Γιάτσεκ Γκμοχ: Όταν δούλεψε για πρώτη φορά... στο Ελλάντα

Η τυχερή ομάδα που προσέλαβε τον Πολωνό τεχνικό δεν ήταν κάποια από τις παραδοσιακές δυνάμεις του ποδοσφαίρου μας, αλλά ο ΠΑΣ Γιάννινα. Αργότερα, βέβαια, θα έπεφταν στα πόδια του και οι «μεγάλοι» κι εκείνος δεν άφησε κανέναν με παράπονο!

Αξίζει όμως να σταθούμε λίγο περισσότερο στο γεγονός που συνέβη σαν σήμερα το 1979. Την άφιξη, δηλαδή, του Γκμοχ στην Ελλάδα, για να αναλάβει την τεχνική ηγεσία του ΠΑΣ Γιάννινα, στη θέση του Νίκου Αλέφαντου. Ήταν μια μεγάλη επιτυχία για την ομάδα της Ηπείρου, αφού ο Γκμοχ είχε ήδη πιάσει κορυφές στην προπονητική, παρότι ήταν μόλις 40 ετών.

Το καλοκαίρι του 1978 ήταν ο τεχνικός ηγέτης της Εθνικής Πολωνίας που είχε φτάσει στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Αργεντινής. Στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας του εργαζόταν από τις αρχές εκείνης της δεκαετίας ως συνεργάτης του Κάζιμιρ Γκόρσκι και είχε ζήσει από μέσα τις μεγάλες διακρίσεις στους Ολυμπιακούς Αγώνες (χρυσό μετάλλιο το 1972) και στο Μουντιάλ (3η θέση το 1974).

Όπως λέγεται, πρώτος στόχος της διοίκησης του τότε προέδρου του ΠΑΣ, Κώστα Αναστασίου, ήταν ένας άλλος Πολωνός. Ο Αντρέι Στρεϊλάου, τον οποίο γνωρίσαμε λίγα χρόνια αργότερα στη Λάρισα. Η υπόθεση όμως κόλλησε στη γραφειοκρατία της εποχής. Δεν ήταν απλό πράγμα για την κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας, να δώσει άδεια εργασίας στο εξωτερικό. Για τον Γκμοχ, ο οποίος εργαζόταν ήδη εκτός συνόρων (στη νορβηγική Σκέιντ), τα πράγματα ήταν πιο απλά.

Η συμφωνία ανάμεσα στις δύο πλευρές επιτεύχθηκε γρήγορα και την 1η Δεκεμβρίου 1979 ο Πολωνός τεχνικός έφτασε οδικώς (!) στην Ελλάδα από τη Νορβηγία, μαζί με τη σύζυγό και τον γιο του. Ταξίδεψε άρον-άρον στη Ρόδο, για να δώσει οδηγίες απ’ την εξέδρα στον υπηρεσιακό προπονητή Γιώργο Σιόντη, στο ματς με την τοπική ομάδα. Και λίγες μέρες αργότερα θα καθόταν ο ίδιος στον πάγκο και θα άρχιζε τη μακρά πορεία επιτυχιών στο ελληνικό πρωτάθλημα.

Ο Γκμοχ ήταν ήδη γνωστός στην πιάτσα των Ελλήνων προπονητών για έναν ακόμα λόγο. Το 1976 είχε συγγράψει ένα βιβλίο προπονητικής υπό τον τίτλο «Αλχημεία της Μπάλλας» («Alchemia futbolu» στα πολωνικά), το οποίο είχε αρχίσει να διδάσκεται στα ΤΕΦΑΑ ένα χρόνο νωρίτερα.

Το 1986, όταν κυκλοφόρησε το αυτοβιογραφικό βιβλίο του «Έξι χρόνια στο Ελλάντα» (τίτλος με εμφανή αυτοσαρκαστική διάθεση για τα σπαστά ελληνικά του), ο Γκμοχ είχε ήδη γνωρίσει την καταξίωση με τον Παναθηναϊκό, τον οποίο είχε οδηγήσει στην κατάκτηση του νταμπλ (1984) και στους «4» του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (1985). Τα έξι χρόνια έγιναν σαράντα τέσσερα, ο Γκμοχ έχει πολιτογραφηθεί προ πολλού Έλληνας και δεν έχει πάψει να είναι αγαπητός στη χώρα μας, παρότι έχει περάσει καιρός από τότε που πήρε σύνταξη από την προπονητική.

Να απαριθμήσουμε τις υπόλοιπες επιτυχίες του στην Ελλάδα; Αξίζει τον κόπο, έστω και επιγραμματικά, για τους νεότερους αναγνώστες που κι αυτοί θα τον έχουν οπωσδήποτε ακουστά. Η μεγάλη ΑΕΛ της δεκαετίας του ’80 ήταν δικό του δημιούργημα. Στην πρώτη θητεία του αποκορύφωμα ήταν ο τερματισμός στη 2η θέση του πρωταθλήματος του 1983. Και στη δεύτερη η κατάκτηση του τίτλου (το 1988), που έσπασε το κατεστημένο της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης!

Ο Γκμοχ πέρασε με σχετική επιτυχία από την ΑΕΚ, με λιγότερη από τον Ολυμπιακό (την εποχή του Κοσκωτά), ενώ άφησε μικρό ή μεγαλύτερο έργο και σε άλλες ομάδες. Οι Απόλλων Σμύρνης, Άρης, Εθνικός, Ιωνικός, Καλαμάτα, Πανιώνιος, αλλά και ο ΑΠΟΕΛ, με τον οποίο κατέκτησε τίτλους στην Κύπρο, είχαν την τύχη να συνεργαστούν μαζί του.

Σαν σήμερα: Τι συνέβη στην Ελλάδα και τον κόσμο την 1η Δεκεμβρίου

1999: Πεθαίνει ο Σοβιετικός άλτης Βολοντίμιρ Γιαστσένκο σε ηλικία 40 ετών από κίρρωση του ήπατος. Σε ηλικία μόλις 18 ετών είχε περάσει τα 2.33μ. σε μίτινγκ εφήβων μεταξύ ΗΠΑ και ΕΣΣΔ, καταρρίπτοντας το ρεκόρ των 2.30 του Αμερικανού Ντουάιτ Στόουνς. Το 1978 σημείωσε παγκόσμιο ρεκόρ στον κλειστό στίβο με 2.35μ. και το 1979 πήρε και το αντίστοιχο ρεκόρ του ανοιχτού με 2.34 μ.

1998: Η Ρεάλ Μαδρίτης στέφεται παγκόσμια πρωταθλήτρια συλλόγων για πρώτη φορά μετά το 1960, χάρη στη νίκη της με 2-1 επί της της βραζιλιάνικης Βάσκο ντα Γκάμα στο Τόκιο.

1998: Η Ανατολικογερμανίδα Καταρίνα Βιτ, χρυσή ολυμπιονίκης του καλλιτεχνικού πατινάζ στους Χειμερινούς Αγώνες του 1984 και του 1988, εμφανίζεται γυμνή στις σελίδες του περιοδικού Playboy, δύο ημέρες πριν από τα 33α της γενέθλια (γεν. 3/12/1965). Η Βιτ, η οποία εκτός από τα δύο ολυμπιακά χρυσά μετάλλια κέρδισε άλλα τέσσερα παγκόσμια κι άλλα έξι ευρωπαϊκά, θεωρείται η πιο επιτυχημένη αθλήτρια του καλλιτεχνικού πατινάζ όλων των εποχών, ενώ ήταν καταγεγραμμένη στα αρχεία της Στάζι ως πληροφοριοδότης.

1997: Η Βούλα Πατουλίδου παρουσιάζει το βιβλίο της “Έκρηξη Ψυχής” στη γιορτή του Συλλόγου Ολυμπιονικών, στην οποία βραβεύεται μαζί με την ομάδα πόλο του ΝΟ Βουλιαγμένης, τον Εθνικό ΓΣ, τον Λάμπρο Παπακώστα και την Κατερίνα Κόφφα. Την ίδια μέρα, ο δήμος Διδυμοτείχου αποφασίζει να στήσει ανδριάντα του ακοντιστή Κώστα Γκατσιούδη, ο οποίος είχε κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα της Αθήνας.

1993: Ο Ολυμπιακός νικά 2-1 την ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια, στο ντέρμπι πρωταθλήματος που είχε διακοπεί ενάμισι μήνα νωρίτερα λόγω πτώσης της τάσης των προβολέων κι ενώ το σκορ ήταν 1-1 στο 83ο λεπτό. Ο αγώνας επαναλαμβάνεται από την αρχή, όπως ορίζουν οι κανονισμοί της εποχής, και οι «ερυθρόλευκοι» παίρνουν τη νίκη χάρη σε γκολ που πετυχαίνουν ο Όλεγκ Προτάσοφ (21′) και ο Μπεντ Κρίστενσεν (39′). Για την ΑΕΚ, η οποία είδε να ανακόπτεται ένα σερί 28 εντός έδρας νικών στο πρωτάθλημα, μειώνει στο 85′ ο Γιώργος Αγορογιάννης.

1991: Κυκλοφορεί το πρώτο τεύχος του περιοδικού “Ποδηλάτης”, θερμός υποστηρικτής του αθλήματος του mountain bike στην Ελλάδα.

1981: Ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ γίνεται ο δεύτερος σκόρερ όλων των εποχών στο ΝΒΑ όταν σημειώνει τον 26.712ο πόντο του και ξεπερνά τον Όσκαρ Ρόμπερτσον στον αγώνα LA Lakers-Utah Jazz (117-86). Το 1984 θα ξεπεράσει και τον πρώτο σκόρερ Γουίλτ Τσάμπερλεν, όταν θα φτάσει τους 31.259 πόντους. Θα κλείσει την καριέρα του με 38.387 πόντους, ρεκόρ που άντεξε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023, όταν και του το πήρε ο Λεμπρόν Τζέιμς.

1973: Ο Τζακ Νίκλαους κερδίζει το Walt Disney World Open Championship και γίνεται ο πρώτος γκόλφερ που φτάνει τα δύο εκατομμύρια δολάρια κέρδη στην καριέρα του. Θα γίνει και ο πρώτος που θα σπάσει το φράγμα των τριών, των τεσσάρων και των πέντε εκατομμυρίων.

1969: Πεθαίνει σε ηλικία 87 ετών ο Χαρίλαος Βασιλάκος, δεύτερος Ολυμπιονίκης του Μαραθωνίου Δρόμου της Αθήνας πίσω από τον Σπύρο Λούη, με χρόνο 3 ώρες 06:03.

1967: Ο Γουίλτ Τσάμπερλεν σημειώνει αρνητικό ρεκόρ στο ΝΒΑ με 22 άστοχες ελεύθερες βολές.

1892: Η “Le Velo”, η πρώτη σε κυκλοφορία γαλλική αθλητική εφημερίδα στο τέλος του 19ου αιώνα, κυκλοφορεί για πρώτη φορά. Ενώνοντας αθλητικό με ειδησιογραφικό και πολιτικό ρεπορτάζ, θα επιτύχει μία κυκλοφορία 80.000 φύλλων ημερησίως και είναι εύκολα αναγνωρίσιμη από το πράσινό της χρώμα. Ο «αριστερός» εκδότης της Πιερ Ζιφάρ είναι υποστηρικτής του Άλφρεντ Ντρέιφους ενώ πολλοί διαφημιστές που στέκονται εναντίον του, όπως ο κόμης Ζιλ-Αλμπέρ ντε Ντιόν (ιδιοκτήτης της αυτοκινητοβιομηχανίας DeDion-Bouton), ο Εντουάρ Μισελέν κι ο Αντόλφ Κλεμάν, θα αποσύρουν σταδιακά τις διαφημίσεις από την εφημερίδα και θα υποστηρίξουν την δημιουργία της αντίπαλης εφημερίδας “L’Auto”. Η “Le Velo” θα σταματήσει την κυκλοφορία της μέσα στα επόμενα πέντε έτη (1904) και η “L’Auto” που θα τυπώνεται σε κίτρινο χαρτί, θα μετονομαστεί μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο  σε “Le Equipe”.

1863: Εγκρίνεται ο πρώτος κανονισμός της Football Association που περιλαμβάνει 14 κανόνες. Το 1898 οι κανόνες θα φτάσουν τους 17.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News