Πελέ-Ντιέγκο Μαραντόνα: Η ολέθρια σχέση και η μπάλα στον ουρανό

Βράδυ της 18ης Δεκεμβρίου, τουλάχιστον για την Ευρώπη, και από το νοσοκομείο κάποιος αναρτά τις ευχές του για την Αργεντινή. Μόλις τέσσερις μέρες πριν, ο ίδιος αναφωνεί «τι ωραίο πράγμα» όταν βλέπει τον Λιονέλ Μέσι να χορεύει με τον Γιόσκο Γκβάρντιολ πριν πασάρει στον Χούλιαν Άλβαρες για να πετύχει ένα από τα πιο εύκολα γκολ της επαγγελματικής καριέρας του.

Τώρα είναι σε καροτσάκι -για την ακρίβεια, είναι ξαπλωμένος σε κρεβάτι και περιτριγυρισμένος από ορούς, νοσοκόμους και γιατρούς. Βρίσκονται και τα παιδιά του εκεί, η κόρη του έχει πιάσει στασίδι και δεν λέει να φύγει. Αν ήταν ειλικρινής με τον εαυτό του, θα έλεγε ότι στην περίπτωση που η Κέλι δεν ήταν δίπλα του, θα είχε «χαιρετήσει» από καιρό.

Το ποδόσφαιρο σηματοδοτεί μια κάποια ανάπαυση, άλλωστε στις 29 Νοεμβρίου του 2022, που εισάγεται, δυστυχώς για τελευταία φορά, το Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ βρίσκεται ακόμη στη φάση των ομίλων και η Βραζιλία είναι ήδη μία από τις τρεις ομάδες που έχουν προκριθεί, από τη δεύτερη αγωνιστική κιόλας, στην τελική φάση.

Το νοσοκομείο λέγεται «Άλμπερτ Αϊνστάιν» και το όνομα είναι εντελώς κατάλληλο για την ποδοσφαιρική διάνοια που πριν από μισό αιώνα ήταν. Το Σάο Πάουλο δεν είναι ακριβώς το φόρτε του, αλλά έχει την κορυφαία κλινική στη χώρα. Η Αργεντινή κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο.

Και ο Πελέ λέει, «ο Ντιέγκο θα χαμογελά τώρα από εκεί ψηλά».

Ο «Ντιέγκο» είναι φυσικά ο Μαραντόνα. Όταν πέθανε, στις 25 Νοεμβρίου 2020, ο Πελέ τον είχε αποκαλέσει «ο φίλος μου». Και να προσθέσει ότι «σίγουρα κάποια μέρα θα κλωτσάμε μαζί μια μπάλα στον ουρανό».

Το τσεκούρι του πολέμου ανάμεσα στους δύο έμοιαζε να έχει ταφεί από καιρό. Η ζωή τούς έπνιξε με τα προβλήματα, ο ένας δεν κινούνταν καλά, ο άλλος παρέμενε επιρρεπής στις καταχρήσεις.

Αλλά η κόντρα τους, ειδικά μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986, στο Μεξικό, δεν επέτρεπε καν τη λέξη «φίλος». Από τις 15 Αυγούστου του 2005, όταν ο Μαραντόνα προσκάλεσε τον Πελέ στην πρώτη εκπομπή του σόου του, «Το βράδυ του 10», και έκαναν μερικές κεφαλιές, αυτή εν πολλοίς έμοιαζε να να τελειώνει.

Από το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 στη Μαδρίτη, όμως, όταν οι εφημερίδες αποκάλεσαν τον 21χρονο Αργεντινό σταρ, που μόλις είχε κάνει την ακριβότερη μεταγραφή όλων των εποχών στην Μπαρτσελόνα, «νέο Πελέ», ο ανυπέρβλητος Βραζιλιάνος μπήκε στα… αίματα.

Θα περίμενε κάποιος, από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των δύο και το γεγονός ότι ο Πελέ δεν ήταν ακριβώς ανοιχτό βιβλίο, πως ο Μαραντόνα θα ήταν εκείνος που θα ξεκινούσε έναν καβγά που θα κρατούσε 23 χρόνια. Η αλήθεια, όμως, είναι, ότι την πρώτη αιχμή στο έδαφος με τη λόγχη του έκανε ο Βραζιλιάνος.

Το μετάλλιο με την Κόσμος και η αλλαγή συμπεριφοράς

Ουδείς το γνώριζε όταν συνέβαινε, αλλά υπήρξε μια τέλεια παράδοση-παραλαβή. Ο Πελέ, προς τα 35 του το 1977, σταματούσε το ποδόσφαιρο παίζοντας με την Κόσμος της Νέας Υόρκης. Ο Μαραντόνα έκανε την πρώτη εμφάνισή του σε ανδρικό επίπεδο, διανύοντας το 17ο έτος του, με την Αρχεντίνος Τζούνιορς.

Συναντήθηκαν για πρώτη φορά δύο χρόνια μετά, για φωτογράφιση στο αργεντινό περιοδικό «Grafico». Ο «Πελούσα» προετοιμαζόταν για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νέων, στη Νέα Ζηλανδία, και ο Πελέ ήταν ένα από τα πρότυπά του. Ο Μαραντόνα ήταν εκστασιασμένος με τη γνωριμία και αφηγήθηκε πως «κάθε φορά που θα έπιανα το χέρι του, θα κρέμονταν τα σαγόνια μου. Η συνάντηση με τον Πελέ ήταν το Παγκόσμιο Κύπελλο που δεν είχα».

Ο Πελέ τον συμβούλεψε να προσέχει το κορμί του και να δουλέψει την ισορροπία του. Του έδωσε ένα ρολόι «το οποίο δεν είναι κάτι ιδιαίτερο και χαλάει στο νερό. Η Κόσμος μού το έδωσε στο αποχαιρετιστήριο παιχνίδι μου. Μπορείς να το χαρίσεις σε έναν από τους αδελφούς σου» και το μετάλλιο που πήρε για το «αντίο» του στο ποδόσφαιρο. Ο Μαραντόνα αποδέχθηκε το δώρο με δέος και του απάντησε «θα το κρατήσω για πάντα».

Όμως αυτός ο (μονομερής, ως επί το πλείστον) σεβασμός θα άλλαζε σύντομα. Όταν τα ΜΜΕ, πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982, αποκάλεσαν τον Μαραντόνα «νέο Πελέ», και οι δύο μπήκαν σε έναν κόσμο δυσθυμίας.

Ο πρώτος ήταν πολύ νέος για να σηκώσει αυτό το βάρος, ο δεύτερος είχε αποχωρήσει πολύ πρόσφατα για να επιτρέψει στον εαυτό του να σκεφτεί το ενδεχόμενο της διαδοχής του στον ποδοσφαιρικό θώκο -πολλώ δε μάλλον να ξέρει για ποιον λένε ότι είναι ο αντικαταστάτης του.

Όταν ρωτήθηκε, σχολίασε: «Υπάρχουν πάρα πολλοί εξαίρετοι μουσικοί, αλλά μόνο ένας Μπετόβεν. Πάρα πολλοί καλοί πυγμάχοι, αλλά μόνο ένας Μοχάμεντ Αλί». Στην αργεντινή εφημερίδα «Clarin», δε, έγραψε ένα κείμενο στο οποίο ανέφερε ότι «η κύρια αμφιβολία μου είναι αν θα έχει αρκετό μεγαλείο ως άνθρωπος, ώστε να δικαιολογεί το θαυμασμό από το παγκόσμιο κοινό».

Μόνο να φανταστεί μπορεί κάποιος την ανακούφιση και την ικανοποίηση του Πελέ όταν η Βραζιλία νίκησε 3-1 την Αργεντινή και την απέκλεισε στην προημιτελική φάση του τουρνουά. Όταν αναφερόταν πως ο Μαραντόνα έτρωγε ξύλο και των γονέων, ο Πελέ, τα καλάμια του οποίου οι αμυντικοί έβαζαν σημάδι κυρίως τη δεκαετία του ’60, απάντησε «να κινείσαι περισσότερο, να γλιστράς από τον αμυντικό και θα σε κλωτσάνε λιγότερο».

Ύστερα από το ματς με την Ιταλία και πριν την αναμέτρηση με τη «σελεσάο», που ο Μαραντόνα ήθελε σχεδόν νοσοκομειακή περίθαλψη από τον τρόπο που τον έπαιξε ο Ιταλός αμυντικός Κλαούντιο Τζεντίλε, απάντησε «ο Πελέ είναι τρελός».

Κι ο ίδιος, πάντως, αποδείχθηκε ότι δεν ήταν εντελώς στα καλά του, αφού αποβλήθηκε αργά στο παιχνίδι με τη Βραζιλία, κλωτσώντας τον Μπατίστα στα αχαμνά του. Ο Πελέ υπήρξε επικριτικός για την ηθική υπόσταση αυτής της κίνησης, αλλά το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον: ο Μαραντόνα πεπέπρατο να κατακτήσει τον κόσμο και ο Πελέ απλώς θα κοιτούσε.

Η πρόταση πριν το Παγκόσμιο του ’86 στο Μεξικό

Ο Πελέ έθεσε εαυτόν στη διάθεση της Βραζιλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986 ως… ποδοσφαιριστή. «Θα μπορούσα να παίξω για τουλάχιστον 45 λεπτά και να είμαι χρήσιμος για τη Βραζιλία» είχε πει, με τον Μαραντόνα να σχολιάζει: «Θα ντροπιάσει τους συμπατριώτες του Βραζιλιάνους». Ο Πελέ απάντησε: «Αυτό ήταν παιδιάστικο και εδώ δεν πρόκειται για το Παγκόσμιο Κύπελλο Νέων».

Για να κατανοήσει κάποιος πόσο ίδιες παραμένουν οι καταστάσεις, όταν ο Μαραντόνα κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο με μια «μέτρια» Αργεντινή, ο Πελέ τον κατηγόρησε με τον ίδιο τρόπο που κατηγορούσαν τον Λιονέλ Μέσι για την παρουσία του στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα: «Ο Ντιέγκο μερικές φορές εξαφανίζεται στα παιχνίδια, για μακρά διαστήματα. Περίμενε από τα πράγματα να συμβούν και όχι να τα κάνει. Οι ντρίμπλες του Μαραντόνα μπορεί να είναι καλές, μπορεί να είναι και κακές».

Η σύγκριση, ειδικά με τα ανδραγαθήματα του «Πίμπε ντ’ όρο» στη Νάπολι, καλά κρατούσε. Η «Daily Record» έγραψε ότι «ο Μαραντόνα δεν έχει την εντιμότητα του Πελέ, μέσα και έξω από το γήπεδο».

Ο Πελέ δεν ήταν, παρεμπιπτόντως, το καλύτερο παιδί του κόσμου μέσα στο γήπεδο και ήταν εξαιρετικά διπλωματικός εκτός αυτού. Όταν, όμως, ο Μαραντόνα διέδωσε ότι είχε σεξουαλική σχέση με έναν προπονητή του στην εφηβεία του, τα πράγματα ξέφυγαν. Ο Πελέ τον είχε «κράξει» και για τη χρήση ναρκωτικών, ειδικά στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994, όταν σχολίασε ότι «δεν υπάρχουν δικαιολογίες».

Οι Άγγλοι, πληγωμένοι πιθανότατα από το 1986 και την παραδοχή του Μαραντόνα ότι στον προημιτελικό έβαλε το γκολ με το χέρι επίτηδες -λες και χρειαζόταν νιονιό για να εξαχθεί τέτοιο συμπέρασμα», αβάνταραν τον Πελέ ως καλύτερο άνθρωπο.

Κατά τον Βραζιλιάνο, στις αρχές του 2000, όταν και κυκλοφόρησε η βιογραφία του, ο Μαραντόνα ήταν άρρωστος -και ήταν, αφού γυρόφερνε σε κλινικές αποτοξίνωσης και νοσοκομεία- ενώ ο τελευταίος απάντησε, στη δική του αυτοβιογραφία, που εκδόθηκε το ίδιο έτος, υπενθυμίζοντας τη συμπεριφορά του με τον Γκαρίντσα, όταν ο Πελέ «τον άφησε να πεθάνει στην ψάθα, αφού δεν τον βοήθησε».

Ο Μαραντόνα, που είχε ιδρύσει την Ένωση Ποδοσφαιριστών το 1995 για να εναντιωθεί σε κανόνες που είχε θέσει η FIFA, στηλίτευσε την απουσία του Πελέ και την αδιαφορία του για τα δικαιώματα των παικτών, ενώ έκανε ξανά λόγο για την πολύ κοντινή σχέση του με τον πρόεδρο της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας, Ζοάο Χαβελάνζε, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, πέθανε 100 χρόνων, που ο Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής είχε βοηθήσει στην προεκλογική καμπάνια του, το 1974.

Ήταν η ώρα της FIFA να τα κάνει… σαλάτα.Αποφάσισε να κάνει ένα διαγωνισμό για τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή του αιώνα, που θα ψήφιζε το κοινό. Ο Μαραντόνα συνέτριψε τον Πελέ, παίρνοντας 53,6%, με τον Βραζιλιάνο να αρκείται σε ένα 18,5%. Ο Πελέ δήλωσε ότι εκείνος ήταν ο καλύτερος, για να απαντήσει ο Αργεντινός πως έπαιζε στη Νάπολι και σε ένα πολύ πιο δύσκολο πρωτάθλημα από το βραζιλιάνικο.

Η Παγκόσμια Ομοσπονδία, που δεν χώνεψε αυτήν τη συντριπτική επικράτηση, αποφάσισε να… διαιρέσει το βραβείο: να δώσει, δηλαδή, ένα για τον «ιντερνετικό» καλύτερο παίκτη του αιώνα και ένα για τον καλύτερο παίκτη του αιώνα μέσα από ψηφοφορία που θα έκαναν τα μέλη της… FIFA. Ο Πελέ προφανώς κέρδισε και ο Μαραντόνα απείλησε ότι δεν θα πήγαινε στη δεξίωση, αφού «δεν θα μοιραστώ το βραβείο μου με κανέναν».

Ο Μαραντόνα πήγε στη Ρώμη, για το γκαλά της 11ης Δεκεμβρίου του 2000 και έφυγε πριν παρουσιαστεί το βραβείο στον Πελέ.

Πέντε χρόνια αργότερα, και μόλις λίγους μήνες μετά την κοινή παρουσία τους στο σόου, το… πανηγύρι ξανάρχισε: επ’ αφορμή του βραβείου του κορυφαίου ποδοσφαιριστή της Βραζιλίας στον Αργεντινό Κάρλος Τέβες, ο «O Rei» τόνισε πως «κέρδισε μόνο επειδή ο Ρομπίνιο παίζει στη Ρεάλ Μαδρίτης». Ο Μαραντόνα, μενεχαρμής όσο λίγοι, σχολίασε σκωπτικά ότι «πιθανώς (ο Πελέ) βρίσκεται σε εκείνες τις μέρες του μήνα».

Το πρόβλημα ήταν ότι ο «Πελούσα» έκανε πάλι καταχρήσεις. Όταν έγινε προπονητής της εθνικής Αργεντινής, ο Πελέ είπε ότι «δεν δίνει το καλό παράδειγμα στους νέους», ο Μαραντόνα σχολίασε «τι να πω για έναν άνθρωπο που έχασε την παρθενιά του από άντρα», ο Πελέ επανήλθε λέγοντας «νομίζω ότι απλώς δεν είναι καλός προπονητής» και ο Μαραντόνα απάντησε πως «ποιος νοιάζεται για το τι λέει ο Πελέ; Ανήκει σε μουσείο».

Έπρεπε να φτάσει το 2016 και να βρεθούν σε ένα φιλανθρωπικό παιχνίδι για να τα αφήσουν όλα πίσω τους. Ο Μαραντόνα ευχήθηκε καλή ανάρρωση στον Πελέ, ποστάροντας μια κοινή φωτογραφία τους από το 1979 και την πρώτη φορά που συναντήθηκαν, το 2019, όταν ο Βραζιλιάνος μπήκε στο νοσοκομείο.

Κι όταν ο Μαραντόνα πέθανε, ο Πελέ έγραψε «θα ήταν καλύτερο μέρος ο κόσμος μας αν σταματούσαμε να συγκρίνουμε και θαυμάζαμε περισσότερο».

Είναι σπαραξικάρδιο, όντως, αλλά έπρεπε να φτάσει η απώλεια για να το υπενθυμίσει. Ο άνθρωπος θα επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη, απλώς για να φτάνει η στιγμή να συνειδητοποιεί πόσο μάταια είναι.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News