Έρικ Μουσαμπάνι: Ο καλτ ήρωας των Ολυμπιακών Αγώνων του Σίδνεϊ
Η περίφημη ρήση του Πιερ ντε Κουμπερτέν για την αξία της συμμετοχής στους Ολυμπιακούς Αγώνες, βρήκε τον τέλειο εκφραστή της στο πρόσωπο του κολυμβητή, Έρικ Μουσαμπάνι, στις 19 Σεπτεμβρίου 2000.
Όπως συμβαίνει συνήθως με τις πρώτες σειρές των προκριματικών της κολύμβησης στους Ολυμπιακούς Αγώνες, έτσι και στις 19 Σεπτεμβρίου 2000 στο Σίδνεϊ, λίγοι είχαν πρόθεση να ασχοληθούν σοβαρά με τις αδύναμες σειρές των 100 μέτρων ελεύθερο.
Εκεί, όμως, έμελλε να γραφτεί μία από τις πιο ενδιαφέρουσες ιστορίες εκείνης της διοργάνωσης. Πρωταγωνιστής ήταν ο άσημος Έρικ Μουσαμπάνι από την Ισημερινή Γουινέα, ο οποίος ζορίστηκε αφάνταστα για να φτάσει στον τερματισμό ενώ κολυμπούσε μόνος του στην πισίνα!
Ήταν μια πρωτοφανής εικόνα, την οποία κανένας φίλαθλος δεν περίμενε ότι θα έβλεπε στο λυκαυγές του 21ου αιώνα. Ο Μουσαμπάνι είχε ξεμείνει εντελώς από δυνάμεις στα τελευταία τριάντα μέτρα της κούρσας και αδυνατούσε να κινήσει τα πόδια του, ώστε να δώσει ώθηση στο κορμί του. Έμοιαζε με άνθρωπο εγκλωβισμένο σε κινούμενη άμμο, αφού παρά την υπερπροσπάθεια παρέμενε στο ίδιο σχεδόν σημείο!
Με μεγάλη προσπάθεια και υπό τις ιαχές του κοινού, ο Μουσαμπάνι κατάφερε να φτάσει στον τερματισμό. Έμοιαζε εξαντλημένος και ανακουφισμένος συνάμα για το γεγονός ότι είχε ολοκληρώσει τον αγώνα. Το ίδιο ανακουφισμένοι ένιωσαν και οι φίλαθλοι που είχαν κατακλύσει το ολυμπιακό κολυμβητήριο του Σίδνεϊ και σίγουρα θα φοβήθηκαν ότι ο άγνωστος κολυμβητής που πρώτη φορά έβλεπαν στη ζωή τους, είχε κινδυνεύσει με πνιγμό μες στην πισίνα.
Ο χρόνος του Μουσαμπάνι ήταν 1:52.72, πάνω από δύο φορές πιο αργός από το παγκόσμιο ρεκόρ των 100 μέτρων του Πίτερ φαν ντεν Χόχενμπαντ (47.84). Επίσης, ήταν πιο αργός και από τους οκτώ αθλητές που είχαν συμμετάσχει στον τελικό των 200 μέτρων ελεύθερο, μία ημέρα νωρίτερα!
Αυτό, όμως, είχε ελάχιστη σημασία. Όταν ο Μουσαμπάνι αποφάσισε να διηγηθεί την ιστορία του στα μεγάλα διεθνή δίκτυα που τον κυνηγούσαν στο Ολυμπιακό Χωριό, τα γελάκια κόπηκαν κι έδωσαν τη θέση τους στη συμπάθεια για αυτόν τον άγνωστο αθλητή, ο οποίος είχε ενσαρκώσει τη διάσημη ρήση του Πιερ ντε Κουμπερτέν. «Σημασία έχει η συμμετοχή κι όχι η νίκη».
Δεν έλειψαν φυσικά και οι αντίθετες φωνές, που υποστήριζαν ότι ο θεσμός ευτελίζεται με συμμετοχές που δεν πληρούν ούτε τα βασικά κριτήρια.
Δεν ήξερε να κολυμπάει
Ο 22χρονος Μουσαμπάνι είχε μάθει να κολυμπάει μόλις οκτώ μήνες προτού ταξιδέψει στο Σίδνεϊ. Έκανε μόνος του προπονήσεις στην πισίνα ενός ξενοδοχείου στην πρωτεύουσα Μαλάμπο, με διαστάσεις τρεις φορές μικρότερες από τις αντίστοιχες των μεγάλων διεθνών διοργανώσεων. Στην Ισημερινή Γουινέα, άλλωστε, δεν υπήρχε τότε πισίνα 50 μέτρων.
Αν απορείτε πώς βρέθηκε ένας εντελώς ερασιτέχνης αθλητής στους Ολυμπιακούς Αγώνες εν έτει 2000, η απάντηση είναι απλή. Η ΔΟΕ χορηγούσε εκείνη την εποχή wild cards στις υποανάπτυκτες χώρες που δεν διέθεταν τις απαιτούμενες αθλητικές εγκαταστάσεις. Τούς έδινε, μάλιστα, το δικαίωμα να επιλέξουν σε ποια αθλήματα (και επιμέρους αγωνίσματα) θα έστελναν αθλητές.
Στον Μουσαμπάνι έπεσε ο κλήρος στην κολύμβηση, παρότι η πείρα του ήταν μηδαμινή. Μάλιστα, είχε ενημερωθεί λανθασμένα ότι θα διαγωνιζόταν στα 50 μέτρα ελεύθερο, γι’ αυτό όταν πληροφορήθηκε ότι θα κολυμπούσε τη διπλάσια απόσταση, έπαθε σοκ. Ανάλογη ήταν η τρομάρα του όταν αντίκρισε για πρώτη φορά πισίνα 50 μέτρων, στο ολυμπιακό προπονητήριο.
Όπως έχει παραδεχθεί σε κατοπινές συνεντεύξεις του, αγνοούσε στοιχειώδη τεχνικά χαρακτηριστικά της κολύμβησης, αφού δεν είχε ποτέ κάποιον άνθρωπο να τον καθοδηγήσει. Δεν δίστασε να ζητήσει βοήθεια από αθλητές και προπονητές άλλων χωρών, λίγοι όμως έδειξαν ενδιαφέρον να τον βοηθήσουν. Ένας από αυτούς ήταν ο προπονητής της Νοτίου Αφρικής.
Θαύματα, όμως, δεν γίνονται μέσα σε λίγες ημέρες. Ο Μουσαμπάνι δυσκολευόταν να συγχρονίσει τις ανάσες του με τις χεριές του και ήξερε ότι η πρόκληση της κούρσας των 100 μέτρων δεν θα ήταν εύκολη. Δεν αρνείται ότι φοβόταν πως η παρουσία του θα προκαλούσε γέλια στους θεατές.
Αγνοούσε ακόμα και τα βασικά των κανονισμών και μάλλον από σύμπτωση δεν βούτηξε κι αυτός στην πισίνα πριν το «λάβετε θέσεις», όπως οι δύο αντίπαλοί του στη σειρά, ο Φαρχόντ Ορίποφ απ’ το Τατζικιστάν κι ο Καρίμ Μπαρ απ’ τον Νίγηρα. Αμφότεροι ακυρώθηκαν, αφήνοντας τον Μουσαμπάνι να κολυμπήσει ξανά μόνος. Όπως στο ξενοδοχείο της πατρίδας του όπου είχε μάθει να κολυμπάει μερικούς μήνες νωρίτερα.
Ο Μουσαμπάνι δεν φανταζόταν όταν έφτασε στον τερματισμό, ότι θα έβλεπε τον εαυτό του να δίνει συνεντεύξεις στο BBC και το CNN, αλλά και ότι θα έφτανε στο σημείο να μνημονεύεται σε όλους τους Ολυμπιακούς Αγώνες που ακολούθησαν. Και ως cult φιγούρα, αλλά και ως υπόδειγμα θέλησης και αυταπάρνησης.
Πώς άλλαξε η ζωή του
Η συμμετοχή στο Σίδνεϊ άλλαξε τη ζωή του Μουσαμπάνι. Διάφορες εταιρίες συγκινήθηκαν από την ιστορία του και προσφέρθηκαν να τον βοηθήσουν οικονομικά, ώστε να βελτιώσει τις επιδόσεις του και να κυνηγήσει τη συμμετοχή στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες.
Οι θαυμαστές που απέκτησε ξαφνικά του κόλλησαν το παρατσούκλι «Έρικ το χέλι» – το οποίο ηχεί λίγο ειρωνικό σήμερα. Ο Μουσαμπάνι, όμως, θέλησε να το επιβεβαιώσει. Άρχισε να προπονείται συστηματικά, σε πισίνα ολυμπιακών διαστάσεων και με έμπειρους καθοδηγητές. Το 2001 πήρε μέρος στα 50 μέτρα ελεύθερο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της Φουκουόκα και η βελτίωσή του ήταν θεαματική. Με χρόνο 31.88, εννέα δευτερόλεπτα καλύτερο από το πενηντάρι του στο Σίδνεϊ, κατέλαβε την 88η θέση ανάμεσα σε 92 συμμετέχοντες.
Το 2004 ο Μουσαμπάνι είχε «κατεβάσει» τα ρεκόρ του σε πολύ αξιοπρεπή επίπεδα: 27.9 στα 50 ελεύθερο και 56.9 στα 100, σχεδόν ένα λεπτό πιο κάτω από την ιστορική κούρσα του Σίδνεϊ. Ωστόσο, ένα μπέρδεμα με την έκδοση της βίζας δεν του επέτρεψε να συμμετάσχει στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας.
Τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως προπονητής κολύμβησης στην πατρίδα του. Οι κόποι του δεν πήγαν χαμένοι, όπως αποδεικνύεται κι από το γεγονός ότι η Ισημερινή Γουινέα έστειλε κολυμβητή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Παρισιού: τον Χιγκίνιο Ντονγκ Ομπάμα, ο οποίος κατέλαβε την 67η θέση στα 50 μέτρα ελεύθερο.
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 19 Σεπτεμβρίου
2019: Πεθαίνει σε ηλικία 94 ετών ο Ευάγγελος Σαβράμης, υποστράτηγος ε.α. Από τους πρώτους αλεξιπτωτιστές του ελληνικού στρατού με 3.500 άλματα μέχρι τα 83 του, διατέλεσε πρόεδρος της Προοδευτικής, του ΟΑΚΑ, του ΟΠΑΠ, του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Στίβου (1982), του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου Εφήβων-Νεανίδων (1986) και του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Στίβου (1997).
2017: Πεθαίνει σε ηλικία 96 ετών ο Τζέικ Λαμότα, ο παλαίμαχος θρύλος της πυγμαχίας στη θυελλώδη ζωή του οποίου βασίστηκε η κινηματογραφική ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε, «Οργισμένο Είδωλο» (Raging Bull). Τον «οργισμένο» μποξέρ υποδύθηκε ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, ο οποίος απέσπασε το Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου. Παγκόσμιος πρωταθλητής μεσαίων βαρών το 1949, ο επονομαζόμενος «Ταύρος του Μπρόνξ» άρχισε την καριέρα του στα ρινγκ το 1941. Σταθμός στην καριέρα του υπήρξε η αντιπαλότητά του με τον Σούγκαρ Ρέι Ρόμπινσον, τον οποίο αντιμετώπισε έξι φορές, σε μία ιστορική σειρά αγώνων που κρίθηκαν στις λεπτομέρειες. Κέρδισε, ωστόσο, μόνο έναν από αυτούς και υποχρεώνοντας τον Ρόμπινσον στην πρώτη ήττα της καριέρας του.
2016: Ο Γιάννης Αντετοκούνμπο επεκτείνει τη συνεργασία του με τους Μιλγουόκι Μπακς από τους οποίους θα λάβει 100 εκατομμύρια δολάρια για την τετραετία 2017-21.
2004: Με κορυφαίο παίκτη τον Βραζιλιάνο Ριβάλντο, ο Ολυμπιακός νικά με 2-1 την Καλλιθέα στον πρώτο αγώνα πρωταθλήματος που δίνει στο νέο στάδιο «Γ. Καραϊσκάκης».
2001: Στον αγώνα Λάτσιο-Ναντ 1-3, ο Πορτογάλος αμυντικός των γηπεδούχων, Φερνάντο Κόουτο σημειώνει το δισχιλιοστό γκολ στην ιστορία του Champions League.
2000: Η Γιάννα Χατζηιωάννου κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ στην κατηγορία των 63 κιλών της άρσης βαρών σηκώνοντας 222,5 κιλά στο σύνολο.
2000: Το εκπληκτικό γκολ του Γιάννη Γκούμα (45′) με το οποίο ο Παναθηναϊκός ισοφαρίζει τη Γιουβέντους, δεν αποδεικνύεται αρκετό για να του χαρίσει ένα θετικό αποτέλεσμα στο «Ντέλε Άλπι» στην πρεμιέρα του Champions League. Η «Γηραιά Κυρία» επικρατεί 2-1, με τέρμα του Νταβίντ Τρεζεγκέ στο 83′.
1999: Η Νιουκάστλ συντρίβει με 8-0 την Σέφιλντ Γιουνάιτεντ με πέντε γκολ του Άλαν Σίρερ και ισοφαρίζει το ρεκόρ ευρύτερης νίκης στην Premier League. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη νίκη της Νιουκάστλ μετά το 13-0 επί της Νιούπορτ το 1946.
1992: Ο Σεργκέι Μπούμπκα βελτιώνει το δικό του παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ με 6.13 μ. στο Τόκιο.
1988: Ο Γκρεγκ Λουγκάνις γίνεται ο πρώτος καταδύτης που ανεβαίνει στο ψηλότερο σκαλί του βάθρου σε δύο διαδοχικές διοργανώσεις Ολυμπιακών Αγώνων, όταν κερδίζει τον τελικό των 3 μέτρων στη Σεούλ.
1984: Ο Παναθηναϊκός αποσπά 0-0 από τη Φέγενορντ στο Ρότερνταμ, στον πρώτο αγώνα για τον 1ο γύρο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.
1979: Ο Πανιώνιος συντρίβει με 4-0 τη Τβέντε στη Νέα Σμύρνη και κάνει μεγάλο βήμα για την πρόκριση στον 2ο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Σκόρερ των «κυανέρυθρων» είναι ο Θωμάς Λιόλιος (25′, 48′), ο Γιάννης Παθιακάκης (78′ πέν.) και ο Νίκος Αναστόπουλος (86′), ο οποίος είναι ο κορυφαίος παίκτης του αγώνα και αναγκάζει τους Ολλανδούς να κάνουν 40 εκατ. δρχ. για την απόκτησή του (την οποία απορρίπτει η διοίκηση του Πανιωνίου).
1965: Ο τζόκεϊ Τζον Λόγκντεν πετυχαίνει την 6.000ή του νίκη ιππεύοντας τον «Prince Scorpion» στο Exhibition Park.
1962: Ο ΠΑΟ ηττάται με 1-4 από την Πολόνια Μπίτομ στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και αποκλείεται από τη συνέχεια του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (είχε γνωρίσει την ήττα με 2-1 και στον πρώτο αγώνα).
1950: Ο Κάρλο Πεντερσόλι γίνεται ο πρώτος Ιταλός που κολυμπά τα 100 μέτρα ελεύθερο σε χρόνο κάτω του ενός λεπτού (59.5 δευτερόλεπτα). Πρόκειται για τον μετέπειτα γνωστό ηθοποιό, Μπαντ Σπένσερ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Εθνική Ελλάδας: Ο Παυλίδης έσπασε την κατάρα με τους Άγγλους!
- Εθνική Ελλάδας: Εβαλε τα κλάματα ο Μπακασέτας υψώνοντας την φανέλα του Μπάλντοκ
- Ολυμπιακός: Χαμόγελα Μεντιλίμπαρ για Γιαζίτσι, αλλά και για Λώλη, Παπακανέλλο
- Τζορτζ Μπάλντοκ: Πότε θα γίνει η κηδεία
- Μπάλντοκ: Είναι η αγάπη ένα ταξίδι, από πληγή σε πληγή