Ροζέ Μιλά: Ανίκητος ηττημένος στο χορτάρι του «Σαν Πάολο»
Η Αγγλία προκρίθηκε στους «4» του Μουντιάλ της Ιταλίας με τη νίκη της επί του Καμερούν στην παράταση (3-2), όμως οι κάμερες κυνηγούσαν τον 38χρονο Ροζέ Μιλά, η παράσταση του οποίου είχε λάβει τέλος.
Το σφύριγμα της λήξης από τον Μεξικανό διαιτητής Εδγάρδο Κοντεσάλ τον βρίσκει κατάκοπο σωματικά και ψυχικά. Ανταλλάσσει τη φανέλα του με εκείνη του προσωπικού του φρουρού, του Ντες Γούοκερ και λίγο πριν κατευθυνθεί στα αποδυτήρια, κάνει νόημα στους συμπαίκτες του.
Πρέπει να αποχαιρετίσουν τον κόσμο. Τον κόσμο που τους είχε θαυμάσει επί τρεις εβδομάδες είτε μέσα από τις κερκίδες των ιταλικών γηπέδων είτε από την τηλεόραση. Τον κόσμο που ήθελε να τους δει να βγαίνουν νικητές κι εκείνο το βράδυ της 1ης Ιουλίου 1990 στο «Σαν Πάολο» της Νάπολι, κόντρα στην Αγγλία του Πολ Γκασκόιν και του Γκάρι Λίνεκερ, που είχε πάρει τελικά τη νίκη με 3-2 στην παράταση, ύστερα από μία συγκλονιστική μάχη.
Είναι ο 38χρονος Ροζέ Μιλά, ο ηγέτης της εθνικής ομάδας του Καμερούν που είχε μετατραπεί απ’ την πρεμιέρα κιόλας σε ατραξιόν της διοργάνωσης. Κι εκείνος ο γύρος του σταδίου ήταν το συμβολικό «ευχαριστώ» σε ένα κοινό που δεν τον γνώριζε πριν αρχίσει εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο, αλλά είχε μείνει άφωνο με το ταλέντο του που είχε οδηγήσει για πρώτη φορά μια ομάδα από την Αφρική, στα προημιτελικά της κορυφαίας διοργάνωσης.
Κανένας άλλος παίκτης δεν είχε καταφέρει έως τότε να σκοράρει σε Μουντιάλ ενώ είχε κλείσει τα 38 του χρόνια (ο Σουηδός Γκούναρ Γκρεν ήταν 37 ετών και 236 ημερών όταν πέτυχε το τελευταίο του γκολ το 1958). Το σημαντικότερο, όμως, ήταν ότι κανένας άλλος παίκτης δεν είχε καταφέρει να είναι τόσο καθοριστικός για την απόδοση της ομάδας του ερχόμενος στους αγώνες ως αλλαγή – μια και, λόγω ηλικία, δεν μπορούσε να βγάλει ολόκληρο το 90λεπτο. Το είχε αποδείξει κι εκείνο το βράδυ, παρά το γεγονός ότι το Καμερούν «λύγισε».
Το σκορ πριν την έναρξη του δευτέρου ημιχρόνου ήταν 1-0 υπέρ της Αγγλίας χάρη σε γκολ του Ντέιβιντ Πλατ από το 25′. Ο Βαλέρι Νεπομνιάστσι, ο Ρώσος προπονητής του Καμερούν που αρχικά δεν ήθελε τον Μιλά στην ομάδα (τον είχε επιβάλει με το έτσι θέλω ο πρόεδρος της χώρας, Πολ Μπίγια), αποφάσισε να τον ρίξει στη μάχη νωρίτερα απ’ ό,τι συνήθιζε. Οι συμπαίκτες του τον χρειάζονταν όχι μόνο επειδή με μία επινόησή του μπορούσε να κάνει τη διαφορά, αλλά και επειδή έχοντας τον δίπλα τους μες στο γήπεδο έπαιζαν κι οι ίδιοι καλύτερα!
Η διαφορά φάνηκε από νωρίς, αλλά χρειάστηκε ένα ξέσπασμα λίγων λεπτών για να φέρει ο 38χρονος άσος το ματς τούμπα. Στο 61′ κέρδισε πέναλτι από τον Γκασκόιν κι ο λίμπερο, Εμανουέλ Κούντε, ισοφάρισε με μία αριστοτεχνική εκτέλεση. Και στο 65′, κράτησε την μπάλα όσο χρειαζόταν στα πόδια του παρακολουθώντας παράλληλα την κίνηση του άλλου συμπαίκτη που είχε μπει ως αλλαγή, του Εζέν Εκεκέ, Όταν του την έδωσε, το τελείωμα με σκαφτό πλασέ φάνηκε απλό.
Το Καμερούν, που είχε συστηθεί στο φίλαθλο κοινό με νίκη επί της κατόχου του τίτλου Αργεντινής στον πρώτο αγώνα της διοργάνωσης, βρισκόταν μία ανάσα από τα ημιτελικά παρότι αγωνιζόταν χωρίς τέσσερα βασικά του στελέχη. Και η Αγγλία έδειχνε ανήμπορη να αντιδράσει μέχρι το 82′. Τότε που ο Μπέντζαμιν Μάσινγκ ανέτρεψε τον Λίνεκερ μες στην περιοχή.
Ο Άγγλος σέντερ φορ, ο οποίος έκανε εκείνα τα χρόνια συστηματική εξάσκηση στα πέναλτι, βρήκε τον στόχο κι έστειλε το ματς στην παράταση, όπου οι συμπαίκτες του αποδείχθηκε ότι είχαν περισσότερες δυνάμεις. Σε μια αντεπίθεση στο 104′ βρέθηκε τετ α τετ με τον τερματοφύλακα, Τόμας Ενκόνο, όμως ήταν πάλι ο Μάσινγκ (ο παίκτης που είχε αποβληθεί στην πρεμιέρα με την Αργεντινή για ένα δολοφονικό φάουλ στον Κλαούντιο Κανίγια) που τον ανέτρεψε από πίσω.
Χωρίς πολλή σκέψη, ο Λίνεκερ έστειλε την μπάλα στο κέντρο της εστίας κι έγραψε το 3-2. Τα «αδάμαστα λιοντάρια» του Καμερούν είχαν παραδώσει πια πνεύμα. Ο Μιλά δεν είχε το κουράγιο να κάνει κι άλλα θαύματα όπως εκείνα του δευτέρου ημιχρόνου, αλλά και των αγώνων κόντρα στη Ρουμανία (2-1) και την Κολομβία (2-1), όπου είχε πετύχει όλα τα γκολ της ομάδας του. Ο παραδοσιακός χορός στο σημαιάκι του κόρνερ, ύστερα από κάθε επιτυχία, έκανε ακόμα την παρουσία του να φαίνεται ακόμα πιο εξωτική στο κοινό, που τότε ουσιαστικά μάθαινε ότι υπήρχε ποδόσφαιρο και στην υποσαχάρια Αφρική.
Από χομπίστας στη Ρενιόν, πρωταγωνιστής στο Μουντιάλ
Ο Ροζέ Μιλά, ο οποίος γεννήθηκε (επισήμως) στις 20 Μαΐου 1952 στην πρωτεύουσα του Καμερούν, Γιαουντέ, δεν χρειάζεται ασφαλώς συστάσεις. Ακόμα κι όσοι δεν πρόλαβαν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990 δεν γίνεται να μη γνωρίζουν τα κατορθώματά του, ενώ σίγουρα έχουν διαβάσει ότι πρόκειται για τον μεγαλύτερο σε ηλικία σκόρερ σε τελική φάση.
Στο ματς με την Κολομβία, όπου έκανε πλάκα στον πολυδιαφημισμένο Ρενέ Ιγκίτα, ήταν 38 ετών και 34 ημερών. Βελτίωσε όμως το ρεκόρ το 1994 στις ΗΠΑ, όταν σκόραρε στο τελευταίο παιχνίδι με τη Ρωσία όντας 42 ετών και 39 ημερών. Ήταν και το μοναδικό πράγμα που απέμεινε για να καμαρώνει το Καμερούν σ’ εκείνη τη διοργάνωση, όπου αποκλείστηκε από τον πρώτο γύρο γνωρίζοντας μια ταπεινωτική ήττα με 6-1 (με πέντε γκολ του Όλεγκ Σαλένκο, ο οποίος επίσης έκανε ρεκόρ).
Ο Μιλά είχε δώσει το «παρών» και στο Μουντιάλ του 1982 στην Ισπανία, όπου το Καμερούν αποκλείστηκε στον πρώτο γύρο με τρεις ισοπαλίες, λόγω χειρότερης επίθεσης από τη μετέπειτα παγκόσμια πρωταθλήτρια Ιταλία. Λίγα πράγματα, όμως, είναι γνωστά για την καριέρα του σε συλλογικό επίπεδο, η οποία ασφαλώς δεν ήταν τόσο… φανταχτερή όσο η μουντιαλική, αλλά δεν ήταν σε καμία περίπτωση ασήμαντη.
Αγωνιζόταν στη Γαλλία από το 1977, όταν τον εντόπισε πρώτη η Βαλανσιέν και δύο χρόνια αργότερα μεταπήδησε στη Μονακό, με την οποία στέφθηκε Κυπελλούχος το 1980 (μπήκε ως αλλαγή στον τελικό με την Ορλεάν). Ωστόσο, ήταν επιρρεπής στους τραυματισμούς και αποδεσμεύθηκε, για να καταλήξει στην Μπαστιά. Στην Κορσική βρήκε την Ιθάκη του. Καθιερώθηκε ως βασικό στέλεχος της ομάδας, κέρδισε ξανά το Κύπελλο το 1981, σκοράροντας κιόλας μία φορά στον τελικό κόντρα στην πρωταθλήτρια Σεντ Ετιέν (2-1) και αγαπήθηκε από τον κόσμο της.
Οι «Στεφανουά» ήταν ο επόμενος σταθμός της καριέρας του, το 1984, όταν όμως είχαν υποβιβαστεί στη Β’ Κατηγορία λόγω οικονομικών προβλημάτων. Με 36 γκολ σε δύο σεζόν, ο έμπειρος πια Μιλά τους βοήθησε να κερδίσουν το 1986 την άνοδο, την οποία είχαν χάσει οριακά την προηγούμενη χρονιά. Δεν ακολούθησε, όμως, τη Σεντ Ετιέν στη Ligue 1. Συνέχισε την καριέρα του στη Μονπελιέ, με την οποία πανηγύρισε άλλη μία άνοδο το 1987 κι έπαιξε άλλες σεζόν στα «σαλόνια» μέχρι που κρέμασε τα παπούτσια του.
Όλα εκείνα τα χρόνια αγωνιζόταν στην Εθνική Καμερούν, με την οποία αναδείχθηκε πρωταθλητής Αφρικής το 1984 και το 1988. Το 1989, όμως, θεωρούνταν πια παλαίμαχος. Μετακόμισε στη Ρενιόν, υπερπόντια κτήση της Γαλλίας στον Ινδικό Ωκεανό και εντάχθηκε στην τοπική Σεν Πιερουάζ. Μία από τις καλύτερες ομάδες του νησιού, η οποία όμως ήταν αμιγώς ερασιτεχνική. Ο Μιλά έπαιζε ποδόσφαιρο πιο πολύ για χόμπι και δεν είχε καμία φιλοδοξία να αγωνιστεί στο Μουντιάλ του 1990, μέχρι να χτυπήσει το τηλέφωνο και να ακούσει τον πρόεδρο Μπίγια στην άλλη άκρη της γραμμής.
Περιοδεύων πρέσβης της Αφρικής
Ύστερα από όσα θαυμαστά πέτυχε το 1990 στην Ιταλία, ο Μιλά επέστρεψε για τα καλά στη δράση και πήρε μεταγραφή στην Τονέρ Γιαουντέ, έναν απ’ τους μεγαλύτερους συλλόγους του Καμερούν (όπου αγωνιζόταν και πριν φύγει για τη Γαλλία). Παρά την προχωρημένη ηλικία του, κρατήθηκε σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο για μία ακόμα τετραετία κι έτσι η επιλογή του στην 22άδα της εθνικής ομάδας για το Παγκόσμιο Κύπελλο δεν προκάλεσε τόσο μεγάλη έκπληξη.
Ο Ροζέ Μιλά με τον αντίπαλό του στο ματς της 1ης Ιουλίου 1990, Πολ Γκασκόιν, βρέθηκαν το καλοκαίρι του 2005 στην Αθήνα ως πρεσβευτές μεγάλης αθλητικής εταιρίας στο Διεθνές Τουρνουά Ποδοσφαίρου Ξένων Διπλωματών.
Αφού έπαιξε για δύο χρόνια σε ισάριθμες ομάδες του αναπτυσσόμενου τότε πρωταθλήματος της Ινδονησίας (Πελίτα Τζάγια και Πούτρα Σαμαρίντα), κρέμασε οριστικά τα παπούτσια του το 1996, σε ηλικία 44 ετών. Υπήρχαν, βέβαια, φήμες ότι ήταν ακόμα μεγαλύτερος, όπως συνέβαινε συχνά με Αφρικανούς αθλητές που είχαν γεννηθεί λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μέχρι κι ο συμπαίκτης του στην Εθνική, Φρανσουά Ομάμ Μπιγίκ, είχε δηλώσει κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ του 1994 ότι ο Μιλά ήταν στην πραγματικότητα γεννημένος το 1948. Κάτι που φυσικά δεν έχει αποδειχθεί.
Ο Μιλά ασχολήθηκε για λίγο με την προπονητική (από το 2001 έως και το 2007 ανήκε στο τεχνικό επιτελείο της Μονπελιέ, ενώ στη συνέχεια υπηρέτησε ως πρώτος προπονητής την Τονέρ) και παράλληλα αξιοποίησε τη διεθνή φήμη του κάνοντας περιοδείες με χορηγούς-εταιρίες (έχει έλθει και στην Ελλάδα με αυτήν την ιδιότητα, το 2005 και το 2010). Έως και σήμερα, είναι περιοδεύων πρέσβης για θέματα που αφορούν την Αφρική κι έχει αναλάβει κι άλλες εθελοντικές πρωτοβουλίες υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και άλλων φιλανθρωπικών σκοπών.
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο την 1η Ιουλίου
2018: Η Ρωσία προκρίνεται στους «8» του Παγκοσμίου Κυπέλλου για πρώτη φορά μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, χάρη στη νίκη της με 4-3 στα πέναλτι επί της Ισπανίας (1-1 στην κανονική διάρκεια και την παράταση). Η Ρωσία γίνεται και η πρώτη ομάδα που αξιοποιεί το δικαίωμα της τέταρτης αλλαγής (καινοτομία της FIFA ειδικά για την παράταση), με τον Γερόχιν να μπαίνει στο 97′ στη θέση του Κουζιάγεφ. Στα πέναλτι παίρνει την πρόκριση και η Κροατία επί της Δανίας, σε ένα ματς όπου το 1-1 έχει διαμορφωθεί πριν συμπληρωθεί το πρώτο πεντάλεπτο.
2016: Η Ουαλία κάνει τη μεγάλη έκπληξη στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Γαλλίας, αφού νικά με 3-1 το Βέλγιο (31′ Α. Γουίλιαμς, 55′ Ρόμπσον-Κανού, 86′ Βόουκς/13′ Ναϊνγκολάν) και προκρίνεται στα ημιτελικά.
2012: Η Ισπανία διατηρεί τα σκήπτρα της πρωταθλήτρια Ευρώπης, μια και συντρίβει με 4-0 την Ιταλία (14′ Νταβίδ Σίλβα, 41′ Ζόρντι Άλμπα, 84′ Τόρες, 88′ Μάτα) στον τελικό του Euro στο Ολυμπιακό Στάδιο του Κιέβου.
2014: Με γκολ του Άνχελ Ντι Μαρία στο 118′, η Αργεντινή λυγίζει την αντίσταση της Ελβετίας με 1-0 στην παράταση και προκρίνεται στους «8» του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας. Αντίπαλός της εκεί θα είναι το Βέλγιο, το οποίο επικρατεί επίσης στην παράταση των ΗΠΑ με 2-1 (93′ Ντε Μπρόινε, 105′ Λουκάκου/107′ Γκριν).
2006: Η Γαλλία προκρίνεται στους «4» του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Γερμανίας μια και νικά με 1-0 τη Βραζιλία, στον τελευταίο χρονικά προημιτελικό. Το γκολ του Τιερί Ανρί στο 57′, έπειτα από εξαιρετική ασίστ του (κορυφαίου του αγώνα) Ζινεντίν Ζιντάν, διατηρεί την παράδοση των νικών των «Μπλε» επί της «Σελεσάο» που είχε αρχίσει το 1986 και συνεχίστηκε στον τελικό του 1998. Aντίπαλός της στον ημιτελικό θα είναι η Πορτογαλία, η οποία είχε αποκλείσει λίγες ώρες νωρίτερα την Αγγλία με 3-1 στα πέναλτι (κανονικός αγώνας 0-0), με ήρωα τον τερματοφύλακα Ρικάρντο.
2004: Με γκολ του Τραϊανού Δέλλα στο τέλος του πρώτου ημιχρόνου της παράτασης, η Ελλάδα νικά με 1-0 την Τσεχία και προκρίνεται στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, όπου την περιμένει η γηπεδούχος Πορτογαλία.
2001: Η Κουβανή Οσλέιντις Μενέντες σημειώνει νέο παγκόσμιο ρεκόρ στον ακοντισμό με 71.54 μ. κατά τη διάρκεια του διεθνούς μίτινγκ «Βαρδινογιάννεια» στο Ρέθυμνο. Είναι η πρώτη φορά μετά την αλλαγή του κέντρου βάρους του ακοντίου, που αποφασίστηκε το 1999, που μία αθλήτρια σπάει το φράγμα των 70 μέτρων.
1982: Η Σοβιετική Ένωση νικά με 1-0 το Βέλγιο με γκολ του Χορέν Ογκανεσιάν και διατηρεί ελπίδες πρόκρισης στους «4» του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ισπανίας.
1977: Η Ανατολικογερμανίδα Μάρλις Έλτερ γίνεται η πρώτη αθλήτρια που τρέχει τα 100 μέτρα σε χρόνο μικρότερο τα 11 δευτερόλεπτων (10.88 μετρημένο με ψηφιακό χρονόμετρο), σε αγώνα που διεξάγεται στη Δρέσδη. Θα βελτιώσει το παγκόσμιο ρεκόρ έξι χρόνια αργότερα (10.81), όταν πλέον κατεβαίνει στους αγώνες ως Μάρλις Γκερ (το επώνυμο του συζύγου της).
1970: Ο Φράντισεκ Φάντρονκ αναλαμβάνει την τεχνική ηγεσία της Εθνικής Ολλανδίας. Ο τσεχοσλοβακικής καταγωγής προπονητής, γνωστός από το κατοπινό πέρασμά του από τον πάγκο της ΑΕΚ, θα οδηγήσει τους «Οράνιε» στην πρόκριση στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1974, όπου θα δώσει το «παρών» ως συνεργάτης του Ρίνους Μίχελς.
1953: Η Δόξα Δράμας εγκαινιάζει το νέο της γήπεδο με φιλικό αγώνα κόντρα στον πρωταθλητή Ελλάδας Παναθηναϊκό (2-2), στην 40ή επέτειο της απελευθέρωσης της πόλης από τους Βούλγαρους.
1920: Η Γαλλίδα Σουζάν Λανγκλέν γίνεται η πρώτη τενίστρια που κερδίζει τρεις τίτλους του Γουίμπλεντον στην ίδια διοργάνωση (στο μονό, στο διπλό γυναικών με παρτενέρ την Ελίζαμπεθ Ράιαν και στο μικτό διπλό με παρτενέρ τον Τζέραλντ Πάτερσον).
1906: Ιδρύεται η Σπόρτινγκ Λισαβώνας.
1903: Αρχίζει ο 1ος Γύρος της Γαλλίας, ο ποδηλατικός αγώνας που θα εξελιχθεί στον πιο δημοφιλή στον κόσμο. Νικητής θα αναδειχθεί στις 19 του μήνα ο Γάλλος, Μορίς Γκαρέν.
1860: Πεθαίνει ο Αμερικανός χημικός Τσαρλς Γκουντγίαρ, ο οποίος το 1839 είχε εφεύρει τη μέθοδο θείωσης των ελαστικών (βουλκανισμός).
1859: Διεξάγεται ο πρώτος κολεγιακός αγώνας μπέιζμπολ στο Πίτσφελντ της Μασαχουσέτης (Άμχερστ-Γουίλιαμς Κόλετζ 66-32).