Γκεόργκι Χάτζι: Ένα γκολ του Ίλιε Ντουμιτρέσκου στο Παγκόσμιο Κύπελλο

Παίζοντας μια τρελή παρτίδα σκάκι, με παύσεις και εκρήξεις, ο Γκεόργκι Χάτζι έστησε την Αργεντινή στον τοίχο στις 3 Ιουλίου 1994, στην Πασαντία των ΗΠΑ, για το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Τι είναι η ιδιοφυΐα; Για ποιον λόγο δεν αποκαλείται κάποιος απλώς ευφυής, οξύνους, νουνεχής ή τετραπέρατος και υπάρχει κάποιο είδος ανάγκης να του επιδαψιλευθεί ο έπαινος του ιδιοφυούς; Και, εν πάση περιπτώσει, αυτή η θετική διάθεση για έναν χαρακτηρισμό που είναι υπερβατικός επί του ανθρώπινου είδους -και γι’ αυτό κρίνεται ως σπάνιος παρά τη συχνότητα με την οποία αποδίδεται- έχει ένα ισχυρό θεμέλιο ώστε να φύεται;

Άλλωστε, το συγκεκριμένο ρήμα είναι που διαδραματίζει το μείζονα ρόλο για να αποδείξει του λόγου το ασφαλές. Ιδιοφυΐα δεν είναι κάποιος που ξεπατικώνει τις ιδέες του Φρίντριχ Νίτσε για το ανθρώπινο είδος, αλλά που συμφωνεί με τον πλέον αλύγιστο των Γερμανών φιλοσόφων χωρίς να το ξέρει. Ιδιοφυΐα δεν είναι εκείνος που ανακυκλώνει τις ιδέες του Νίκολα Τέσλα, αλλά που μπορεί να περιστρέφεται γύρω από τη βάση ότι ο άνθρωπος σε συνδυασμό με τη γη παράγει αρκετή ενέργεια για να μεταφερθεί δίχως καν να γνωρίζει την ύπαρξη του ανυπέρβλητου (σχιζοφρενούς) Σέρβου φυσικού.

Ο Γκεόργκι Χάτζι δεν υπήρξε το πρώτο δεκάρι του κόσμου. Αλλά ο τρόπος που έπαιζε με το νούμερο 10 στην πλάτη, παρά όλη την αναβίωση των παλιότερων δεκαριών σε ό,τι αφορά τον τρόπο που χρησιμοποιούσε για να εκφράζεται στο γήπεδο, αναδείκνυε έναν ποδοσφαιριστή αυτόφωτο, αυτοφυή και γεννημένο για να φορά τη συγκεκριμένη φανέλα.

Ο Μαραντόνα των Καρπαθίων

Το τέλος του Χάτζι με την εθνική Ρουμανίας ήταν, όπως η συντριπτική πλειονότητα όλων των μεγάλων, βουτηγμένο στη μελαγχολία. Ο προημιτελικός του Euro 2000 χάθηκε δίκαια, με τους Ιταλούς να είναι ανώτεροι και να επικρατούν 2-0, αλλά ο αποκαλούμενος και «Μαραντόνα των Καρπαθίων» δεν βρέθηκε εκεί ως το τέλος για να το ζήσει. Η αποβολή του στο 59’ του ματς του «Κινγκ Μποντουέν» στις Βρυξέλλες ήταν αρκετή για να τον στείλει στα αποδυτήρια -και εκεί να παιχθεί η τελευταία πράξη του δράματος για το σπουδαιότερο Ρουμάνο όλων. Κουρασμένος και με μια διεθνή καριέρα 18 χρόνων στην πλάτη, όταν αμούστακο παιδαρέλι, 18 ετών, φόρεσε για πρώτη φορά στις 10 Αυγούστου του 1983 την κίτρινη φανέλα, η οποία όταν διανθίστηκε με την κόκκινη ρίγα έγινε πιο φιλική για το θεατή, θαρρείς πως περνούσε κάποιο υπόγειο ταξικό μήνυμα, ο Χάτζι ήταν Ρουμάνος μέχρι μυελού οστέων και καλλιτέχνης μέχρι έσχατου τεταρτημορίου. Η Εθνική υπήρξε η ψυχαγωγία του, το αποκούμπι του, οι διακοπές του και η σχέση τους ουδέποτε έγινε προδοτική.

Εκείνο το καλοκαίρι, άλλωστε, είχε πάει στην προετοιμασία έχοντας αποκαταστήσει το ύστατο απωθημένο του, ένα διεθνή τίτλο σε διασυλλογικό επίπεδο. Στις 17 Μαΐου του 2000, στο «Πάρκεν», μπορεί μεν να μη σούταρε πέναλτι στη διαδικασία απέναντι στην Άρσεναλ, καθώς στη λίστα που έδωσε ο Μιρτσέα Λουτσέσκου για λογαριασμό της Γαλατάσαραϊ ήταν το τελευταίο όνομα, αλλά τα χαμένα των Νταβόρ Σούκερ και Πατρίκ Βιεϊρά επέτρεψαν στην τουρκική ομάδα να φέρει το πρώτο διεθνές τρόπαιο, έστω κι αν μόνο οι οπαδοί της το χάρηκαν, στη γειτονική χώρα και τον Χάτζι να απολαύσει την αγάπη που οποιοσδήποτε που έπαιζε και παίζει στη θέση του θεωρεί ζωτικής σημασίας: δηλαδή του κόσμου.

Δεν ήταν απαραιτήτως παρακινητική, αλλά πιθανότατα τον έκανε να νιώθει ένας μικρός Θεός, ό,τι δηλαδή ήταν σε μια θέση την οποία όταν εγκατέλειψε ήταν τελείως διαφορετική από τότε που την ανέλαβε.

Το δεκάρι, που από τον Γκεόργκι Χάτζι συμβολίζεται και αλίμονο, αν υπήρχε περίπτωση να φτιαχτεί ένα σήμα όπως εκείνο του NBA, να μην ήταν μία από τις εικόνες του υποψήφιες, υπάκουε πάντα στα δικά του μέτρα και σταθμά και δεν δύνατο, από έμφυτη αξιοπρέπεια (συγκαλυμμένο εγωισμό), να ολισθαίνει εξαιτίας του σχηματικού συμφέροντος που αναδεικνυόταν από την ίδια την εξέλιξη. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, όπως συνέβαινε άλλωστε ιστορικά, ο Χάτζι έπαιζε πάνω στη γραμμή, επειδή έτσι θα χωρούσε στην ενδεκάδα της ίδιας της ομάδας του, σε ένα 4-5-1 που ήταν ευέλικτο 4-3-3, ωστόσο έπαιζε σαν γνήσιο δεκάρι, παρ’ ότι ο χώρος δημιουργίας ήταν μια στενή λωρίδα, μέσω της οποίας δεν γινόταν να διεκδικηθεί η αξίωση συμμετοχής στον άξονα. Ο Χάτζι έπαιξε, ακόμα και εκεί, με αυτήν τη ρόδινη αλεγρία του δεκαριού, του πλέι μέικερ που απομονωμένος σκέφτεται συνολικά στο χώρο το παιχνίδι της ομάδας. Στο σημειολογικά κορυφαίο ματς για τη Ρουμανία, εκείνο με την Αργεντινή για τη φάση των «16» του Παγκόσμιου Κυπέλλου των ΗΠΑ, αυτό αποτυπώθηκε ανάγλυφα στο δεύτερο γκολ της ομάδας του, το οποίο σκόραρε ο Ίλιε Ντουμιτρέσκου.

Ένα φωτεινό παράδειγμα

Οι Αργεντινοί, που είχαν αναγκαστεί να στερηθούν των υπηρεσιών του Ντιέγκο Μαραντόνα, που βρέθηκε θετικός στη χρήση ναρκωτικών ουσιών μετά το 2-1 επί της Νιγηρίας, είχαν κρατήσει την πίεση ψηλά, αλλά ο Χάτζι την έσπασε μόνο με τη δύναμη του μυαλού του.

Η κατοχή της μπάλας ήρθε πίσω από το κέντρο και στη δεξιά πλευρά της επίθεσης της Ρουμανίας. Όπως συνέβη με τη Ρεάλ στον τελικό του «Σταντ ντε Φρανς» επί της Λίβερπουλ, έσπασε το πρέσινγκ βρίσκοντας τον παίκτη ανάμεσα στην τριάδα που είχε στήσει ανάχωμα στον τρόπο δράσης του. Έμοιαζε με το κόκκινο και το πράσινο φανάρι: ο Φλορίν Ραντουτσόιου έγινε η γέφυρα ώστε ο Χάτζι να ξεκινήσει την αποπλάνησή του απέναντι στην αργεντινή άμυνα. Φαινομενικά, η διστακτικότητά του αφορούσε στην έλλειψη στηριγμάτων ώστε να συνεχίσει μια καθόλου υποσχόμενη επίθεση. Μόνο όταν η μπάλα ακούμπησε στα πόδια του Ραντουτσόιου ξεκίνησε ένα μίνι σπριντ ώστε να πάρει θέση στο δυνητικά επόμενο τετράγωνο, για να υπάρξει η υποψία απειλής. Από την άλλη, ακριβώς την ίδια θέση υιοθέτησε και ο φορ της εθνικής Ρουμανίας, που έκανε το πρώτο τρέιλερ μέσα στην περιοχή των Αργεντινών τρέχοντας αφού ο Χάτζι πήρε και συνέχισε να κουβαλά την μπάλα. Αυτό έδωσε στον Ντουμιτρέσκου τα θάρρετα να τρέξει ακριβώς από πίσω του, με το ψυχανέμισμα ότι οι δύο αμυντικοί που τράβηξε ο στράικερ της ομάδας του θα παρακινούνταν από τη μηχανική και θα τραβιόνταν προς το μέρος του, όταν θα κινούνταν λίγο πιο αριστερά. Αυτό έγινε, όμως ο Χάτζι έπρεπε να περάσει μια ακόμα πιο δύσκολη πάσα ανάμεσα στην τριάδα που συνέχισε να τον ακολουθεί.

Με τον Ντουμιτρέσκου να κάνει το σπριντ για να βρεθεί στη μικρή περιοχή ως τρέιλερ, ο Χάτζι ακολούθησε το ορμέμφυτο και αποπροσανατόλισε τους αμυνόμενους, υιοθετώντας μια παθητική γλώσσα σώματος: κοιτάζοντας προς τα πίσω, φαινόταν σαν να ζητούσε βοήθεια, ενώ, αντιθέτως, ήταν ικανός και το ήξερε να βγάλει επίθεση απειλητική με δύο συμπαίκτες του στην περιοχή του αντιπάλου. Ο μέλλων προπονητής της ΑΕΚ το μόνο που έπρεπε ήταν να πλασάρει σωστά και το έκανε απλώς ανοίγοντας το αριστερό πόδι του όταν ήρθε σε επαφή με την μπάλα, σε ορθή γωνία μάλιστα, προκειμένου να την στείλει ευθεία και όχι σε κάποια διαγώνια κατεύθυνση.

Η Ρουμανία δεν πήγε ποτέ μακρύτερα από τους προημιτελικούς μιας μεγάλης διοργάνωσης. Εκείνο το μεσημέρι της 3ης Ιουλίου 1994 στην Πασαντίνα ήταν ονειρικό, αφού και ο Χάτζι συμπλήρωσε ένα γκολ, όχι, βέβαια, όπως αυτό το ψηλοκρεμαστό που έβαλε με τους Κολομβιανούς, στην πρεμιέρα της διοργάνωσης που οι Ρουμάνοι νίκησαν 3-1, στα δύο του Ντουμιτρέσκου, για το τελικό 3-2. Την πρόκριση στην τετράδα και την αντάμωση με τη Βραζιλία η Ρουμανία έχασε στα πέναλτι με τη Σουηδία, έπειτα από ένα επικό 2-2, στις 10 Ιουλίου, στο Στάνφορντ. Αλλά ούτως ή άλλως, από το 1990 και έπειτα έγιναν αναγνωρίσιμοι και το μεγαλύτερο ποσοστό της δημοφιλίας τους αφορούσε σε αυτόν το μάγο από το Σατσελέ, που όχι μόνο ήταν ανίκανο να κάνει οτιδήποτε άσχημο στον αγωνιστικό χώρο, αλλά έπαιξε τη θέση του όπως έπρεπε ακριβώς τη στιγμή που πνέονταν τα λοίσθια για αυτήν στο μελλοντικό ποδόσφαιρο.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News