Ζινεντίν Ζιντάν: Η περίπτωση του ενός εκατομμυρίου

Ο γδούπος από την κουτουλιά του Ζινεντίν Ζιντάν στον Μάρκο Ματεράτσι στο 108′ του τελικού του Παγκόσμιου Κυπέλλου στο Βερολίνο, Ιταλία-Γαλλία (1-1, 5-3 πεν.), στις 9 Ιουλίου του 2006, ακούστηκε στα πέρατα της οικουμένης. Επρόκειτο για παρθενογένεση. Οι Κριστιάνο Ρονάλντο και Λιονέλ Μέσι πρέπει να ανησυχούν.

Η ιστορία είναι γνωστή τοις πάσι. Ελάχιστα πριν το ρολόι χτυπήσει μεσάνυχτα και η 9η Ιουλίου του 2006 ανήκει οριστικά στο παρελθόν, ο Ζινεντίν Ζιντάν κουτούλησε τον Μάρκο Ματεράτσι στο 108’ του τελικού του Παγκόσμιου Κυπέλλου της Γερμανίας, μέσα στο Βερολίνο. Η κάμερα δεν έπιασε το στιγμιότυπο, πολλοί ποδοσφαιριστές δεν το είδαν και η στιγμή ήταν τόσο έντονη, που ακόμα και αυτοί οι Ιταλοί, λάτρεις της διαμαρτυρίας και της έντασης, ειδικά τη στιγμή που δεν μπορεί να πει κάποιος ότι είχαν το παιχνίδι απέναντι στη Γαλλία υπό τον έλεγχό τους, αποστασιοποιήθηκαν του Ζιντάν. Μόνο ο Τζιανλουίτζι Μπουφόν πήγε δίπλα του και του είπε ορισμένα λόγια που έμοιαζαν με παραμυθία, αφού του χάιδεψε το μάγουλο, σχεδόν απευθυνόμενος σε έναν άνθρωπο που ήταν έτοιμος να μεταβεί από τον κλονισμό για την ίδια την πράξη του στη μετάνοια.

Όλες οι στιγμές, οι φωτογραφίες, η αλληλουχία των γεγονότων που επακολούθησε της κουτουλιάς λογίζονται πλέον ως κλασικές. Μοιάζουν όλα να συμβαίνουν σε καρέ. Η στιγμή που τρέχει ο Αργεντινός διαιτητής Οράσιο Ελιζόντο και πριν φτάσει μπροστά στον Ζιντάν απλώνει το δεξιό χέρι του στην πίσω τσέπη. Η στιγμή που σταματά με την κόκκινη κάρτα ανά χείρας και τον Γάλλο να τον κοιτάζει. Όταν τεντώνει το χέρι του στον ουρανό με τον αυτουργό να τον κοιτάζει. Το πέρασμα του Ζιντάν δίπλα στο τρόπαιο του παγκόσμιου πρωταθλητή ενώ λύνει το μπαντάζ του. Η κίνηση του λεπτού πετάγματος του μπαντάζ πριν κατέβει τις σκάλες για τη φυσούνα. Το νούμερο 10 στην πλάτη και ένα μοναδικό επώνυμο -στο οποίο κάποιος μπορεί να συνάγει, έστω και κατόπιν εορτής, ότι μόνο αυτό ταίριαζε- να απομακρύνεται του τροπαίου.

Για όλον τον κόσμο που είδε το παιχνίδι στην τηλεόραση, η αγωνία ήταν ηλεκτρική. Ουδείς ήξερε τι συνέβαινε. Ακόμα και όταν, τις στιγμές της αναμονής, η κάμερα εστίαζε στον Ζιντάν και τους Ιταλούς που τον παρατηρούσαν σε απόσταση, οι περισσότεροι εξ ημών νομίζαμε ότι επρόκειτο για μια παρεξήγηση. Το ριπλέι προκάλεσε δέος, ήταν μια μοναδική στιγμή στα ποδοσφαιρικά χρονικά. Η κουτουλιά ήταν μια απίστευτη πράξη, που ενδεχομένως δικαιολογείτο από τον πόνο στο αριστερό χέρι του και από μια τρόπον τινά προβοκάτσια του Μάρκο Ματεράτσι. Η αλήθεια είναι -και αυτό είναι το πιο οδυνηρό από όλα- ότι ο Ζιντάν το ξεκίνησε, όταν πιθανότατα είπε στον Ιταλό αμυντικό να μην τον αγγίζει. Το μόνο βέβαιο είναι πως ο τότε 32χρονος αμυντικός της Ίντερ, σκόρερ του γκολ της Ιταλίας στον τελικό, που ισοφάρισε την εκτέλεση πέναλτι του «Ζιζού», δεν επρόκειτο να σκύψει το κεφάλι.

Μέχρι εδώ, βέβαια, μια λεπτομέρεια είναι που έχει λησμονηθεί. Δεν είναι, για την ακρίβεια, αμελητέα. Ουσιαστικά, είναι το πρώτιστο σημείο του νήματος, το οποίο ξετυλίγεται για να παρουσιάσει ένα δράμα ανοίκειο, που, στο αφιέρωμα για τις πιο σοκαριστικές στιγμές στην ιστορία των Παγκόσμιων Κυπέλλων πριν αρχίσει η διοργάνωση το 2010 στη Νότια Αφρική, το BBC το είχε στην πρώτη θέση.

Αυτό ήταν το τελευταίο παιχνίδι του Ζιντάν στο ποδόσφαιρο. Και δεν αποδείχθηκε μετά τον τελικό, αλλά είχε γίνει γνωστό εδώ και δύο χρόνια, όταν ο σπουδαίος Αλγερινός πείστηκε να αναβάλει την αποχώρησή του, η οποία είχε τα νάματά της το 2004.

 

Η απάνθρωπη πίεση στον Ζιντάν

Η Γαλλία έχασε το παιχνίδι στα πέναλτι. Ο Νταβίντ Τρεζεγκέ σημάδεψε το οριζόντιο δοκάρι της εστίας του Τζιανλουίτζι Μπουφόν και ο Φάμπιο Γκρόσο, που έδωσε τον πιο χαρακτηριστικό πανηγυρισμό της διοργάνωσης όταν σκόραρε με ένα εντυπωσιακό αριστερό σουτ, ύστερα από μια πάσα του τζίνιους Αντρέα Πίρλο, στην παράταση του ημιτελικού με τη Γερμανία, πριν απλώσει την μπουγάδα με ένα ζωγραφικό πλασέ ο Αλεσάντρο ντελ Πιέρο, σκόραρε για να κάνει τους «ατζούρι», εν μέσω μάλιστα του χειρότερου ποδοσφαιρικού σκανδάλου όλων των εποχών για τη χώρα, του Calciopoli, πρωταθλητές κόσμου.

Η απουσία του Ζιντάν τα τελευταία δέκα λεπτά του τελικού ενδεχομένως να έπαιξε το ρόλο της, αλλά οι Γάλλοι δεν κατέρρευσαν ομαδόν και με κρότο. Αντιθέτως, τρεις από τους τέσσερις Γάλλους ευστόχησαν και η Ιταλία δεν ήταν η πρώτη ομάδα σε όλο το ποδόσφαιρο που έβαλε τα πρώτα πέντε πέναλτι.

Ο Ζιντάν είχε τρομακτική πίεση. Η πορεία του στο Παγκόσμιο Κύπελλο ήταν πρωτόγνωρη. Συνήθως, το προεξοφλημένο φινάλε ενός ποδοσφαιριστή καταλήγει βουτηγμένο στο βούρκο της μελαγχολίας. Ουδείς ποτέ έφτασε στο σημείο να παίζει το τελευταίο του παιχνίδι στο ποδόσφαιρο σε έναν τελικό Παγκόσμιου Κυπέλλου και όλη η οικουμένη να είναι καλά πληροφορημένη για την είδηση. Εδώ δεν πρόκειται για έναν ποδοσφαιριστή που θα σταματούσε από την εθνική ομάδα και θα επέστρεφε στη δική του, αλλά για κάποιον που δεν θα κλωτσούσε ξανά μπάλα. Αυτό έκανε τη στιγμή συγκλονιστική. Δεν υπάρχει άλλος στην Ιστορία που, όχι απλώς να παίζει το τελευταίο παιχνίδι του με την εθνική ομάδα του σε τελικό Παγκόσμιου Κυπέλλου αλλά, που να μη συνεχίζει το ποδόσφαιρο ύστερα από αυτό το ματς. Αυτή η περίπτωση, ειδικά για ποδοσφαιριστή τέτοιου διαμετρήματος, δεν έχει επαναληφθεί. Υπήρξαν παίκτες, όπως ο Πελέ, που σταμάτησαν από την Εθνική με τελευταίο παιχνίδι τους τον τελικό, αλλά είτε δεν το γνώριζαν τότε είτε το κρατούσαν μυστικό και δεν το αποκάλυψαν παρά πολύ αργότερα. Ουδείς, πάντως, υπήρξε που δεν συνέχισε την καριέρα του σε σύλλογο για ακόμα ένα χρόνο.

Όταν, λοιπόν, πρόκειται για μία περίπτωση κυριολεκτικά στο εκατομμύριο, δεν γίνεται, στατιστικά, να μην αναμένεται το συμβάν του ενός εκατομμυρίου. Στην περίπτωση του Ζιντάν, που το γεγονός ότι έπαιζε στην εθνική Γαλλίας τον βοήθησε να διαχειριστεί ένα μεγάλο κομμάτι από αυτήν την πίεση και από το σκοτάδι (και έναν ερεβώδη αποκλεισμό στους ομίλους με εκείνον απόντα) να βγει στο φως, έγινε κάτι ανεπανάληπτο.

 

Το άγχος του τέλους στο Κατάρ

Ό,τι λοιπόν συνέβη τη νύχτα της 9ης Ιουλίου 2006 στο Βερολίνο, είναι, πρακτικά, παρθενογένεση. Με μία κίνησή του, σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο, σε έναν από τους πλέον αμφιλεγόμενους τόπους στη δυτική και την ανατολική Ευρώπη, ο Ζιντάν έγινε μοναδικός. Ένα φαινόμενο που υπήρξε η επιθυμία να εξηγηθεί με κοινωνιολογικούς, πολιτιστικούς, ψυχολογικούς όρους, ενώ παρείχε και άφθονο υλικό για ίντριγκα. Από το τι είπε ο Ματεράτσι στον Γάλλο, που ποτέ δεν αποκαλύφθηκε, έως τη δική του αντίδραση, τις αλγερινές καταβολές του, τη γέννηση και την ανατροφή του στο γαλλικό Νότο, τη Μασσαλία, που τον οδήγησαν εκεί, οι εξηγήσεις που αφορούσαν σε μια ποδοσφαιρική στιγμή υπήρξαν ανηλεείς και, βέβαια, τώρα πια έχει γίνει κοινός τόπος η γνώμη για όλα.

Λόγω και της ιδιοτροπίας του ημερολογίου, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ ουδείς θα σταματήσει το ποδόσφαιρο. Όμως, δύο ποδοσφαιριστές, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα κλείσουν την τρομερή καριέρα τους στις εθνικές ομάδες τους. Ο Λιονέλ Μέσι και ο Κριστιάνο Ρονάλντο είναι, δίχως αμφιβολία, από τους κορυφαίους όλων των εποχών. Τόσο η FIFA όσο και το «France Football» τους περιέλαβαν, το 2020, στην καλύτερη ενδεκάδα στην Ιστορία. Ο Αργεντινός και ο Πορτογάλος είναι ένα ποδοσφαιρικό διώνυμο, έχουν προσφέρει την πιο απολαυστική και κυρίως αριθμητική αντίθεση που θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί και αυτό συμβαίνει τα τελευταία 15 χρόνια. Αμφότεροι είναι ανυποχώρητοι, όμως ο Μέσι είναι 35 και ο Ρονάλντο 37: είναι σίγουρο ότι δεν θα παίξουν άλλο στις εθνικές τους, τις οποίες υπηρέτησαν όσο οποιοσδήποτε εύπατρις, με αποτέλεσμα, βέβαια, να είναι ρέκορντμεν σε συμμετοχές και γκολ. Και οι δύο μαζί μετρούν 362 διεθνείς συμμετοχές, 189 ο Ρονάλντο και 162 ο Μέσι, και 203 γκολ, 117 ο Πορτογάλος και 86 ο Αργεντινός.

Το παράδειγμα του Ζιντάν, όμως, δείχνει τη δυσκολία που υπάρχει στο να εναρμονιστεί ένας ποδοσφαιριστής υψηλού διαμετρήματος στην πίεση που πρόκειται να του ασκηθεί στα τελευταία παιχνίδια του με την Εθνική. Φυσικά, θα είναι εκ των ων ουκ άνευ ότι ουδείς από τους δύο πρόκειται να μιλήσει για αποχώρηση πριν τη διοργάνωση, αλλά πώς θα αποφύγουν αυτό που ξέρουν η κοινωνία και ο ντουνιάς όλος μέσω διπλωματικών απαντήσεων. Ο Ζιντάν, σε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο που ουσιαστικά ήταν το πρώτο των social media, δεν είχε ακόμη να αντιμετωπίσει το ανελέητο update και έναν ανταγωνισμό ο οποίος είναι πέρα από τα όρια του ανθρώπινου. Και μπορεί ο Μέσι και ο Ρονάλντο να συνεχίσουν το ποδόσφαιρο, αλλά το πιθανότερο είναι ότι όσο πλησιάζει ο καιρός για το Κατάρ, το στρες που πρόκειται να αντιμετωπίσουν θα είναι αδύνατον να προληφθεί και να αναχαιτιστεί. Σε αυτήν την περίπτωση, στόχος είναι η μείωση. Ο Γάλλος δεν αποκλείεται να πήγε στη Γερμανία ψυχολογικά προετοιμασμένος, αλλά το βάρος των στιγμών τον κατέβαλε. Και είναι κατόρθωμα που οδήγησε τη Γαλλία ως τον τελικό, αφήνοντας για κληρονομιά τουλάχιστον τρία σεμιναριακού επιπέδου νοκ άουτ ματς και ενώ δεν βρισκόταν σε εξαιρετική κατάσταση για… Ζιντάν την τελευταία διετία του στη Ρεάλ Μαδρίτης.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News