Τσαρλς Στιούαρτ Ρολς: Ο πρωτοπόρος, ακόμα και στο θάνατο, ονειροπόλος Βρετανός

Ο Τσαρλς Ρολς, ένας πιονέρος της αυτοκίνησης και της αεροπορίας και το πρώτο συνθετικός της βιομηχανίας πολυτελών αυτοκινήτων Rolls-Royce, έγινε ο πρώτος Βρετανός που πέταξε πάνω από τη Μάγχη και που σκοτώθηκε, στις 12 Ιουλίου 1910, σε αεροπορικό δυστύχημα με αεροπλάνο που αγόρασε από τους αδελφούς Ράιτ.

Σε μια παιδιαστική υπόθεση εργασίας, στην οποία ο αναγνώστης πρέπει να αποδεχθεί ότι η ιστορία που μάθαινε για τον Παράδεισο και την Κόλαση ισχύει, ο Τσαρλς Στιούαρτ Ρολς κοιτάζει από τον ουρανό τους ανθρώπους να αναφέρονται σε αυτόν χωρίς να τον γνωρίζουν και το γέλιο του διαταράσσει την ησυχία. Οι λόγοι είναι δύο: ο αγοραστής της Rolls-Royce δεν ξέρει ότι η πρώτη από τις δύο λέξεις αφορούν σε εκείνον, επιπλέον η δημιουργία αυτοκινήτων, η οποία, στην τελική, ήταν καθήκον του παρτενέρ του, Χένρι Ρόις, ήταν το ήσσον από τους στόχους που πέτυχε στη βραχύβια, ακόμα και για την εποχή, ζωή του. Ο Τσαρλς Στιούαρτ Ρολς δεν ήταν μια πέτρα που κυλούσε, μία… roll(s)ing stone, αλλά ένας σύγχρονος Ίκαρος, που στόχος του ήταν να αγγίξει τον ουρανό.

Από όλους τους ανθρώπους που κάνουν υπερβάσεις, οι ασπρόμαυρες εικόνες εκείνων με τα φτερά, αν και θεωρητικά ανοίκειες, αγγίζουν πιο πολύ το θυμικό. Οι αδελφοί Ράιτ είναι εκείνοι που μνημονεύονται περισσότερο για τέτοιες περιστάσεις, αυτοί που έχουν απαθανατιστεί και οι προσπάθειές τους να πετάξουν έχουν καταγραφεί. Ο Ρολς, που στα 26 του, την άνοιξη του 1904, στο Royal Automobile Club, μία από εκείνες τις ιδιωτικές λέσχες που με… φανταστική ακρίβεια ο Ιούλιος Βερν περιέγραψε στο «Γύρο του κόσμου σε 80 μέρες», «γνωρίστηκε» με τον Χένρι Ρόις, ο οποίος ήταν 14 χρόνια μεγαλύτερος από αυτόν, ήταν ήδη πολύ επιτυχημένος.

Από το Μπέρκλεϊ, όπου γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου του 1877, στο κολέγιο του Ίτον, από πολύ μικρή ηλικία, ενδεχομένως το λυκαυγές της εφηβείας του, έδειξε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για τις μηχανές και ήταν τέτοια η τριβή του, που του έβγαλαν το παρατσούκλι «ο βρόμικος Ρολς». Έπειτα από μια κομβική χρονιά σε ένα σχολείο προετοιμασίας στο Κέιμπριτζ, μπόρεσε και κέρδισε την είσοδό του στο κολέγιο του Τρίνιτι, που βρίσκεται στην περιοχή. Ο Ρολς ήταν φανατικός: στο Κέιμπριτζ σπούδασε μηχανολογία και εφαρμοσμένες επιστήμες και ο κόσμος του αυτοκινήτου τον ενδιέφερε άμεσα. Ήταν τέτοια η επιθυμία του, που το 1896 επέστρεψε στο Κέιμπριτζ με ένα Peugeot Phaeton, το πρώτο αμάξι που καταγράφηκε στην περιοχή και ένα από τα τρία στην Ουαλία. Επέστρεψε, επίσης, έχοντας στις αποσκευές του μια πιστοποίηση από τη Λέσχη Αυτοκινήτων Γαλλίας, στην οποία έγινε μέλος.

Στο Μόνμαουθ, από το οποίο ήταν η καταγωγή του, έφτασε με το αυτοκίνητο, σε μια στιγμή που λογίζεται ως ιστορική για την περιοχή. Άλλωστε, αγαπούσαν τους Ρόλς: ο βαρόνος Λιάνγκατοκ, κατά κόσμον Τζον Άλαν Ρολς, προερχόταν από οικογένεια που είχε το μόνο βικτοριανό κάστρο στην περιοχή. Αργότερα, το ένα από τα δύο αδέλφια του Τσαρλς, ο Τζον ΜακΛίν (από το πατρώνυμο της μητέρας του, Τζορτζιάνα Μάρσια) Ρολς, θα εκλεγόταν δήμαρχος στην περιοχή.

Ό,τι σχετιζόταν με αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες, τον αφορούσε: ενσωματώθηκε στην Αυτοκινούμενη Ομοσπονδία Κίνησης και διαμαρτυρήθηκε για τις απαγορεύσεις που επέβαλε στις μοτοσικλέτες η Βουλή των Λόρδων μέσω των Locomotive Act, μίας σειράς από νόμους που αφορούσαν στα αυτοκινούμενα οχήματα. Όταν έγινε, το 1897, η Λέσχη Αυτοκινούμενων της Μεγάλης Βρετανίας, ήταν ιδρυτικό μέλος.

Με τα λεφτά του… μπαμπά

Ο Τσαρλς Ρόλς υπήρξε εφευρετικός και δραστήριος: ήταν δεινός ποδηλάτης, με νίκες σε αγώνες τέτοιου βεληνεκούς, που έγινε αρχηγός της Λέσχης Ποδηλατών του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Η μεγάλη αγάπη του, βεβαίως, ήταν οι μηχανές, τουλάχιστον πριν έρθει ο 20ός αιώνας και η σαγήνη του αέρα τον γοητεύσει ανεπιστρεπτί και τον πάρει μαζί του για πάντα. Το ατμόπλοιο «Santa Maria», στο οποίο εργάστηκε ως μηχανικός, ήταν ενδιάμεσος σταθμός. Δεν ήταν αυτό που ήθελε να κάνει, τουλάχιστον όχι ακριβώς. Είχε ταλέντο στις πωλήσεις και τις μηχανικές δημιουργίες. Για το δυναμικό Ρολς, το να φτιάχνει τη μηχανή ενός ατμόπλοιου ήταν όσο βαρετό να εμφανιζόταν κάθε μέρα σε δημόσια υπηρεσία.

Η ιδέα να φτιάξει εταιρεία δεν έγκειτο σε ένα φαντασιακό πλαίσιο. Το επιπλέον κεφάλαιο που χρειάστηκε για να ανοίξει επισήμως, τον Ιανουάριο του 1903, τη C.S. Rolls & Co., δηλαδή 6.600 λίρες, επενδύθηκαν από τον πατέρα του. Ο Τσαρλς Ρολς μπήκε στη δράση: πουλούσε οχήματα Peugeot και Minerva, αλλά δεν ήταν παρά η συνάντηση με τον Ρόις, στο ξενοδοχείο «Μίντλαντ» στο Μάντσεστερ που θα τον έκανε να ξεχωρίσει.

Ο διευθυντής της εταιρείας του, Χένρι Έντμουντς, του έδειξε ένα από τα δύο αυτοκίνητα, τα πρώτα στη Βρετανία, που έφτιαξε ο Ρόις, ο οποίος ήδη από το 1884 ήταν ιδιοκτήτης της F. H. Royce and Company (Royce Ltd από το 1899), με κεφάλαιο… 70 λιρών, και ο Ρολς, άκρως εντυπωσιασμένος, εκδήλωσε την επιθυμία να τον συναντήσει. Στις 4 Μαΐου του 1904 οι δύο άντρες συναντήθηκαν και παρ’ ότι ο επιχειρηματίας δεν ήταν φαν των δύο κυλίνδρων, το Royce 10 τον εξέπληξε ευχάριστα, στο σημείο που συμφώνησε με το μηχανικό να πάρει όλα τα αυτοκίνητα που μπορούσε να φτιάξει, είτε ήταν εξακύλινδρα είτε τετρακύλινδρα είτε δικύλινδρα. Η πρώτη Rolls-Royce ήταν γεγονός στο Σαλόνι Αυτοκινήτου στο Παρίσι, μια πόλη με την οποία ο Ρολς είχε καρμική σχέση, τον Δεκέμβριο του 1904. Η hp10 ήταν το πρώτο μοντέλο της σύμπραξης των δύο διανοούμενων της αυτοκίνησης, αλλά όχι και το πιο γνωστό. Αυτό θα ερχόταν το 1906, με το Silver Phantom, που ο Ρολς θεωρούσε αριστούργημα, σε τέτοιο βαθμό που το ενδιαφέρον του για τα οχήματα… δρόμου ατόνησε. Μπορεί να είχε δημιουργηθεί η Rolls-Royce Limited, που αγόρασε την εταιρεία του, και να υπήρχε και τρίτος παρτενέρ, ο Κλοντ Τζόνσον, ενώ εκείνος έγινε διευθυντής στο τεχνικό μάνατζμεντ, αλλά το πάθος του είχε μεταφερθεί στον αέρα. Το 1909 ήταν ήδη… παρελθόν, αν και είχε τον τίτλο του… μη εκτελεστικού διευθυντή.

Ραντεβού στον αέρα

Ουσιαστικά, το ενδιαφέρον του για την αεροναυτική υπήρχε από το 1903. Με έναν από τους 170 τέτοιους «προγόνους» των αερόστατων, που έφτιαξε, πήρε το μετάλλιο Γκόρντον Μπένετ για την πιο μακρά πτήση. Τα αεροπλάνα, όμως, έγιναν η ευχή και η κατάρα του. Ο Γουίλμπουρ Ράιτ ήταν ο οδηγός του δίπλανου με το οποίο ο Ρολς, στις 8 Οκτωβρίου του 1908, στο Καμπ ντ’ Οβούρ του Λε Μαν, πήρε το βάπτισμα του… αέρος. Τέσσερα λεπτά και 20 δευτερόλεπτα κράτησε αυτό το μαγικό ταξίδι και το ποτάμι, που ούτως ή άλλως δεν γυρίζει πίσω, κυλούσε από μια άλλη οπτική γωνία: ο Τσαρλς Ρολς το κοίταζε από πάνω προς τα κάτω.

Αγόρασε ένα από τα έξι αεροπορικά οχήματα των αδελφών Ράιτ, που έφτιαξαν οι αδελφοί Σορτ. Ήδη είχε «πιπιλίσει» το μυαλό του Ρόις για να φτιάξουν μαζί μια αεροπορική μηχανή. Αυτό δεν συνέβη. Ο Ρολς δεν μπορούσε να σταματήσει να πετάει. Μάλιστα, ένας αστικός μύθος αναφέρει ότι σε μια πτήση του είχε παρέα δύο… γουρουνίτσες. Έγινε ο δεύτερος Βρετανός που μπήκε ποτέ σε αεροπλάνο -αν και είναι ανακριβής η πληροφορία ότι ο Λόρδος Μπράμπαζον από την Τάρα μπήκε πριν από αυτόν- αλλά ο πρώτος που πέρασε το Κανάλι της Μάγχης και επέστρεψε στην αφετηρία του. Αυτό συνέβη στις 2 Ιουνίου του 1910, τρεις μήνες αφού πήρε την άδειά του για να πετάει, όταν έμεινε στον αέρα για 95 λεπτά. Ήταν η ευτυχέστερη στιγμή στη ζωή του και μία από τις τελευταίες. Για αυτήν υπάρχουν δύο αγάλματα, ένα στο Μόνμαουθ, που κοιτάζει το δίπλανο που αγόρασε από τους Ράιτ, και ένα στο Ντόβερ, φτιαγμένο από τη Βρετανίδα γλύπτη Κάθλιν Σκοτ.

Στις 12 Ιουλίου του 1910, ενώ βρισκόταν πάνω από το Σάουθμπορν του Μπόρνμουθ, έσπασε η ουρά του αεροπλάνο του. Το μακάβριο ρεκόρ ήταν πραγματικότητα: ο πρώτος Βρετανός που σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα ήταν γεγονός. Μεταφέρθηκε στο Μόνμαουθ, ένα κορμί περιτριγυρισμένο από δεκάδες περίλυπους θαυμαστές, και θάφτηκε στον οικογενειακό τάφο των Λιάνγκατοκ.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News