Ουμπέρτο Σελβέτι: Ο Αργεντινός θρύλος της άρσης βαρών που αγαπούσε το τάνγκο

Στις 26 Απριλίου 1992 έφυγε από τη ζωή ο Ουμπέρτο Σελβέτι, ο πρώτος Νοτιοαμερικάνος ολυμπιονίκης της άρσης βαρών. Μια larger than life προσωπικότητα, που αδικήθηκε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956 και αργότερα διέπρεψε και στον χώρο του θεάματος.
Μόνο και μόνο ο συνδυασμός των λέξεων «Αργεντινή» και «άρση βαρών» προδιαθέτει όσους δεν γνωρίζουν τον Ουμπέρτο Σελβέτι να ενδιαφερθούν για την ιστορία του.
Πρόκειται, άλλωστε, για μια larger than life προσωπικότητα, που υπερέβη τα στενά όρια του αθλήματός του. Μπορεί στην εποχή του να ήταν ένας από τους πιο δυνατούς ανθρώπους στον κόσμο, όντας ολυμπιονίκης στη «βαριά» κατηγορία της άρσης βαρών. Ήταν, όμως, κάτι πολύ περισσότερο από αθλητής, όπως απέδειξε με την κατοπινή του πορεία στον χώρο του θεάματος.
Παρά τον τεράστιο όγκο του ήταν δεινός χορευτής του τάνγκο και παράλληλα με το να σηκώνει βάρη, ασχολήθηκε με την υποκριτική και το τραγούδι, ενώ έκανε επιδείξεις ως μασίστας στην αργεντίνικη τηλεόραση.
Ο θάνατός του Σελβέτι στις 26 Απριλίου 1992 στο Μπουένος Άιρες, προκάλεσε θλίψη στην χώρα της πάμπας. Μπορεί ο Σελβέτι να μην έφτασε σε δημοφιλία τον Ντιέγκο Μαραντόνα και άλλους καταξιωμένους αθλητές της πατρίδας του, αποτέλεσε όμως μία cult φιγούρα της ηρωικής δεκαετίας του ’50. Αρκεί άλλωστε το γεγονός ότι αδικήθηκε (σύμφωνα και με ουδέτερους παρατηρητές) στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης, για να γιγαντώσει τον μύθο του.
Η μάχη με τον Πολ Άντερσον
Ο Σελβέτι ταξίδεψε το 1956 στην Αυστραλία για να συμμετάσχει για δεύτερη φορά σε Ολυμπιακούς Αγώνες. Είχε ήδη καταξιωθεί ως ένας από τους κορυφαίους αθλητές των βαρέων βαρών με το χάλκινο μετάλλιο που είχε κερδίσει το 1952 στο Ελσίνκι. Ήταν ο βασικός αντίπαλος για τους Καναδούς και τους Αμερικανούς και στα Παγκόσμια Πρωταθλήματα και τους Παναμερικανικούς Αγώνες, αλλά δεν τους είχε νικήσει ποτέ. Στόχευε να σπάσει το σερί στον αγώνα των +90 κιλών στη Μελβούρνη, όπου βασικός του αντίπαλος θα ήταν ο πρωταθλητής των ΗΠΑ, Πολ Άντερσον.
Ο γελαστός μπούλης (όπως τον είχε χαρακτηρίσει σε ένα γραπτό του στον «Φίλαθλο» ο αείμνηστος Ηλίας Μπαζίνας) είχε τη φήμη του πιο δυνατού ανθρώπου στον κόσμο. Από τις αρχές του 1955 είχε αρχίσει να καταρρίπτει το ένα πίσω από το άλλο τα παγκόσμια ρεκόρ και στις τρεις κινήσεις – τότε υπήρχε και το ντεβελοπέ, που έμοιαζε με το επολέ-ζετέ αλλά δεν περιλάμβανε εκτίναξη.
Ο Άντερσον, όμως, προσβλήθηκε από φαρυγγίτιδα με το που έφτασε στη Μελβούρνη και την ημέρα του αγώνα (26 Νοεμβρίου 1956) είχε 40 πυρετό. Δεν ανησύχησε αρχικά, όμως η εξαιρετική εμφάνιση του Σελβέτι στο ντεβελοπέ του έδωσε να καταλάβει ότι δεν θα έκανε περίπατο. Ο Αργεντινός σήκωσε 165 κιλά στην πρώτη προσπάθεια και κρατήθηκε κοντά στον Αμερικανό (167,5), ο οποίος στη συνέχεια απέτυχε δύο φορές στα 172,5 κιλά.
Ο Σελβέτι σήκωσε τα 175 κιλά στη δεύτερη προσπάθεια σημειώνοντας νέο ολυμπιακό ρεκόρ και αργότερα απέτυχε στα 180. Αυτό ίσως να ήταν και το μοιραίο του λάθος, μια και αν είχε βάλει μόνο 2,5 κιλά επιπλέον στην μπάρα, μπορεί να τα είχε σηκώσει και να είχε αυξήσει όσο χρειαζόταν το προβάδισμα για να πάρει το χρυσό μετάλλιο.
Όμως, είχε ταξιδέψει στην Αυστραλία χωρίς προπονητή, αφού η ολυμπιακή επιτροπή της πατρίδας του είχε περιορισμένες θέσεις στην αποστολή. Πολλοί προπονητές και συνοδοί, ακόμα και αθλητές, κόπηκαν για οικονομικούς και ιδεολογικούς λόγους.
Όλοι ήθελαν να πάνε σπίτια τους
Στο αρασέ οι δύο αντίπαλοι σήκωσαν το ίδιο βάρος (145 κιλά) κι έτσι στο επολέ-ζετέ ο Άντερσον έπρεπε να σηκώσει επτάμισι κιλά παραπάνω απ’ τον Σελβέτι, ώστε να ισοβαθμήσουν στα 500 κιλά στο σύνολο και να κερδίσει το χρυσό μετάλλιο λόγω χαμηλότερου σωματικού βάρους. Παρότι ο ίδιος δεν ήταν… στιλάκι και ζύγιζε 137,9 κιλά, ο Αργεντινός ήταν βαρύτερος (143,5 κ.)!
Ο Big Paul (όπως ήταν το παρατσούκλι του) ρίσκαρε και περίμενε να δει πόσα κιλά θα σήκωνε ο Σελβέτι, ο οποίος άρχισε με επιτυχημένη προσπάθεια στα 170 και κατόπιν στα 180. Ο Αμερικανός τον άφησε να κάνει και την τρίτη (αποτυχημένη) προσπάθεια στα 185 κιλά και άρχισε τον αγώνα του απ’ τα 187,5 που θα του χάριζαν το χρυσό μετάλλιο. Η μπάρα, όμως, ήταν απίστευτα βαριά. Κι ο ασθενής Άντερσον, που είχε το παγκόσμιο ρεκόρ στα 196,5 κιλά απέτυχε παταγωδώς στις δύο πρώτες προσπάθειες.
Στην τρίτη προσπάθεια που πραγματοποιήθηκε με πέντε λεπτά καθυστέρηση κι ενώ ήταν περασμένα μεσάνυχτα, ο Αμερικανός γίγαντας έβαλε όση δύναμη του είχε απομείνει. Και παρότι δεν ήταν σωστός από τεχνικής άποψης, σήκωσε την μπάρα πάνω απ’ το κεφάλι του. Τα χέρια του κι ο κορμός του έτρεμαν, όμως οι κριτές χαρακτήρισαν έγκυρη την προσπάθεια. Ο Σελβέτι είχε μείνει ξανά στη δεύτερη θέση.
Ο παλιός πρωταθλητής της Αυστραλίας, Σαμ Κόφα, ο οποίος στα 20 του χρόνια ήταν πορτιέρης στο εκθεσιακό κέντρο όπου είχε διεξαχθεί ο αγώνας, έχει δηλώσει ότι η τρίτη προσπάθεια του Άντερσον δεν θα κρινόταν έγκυρη με τα σημερινά πιο αυστηρά κριτήρια. «Έμοιαζε περισσότερο με βεβιασμένο ντεβελοπέ παρά ζετέ. Όμως κόντευε να ξημερώσει, ήταν η τελευταία προσπάθεια και όλοι, συμπεριλαμβανομένων και των κριτών, θέλαμε να πάμε σπίτια μας».
Έσπρωξε αυτοκίνητο στην ανηφόρα
Ο Ουμπέρτο Σελβέτι γεννήθηκε στις 31 Μαρτίου 1932 στην Κολόν και ήταν τεράστιος σε διαστάσεις από μικρός. Το παρατσούκλι του ήταν «El Gordo» (δηλαδή «ο χοντρός») και δεν είχε κανένα πρόβλημα με αυτό, απ’ τη στιγμή που το βάρος του δεν εμπόδιζε τις υπόλοιπες δραστηριότητές του.
Ήταν αρκετά ευκίνητος παρά τις μεγάλες του διαστάσεις, όπως επιβεβαιώνει και το γεγονός ότι ήταν εξαιρετικός χορευτής, αλλά και μπασκετμπολίστας. Η σωματική του δύναμη, όμως, ήταν τέτοια που τον έστρεψε αλλού. Λέγεται μάλιστα ότι κάποτε είχε σπρώξει στην ανηφόρα το αυτοκίνητό του που είχε πάθει μηχανική βλάβη, εντυπωσιάζοντας τους φίλους που ήταν μαζί του.
Με την άρση βαρών άρχισε να ασχολείται πιο συστηματικά το 1950 και μέσα σε μόλις δύο χρόνια έφτασε στο σημείο να κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι, πίσω από τους Αμερικανούς, Τζον Ντέιβις και Τζέιμς Μπράντφορντ. Ο Σελβέτι έγινε έτσι ο πρώτος αθλητής από τη Νότιο Αμερική, αλλά κι απ’ όλο τον ισπανόφωνο κόσμο που κέρδισε ολυμπιακό μετάλλιο στην άρση βαρών.
Η δημοφιλία του εκτοξεύθηκε στα ύψη όταν ανέβηκε στο δεύτερο σκαλί του βάθρου στη Μελβούρνη και του χάρισε ρόλους στον κινηματογράφο. Σε έναν από αυτούς, μάλιστα, υποδυόταν το πρωτοπαλίκαρο ενός «νονού» της νύχτας, που αναλάμβανε να φάει από κάθε πιάτο με φαγητό που προοριζόταν για το αφεντικό του για να διαπιστώσει αν ήταν δηλητηριασμένο. Παράλληλα άρχισε να τραγουδάει και σε νυχτερινά κλαμπ, αν και δεν διέθετε σπουδαία φωνή. Ήταν όμως τόσο δημοφιλής που οι Αργεντινοί όλων των κοινωνικών τάξεων πήγαιναν να τον δουν.
Ο προπονητής του, Αλφρέδο Πιάντα, προσπάθησε να τον τραβήξει μακριά από τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες και να τον κάνει αφοσιωμένο αθλητή, όμως δεν τα κατάφερε. Ο Σελβέτι δεν αγαπούσε την προπόνηση όσο το καλό φαγητό και τη διασκέδαση. Δεν κατάφερε να είναι έτοιμος για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 στη Ρώμη και τέσσερα χρόνια αργότερα, στο Τόκιο, δεν θύμιζε τον παλιό καλό του εαυτό και περιορίστηκε στη 17η θέση.
Συνέχισε την καριέρα του στον χώρο του θεάματος μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’70, στη συνέχεια όμως οι επιχειρηματικές του δραστηριότητες δεν στέφθηκαν με επιτυχία και αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα.
Τον Αύγουστο του 2020, ο Σελβέτι ήταν ο επικεφαλής της λίστας των είκοσι αθλητών που συμπεριλήφθηκαν στο Hall of Fame της Παναμερικανικής Συνομοσπονδίας Άρσης Βαρών. Η ομοσπονδία άρσης βαρών της Αργεντινής έχει τιμήσει τη μνήμη του δίνοντας το όνομά του στο προπονητικό κέντρο της ολυμπιακής ομάδας στο Μπουένος Άιρες.
Πηγές: Brian Oliver, «Posthumous award for tango-loving “fat one” Selvetti, South America’s first Olympic weightlifting medallist» (insidethegames.biz), Olympics.com, Olympedia, Wikipedia.
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 26 Απριλίου
2020: Πεθαίνει σε ηλικία 75 ετών ο παλαίμαχος διεθνής διαιτητής ποδοσφαίρου, Γιώργος Κουκουλάκης.
2019: Πεθαίνει σε ηλικία 54 ετών από καρκίνο στο στομάχι ο Αμερικανός αμυντικός ποδοσφαιριστής Τζίμι Μπάνκς. Μαζί με τον Ντέσμοντ Άρμστρονγκ ήταν οι μοναδικοί Αφροαμερικανοί που συμπεριλήφθηκαν στην εθνική ομάδα των ΗΠΑ που συμμετείχε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1990.
2015: Η γυναικεία ομάδα πόλο του Ολυμπιακού αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Ευρώπης, όταν νικά την ισπανική Σαμπαντέλ με 10-9 στον τελικό του Final-4 που φιλοξενείται στο Παπαστράτειο Κολυμβητήριο.
1995: Η Εθνική Ελλάδας ηττάται με 3-0 από τη Ρωσία στο Καυτανζόγλειο (37′ Νικιφόροφ, 78′ αυτ. Ζαγοράκης, 79′ Μπέστσαστνιχ), αποτέλεσμα που μειώνει δραματικά τις ελπίδες της για πρόκριση στα τελικά του Euro ’96. Το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα αγωνίζεται από το 26′ με παίκτη λιγότερο, λόγω αποβολής του Καλιτζάκη.
1993: Η Βέρντερ Βρέμης του Ότο Ρεχάγκελ συντρίβει με 4-1 την Μπάγερν Μονάχου, την πιάνει στην κορυφή της βαθμολογίας και κάνει το σημαντικότερο βήμα για την κατάκτηση της Bundesliga εκείνης της περιόδου.
1986: Ο ΟΦΗ εξασφαλίζει ευρωπαϊκό εισιτήριο για πρώτη φορά στην ιστορία του, χάρη στην ισοπαλία με 3-3 που αποσπά από τον Ολυμπιακό στο ΟΑΚΑ, με γκολ του Τάκη Περσία στο 90′.
1976: Ο ΠΑΟΚ νικά με 3-1 τον Ολυμπιακό στην Τούμπα (27′ Κερμανίδης, 36′ Σαράφης, 44′ Γκουερίνο/11′ αυτ. Αποστολίδης) και διατηρείται στην κορυφή της βαθμολογίας με δύο βαθμούς περισσότερους από την ΑΕΚ, τέσσερις αγωνιστικές πριν το τέλος του πρωταθλήματος.
1964: Οι Μπόστον Σέλτικς αναδεικνύονται πρωταθλητές του ΝΒΑ για έκτη διαδοχική χρονιά, όταν νικούν τους Σαν Φρανσίσκο Γουόριορς με 105-99 και κάνουν το 4-1 στις νίκες στους τελικούς.
1959: Ο αγώνας Κυπέλλου ΑΕΚ-Παναθηναϊκός διακόπτεται στο 53ο λεπτό από τον Γιουγκοσλάβο διαιτητή Μπάζιτς, μια και μετά την άστοχη εκτέλεση πέναλτι του Νεστορίδη (δοκάρι) ένας οπαδός ρίχνει στο γήπεδο ένα μπουκάλι. Το ματς θα επαναληφθεί στις 13 Μαΐου στο ουδέτερο «Γ. Καραϊσκάκης», όπου η Ένωση θα επικρατήσει με 1-0 και θα προκριθεί στους «8».
1953: Με κορυφαίο παίκτη τον τερματοφύλακα Στάθη Μανταλόζη, η Εθνική Ελλάδας υποχρεώνει σε «λευκή» ισοπαλία τη δεύτερη ομάδα της Ιταλίας, σε φιλικό αγώνα που διεξάγεται στο γήπεδο του Παναθηναϊκού.
1925: Ο Παναθηναϊκός δίνει τον πρώτο διεθνή αγώνα της ιστορίας του, ένα φιλικό παιχνίδι απέναντι στη γιουγκοσλαβική Βιτόρια Ζάγκρεμπ στο γήπεδό του στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας (1-1).
1902: Η Νιούτον Χιθ μετονομάζεται σε Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Βαγγέλης Μαρινάκης: «Ήθελα να δώσω ευρωπαϊκή χαρά» - Απίθανο το ντοκιμαντέρ «Ολυμπιακός, ο Θρύλος»
- Χοσέ Λουίς Μεντιλίμπαρ: «Ήταν τρελό αυτό που έγινε»
- Final Four Euroleague: Ο… λαός μίλησε!
- Καιρός: Συνέχεια με ζέστη και αφρικανική σκόνη - Πότε έρχονται βροχές και πτώση της θερμοκρασίας
- Αθλητικές μεταδόσεις: Που θα δείτε τους μεγάλους ημιτελικούς της Euroleague Φενέρμπαχτσε - Παναθηναϊκός Aktor, Ολυμπιακός - Μονακό