Άρτσι Γκέμιλ: Το γκολ που παρομοιάστηκε με τη σεξουαλική ηδονή κι έγινε χορογραφία
Στις 11 Ιουνίου 1978 ο ‘Αρτσι Γκέμιλ πέτυχε ένα υπέροχο γκολ που μπορεί να μην αποδείχθηκε αρκετό για να δώσει στη Σκωτία την πρόκριση στους «8» του Μουντιάλ, έχει όμως επηρεάσει όσο κανένα άλλο τη λαϊκή κουλτούρα της πατρίδας του.
Αν επιχειρήσουμε να κατατάξουμε τα δέκα πιο διάσημα γκολ στη σχεδόν αιωνόβια ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου, εκείνο που πέτυχε ο Σκωτσέζος Άρτσι Γκέμιλ στις 11 Ιουνίου 1978, θα κερδίσει σίγουρα θέση ανάμεσά τους.
Δεν ήταν μόνο ότι ήταν υπέροχο σε επινόηση και εκτέλεση. Αποδείχθηκε απίστευτα επιδραστικό στη λαϊκή κουλτούρα των Σκωτσέζων, κυρίως χάρη στην αναφορά του σε μία από τις κορυφαίες ταινίες των τελευταίων δεκαετιών, το Trainspotting του Ντάνι Μπόιλ (η οποία βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο του Ίρβιν Γουέλς).
«Έχω να νιώσω τόσο όμορφα από τότε που ο Άρτσι Γκέμιλ σκόραρε εναντίον της Ολλανδίας το 1978», λέει ο πρωταγωνιστής, Μαρκ Ρέντον (τον υποδύεται ο νεαρός τότε, Γιούαν ΜακΓκρέγκορ) μόλις έρχεται σε οργασμό. Ατάκα η οποία σίγουρα έχει κάνει σίγουρα πολλούς να αναρωτηθούν (και τα τελευταία χρόνια… να γκουγκλάρουν) ποιος ήταν ο Γκέμιλ και γιατί το γκολ του είχε προκαλέσει τέτοια έκσταση στους Σκωτσέζους.
Η ιστορία του, ωστόσο, είναι γλυκόπικρη. Μπορεί το τέρμα να ήταν υπέροχο σε σύλληψη και εκτέλεση, όμως δεν είχε ουσιαστικό αντίκρυσμα. Η Σκωτία χρειαζόταν νίκη με τρία γκολ διαφορά επί της Ολλανδίας στο τελευταίο ματς του ομίλου, για να προκριθεί στους «8» του Μουντιάλ της Αργεντινής, αφού το 1-1 με το Ιράν και η ήττα με 3-1 από το Περού την είχε φέρει σε δυσμενή θέση.
Στο 34′, όμως, οι Ολλανδοί άνοιξαν το σκορ με πέναλτι του Ρομπ Ρένσενμπρινκ. Αν και η Σκωτία βρήκε το γκολ της ισοφάρισης προτού τελειώσει το πρώτο ημίχρονο με τον Κένι Νταλγκλίς (44′), είχε ολόκληρο βουνό να ανεβεί. Η νίκη με 4-1 επί της φιναλίστ του προηγούμενου Παγκοσμίου Κυπέλλου, έστω κι αν δεν είχε πια τον Γιόχαν Κρόιφ στη σύνθεσή της, ισοδυναμούσε με θαύμα.
Στο 47′, ωστόσο, ο Γκέμιλ διαμόρφωσε το 2-1 με πέναλτι. Γι’ αυτό το υπέροχο γκολ που σημείωσε στο 68′, πρόσφερε τέτοια ηδονή στους απανταχού Σκωτσέζους. Δεν ήταν μόνο ότι απέμεναν 22 λεπτά, χρόνος υπεραρκετός για να επιτευχθεί και τέταρτο γκολ με την τροπή που είχε πάρει ο αγώνας. Αλλά και ο τρόπος με τον οποίο διαμορφώθηκε το 3-1.
Ο Γκέμιλ κέρδισε τη διεκδικούμενη μπάλα αποφεύγοντας το τάκλιν του Βιμ Γιάνσεν και κινήθηκε προς την αντίπαλη περιοχή από τα δεξιά. Αμέσως μετά απέφυγε τον Ρουντ Κρολ και με μία ακόμα κοφτή ντρίμπλα πέρασε την μπάλα κάτω απ’ τα πόδια του Γιαν Πόρτφλιτ. Μόνος πια απέναντι στον τερματοφύλακα, Γιαν Γιόνγκμπλουντ, πλάσαρε ιδανικά.
«Δεν σκέφτηκα επ’ ουδενί όταν πήρα την μπάλα ότι θα ντριμπλάρω έναν, δύο ή τρεις αντιπάλους. Απλώς συνέβη», δήλωσε πολλά χρόνια αργότερα ο Γκέμιλ, ο οποίος παραδέχθηκε ότι ένιωσε άβολα όταν παρακολούθησε για πρώτη φορά το «Trainspotting» στον κινηματογράφο.
Η έκσταση κράτησε μόνο τέσσερα λεπτά
Ωστόσο, η έκσταση των Σκωτσέζων κράτησε λιγότερο από τέσσερα λεπτά. Με ένα δυνατό σουτ στο 72′ ο Τζόνι Ρεπ άφησε «άγαλμα» τον τερματοφύλακα Άλαν Ραφ, διαμορφώνοντας το 3-2. Το όνειρο για τον «Στρατό των Ταρτάν» είχε τελειώσει για άλλη μία φορά νωρίς.
Ο αποκλεισμός του 1978 είναι ίσως ο πιο πικρός απ’ όλους όσους έχουν βιώσει οι Σκωτσέζοι. Η πρόκριση επί της πρωταθλήτριας Ευρώπης, Τσεχοσλοβακίας, αλλά και ο αποκλεισμός της Αγγλίας (για δεύτερη σερί διοργάνωση) είχε δημιουργήσει προσδοκίες ακόμα και για τη διεκδίκηση του τροπαίου! Είχε συμβάλει σ’ αυτό και η πλειάδα αστέρων που διέθετε τότε η Σκωτία.
Εκτός από τον Γκέμιλ, ο οποίος αγωνιζόταν στη Νότιγχαμ Φόρεστ, με την οποία θα κατακτούσε το Κύπελλο Πρωταθλητριών ένα χρόνο αργότερα, έχουμε αναφέρει ήδη και τον Νταλγκλίς, ο οποίος ήταν ήδη δις πρωταθλητής Ευρώπης με τη Λίβερπουλ. Στις τάξεις της ομάδας όμως υπήρχαν και ο έτερος σταρ των «κόκκινων», Γκρέαμ Σούνες, καθώς και τρία αστέρια της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ: ο Τζο Τζόρνταν, ο Μάρτιν Μπάκαν και ο Λου Μακάρι (ο τελευταίος δεν αγωνίστηκε κόντρα στην Ολλανδία).
Ο διάσημος Σκωτσέζος τραγουδιστής, Ροντ Στιούαρτ, είχε ηχογραφήσει ένα επτάιντσο με τον τίτλο «Ole Ola», το οποίο περιείχε τέσσερα τραγούδια αφιερωμένα στην εθνική ομάδα και το όνειρο της μεγάλης διάκρισης. Ούτε αυτό, ωστόσο, μπόρεσε να αλλάξει τη μοίρα της.
Μέχρι και τις μέρες μας, η Σκωτία δεν έχει καταφέρει ποτέ να προκριθεί από τον 1ο γύρο τελικής φάσης (είτε σε Μουντιάλ είτε σε Euro)!
Το γκολ που έγινε χορογραφία
Εύλογα αναρωτιέται κανείς πόσο μεγαλύτερος θα ήταν ο αντίκτυπος του γκολ του Γκέμιλ αν είχε οδηγήσει τη Σκωτία στην πρόκριση. Ακόμα κι έτσι, πάντως, πέρασε στη σφαίρα του μύθου όχι μόνο χάρη στο «Trainspotting», αλλά και τον χορογράφο Άντι Χάουϊτ, ο οποίος παρουσίασε πολλά χρόνια αργότερα τη χορευτική εκδοχή του!
«Αυτό που προσπάθησα να αποτυπώσω ήταν η απλή και όμορφη στιγμή που ένας άνδρας αντιλαμβάνεται ότι είναι έτοιμος να προσφέρει κάτι συναρπαστικό», δήλωσε ο Χάουιτ, ο οποίος πήγε σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο και αναπαρέστησε τις κινήσεις του Γκέμιλ σε εκείνη τη φάση.
Ο αντίκτυπος του γκολ του Γκέμιλ έχει επισκιάσει ένα σημαντικό στατιστικό στοιχείο που σημειώθηκε στον ίδιο αγώνα. Το γκολ του Ρένσενμπρινκ στο 34′, με το οποίο οι Ολλανδοί προηγήθηκαν 1-0, ήταν το χιλιοστό στην ιστορία των τελικών φάσεων του Παγκοσμίου Κυπέλλου!
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 11 Ιουνίου
2023: Η Μάντσεστερ Σίτι νικά με 1-0 την Ίντερ στον τελικό του Champions League στην Κωνσταντινούπολη, με γκολ του Ρόδρι στο 68ο λεπτό. Γίνεται έτσι η 23η ομάδα που αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Ευρώπης και η έκτη από την Αγγλία, ενώ κάνει και το τρεμπλ, αφού είχε κατακτήσει ήδη την Premier League και το FA Cup (κάτι που είχε καταφέρει στην Αγγλία μόνο η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 1999). Ο Πεπ Γκουαρντιόλα, τέλος, κατακτά για τρίτη φορά το κορυφαίο ευρωπαϊκό τρόπαιο μετά τις δύο πρώτες με την Μπαρτσελόνα, το 2009 και το 2011.
2023: Ο Νόβακ Τζόκοβιτς επικρατεί με 3-0 σετ του Νορβηγού Κάσπερ Ρουντ, κατακτά το Ρολάν Γκαρός για τρίτη φορά στην καριέρα του και γράφει Ιστορία μια και φτάνει τους 23 τίτλους σε τουρνουά γκραν σλαμ, ξεπερνώντας τους 22 του Ράφαελ Ναδάλ.
2021: Ο Στέφανος Τσιτσιπάς νικά με 3-2 σετ (3-6, 3-6, 6-4, 6-4, 3-6) τον Αλεξάντρ Ζβέρεφ στον ημιτελικό του Ρολάν Γκαρός και γίνεται ο πρώτος Έλληνας που προκρίνεται σε τελικό τουρνουά Γκραν Σλαμ.
2019: Η εθνική ομάδα γυναικών των ΗΠΑ συντρίβει με 13-0 την Ταϊλάνδη για το Παγκόσμιο Κύπελλο, με πέντε γκολ της Άλεξ Μόργκαν. Πρόκειται για ρεκόρ ευρύτερης νίκης σε Μουντιάλ τόσο για τις γυναίκες (το παλιό ήταν το 11-0 της Γερμανίας επί της Αργεντινής το 2007) όσο και για τους άνδρες, όπου το ρεκόρ κατέχει η Ουγγαρία με το 10-1 επί του Ελ Σαλβαδόρ το 1982.
2014: Πεθαίνει ύστερα από μακρά μάχη με τον καρκίνο ο παλαίμαχος καλαθοσφαιριστής και προπονητής, Κώστας Μουρούζης, σε ηλικία 80 ετών. Είχε αρχίσει την καριέρα του από τον Τρίτωνα, ενώ αγωνίστηκε για μια τετραετία και στην ιταλική Τζίρα Μπολόνια, με την οποία αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του ιταλικού πρωταθλήματος το 1956. Ως προπονητής συνδέθηκε κυρίως με τον Παναθηναϊκό, όμως κατέκτησε τίτλους τόσο με την ΑΕΚ όσο και με τον Ολυμπιακό.
2012: Πεθαίνει σε ηλικία 60 ετών ο Κουβανός πυγμάχος, Τεόφιλο Στίβενσον, ένας από τους κορυφαίος όλων των εποχών. Είχε κατακτήσει τρία χρυσά ολυμπιακά μετάλλια στα βαρέα βάρη, το 1972 στο Μόναχο, το 1976 στο Μόντρεαλ και το 1980 στη Μόσχα, ισοφαρίζοντας το ρεκόρ του Ούγγρου Λάζλο Παπ από τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια (αργότερα το ισοφάρισε και ο επίσης Κουβανός, Φελίξ Σαβόν). Ιστορία έγραψε και με την άρνησή του να γίνει επαγγελματίας, παρά την ασφυκτική πίεση που δέχθηκε από Αμερικανούς ατζέντηδες.
2009: Ο Κριστιάνο Ρονάλντο μεταγράφεται από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στη Ρεάλ Μαδρίτης αντί του ποσού των 94 εκατoμμυρίων ευρώ. Πρόκειται για την πλέον δαπανηρή μεταγραφή ποδοσφαιριστή στην ιστορία, αφού ξεπερνά τα 76 εκατομμύρια ευρώ που είχε δώσει το 2001 η «Βασίλισσα» στη Γιουβέντους, για να αποκτήσει τον Ζινεντίν Ζιντάν. Το ρεκόρ θα καταρριφθεί τέσσερα χρόνια αργότερα και πάλι απ’ τη Ρεάλ, η οποία θα ξοδέψει το ποσό των 100 εκατομμυρίων ευρώ για τον Γκάρεθ Μπέιλ της Τότεναμ.
2006: Ο Πρέντραγκ Τζόρτζεβιτς του Ολυμπιακού κάνει ντεμπούτο στην τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αγωνιζόμενος με την εθνική ομάδα της Σερβίας/Μαυροβουνίου στην ήττα από την Ολλανδία με 1-0.
2002: Η Δανία νικά με 2-0 την παγκόσμια πρωταθλήτρια Γαλλία (22′ Ρόμενταλ, 67′ Τόμασον) και την αφήνει έξω απ’ τη νοκ άουτ φάση του Μουντιάλ της Άπω Ανατολής. Οι «Μπλε» έχουν επιστρατεύσει για την περίσταση και τον Ζινεντίν Ζιντάν, ο οποίος παίζει σε όλο το 90λεπτο ενώ είναι εμφανώς ανέτοιμος μετά από έναν τραυματισμό, αλλά αποχαιρετούν τη διοργάνωση με έναν βαθμό και χωρίς να πετύχουν ούτε ένα γκολ.
1998: Ο Ρομπέρτο Μπάτζιο ξορκίζει το «φάντασμα» του χαμένου πέναλτι στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994 κόντρα στη Βραζιλία. Ευστοχεί από την άσπρη βούλα στο 85′ του αγώνα της Ιταλίας με τη Χιλή και διαμορφώνει το τελικό 2-2 στον πρώτο αγώνα της ομάδας του στο Μουντιάλ της Γαλλίας.
1990: Η Κόστα Ρίκα νικά με 1-0 την Σκωτία στην παρθενική της εμφάνιση σε τελική φάση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Το γκολ πετυχαίνει ο Χουάν Καγιάσο στο 49ο λεπτό.
1990: Η Μόνικα Σέλες γίνεται η νεότερη νικήτρια στο απλό των γυναικών του Ρολάν Γκαρός. Η ηλικίας 16 ετών και 191 ημερών Γιουγκοσλάβα τενίστρια νικά στον τελικό τη Στέφι Γκραφ με 2-0 σετ (7-6, 6-4).
1989: Σε ηλικία 17 ετών και 109 ημερών ο Μάικλ Τσανγκ γίνεται ο νεότερος νικητής στο απλό των ανδρών του Ρολάν Γκαρός, χάρη στη νίκη του με 3-2 σετ επί του Στέφαν Έντεμπεργκ (6-1, 3-6, 4-6, 6-4, 6-2). Ο Τσανγκ γίνεται παράλληλα ο πρώτος Αμερικανός που κερδίζει το γαλλικό γκραν σλαμ μετά τον Τρόι Τάμπερτ, το 1955.
1986: Η Αγγλία συντρίβει με 3-0 την Πολωνία με χατ τρικ του Γκάρι Λίνεκερ και εξασφαλίζει την πρόκριση στη φάση των «16» του Μουντιάλ του Μεξικού. Στην κορυφή του 6ου Ομίλου, πάντως, τερματίζει το Μαρόκο το οποίο επικρατεί την ίδια ώρα με 3-1 της Πορτογαλίας, ενώ την πρόκριση παίρνει και η Πολωνία ως μία από τις τρεις καλύτερες τρίτες όλων των ομίλων.
1980: Η Εθνική Ελλάδας αγωνίζεται για πρώτη φορά στην τελική φάση μεγάλης διοργάνωσης. Για το Κύπελλο Εθνών Ευρώπης (το μετέπειτα γνωστό ως Euro) αντιμετωπίζει στο Σαν Πάολο της Νάπολι την Ολλανδία και γνωρίζει την ήττα με 1-0, εξαιτίας ενός πέναλτι στο οποίο υποπίπτει ο τερματοφύλακας, Βασίλης Κωνσταντίνου και το οποίο αξιοποιεί ο Κέις Κιστ. Η Ελλάδα έχεο δοκάρι στο 87′ σε κεφαλιά του Άνθιμου Καψή.
1958: Ο Τόζα Βεσελίνοβιτς πετυχαίνει δύο γκολ στο 61′ και το 90′ και χαρίζει στη Γιουγκοσλαβία τη νίκη με 3-2 επί της Γαλλίας, για τον 1ο γύρο του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Σουηδίας. Ο Βεσελίνοβιτς μεσουρανεί εκείνη την εποχή ως ποδοσφαιριστής με τα χρώματα της Βοϊβοντίνα και της εθνικής ομάδας, αλλά θα γίνει αργότερα γνωστός στην Ελλάδα ως προπονητής, με πρώτη ομάδα του τον Ολυμπιακό (1977-80).
1955: Ογδόντα τρεις θεατές βρίσκουν τραγικό θάνατο και άλλοι 100 τραυματίζονται κατά τη διάρκεια του γκραν πρι του Λε Μαν στην Γαλλία, όταν η Mercedes του Πιερ Λεβέ συγκρούεται με την Austin Healy του Λανς Μακλίν και πέφτει στην κερκίδα με ταχύτητα 150 μιλίων την ώρα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη τραγωδία που σημειώνεται σε αγώνα αυτοκινήτων.
1939: Η ΑΕΚ γίνεται η πρώτη ομάδα που κάνει το νταμπλ στην Ελλάδα, αφού μετά το Κύπελλο κατακτά και το πρωτάθλημα, νικώντας με 4-2 τον Ηρακλή και στον δεύτερο τελικό στη Θεσσαλονίκη (είχε επικρατήσει με 3-1 και στην Αθήνα).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Ολυμπιακός - Μπασκόνια: Το τρένο και το αγκομαχητό
- Ολυμπιακός: Το μοναδικό ερωτηματικό του Μεντιλίμπαρ για το ντέρμπι με την ΑΕΚ
- Μπακς - Μπουλς 122-106: Ξύπνησαν για τα καλά τα Ελάφια με 40άρα του Γιάννη Αντετοκούνμπο
- Ολυμπιακός ONEX-Γκίζεν 3-1: Οι απουσίες δεν τον σταματούν! - Θρυλική νίκη στο «καυτό» Ρέντη
- Μανούσος Μανουσάκης: Εφυγε από τη ζωή ο εμβληματικός σκηνοθέτης