ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ: Ρόχας και Γουόρχολμ έδιωξαν τις αράχνες από το μπαούλο των παγκόσμιων ρεκόρ

Ό,τι κι αν έχει γίνει στο Ολυμπιακό Στάδιο του Τόκιο ως τώρα, το βράδυ της Κυριακής, 1 Αυγούστου (μεσημέρι για την Ελλάδα) θα έχει περάσει στις μνήμες ως μία από τις σπουδαιότερες στιγμές του στίβου, στην ιστορία του.

Τα εχέγγυα για να παραλληλιστεί με οτιδήποτε άλλο υπάρχουν -και μάλιστα είναι ανάγλυφα. Ήταν, άλλωστε, η νύχτα που το επέτρεπε. Η «μπλε κορδέλα», ο τελικός των 100μ., δεν είχε τη λάμψη των διοργανώσεων του Πεκίνου, του Λονδίνου και του Ρίο, αφού, άλλωστε, έλειπε ο Τζαμαϊκανός Γιουσέιν Μπολτ, ο, δεν χρειάζεται περισσότερα, μακράν κορυφαίος σπρίντερ όλων των εποχών. Συν τοις άλλοις, ο τελικός των Γυναικών, 24 ώρες πριν, έμοιαζε ακόμα και προλεκτικά πολύ σπουδαιότερος. Η προσπάθεια της Σέλι-Αν Φρέιζερ για το χρυσό μετάλλιο, η Ελέιν Τόμπσον, που πήγαινε στη διοργάνωση με τη σιγουριά ότι μπορούσε να κάνει τη ζημιά, έκαναν το αγώνισμα ξεχωριστό.

Αλλά τι στο καλό; Πρόκειται για τον τελικό των 100μ. Για την ατμόσφαιρα με την οποία «χτίζεται» το αγώνισμα. Για τον τελικό που πια δεν λογίζεται πιθανό να τρέξει ο νικητής την απόσταση σε πάνω από 10 δευτερόλεπτα.

Παρ’ όλα αυτά, μέχρι να ξεκινήσει ο Λαμόντ-Μαρσέλ Τζέικομπς, συγκάτοικοι ήταν όλοι στην τρέλα μέσα στο Ολυμπιακό Στάδιο.

Μια απίθανη Βενεζουελάνα

Η προειδοποίηση και το γλυκόπικρο της προσμονής

Καταρχάς, έγινε ο κορυφαίος τελικός ποτέ στο ύψος Ανδρών. Οι άλτες είχαν… παρανοήσει, περνώντας τον πήχη ο ένας μετά τον άλλον. Η κορυφώση ήταν μία στιγμή που αποκάλυψε ένα… γύψο, εκείνον που φορούσε ο Τζιανμάρκο Ταμπέρι στο πόδι του μετά το Diamond League του Μονακό το 2016, και ένα κοινό χρυσό μετάλλιο, δηλαδή εκείνου και του Μουτάζ Μπαρσίμ από το Κατάρ. Ο Ταμπέρι έπαθε συναισθηματικό παραλήρημα και μόνο κατά την ανάκρουση του εθνικού ύμνου της Ιταλίας, που διαδέχθηκε εκείνον του Κατάρ, έμοιαζε να έχει συνέλθει, όχι πως, τουλάχιστον λόγω ιδιοσυγκρασίας και κλίσης, ήταν όντως ήσυχος.

Το παγκόσμιο ρεκόρ, όμως, είχε ήδη γίνει. Η Γιουλιμάρ Ρόχας από τη Βενεζουέλα, τη χώρα που έχει προσπαθήσει να κάνει -και εν πολλοίς τα έχει καταφέρει, παρά τη σημαντική προ διετίας κρίση και τον αμερικανικό δάκτυλο, κατ’ εντολή του Ντόναλντ Τραμπ- απόρθητο φρούριο ο θρυλικός Πρόεδρός της, Ούγκο Τσάβες, έγραψε τη δική της ιστορία. Στον αγώνα του τριπλούν Γυναικών, η ερώτηση για το ποια θα κατακτούσε το χρυσό μετάλλιο είχε απαντηθεί από το πρώτο άλμα. Η Ρόχας πήρε φόρα και έκανε 15,41μ. Ήταν, ήδη, ολυμπιακό ρεκόρ. Τα 15,39μ., που είχε πηδήξει η τρομερή Φρανσουά Μπανγκό στο Πεκίνο, το 2008, ήταν ήδη παρελθόν.

Αυτό που δεν μπορούσε παρά να σκεφτεί ένας ρέκτης του στίβου εκείνη τη στιγμή, όμως, ήταν ότι το παγκόσμιο ρεκόρ της Ινέσα Κράβετς, το 1995, θα παρέμενε αλώβητο. Υπήρχε κάτι γλυκόπικρο στην προσμονή, μια εστίαση σε ένα μέλλον που θα άφηνε τον αγώνα της Ρόχας μισοτελειωμένο.

Η χρονιά του τριπλούν

Όταν η Κράβετς έκανε παρέα στον Τζόναθαν Έντουαρντς

Ήταν το Παγκόσμιο του Γκέτεμποργκ, το 1995, στο οποίο επετεύχθη το παγκόσμιο ρεκόρ στο τριπλούν Γυναικών. Αυτό κρύφτηκε, πίσω από το εξωφρενικό μισάωρο του Τζόναθαν Έντουαρντς στο αντίστοιχο αγώνισμα των Ανδρών. Ο Βρετανός έκανε 18,16μ. και 18,29μ. και πέτυχε ισάριθμα παγκόσμια ρεκόρ. Η επίδοσή του συμπληρώνει 26 χρόνια στις 7 Αυγούστου, αλλά ας μη θεωρεί κάποιος ότι δεν έχει απειληθεί: στο Παγκόσμιο του 2015, στο Πεκίνο, ο Κρίστιαν Τέιλορ έκανε 18,21μ. και πέρασε… ξυστά, έμεναν 8 εκατοστά. Αυτό το άλμα δημιούργησε το δεδικασμένο στην προσπάθεια της Ρόχας. Η απόσταση που την χώριζε από την επίδοση της Ουκρανής ήταν σχεδόν η ίδια.

Ο Έντουαρντς είχε γίνει ο πρώτος άνθρωπος που πήδηξε πάνω από τα 18μ. στο τριπλούν. Τότε που το έκανε, έσπασε το ρεκόρ του Γουίλι Μπανκς από την Ιντιανάπολις, το 1985, τα 17,97μ., που είχαν συμπληρώσει δεκαετία. Αυτήν τη στιγμή, ο Βρετανός έχει την πρώτη και την τρίτη καλύτερη επίδοση όλων των εποχών, αλλά υπάρχουν άλλοι έξι αθλητές που η βουτιά που έχουν κάνει έχει καταλήξει πάνω από τα 18μ.

Στην περίπτωση της Κράβετς, κατέστρεψε το αγώνισμα σχεδόν όπως ο Έντουαρντς, μόνο που το παγκόσμιο ρεκόρ στο τριπλούν Γυναικών άλλαζε κάτοχο με μεγαλύτερη συχνότητα. Από τις 25 Αυγούστου του 1995 και μέχρι να προσγειωθεί στο… βάθος του ορίζοντα η Ουκρανή, το ρεκόρ είχε αλλάξει τέσσερις φορές κάτοχο. Η Χουιρόνγκ Λι είχε κάνει 14,54, η ίδια η Κράβετς, το 1991 στη Μόσχα, 14,95μ., η Γιολάντα Τσεν, επίσης στη Μόσχα, 14,97, στις 18 Ιουνίου 1993, μέχρι τη σωτήρια 21η Αυγούστου του ίδιου έτους και το Παγκόσμιο της Στουτγάρδης, που η Άννα Μπιριουκοβα έγινε η πρώτη γυναίκα που πέρασε τα 15μ., με το άλμα της στα 15,09μ. Σε σύγκριση με την απόσταση που χώριζε τον Έντουαρντς από τον προηγούμενο, η Κράβετς φάνηκε ότι έφτασε σε απάτητο τόπο.

Ένα τέλειο άλμα

Η σπάνια περίπτωση δικαίωσης της αναμονής

Όχι, όμως, πως το άλμα της Κράβετς δεν κινδύνεψε ανά καιρούς. Κάποιος μπορεί να θυμάται τον εκπληκτικό αγώνα το 2004 στην Αθήνα, όταν η Πηγή Δεβετζή έκανε 15,32μ. στον προκριματικό και 15,25μ. στον τελικό, για να ηττηθεί, τελικά, από την Ετονέ, που έκανε δύο άλματα στα 15,30μ. Παρ’ όλα αυτά, κρατούσε. Τα 26 χρόνια είναι πάνω από ένα τέταρτο του αιώνα. Πάντως, αυτή η επίδοση δεν είναι καν το παλιότερο παγκόσμιο ρεκόρ. Στις Γυναίκες, ειδικά, πολλές κορυφαίες επιδόσεις σε αγωνίσματα έχουν πάνω από 30 χρόνια ζωής: η παλιότερη είναι το 1.53.28 που έκανε το 1983 η Τσεχοσλοβάκα Γιαρμίλα Κρατοτσβίλοβα. Στα 100μ. και τα 200μ., το 10.49 και το 21.34 που έκανε η Φλόρενς Γκρίφιθ Τζόινερ σε Ιντιανάπολις και Σεούλ αντιστοίχως στοιχειώνουν τις σύγχρονες σπρίντερ. Στα 400μ., το 47.60 της Μαρίτα Κοχ από τον Οκτώβριο του 1995 στην Καμπέρα παραμένει ακατάρριπτο.

Ούτως ειπείν, της Κράβετς έμοιαζε… χθεσινό. Η Ρόχας είχε άλλο ένα άλμα στα 15,25μ., στην τρίτη προσπάθειά της. Όσον αφορά στη νίκη, ο τελικός έμοιαζε με τυπική διαδικασία. Η Πορτογαλή Πατρίσια Μαμόνα έκανε 15,01μ. στο τέταρτο άλμα της, η Ισπανίδα Άνα Πελετέιρο «έκλεψε», με 14,87μ. (αμφότερες οι επιδόσεις εθνικά ρεκόρ), το χάλκινο από τη Τζαμαϊκανή Σαμ Ρίκετς, των 14,84μ.

Απέμενε ένα άλμα. Η Ρόχας, που μετά το ασημένιο της στους Ολυμπιακούς του Ρίο κυριάρχησε στο αγώνισμα, έχοντας δύο χρυσά μετάλλια σε ισάριθμα παγκόσμια πρωταθλήματα, στο Λονδίνο το 2017 και την Ντόχα το 2019, πήρε φόρα και παρακάλεσε για υποστήριξη όλων των ανθρώπων που βρίσκονταν στο στάδιο. Οι φωτογράφοι πίεσαν τα κουμπιά των μηχανών τους.

Και…

Οι ελάχιστες πιθανότητες

Ένας αντάξιος επίλογος

Πόσες πιθανότητες όντως υπάρχουν για να γίνει κάτι τέτοιο στο στίβο; Πόσες φορές δεν έχουμε δει έναν αθλητή να παίρνει φόρα για να σπάσει το παγκόσμιο ρεκόρ και να μην τα καταφέρνει στην τελευταία προσπάθεια; Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει εκείνο το μακρόσυρτο «ωωωω», πριν το παρατεταμένο χειροκρότημα;

Υπάρχουν, βεβαίως, περιπτώσεις που έχει γίνει το αντίθετο. Εκείνα τα 4,91μ. που έκανε η Ισινμπάιεβα στην Αθήνα, το 2004, παραδείγματος χάρη. Αλλά η «τσαρίνα» ήταν ήδη η κατόχος του παγκόσμιου ρεκόρ. Εδώ, η Ρόχας πήγε να αφήσει το δαχτυλικό αποτύπωμά της ως νεοεισακτέα στη Χρυσή Βίβλο του στίβου.

Τα 15,67μ. είναι μια τρομακτική επίδοση. Κοντύτερα στα 16μ. παρά στα 15μ., ύστερα από 26 χρόνια έδειξαν τη νέα στόχευση για τις καταπληκτικές άλτριες του μέλλοντος. Μπορεί να φανταστεί, κάποιος, πόσος καιρός έχει περάσει, αρκεί να συγκρίνει με το μήκος Ανδρών: Όταν ο Μάικ Πάουελ έσπασε το ρεκόρ του Μπομπ Μπίμον στο μήκος, στις 31 Αυγούστου του 1991 στο Τόκιο, τα 8,91μ. που είχε κάνει ο Αμερικανός στο Μεξικό, το 1998, είχαν κάνει ήδη τα 23α γενέθλιά τους. Τώρα, στα τέλη Αυγούστου τα 8,95μ. του λαθρεπιβάτη πειρατή στο πλοίο του Καρλ Λιούις συμπληρώνουν 30 χρόνια!

Και η ίδια η Ρόχας, με κόουτς τον Ιβάν Πεδρόσο, που προπονεί επίσης τους δύο Κουβανούς στους οποίους έδειξε την πλάτη του ο Μίλτος Τεντόγλου, θα φύγει από το Τόκιο πιθανότατα ως εκείνη που έχει σπάσει το παλιότερο παγκόσμιο ρεκόρ.

Ο Κάρστεν Γουόρχολμ από τη Νορβηγία, με τα εξωγήινα 45.94 στα 400μ. με εμπόδια, έσπασε τα δικά του 46.70 από τη 1 Ιουλίου στο Όσλο, όταν είχε καταρρίψει τα 46.78 του Νικ Γιανγκ από τους Ολυμπιακούς στις Βαρκελώνης, το 1992.

Αλλά τι να λέμε τώρα; Αυτή η κούρσα έδωσε τρεις από τις τέσσερις κορυφαίες επιδόσεις του αγωνίσματος στην ιστορία.