ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ: Πως ένα ασημένιο νόμισμα έδωσε... μια χρυσή πρόκριση (vids, pics)

Με ποιο τρόπο πήρε η Σέλτικ το εισιτήριο στο δραματικό παιχνίδι με τη Μπενφίκα στη μονομαχία τους στο πλαίσιο της φάσης των «16» το 1969 και στη συνέχεια έφθασε ως τον τελικό της κορυφαίας διοργάνωσης της Ευρώπης. Τι έγινε την ίδια ημέρα στην Κωνσταντινούπολη

Η 26η Νοεμβρίου έχει κάτι το ξεχωριστό στην Ιστορία της σημαντικότερης ποδοσφαιρικής διασυλλογικής διοργάνωσης και  όταν για μόλις  2η φορά φιλοξενήθηκαν την εν λόγω ημερομηνία αρκετά παιχνίδια της τότε  συνέβησαν πράματα και θαύματα.

Στην αρχική της έκδοση , το επί σχεδόν 40 χρόνια Κύπελλο Πρωταθλητριών Ευρώπης,  τα πρώτα 14 χρόνια μόλις ένα παιχνίδι της διεξήχθει την εν λόγω ημερομηνία.

Η πρωτιά εκείνη και… μοναδικότητα ως τα τέλη της δεκαετίας του 60  έλαβε χώρα το 1958,  τρία χρόνια δηλαδή μετά την έναρξη της διοργάνωσης , με την πανίσχυρη Ρεμς να υποδέχεται στο πλαίσιο της πρώτης πράξης της φάσης των «16» την Ελσίνκι στο «Ογκίστ Ντελονέ».  Και να θριαμβεύει 4-0  χάτ-τρικ του Ζαν Βενσάν  ενώ αρκετές ημέρες μετά ολοκληρώθηκε το εύκολο πέρασμα  στα προημιτελικά με νίκη 3-0 στην φινλανδική πρωτεύουσα. Χρειάστηκε να περάσουν 11 ολόκληρα χρόνια για να γίνει ξανά 26 Νοεμβρίου παιχνίδι  του ίδιου θεσμού. Συνολικά εκείνη την ημέρα  έλαβαν χώρα τα επτά από τα οκτώ ματς της δεύτερης πράξης της ίδιας φάσης,  και  σ’ όλες,  πλην μιάς,  τις αναμετρήσεις (το νέο 3-0  αυτή τη φορά στην Ουγγαρία της Λιντς επί της Φερεντσβάρος ) η πρόκριση κρίθηκε με οριακό τρόπο. Κανένα όμως από τα παιχνίδια εκείνης της ημέρας δεν είχε την ιδιαιτερότητα και μοναδικότητα της μονομαχίας δύο πρωταθλητριών ομάδων της «Γηραιάς Ηπείρου». Των Σέλτικ και Μπενφίκα. Η πρωταθλήτρια Σκωτίας είχε το «μαξιλάρι» του υπέρ της 3-0 στο πρώτο ματς στη Γλασκώβη στις 12 του ίδιου μήνα και φάνταζε το αδιαφιλονίκητο φαβορί για το εισιτήριο για την επόμενη φάση. Χαρακτηρισμός που ενισχυόταν από το γεγονός ότι οι Πορτογάλοι είχαν υποστηρίξει ότι ο μεγάλος τους αστέρας Εουσέμπιο που είχε τραυματιστεί στο προαναφερθέν ματς θα  έμενε εκτός δια τρεις εβδομάδες.

 

Ο «μαύρος πάνθηρας» έδωσε τελικά το «παρών»  και οι «αετοί της Λισαβόνας» με την υποστήριξη της πλειοψηφίας  των 50 χιλιάδων  θεατών που βρέθηκαν στο «Ντα Λουζ» από νωρίς δοκίμασε να φθάσει στην τεράστια ανατροπή. Ήρωας των «hoops» εκείνο το βροχερό βράδυ στην πρωτεύουσα της μικρότερης σε έκταση και πληθυσμό χώρας της Ιβηρικής Χερσονήσου ήταν ο γκολκίπερ Τζον Φάλον που πραγματοποίησε ορισμένες εξαιρετικές επεμβάσεις. Ανάμεσα τους και στη ρουκέτα του Εουσέμπιο ενώ νωρίτερα είδε να ανακούφιση την μπάλα να βρίσκει στο δοκάρι του σε προσπάθεια του Ζόρζε. Όμως δεν μπόρεσε να  βρει απάντηση στην εντυπωσιακή κεφαλιά του ηγέτη των Λουζιτανών στο 35’.  Πέντε λεπτά αργότερα ήταν η σειρά του Γκράσα να δώσει προβάδισμα δύο τερμάτων στη γηπεδούχο. Ακολούθησε η ένταση στον αγωνιστικό χώρο μετά το σκληρό φάουλ στο Μπέρτι Ολντ και την κουτουλιά που έριξε ο Σίλβα στον Τζίμι Τζόνστον. Ο Ολλανδός ρέφερι της αναμέτρησης  Λόρενς Φαν Ράβενς έκρινε σκόπιμο να μην λάβει μέτρα κατόπιν αυτού αλλά επικράτησε παρόλα αυτά ψυχραιμία λίγο αργότερα. Στο β’ μέρος  με τον Εουσέμπιο να μην μπορεί να συνεχίσει και να γίνεται αλλαγή από το ξεκίνημα υπήρχε ισορροπία στο παιχνίδι με αμφότερες τις ομάδες να έχουν τις καλές τους στιγμές. Οι Σκωτσέζοι έδειχναν ότι θα έπαιρναν,  έστω και με την ψυχή στο στόμα,  την πρόκριση.

 

Το δραματικό φινάλε και ο Ολλανδός… πιονέρος ρέφερι

Όμως στις καθυστερήσεις μετά από κόρνερ των γηπεδούχων  ο Ντιαμαντίνο έστειλε την μπάλα στα δίκτυα με κεφαλιά. Αμέσως ο διαιτητής σφύριξε τη λήξη του ματς και οι φίλαθλοι στην εξέδρα ανάμεσα τους και λίγες χιλιάδες εκείνης της ομάδας της Γλασκώβης δεν γνώριζαν αν το γκολ θα μετρήσει ή όχι.

Αρκετοί από τους παίκτες της Σέλτικ πίστευαν ότι το ματς είχε τελειώσει πριν η μπάλα περάσει τη γραμμή του τέρματος τους για 3η φορά. Παρόλα αυτά μέσα σε ντελίριο οι φίλοι της Μπενφίκα εισέβαλαν εκστασιασμένοι στον αγωνιστικό χώρο. Ο διαιτητής είχε καλέσει τις αντιπάλους να αποσυρθούν μαζί του στα αποδυτήρια. Αστυνομία και στρατός χρειάστηκε να κληθούν για να απομακρυνθούν οι εισβολείς και πέντε λεπτά  μετά την επίτευξη του το γκολ ανακοινώθηκε ότι μέτρησε. Εν μέσω αντίδρασης και απογοήτευσης από πλευράς σκωτσέζικης ομάδας και εκπροσώπων του  Τύπου της χώρας της που βρέθηκαν στο γήπεδο για να καλύψουν το παιχνίδι. Εκτιμούσαν ότι ο χρόνος των τριών λεπτών που κράτησε ο διαιτητής μετά τη συμπλήρωση του 90λεπτου δεν δικαιολογείτο από όσα έγιναν  στη διάρκεια του. Οι δύο ομάδες επέστρεψαν για να αναμετρηθούν στην παράταση  αλλά καμία δεν πέτυχε το πολυπόθητο γκολ που θα την έστελνε στα προημιτελικά. Σύμφωνα μάλιστα με ορισμένα ρεπορτάζ το 30λεπτο δεν είχε καν συμπληρωθεί όταν ο διαιτητής σφύριξε το τέλος της.

 

Και έπειτα; Εκείνο τον καιρό δεν είχε προβλεφθεί η διαδικασία των πέναλτι για να κρίνει την τύχη των εισιτηρίων πρόκρισης. Η τύχη τους αποφασιζόταν στο στρίψιμο ενός κέρματος. Το προβλεπόμενο τελετουργικό της διαδικασίας όριζε  ο διαιτητής να καλεί κοντά του στη σέντρα τους δύο αρχηγούς και εκεί να αποφασιζόταν ο τελικός νικητής του ζευγαριού ώστε οι φίλαθλοι και οι δημοσιογράφοι να εντοπίσουν άμεσα ποιος ήταν από τις αντιδράσεις του τυχερότερου εκ των δύο. Όμως ο Φαν Ράβενς αποδείχθηκε… πρωτοπόρος στην όλη διαδικασία.

Κάλεσε τους Μπίλι Μακ Νιλ και Μάριο Κολούνα κάπτεν των Σέλτικ και Μπενφίκα αντίστοιχα να τον συνοδεύσουν στα αποδυτήρια. Οι τεχνικοί των δύο ομάδων Τζοκ Στιν και  Ότο Γκλόρια πήγαν μαζί τους. Οι δύο επόπτες και μια μικρή ομάδα ρεπόρτερ συνωστίστηκαν εντός του  ίδιου χώρου ενώ παράγοντες των δύο ομάδων με αγωνία περίμεναν έξω στους διαδρόμους του «Ντα Λουζ». Ο Ολλανδός ρέφερι ζήτησε πρώτα από τον Μακ Νιλ να επιλέξει. Ο μεγάλος Σκωτσέζος κεντρικός αμυντικός στην αυτοβιογραφία του που με τίτλο «Άβε Καίσαρ» πολλά χρόνια μετά αποκάλυψε ότι ένιωσε το στομάχι του να ανακατεύεται και ότι θα προτιμούσε να ήταν κάπου αλλού εκείνη τη στιγμή.  Στράφηκε στον θρυλικό τεχνικό της ομάδας του για το  τι να διαλέξει και ο Στιν  του απάντησε αποστομωτικά « είσαι μόνος σου τώρα». Ο Μακ Νιλ επέλεξε κεφάλι και κέρδισε  αλλά ο διαιτητής τον ενημέρωσε ότι αυτό ήταν μόνον για να δει ποιος από τους δύο αρχηγούς θα έχει το δικαίωμα να στρίψει το κέρμα. Έδωσε στον Σκωτσέζο ένα ασημένιο νόμισμα των δύο γκίλντερ να το πετάξει στον αέρα για να κριθεί ποιος θα ήταν ο νικητής. «Επέμεινα στο προαίσθημα μου  και είπα ξανά «κεφάλι»»  είναι η καταγεγραμμένη στην προαναφερθείσα έκδοση  μαρτυρία του κάπτεν της ομάδας των Κελτών. Το κέρμα  προσγειώθηκε στο πάτωμα, κύλησε, κτύπησε στο πόδι του διαιτητή και σταμάτησε. Καθώς όλοι έσκυψαν να δουν ο Μακ Νιλ  ύψωσε με ενθουσιασμό τις γροθιές του στον αέρα. Ήξερε πρώτος ότι το…  χέρι του ήταν εκείνο που κέρδισε την πρόκριση για την ομάδα του. «Όταν όμως έριξα στον αέρα το νόμισμα δεν μπορούσα να πιστέψω ότι θα κέρδιζα ξανά. Αλλά τα κατάφερα και ήταν η μεγαλύτερη ανακούφιση της ζωής μου» είπε αργότερα στους ρεπόρτερ το πρόσωπο της βραδιάς. Του επετράπει να κρατήσει  ως ενθύμιο το νόμισμα που την εποχή εκείνη είχε την ευτελή  αντιστοιχία των έξι σελινιών Βρετανίας. Αλλά η πραγματική του τιμή για τον ίδιο και την ομάδα του ήταν φυσικά τουλάχιστον …χρυσαφένια.

 

Η συντριπτική πλειοψηφία των  πάνω από 50 χιλιάδες θεατών περίμενε όλη αυτή την ώρα καρτερικά και εναγωνίως το αποτέλεσμα του … αγώνα στα αποδυτήρια. Όταν το μήνυμα έγινε γνωστό το σκωτσέζικο  κομμάτι τινάχθηκε από ευτυχία στα ουράνια  ενώ ουκ ολίγοι από τους φίλους της γηπεδούχου  ξέσπασαν σε κλάματα. Οι εκπρόσωποι του Τύπου της Βρετανίας δεν μπόρεσαν να τηλεφωνήσουν στην πατρίδα για να δώσουν τα ευχάριστα νέα καθώς οι τηλεφωνικές γραμμές ήταν ανοικτές στο γήπεδο μόνον επί 90 λεπτά,  υποστηρίζει ένας πιθανότατα μη ανταποκρινόμενος στην αλήθεια μύθος. Οι φίλαθλοι στο βόρειο τμήμα του μεγάλου ευρωπαϊκού νησιού χρειάστηκε να περιμένουν πολύ για να τα μάθουν.

 

Η σκωτσέζικη ανωτερότητα έπεισε την UEFA

Όπως και να έχει η περισσότερο ασφαλής  ποληροφορία αφορά το τι συνέβη στο αεροπλάνο της επιστροφής στα πάτρια εδάφη για τους με τον  αλλόκοτο αυτό τρόπο νικητές Σκωτσέζους. Ο πρόεδρος της Σέλτικ σερ Ρόμπερτ Κέλι εξέφρασε την δυσαρέσκεια του για την εξασφάλιση της πρόκρισης με αυτό τον τρόπο και ενημέρωσε ότι το κλαμπ του θα πιέσει την UEFA να θέσει νέο νόμο αναφορικά με το σύστημα πρόκρισης σε περίπτωση που τα δύο 90λεπτά και η παράταση δεν λύσουν τις διαφορές τους. «Κερδίσαμε αυτό  το στρίψιμο αλλά είναι η κατάλληλη στιγμή να αναδείξουμε το ζήτημα. Είναι ο πιο μη ικανοποιητικός τρόπος να τελειώσει ένα τόσο σημαντικό παιχνίδι σε οποιαδήποτε διοργάνωση. Σίγουρα δεν θα λέγαμε τίποτα αν χάναμε στο στρίψιμο από την Μπενφίκα. Αλλά τώρα που προκριθήκαμε , ίσως τα λόγια μας θα αποκτήσουμε κάποια βαρύτητα» είπε ο σερ Ρόμπερτ που αρκετά χρόνια νωρίτερα από τη θέση του προέδρου της Ομοσπονδίας της πατρίδας του , τότε με το απλό ονοματεπώνυμο Μπομπ Κέλι,  είχε υποβάλει διαμαρτυρία στην Ευρωπαϊκή Ποδοσφαιρική Συνομοσπονδία  για την όλη διαδικασία  υποστηρίζοντας : «Το στρίψιμο του κέρματος δεν είναι κομμάτι του παιχνιδιού. Όμως τα κόρνερ είναι. Και οι ομάδες με τα περισσότερα κερδισμένα κόρνερ στην παράταση θα πρέπει να είναι οι νικητές. Αν οι ομάδες είναι  ισόπαλες και εκεί τότε τα κόρνερ στη διάρκεια του 90λεπτου θα πρέπει να μετρούν για την ανάδειξη του νικητή» είχε πει τότε. Οι Σκωτσέζοι είχαν θεσπίσει ήδη το εν λόγω σύστημα που πρότεινε ο πρόεδρος της ομοσπονδίας τους στο τουρνουά Glasgow Charity Cup.  Τελικά η UEFA έλαβε υπόψη τις εν λόγω διαμαρτυρίες  (που φυσικά δεν ήταν οι μόνες) και δεν άργησε να καταργήσει το…  νομισματικό σύστημα αντικαθιστώντας το με την εκτέλεση πέναλτι.  Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι παρά την…ξεχωριστή εκείνη νίκη το ταξίδι στη Λισαβόνα δεν ήταν το ίδιο ευχάριστο για την Σέλτικ όπως εκείνο δύο χρόνια πριν όταν κατέκτησαν για πρώτη και μοναδική φορά στην Ιστορία το σημαντικότερο ευρωπαϊκό τρόπαιο. Επιστρέφοντας με το πούλμαν στο ξενοδοχείο, όπου είχε καταλύσει η αποστολή,  έξι ποδοσφαιριστές και ένας παράγοντας της ομάδας ανακάλυψαν ότι είχαν πέσει θύματα κλοπής από τα ρούχα τα οποία είχαν αφήσει στα αποδυτήρια στη διάρκεια του αγώνα.

Οι συνθέσεις:

Μπενφίκα: Ενρίκε, Μάλτα Ντα Σίλβα, Μεσίας, Κολούνα, Τόνι, Γκράσα, Άγουας (61’ Ντιαμαντίνο), Αρτούρ Ζόρζε, Εουσέμπιο (46΄Μαρτίνς), Σιμόες

Σέλτικ: Φάλον, Κρεγκ, Γκέμελ, Μέρντοχ, Μακ Νιλ, Μπρόγκαν , Τζόνστον Κάλαχαν (91’ Χουντ), Γουάλας, Ολντ (91’ Κόνελι), Χιούζ.

Μιά από τα ίδια και στην Πόλη

Να σημειωθεί τέλος ότι εκείνη τη βραδιά δεν ήταν μόνον στη Λισαβόνα που παίχθηκε το παιχνίδι της πρόκρισης στο… νόμισμα. Κάτι ανάλογο συνέβη μάλλον λίγες ώρες νωρίτερα και στην Κωνσταντινούπολη. Και πιο συγκεκριμένα στο γήπεδο  «Μιτχάτ Πασά» όπου η Γαλατασαράι επικράτησε 1-0 της Σπάρτακ Τρνάβα από την οποία είχε χάσει με το ίδιο σκορ στην Τσεχία  επίσης στις 12 Νοεμβρίου. Νικήτρια στη… σέντρα όμως και όχι στα αποδυτήρια σ’ εκείνη τη ρουλέτα του κέρματος ήταν τελικά  η γηπεδούχος που αποκλείστηκε στην επόμενη φάση.  Για τη Σέλτικ αντίθετα η τύχη, στην εν λόγω διαδικασία, της επέτρεψε να πάει μέχρι… τελικού τη δική της βαλίτσα. Αποκλείοντας με πιο ποδοσφαιρικά ορθόδοξο τρόπο τις Φιορεντίνα και Λιντς πριν λυγίσει στην πηγή (το «Σαν Σίρο» του Μιλάνου στις 6 Μαίου 1970) κόντρα στη Φέγενορντ (2-1 στην παράταση 1-1 η κανονική διάρκεια του ματς).

 

 

 

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News