… Το αν πήγε καλά ή όχι…
Έχετε μιλήσει έκτοτε με τον κ. Αλαφούζο;
Έχουμε βρεθεί αρκετές φορές, αλλά δεν έχουμε αναφερθεί ποτέ σε εκείνη την περίοδο. Τον εκτιμώ απεριόριστα, είναι κύριος με όλα τα γράμματα κεφαλαία και έχει δώσει πάρα πολλά λεφτά για την ομάδα. Εύχομαι πραγματικά φέτος να δικαιωθεί. Ο Παναθηναϊκός ήταν “στα βράχια” και τον έσωσε και δεν του αξίζει η αμφισβήτηση. Σαφώς έχει κάνει λάθη. Όλοι κάνουμε. Είναι μέσα στο πρόγραμμα και στην δουλειά μας όλοι κάνουμε λάθη. Κανείς όμως δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι έχει δώσει πράγματα στον Παναθηναϊκό, έχει ξοδέψει χρήματα και έχει κάνει μεγάλη προσπάθεια για να φτάσει την ομάδα εκεί που πρέπει.
Θεωρείς λάθος σου που πήγες στην Σπάρτα Πράγας;
Όχι. Όπως σου είπα και πριν για μένα κάθε εμπειρία είναι σημαντική. Έζησα πράγματα και βίωσα καταστάσεις που με βοήθησαν στην εξέλιξή μου. Ήμουν σε ένα πόστο που δεν υπάρχει στην Ελλάδα, ανάμεσα στον προπονητή και τη διοίκηση.
Υπάρχει όμως και εκείνη η περίφημη φωτογραφία με τον Στραματσόνι και το πανό των οπαδών που είναι… αεροπορικό εισιτήριο.
Την δεύτερη χρονιά είχαμε πολλά θέματα. Δεν πήγε καλά το πράγμα και έγιναν λάθη και από τη μεριά μας. Γενικώς η Τσεχία είναι μια χώρα που δεν δέχεται εύκολα τους ξένους προπονητές και ο Στραματσόνι είχε να “παλέψει” και με αυτό. Η Σπάρτα είναι και μια μεγάλη ομάδα, με πολύ πίεση και από την στιγμή που δεν πήγαμε καλά, τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως θέλαμε.
Επέστρεψες στην Ελλάδα και πλέον είσαι προπονητής. Δεν μπορώ να μην σε ρωτήσω για μια φάση που μου έχει μείνει στο μυαλό. Όταν ήσουν στον Πανιώνιο και προσπάθησες για να σωθεί η ομάδα, θέλω να μου πεις για την ευκαιρία του Τσιλούλη στο τελευταίο ματς με τον Ατρόμητο, στο τελευταίο λεπτό. Δοκάρι και έξω και υποβιβασμός.
Ακόμα το σκέφτομαι. Ακόμα το βλέπω στα όνειρά μου. Η φάση του Τσιλούλη στο Περιστέρι και αν ήταν “δοκάρι και μέσα” ο Πανιώνιος δεν θα είχε πέσει και η κόκκινη του Ντομίνγκες στη Λάρισα. Θα ήταν άλλο το αποτέλεσμα και εκεί και όχι ισοπαλία. Κάναμε τεράστια προσπάθεια και μάλιστα κάποιοι δεν το πίστευαν ότι μπορούσαμε να μείνουμε. Εγώ το πίστευα από την αρχή γιατί ήξερα και από την εποχή που ήμουν παίκτης, το dna αυτής της ομάδας και την δυναμική της.
Δεν είχαμε και τον κόσμο μας μαζί, λόγω κόβιντ και θεωρώ ότι τουλάχιστον με τον Παναιτωλικό θα είχαμε πάρει το ματς. Η προσπάθεια έγινε και φτάσαμε στο τελευταίο ματς με τον Ατρόμητο, που ακόμα θυμάμαι την πορεία της μπάλας να φεύγει αργά αργά προς τα έξω. Στεναχωρήθηκα για την προσπάθεια που κάναμε, γιατί όλοι μας είχαν τελειωμένους και εμείς καταφέραμε να το φτάσουμε μέχρι το τελευταίο λεπτό. Αλλά δυστυχώς αυτό είναι το ποδόσφαιρο.
Κείμενο: Γιώργος Μπιτσικώκος
Φωτογραφίες: Στέλιος Στεφάνου | Eurokinissi