ΓΙΟΥΖΟΥΡΟΥ ΧΑΝΙΟΥ: Το τετραπλό άξελ

Ο «αυτοκράτορας» του καλλιτεχνικού πατινάζ, Γιουζούρου Χάνιου, εμφανίστηκε στο Πεκίνο την Κυριακή και, πλην του τρίτου διαδοχικού μεταλλίου του σε χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, διεκδικεί να επικρατήσει της πρόκλησης που έθεσε στον εαυτό του.

Ο «αυτοκράτορας» του καλλιτεχνικού πατινάζ, Γιουζούρου Χάνιου, εμφανίστηκε στο Πεκίνο την Κυριακή και, πλην του τρίτου διαδοχικού μεταλλίου του σε χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, διεκδικεί να επικρατήσει της πρόκλησης που έθεσε στον εαυτό του.

Πού ήταν ο Γιουζούρου; Στο Πεκίνο, το ερωτηματικό δίπλα στο όνομά του είχε πάρει θρυλικές διαστάσεις. Ο Χάνιου δεν βρέθηκε, με την ομάδα της Ιαπωνίας, στην τελετή Έναρξης των χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, προφανώς δεν εμφανίστηκε, την Παρασκευή, στο σύντομο πρόγραμμα των Ανδρών στο καλλιτεχνικό πατινάζ για το ομαδικό -εκεί που επικράτησε ο Νέιθαν Τσεν. Επιπλέον, δεν εμφανίστηκε ούτε το Σάββατο. Έπρεπε να φτάσει η Κυριακή, για να βρεθεί στην πρωτεύουσα της Κίνας. Ούτε δύο μέρες, δηλαδή, πριν το ατομικό σύντομο πρόγραμμα, που είναι προγραμματισμένο για την Τρίτη στις 3:15 ώρα Ελλάδας. Ούτε τέσσερις από το ελεύθερο, που ουσιαστικά θα κρίνει το χρυσό μετάλλιο.

Ο Γιουζούρου Χάνιου δεν κοιτάζει απλώς την Ιστορία. Θεωρητικά, δεν είναι το φαβορί για να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο. Ο Αμερικανός Νέιθαν Τσεν έχει κατακτήσει το χρυσό στα τρία τελευταία Παγκόσμια Πρωταθλήματα και ήταν ο αδιάσειστος πατινέρ όλου του προηγούμενου ολυμπιακού κύκλου, από την Πιονγκτσάνγκ έως τώρα. Όμως, η αίσθηση που επικρατεί είναι εκείνη της αμφιβολίας. Ο Τσεν θα έπρεπε να πείθει περισσότερο. Ο Χάνιου είναι 27 ετών και, πιθανότατα, παίρνει μέρος στους τελευταίους Ολυμπιακούς Αγώνες της καριέρας του. Η ενδεχόμενη ήττα καθιστά σχεδόν βέβαιη την παραπάνω τοποθέτηση, υπό την έννοια ότι, σε ό,τι αφορά τον ανταγωνισμό, θα πρέπει να τα χτίσει όλα από την αρχή. Η κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου, όμως, μπορεί να τον «ψήσει» να συνεχίσει μέχρι τα 31 του.

Ο αναγνώστης θα πρέπει να γνωρίζει το εξής για τον Γιουζούρου Χάνιου: είναι ο αθλητής που έχει κατακτήσει τα δύο τελευταία χρυσά ολυμπιακά μετάλλια στο καλλιτεχνικό πατινάζ. Εκείνος που διαδέχθηκε τους δύο Ρώσους, τον Αλεκσέι Γιαγκούντιν το 2002 στο Σολτ Λέικ και τον Γεβγκένι Πλιούσενκο το 2006 στο Τορίνο, αλλά και τον Αμερικανό Έβαν Λούσιατσεκ, ο οποίος επικράτησε του σπουδαίου Γεβγκένι στο Βανκούβερ, το 2010. Το τρίτο χρυσό θα σήμαινε κάτι που δεν έχει γίνει εδώ και 94 χρόνια. Όταν ο Γκίλις Γκράφστρεμ νίκησε το 1928 στο Σεντ Μόριτζ της Ελβετίας, συμπλήρωσε το… τρεμπλ, αφού είχε επικρατήσει στην Αμβέρσα του Βελγίου το 1920 και στο Σαμονί της Γαλλίας το 1924.

Η μεγαλύτερη πρόκληση

Ένα άλμα που δεν… ξανάγινε

Ήδη, πάντως, ακόμα και με τα δύο διαδοχικά χρυσά ολυμπιακά μετάλλια που έχει κατακτήσει, ο Χάνιου βρίσκεται στο Πάνθεον. Το όνομά του είναι μαζί με εκείνο του Ντικ Μπάτον, που το 1952 έκανε το νταμπλ στο Όσλο, αφού είχε προηγηθεί η κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στο Σεντ Μόριτζ, το 1948. Ο Αμερικανός ακολούθησε τον Καρλ Σέφερ, που ήταν ο τελευταίος προπολεμικός ήρωας: το 1932 στη Λίμνη Πλάσιντ της Νέας Υόρκης και το 1936 στο Γκάρμις-Παρτενκίρχεν της Βαυαρίας ήταν ο νικητής. Βάζοντας στο λογαριασμό τον Γκράφστρεμ, το άθροισμα δίνει τέσσερις. Αυτοί είναι όλοι κι όλοι. Κι ο Χάνιου είναι μέσα σε αυτούς.

Παρά το γεγονός ότι είναι ο αγαπημένος του καλλιτεχνικού πατινάζ παγκοσμίως, ένας προσφιλής Ιάπωνας με ιδιαιτέρως οικείο πρόσωπο και ευδιάκριτη ευαισθησία, ένας χορευτής- με το εκπληκτικό γύρισμα που αποκαλείται υδρολεπίδα- που είναι το αισθητικό ισοδύναμο της Νοτιοκορεάτισσας Κιμ Γιούνα, η οποία στο Σότσι της Ρωσίας, το 2014, έπεσε θύμα… κλοπής από την οικοδέσποινα Αντελίνα Σοτνίκοβα και δεν έγινε εκείνη που θα τα κατάφερνε σε διαδοχικές περιπτώσεις μετά την υπέροχη Ανατολικογερμανίδα Καταρίνα Βιτ, που το πέτυχε στο Σαράγεβο το 1984 και στο Κάλγκαρι το 1988, ο Χάνιου έχει αποδειχθεί ιδιαιτέρως… κρυψίνους αυτόν τον καιρό. Οι στόχοι, βεβαίως, έχουν οριοθετηθεί. «Ήρθα εδώ για να νικήσω», είπε απερίφραστα κατά την άφιξή του στο Πεκίνο. Παρ’ όλα αυτά, δεν θέλει μόνο να νικήσει, αλλά να το συνδυάσει με κάτι που δεν έχει γίνει ξανά: να πετύχει το πρώτο ολοκληρωμένο τετραπλό άξελ στην Ιστορία. Να θέσει τον πήχη πολύ ψηλά. Σε πρακτικό επίπεδο, αυτό δεν θα τον βοηθήσει να κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο. Οπότε, πρόκειται ξεκάθαρα για την πρόκληση που έχει θέσει στον εαυτό του και, έπειτα, για την υστεροφημία του.

Ελάχιστη διαφορά

Η μίνιμουμ διαφοροποίηση με φλιπ και λουτζ

Δεν πρόκειται για θέμα βαθμολογίας, λοιπόν. Όπως συνέβη πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο με τη Σιμόν Μπάιλς, η απόφαση για τη βαθμολόγηση του άλματος ελήφθη με γνώμονα και την ασφάλεια των αθλητών. Λόγω της ίδιας της φύσης του άλματος, το άξελ δεν γίνεται να μπει σε συνδυασμό με ένα άλλο άλμα. Μέχρι και πριν από τέσσερα χρόνια, το τριπλό ήταν είδηση και οι εκτιμήσεις έφερναν το τετραπλό στη σφαίρα της φαντασίας, στον κόσμο των ρομπότ.

Ο λόγος είναι, βεβαίως, ότι, σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα άλματα, το άξελ θέλει μισή επιπλέον περιστροφή. Είναι το μόνο άλμα που εκτελείται εμπροσθίως, δηλαδή ο πατινέρ και η πατινέζ κοιτάζουν το χώρο που θα πηδήξουν και προσγειώνονται με την πλάτη. Έτσι, ενώ το τετραπλό φλιπ και το αντίστοιχο λουτζ θέλουν τέσσερις περιστροφές, το άξελ θέλει 4,5. Αυτό το καθιστά εξαιρετικά δύσκολο και, βέβαια, πρόκληση.

Ο Χάνιου, ο οποίος λόγω της καταπόνησης για να πετύχει το στόχο του έχει τραυματιστεί αρκετά, ειδικά στους αστραγάλους του, σε αυτόν τον ολυμπιακό κύκλο, είχε δώσει πλάνα από τις προσπάθειές του, αλλά ήταν φυσιολογικό, όσο πλησίαζε ο καιρός, να απομακρυνθεί. Όσο κι αν στην πορεία του στο καλλιτεχνικό πατινάζ δεν έχει απωθημένα, η πίεση μπορεί να τον λυγίσει. Δεν είναι 15 ετών, όπως η Καμίλα Βαλίγεβα, που για τρίτη διαδοχική διοργάνωση έκανε πάνω από 90 στο σύντομο πρόγραμμα για το ομαδικό και έγινε η πρώτη που έκανε τετραπλό άλμα σε Ολυμπιακούς, κατά την επικράτηση της Ρωσίας στο σύνολο, κρατώντας κάβα για το ατομικό της προσεχούς εβδομάδας. Στα 27, τα πράγματα μετράνε και η αθανασία, δηλαδή η πεποίθηση ότι ουδέν άσχημο πρόκειται να συμβεί, διανθισμένη, κιόλας, από άγνοια και περίσσιο θάρρος, προφανώς τρίζει.

Μία κόντρα που κράτησε τη γεύση της

Απέναντι στον κυρίαρχο

Πιθανώς υπήρχε ακόμα ένας λόγος που ο Χάνιου άργησε να φτάσει στο Πεκίνο: η πίεση που ήθελε να ασκήσει στον Νέιθαν Τσεν, ο οποίος έχει ήδη στο λογαριασμό του ένα σύντομο πρόγραμμα στο ομαδικό, από την Παρασκευή 4 Φεβρουαρίου, στο οποίο πήρε την πρώτη θέση. Ο Τσεν δεν έχει χάσει ακόμη αγώνα που έχει δώσει, αλλά το σύντομο πρόγραμμα στο αμερικανικό πρωτάθλημα ήταν… καταστροφή, με πτώσεις. Νίκησε με ένα εντυπωσιακό ελεύθερο, όμως οι επαΐοντες αναγνώρισαν τα σημάδια, τα οποία σχηματίζουν τη φράση «η Ιστορία επαναλαμβάνεται». Εξάλλου, ο Χάνιου νίκησε στην Πιονγκτσάνγκ κυρίως επειδή το σύντομο πρόγραμμα του Τσεν ήταν… μακελειό: δεν έκανε άλμα που να μείνει όρθιος. Επανήλθε με ένα εντυπωσιακό ελεύθερο, στο οποίο έκανε έξι τετραπλά και πήρε την πέμπτη θέση. Ακριβώς αυτό το πρόγραμμα, άλλωστε, ήταν που έθεσε τις βάσεις για την κυρίαρχη τετραετία του, αλλά πλέον, μετά τους αγώνες στις Ηνωμένες Πολιτείες, επικρατεί η υποψία ότι είναι έκθετος στην πίεση και πως πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό του στην ψυχολογική διάσταση για να νικήσει.

Ο Τσεν, μόλις 22, έχει κατακτήσει το χρυσό στο πρωτάθλημα των ΗΠΑ έξι διαδοχικές φορές και έχει νικήσει, πλην των Παγκόσμιων Πρωταθλημάτων, στα τρία τελευταία Γκραν Πρι. Σε αυτήν την εξαετία, που φαντάζει ως ο μεγάλος ανταγωνιστής του Χάνιου, έχει συναντηθεί με τον Ιάπωνα μόνον εννιά φορές σε όλες τις διοργανώσεις, δηλαδή κυρίως σε Ολυμπιακούς και Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Ο Αμερικανός εκτιμά πολύ τον Ιάπωνα: «Αυτό που κάνει είναι απίστευτο. Άκου, αν ήμουν εγώ δύο φορές “χρυσός” ολυμπιονίκης, θα είχα φύγει από καιρό. Κι αν ήμουν στη θέση του, αυτό που θα προσπαθούσα θα ήταν να κάνω ένα τετραπλό τόλουπ, για να πάρω μετάλλιο. Τον έχω δει σε άσχημες μέρες στην προπόνηση και μετά πατάει το ζαμπόνι και προσπαθεί πέντε φορές περισσότερο. Σπρώχνει τον εαυτό του στα άκρα».

Αυτήν τη γενναιοδωρία ακριβώς προσπαθεί να εκμεταλλευτεί ο Χάνιου. Ο Τσεν ξέρει τις δικές του δυνατότητες, αλλά η σιωπή από την άλλη πλευρά μπορεί να δημιουργήσει τρόμο για την ένταση της επερχόμενης καταιγίδας. Ως τα ξημερώματα της Πέμπτης, 10 Φεβρουαρίου, θα γίνει γνωστό αν θα… πλημμυρίσει ο κόσμος ή οι μετεωρολογικές προβλέψεις αποδειχθούν λανθασμένες.