Μπράντφορντ - Ένα τσιγάρο, καπνός, σε τέσσερα λεπτά 56 νεκροί. Μήπως ήταν εμπρησμός;

Η 11η Μαΐου -σαν σήμερα- του 1985 έδειχνε γιορτινή για το Μπράντφορντ στο Δυτικό Γιόρκσαϊρ. Οι κάτοικοι στους ανατολικούς πρόποδες των Πεννίνων ετοιμάζονταν για τον αγώνα ανάμεσα στην αγαπημένη τους Μπράντφορντ και τη Λίνκολν Σίτι.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Σαν σήμερα: Ο El Greco «τρέχει» στο Circuit de Barcelona-Catalunya

Στο στάδιο Valley Parade επρόκειτο να γίνει η απονομή στη Μπράντφορντ για την κατάκτηση του πρωταθλήματος της Γ’ κατηγορίας. Η Λίνκολν ήταν αδιάφορη βαθμολογικά και όλα έδειχναν ότι τίποτα δεν θα μπορούσε να χαλάσει το πάρτι, στο απαρχαιωμένο γήπεδο της πόλης με τις ξύλινες εξέδρες.. Συμπτωματικά, μετά από αυτό το ματς, η κεντρική εξέδρα με την ξύλινη οροφή επρόκειτο να αντικατασταθεί με μεταλλική κατασκευή.

Πριν από την έναρξη του αγώνα, στο κατάμεστο γήπεδο -11.076 θεατές- έγινε η απονομή του τροπαίου. Το παρέλαβε ο γεννημένος στο Μπράντφορντ αρχηγός Peter Jackson. Το ματς άρχισε στις 15:04 και στις 15:44 ο τηλεοπτικός σχολιαστής Τζον Χελμ παρατήρησε μια μικρή φωτιά στην κεντρική εξέδρα. Το κακό δεν άργησε να γίνει. Σε περίπου τέσσερα λεπτά, και ενώ φυσούσε ισχυρός άνεμος, η φωτιά είχε τυλίξει όλη την κερκίδα. Κάποιοι εγκλωβίστηκαν στις θέσεις τους. Κάποιοι διέφυγαν διέφυγαν στον αγωνιστικό χώρο, άλλοι έφτασαν στο πίσω μέρος της κερκίδας και προσπάθησαν να σπάσουν τις κλειδωμένες πόρτες για να ξεφύγουν. Πολλοί κάηκαν στις πύλες των τουρνικέ, οι οποίες είχαν επίσης κλειδωθεί μετά την έναρξη του αγώνα. Ο θλιβερός απολογισμός ήταν 56 νεκροί και 265 τραυματίες.

Το παλιό γήπεδο

Το Valley Parade στο Μπράντφορντ, είχε χτιστεί το 1886 και ανακαινιστεί το 1911. Το 1984, μηχανικός του συμβουλίου της κομητείας σε επιστολή ανέφερε ότι τα προβλήματα «πρέπει να διορθωθούν το συντομότερο δυνατό». Μάλιστα, τόνιζε ότι «ένα απρόσεκτα πεταμένο τσιγάρο θα μπορούσε να προκαλέσει κίνδυνο πυρκαγιάς». Η τελευταία αναφορά είχε να κάνει με το γεγονός ότι κάτω από τις ξύλινες εξέδρες είχαν συσσωρευτεί σκουπίδια που έπεφταν στα κενά μεταξύ των ξύλων από τα οποία είχε κατασκευαστεί η εξέδρα. Την ημέρα του αγώνα, η εφημερίδα Bradford’s Telegraph & Argus είχε κυκλοφορήσει με ένα αναμνηστικό τεύχος με τίτλο “Spit and Polish for the Parade Ground”. Σε αυτό αναλυόταν το πλάνο ανακαίνισης του Valley Parade.

Η στιγμή της φωτιάς

Ο τηλεοπτικός σχολιαστής John Helm είχε περιγράψει στην εφημερίδα Express: «Ένας άνδρας από την Αυστραλία που επισκέφτηκε με τον γιο του την πόλη, πήρε δύο εισιτήρια για τον αγώνα. Άναψε ένα τσιγάρο και όταν τελείωνε το άφησε στο πάτωμα και προσπάθησε να με το πόδι του να το σβήσει. Το τσιγάρο γλίστρησε μέσα από μια τρύπα Ένα λεπτό αργότερα είδε ένα μικρό σύννεφο καπνού και έριξε τον καφέ του πάνω του. Το ίδιο έκανε και ο γιος του. Φαινόταν να σβήνει. Αλλά περίπου ένα λεπτό περίπου αργότερα, ξαφνικά φάνηκε περισσότερος καπνός και έσπευσαν να βρουν έναν υπάλληλο του γηπέδου. Όταν επέστρεψαν, τα πράγματα είχε ξεφύγει.

Η πυροσβεστική ειδοποιήθηκε αμέσως, έφτασε σε περίπου πέντε λεπτά, αλλά ήταν ήδη αργά. Ένας αυτόπτης μάρτυρας, ο Τζέφρι Μίτσελ, είχε πει στο BBC: «Απλώθηκε σαν λάμψη. Δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο. Ο καπνός σε έπνιγε. Δεν μπορούσες να αναπνεύσεις».

Ο διαιτητής Norman Glover, σταμάτησε το ματς. Ο Τζέφρι Μίτσελ συνέχισε: «Επικράτησε πανικός καθώς οι οπαδοί πήγαιναν σε μια έξοδο που ήταν κλειδωμένη. Δύο ή τρεις εύσωμοι άντρες έσπασαν την πύλη. Διαφορετικά, δεν θα μπορούσα να βγω έξω…».

Ο Φλέτσερ και τα περί εμπρησμού

Η φωτιά στο Μπράντφορντ είχε ως αποτέλεσμα να αλλάξουν οι κανόνες ασφαλείας στα γήπεδα στη μεγάλη Βρετανία. Οι ξύλινες εξέδρες καταργήθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Όσον αφορά την εκδοχή ότι όλα έγιναν από το τσιγάρο ενός Αυστραλού υιοθετήθηκε από τους περισσότερους, όχι όμως από τον Μάρτιν Φλέτσερ. Πρόκειται για τον συγγραφέα που βρισκόταν στο γήπεδο εκείνη την ημέρα, βγήκε ζωντανός αλλά έχοντας χάσει αδελφό, πατέρα και παππού. Στο βιβλίο του «Fifty Six-The story of the Bradford Fire» επισημαίνει ότι συνολικά οκτώ ιδιοκτησίες του επιχειρηματία, Στάφορντ Χεγκινμπόδαμ, ιδιοκτήτη μεταξύ άλλων και της Μπράντφορντ, έπιασαν φωτιά μεταξύ του 1967 και του 1981! Ο Χεγκινμπόδαμ, ο οποίος εισέπραξε 27 εκατ. ευρώ ως αποζημιώσεις από τις ασφάλειες, πέθανε το 1995 και δεν διώχθηκε ποτέ για την τραγωδία.

«Όπως λένε και οι ειδικοί, οι συμπτώσεις είναι σπάνιες, ειδικά όταν είναι πολλές. Ποτέ δεν πίστεψα ότι ήταν ατύχημα και ποτέ δεν πρόκειται. Δεν νομίζω ότι ο Στάφορντ ήθελε να πεθάνουν άνθρωποι, αλλά πέθαναν, μόνο και μόνο γιατί χρησιμοποίησε τη μόνη μέθοδο που θα μπορούσε να τον σώσει από τους μπελάδες. Πλέον δεν ζω μέσα στο ψέμα, είτε στις μισές αλήθειες. Υπάρχουν πολλοί μύθοι που πρέπει να καταρριφθούν», είχε πει στον Guardian ο Φλέτσερ.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News