Πιέτρο Μενέα: Ο αστεροειδής με το πιο παράξενο παγκόσμιο ρεκόρ

Αν ο Πιέτρο Μενέα, που είχε το μακροβιότερο παγκόσμιο ρεκόρ στα 200μ., επιβίωνε του καρκίνου στο πάγκρεας, που ενδεχομένως να ήταν αποτέλεσμα και της χρήσης αυξητικής ορμόνης το 1984, στις 28 Ιουνίου 2022 θα έκλεινε τα 70.

Για αρκετούς Έλληνες εφήβους τη δεκαετία του ’90, ο Πιέτρο Μενέα ήταν κάτι σαν το τέρας του Λοχνές: ακουγόταν πολύ συχνά αλλά δεν μπορούσες να είσαι βέβαιος αν υπάρχει. Περνούσαν οι διοργανώσεις, μέχρι τα ολυμπιακά τράιαλ των Ηνωμένων Πολιτειών για την Ατλάντα, το 1996, και το ονοματεπώνυμο Πιέτρο Μενέα ακουγόταν σίγουρα πριν από κάθε τελικό, αλλά και από προκριματικούς και ημιτελικούς. Από την Πανεπιστημιάδα του 1979 στο Μεξικό, όταν έσπασε το ρεκόρ του Τόμι Σμιθ, του «μαύρου πάνθηρα» που είχε τρέξει 19.83 στο ίδιο στάδιο στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του 1968, ο Μενέα κρατούσε το ρεκόρ και απολάμβανε να βλέπει αθλητές να μην μπορούν να το σπάσουν. Όλα αυτά, μέχρι να κάνει ο Μάικλ Τζόνσον 19.66 στα ολυμπιακά τράιαλ και αργότερα, στον τελικό των Ολυμπιακών, 19.32, και να το αφήσει στο χρονοντούλαπο, μετατρέποντας το αγώνισμα σε φεστιβάλ εξωγήινων. Έπειτα ήρθε το 19.31 του Γιουσέιν Μπολτ τον Αύγουστο του 2008, στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνου, και το 19.31 ένα χρόνο αργότερα, στον τελικό του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος του Βερολίνου. Το ρεκόρ του κράτησε 16 χρόνια, 9 μήνες και 11 μέρες και είναι το μακροβιότερο στην Ιστορία των 200μ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: NBA All-Star Weekend 2022: Εκπληκτικό κάρφωμα από τον Ολυμπιονίκη του ύψους, Τζιανμάρκο Ταμπέρι!

Εκείνο το 19.72 με το οποίο έτρεξε ο Ιταλός στο Μεξικό, πάντως, στις 12 Σεπτεμβρίου του 1979, παραμένει το ρεκόρ Ευρώπης, σχεδόν 43 χρόνια μετά την επίτευξή του! Ο Μενέα είχε πάει στην Πανεπιστημιάδα «για να κάνω το παγκόσμιο ρεκόρ», όπως είπε στον τρίτο, με εφτά μέτρα απόσταση, Άινσλι Μπένετ. Ένα χρόνο αργότερα, στο Μεξικό, ο Ιταλός κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο σε μια εντυπωσιακή κούρσα. Ελλείψει Αμερικανών, στις 28 Ιουλίου 1980, ο Μενέα νίκησε τον Βρετανό Άλαν Γουέλς, αποκαλούμενο και «Τέρας» -που ανάγκασε τον Ιταλό να φροντίζει και για την ενδυνάμωσή του μέσα από τα βάρη- για δύο εκατοστά του δευτερολέπτου, 20.19 έναντι 20.21, ενώ και ο Τζαμαϊκανός Ντον Κουόρι, που τερμάτισε τρίτος, δεν ήταν πολύ μακριά, αφού έκανε 20.29. Λίγο μετά τη στροφή, ο Ιταλός βρισκόταν δύο μέτρα πίσω από τον αντίπαλό του. Ο Μενέα έγινε ο δεύτερος Ιταλός που κατέκτησε το χρυσό σε αυτό το αγώνισμα, μετά τον Λίβιο Μπερούτι ο οποίος ήταν μοδάτος, φορώντας σκούρα γυαλιά, όταν νίκησε στους Ολυμπιακούς της Ρώμης το 1960.

Ο Μενέα πήρε μέρος σε πέντε Ολυμπιακούς Αγώνες, ξεκινώντας από το Μόναχο το 1972 και σταματώντας στη Σεούλ το 1988. Στους τέσσερις πρώτους, δηλαδή και στο Μόντρεαλ το 1976 και στο Λος Άντζελες το 1984, ο Μενέα προκρίθηκε στον τελικό του αγωνίσματός του, κάτι που δεν είχε γίνει πριν από αθλητή. Στο Μόναχο, μάλιστα, ήταν τρίτος στα 200μ., ενώ στη Μόσχα κατέκτησε το χάλκινο και στα 4Χ400μ. Στη Σεούλ, ήταν ο σημαιοφόρος της Ιταλίας.  

Η «διένεξη» με τον Αλί και η αυξητική ορμόνη

Η παρουσία του Μενέα στους γρηγορότερους ανθρώπους του κόσμου σόκαρε τους Αφροαμερικανούς, ενώ είναι συγκλονιστική γενικώς. Από τους 45 σπρίντερ που έχουν τρέξει τα 200μ. σε κάτω των 20 δευτερολέπτων, μόνο τρεις είναι λευκοί, οι άλλοι δύο είναι ο Γάλλος Κριστόφ Λεμέτρ και ο Κώστας Κεντέρης, που έκανε 19.85 στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 2002, στο Μόναχο. Η επίδοση του Μενέα στον τελικό, ο οποίος είχε ένα έντιμο 10.01 στα 100μ., είχε σοκάρει άπαντες, με αποτέλεσμα ο Μοχάμεντ Αλί να τον ρωτήσει «πώς στο καλό είναι δυνατόν ο γρηγορότερος άνθρωπος στον κόσμο να είναι λευκός;» Η απάντηση του Μενέα μπορεί να μην σχετιζόταν άμεσα με την ερώτηση, αλλά ήταν αποστομωτική: «Είμαι πιο μαύρος από σένα μέσα μου».

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Μοχάμεντ Αλί: Ο πρώτος που έστειλε στο διάολο το «shut up and dribble»

Ο γεννημένος στην Μπαρλέτα της Απούλια, στις 28 Ιουνίου του 1952, Πιέτρο Μενέα είχε άρωμα Αδριατικής και το προσωνύμιό του ήταν «Το τόξο του Νότου». Η ταχύτητά του φάνηκε από πολύ νωρίς, με αποτέλεσμα στην προεφηβεία και την εφηβεία του να ανταγωνίζεται με αυτοκίνητα (!) σε αποστάσεις 50 μέτρων, προκειμένου να τρώει ή να πληρώνει εισιτήριο για να βλέπει ταινίες. Ο ίδιος είχε τρομερή εργασιακή ηθική: με τον έναν και μοναδικό προπονητή που είχε στη ζωή του, τον Κάρλο Βιτόρι, έκαναν προπονήσεις χρησιμοποιώντας όποια μέσα είχαν διαθέσιμα. Ο Μενέα έδενε ένα λάστιχο στους γλουτούς του και έσπρωχνε μέχρι να μην μπορεί άλλο. Μόνο τότε το έβγαζε και ξεκινούσε το σπριντ. Με αυτό ενεργοποιούσε τη μυϊκή μνήμη του, προκειμένου να πιάνει τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα στους κρίσιμους αγώνες. Λέγεται ότι την ίδια προετοιμασία έκανε και ο Σοβιετικός Βαλερί Μπορζόφ, που πήρε το χρυσό στα 100μ. και στα 200μ. στο Μόναχο, το 1972, όμως είναι απίθανο να μαρτυρήθηκε το μυστικό, αφού οι Σοβιετικοί δεν τα έλεγαν στους… εαυτούς τους.

Ένα ζήτημα δημιουργήθηκε μετά τους Ολυμπιακούς του 1984, όταν ο Μενέα αποκάλυψε ότι έκανε χρήση αυξητικής ορμόνης κατά τη διάρκειά τους. Οι αντιδράσεις με αυτήν τη δήλωση δεν ήταν έντονες, κυρίως διότι η ουσία δεν είχε απαγορευτεί από τη WADA, κάτι που ισχύει από το 1989. Φέρεται να ήταν ένας Αμερικανός φυσικοθεραπευτής, που του την πρότεινε για αποκατάσταση. Φαίνεται ότι συν τω χρόνω εκείνες οι δύο ενέσεις που έκανε του προκάλεσαν τύψεις συνείδησης -«όλα τα έψαχνα στη ζωή, εκτός από αυτό»- οι οποίες, πάντως, οδήγησαν στην αποχώρησή του μετά τη Σεούλ. Βεβαίως, ουδείς μπορεί να πει με σιγουριά ότι δεν ευθύνεται για τον καρκίνο στο πάγκρεας, που του στοίχισε τη ζωή. Το «τόξο του Νότου» πάλεψε με την αρρώστια του, αλλά παραδόθηκε στις 21 Μαρτίου 2013, μόλις 60 ετών. Ο Μενέα πήρε ένα ασημένιο, στα 4Χ100μ., και ένα χάλκινο, στα 200μ., στο πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, το 1983 στο Ελσίνκι, ενώ κατέκτησε τρία χρυσά, το ένα εξ αυτών στα 100μ., δύο ασημένια και ένα χάλκινο στα τέσσερα Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα που πήρε μέρος. Επιπλέον, πήρε το χρυσό στα 200μ. σε τρεις διαφορετικές Πανεπιστημιάδες, το 1973 στη Μόσχα, το 1975 στη Ρώμη -όπου νίκησε και στο κατοστάρι- και, βέβαια, το ’79 στο Μεξικό.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Σαν σήμερα: Πιέτρο Μενέα – Ο αλητάκος που νικούσε Porsche για ένα σάντουιτς και μια ταινία

Ήταν ένας άνθρωπος καλλιεργημένος. Σπούδασε Νομική, την οποία τελείωσε μετά την καριέρα του, ενώ ήταν και μάνατζερ αθλητών. Από το 1999 έως το 2004 ήταν βουλευτής στο Ευρωκοινοβούλιο. Την επομένη του θανάτου του, οι Ιταλικοί Σιδηρόδρομοι ανακοίνωσαν ότι το τρένο-εξπρές Frecciarossa ETR 1000, που θα έβγαινε στην κυκλοφορία τον επόμενο χρόνο, επρόκειτο να πάρει το όνομά του. Επίσης, από το Minor Planet Center δόθηκε το όνομά του σε έναν αστεροειδή, όπως ανακοινώθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2018, τον 73891 Pietromennea.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News