LONGFORM: Ο Μίλτος είναι ωραίος και ζεν

Ούτε ξεχωριστό ελληνικό DNA. Ούτε μαθήματα πατριδογνωσίας. Απαγορεύεται οποιαδήποτε σοβαροφάνεια.

Θα ήταν θεμιτό να αναρωτηθείς πού νόμιζε πως βρισκόταν ο Μίλτος Τεντόγλου, καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας του στο Ολυμπιακό Στάδιο του Τόκιο. Είχε μόλις πάρει ένα χρυσό που ήταν, υπό μία έννοια, ανέλπιστο: μπορούσε να κάνει τα 8,41μ. στο τελευταίο άλμα του, το ρεκόρ του είναι 8,60μ., αλλά είχε απομείνει με μία προσπάθεια, η ώρα που είχε προηγηθεί αναδείκνυε ένα δεδικασμένο, ότι το άλμα του Χουάν Μιγκέλ Ετσεβαρία θα ήταν εκείνο που θα έκρινε τον τελικό. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η διαχείριση άγχους μπορεί να γίνει τροχοπέδη, ένα εμπόδιο αδιαπέραστο. Εκτός κι αν… δεν έχεις άγχος.

Βρε, λες;

Ο Τεντόγλου έκανε ένα άλμα που έφερε την πιο επική αντίδραση Έλληνα αθλητή ποτέ σε ολυμπιακό έδαφος. Ήταν μία προσπάθεια που δεν την έκανε άνθρωπος: δίχως μνήμη και αντανακλαστικά, σαν να μην τον αφορούσε καν τι είχε συμβεί όλη την προηγούμενη ώρα, πήδηξε μόνο με τη μηχανική κίνησή του, με την ουσία του κορμιού του, με τις ικανότητές του.

Δεν θα είναι αδόκιμο να υποτεθεί ότι αυτήν τη στιγμή, 20:55 ώρα Τόκιο τη Δευτέρα, 2 Αυγούστου, ο Τεντόγλου σκέφτεται την ταλαιπώρια που θα περάσει με τα ΜΜΕ και πριν πάει κάπου διακοπές, να κάνει κάνα μπανάκι, να την πει στην κοπελιά και να αράξει.

Ένας τεμπελάκος που ζούσε επικίνδυνα

Το κοινό με τον Λευτέρη Πετρούνια

Τα 23 δεν είναι ακριβώς η ηλικία που έχεις άγνοια κινδύνου. Λίγο νωρίτερα, εκεί κάπου στην πρώιμη μετεφηβεία, όντως η νεότητα χορεύει τάνγκο με την αθανασία και οι ικανότητες βρισκόταν σε πλήρη παράθεση. Σε εκείνη την ηλικία, όμως, οι πρώτες σκέψεις για το μέλλον κάνουν την εμφάνισή τους και τα πράγματα όντως σημαίνουν κάτι.

Όπως μπορεί να διαβάσει ο αναγνώστης στη συνέντευξη που έδωσε ο πρώτος προπονητής του Τεντόγλου, Βαγγέλης Παπανίκος, στον Γιάννη Φάκαρο, ο Γρεβενιώτης άλτης έδινε την ενέργειά του στο παρκούρ. Αυτό ήταν, ειρήσθω εν παρόδω, η εφηβική επανάσταση του Λευτέρη Πετρούνια, που για σχεδόν μία διετία δεν μπορούσε ούτε να ακούει ούτε να βλέπει γυμναστήριο. Σε έναν φαντασιακό κόσμο, οι δυο τους θα μπορούσαν να γίνουν διεκδικητές μεταλλίων στο ολυμπιακό αγώνισμα, πια, στο Τόκιο.

Για τον Τεντόγλου, με την αγάπη στα ιαπωνικά καρτούν και φιλοσοφία εν γένει (μαθαίνει τη γλώσσα), τη ζωγραφική, αλλά και τα μουσικά όργανα, το «μπορώ» και το «θέλω» έχουν εμφανείς διαφορές. Δεν τα μπερδεύει. Αυτό, κιόλας, εξάγεται από τις δηλώσεις του Γιώργου Πομάσκι, ο οποίος είπε ότι «δεν τον πιέζω πολύ στην προπόνηση». Το «τεμπελάκος», ένας προσδιορισμός που τις τελευταίες ώρες γράφτηκε για να τον χαρακτηρίσει, μπορεί να μοιάζει ακριβής, αλλά ενδεχομένως δεν είναι: ο Τεντόγλου θέλει να ασχολείται με το μήκος, μπορεί να το κάνει, αλλά δεν νιώθει ότι χρειάζεται να πολυβασανιστεί για να φτάσει στο απώτατο σημείο των δυνατοτήτων του. Θεωρεί, πιθανότατα, ότι αυτό μπορεί να γίνει αν το μυαλό του δεν είναι θολό και η δουλειά δεν του σκοτώνει τη διάθεση.

Ο κουλ Μίλτος παρουσιάζει

Από τρέλα ως παράνοια στο Τόκιο

Μόνο το φιζίκ του Γιώργου Πομάσκι είναι αρκετό για να προκαλέσει τρόμο. Ο τύπος είναι πελώριος και δεν χρειάζεται καν να φτάσει στο επόμενο επίπεδο για να κάνει έναν αθλητή να τον ακολουθήσει. Ο Πομάσκι, όμως, δεν είναι μονομανής: Κατάλαβε ότι ο Τεντόγλου είναι μία… άλλη περίπτωση αθλητή και ανθρώπου. «Δεν τον πιέζω, επειδή δεν δουλεύει πάνω του», είπε. Στην πραγματικότητα, αυτό που οδήγησε σε αυτόν το θρίαμβο είναι μια αίσθηση παράνοιας, η οποία, βέβαια, προκύπτει από την έλλειψη ρουτίνας στην παγκόσμια κοινότητα.

Και για τον ομοσπονδιακό προπονητή, που εδώ και μια τριετία προπονεί το «χρυσό» ολυμπιονίκη, η πανδημία σήμανε μια υποχώρηση. Όταν ο στόχος αρχίζει να… κουνιέται και δεν μπορείς να βρεις έναν πειστικό λόγο, πέραν όποιας δονικιχωτικής διάθεσης έχεις, για να τον πετύχεις, τότε είναι δύσκολο, πριν βάλεις τον αθλητή σου στον ντορβά μιας σκληρής προετοιμασίας, να έχεις και εσύ ο ίδιος την ισχυρή πεποίθηση ότι η πειθαρχία και η υπακοή δουλεύουν. Όταν η ανθρώπινη οργανική φύση αποδεικνύεται πάρα πολύ ευάλωτη, ο ανταγωνισμός αλλάζει μορφή. Για τον ίδιο το χαρακτήρα του Τεντόγλου, αυτή η μετάβαση δεν ήταν καν μετάβαση, αλλά μια φυσική εξέλιξη. Ο Πομάσκι, παρ’ όλα αυτά, έπρεπε να δείξει ότι είναι έξυπνος, έχοντας στα χέρια του ένα τόσο εξωφρενικό ταλέντο, αλλά και ένα χαρακτήρα που μπορεί να σε τρελάνει με την απάθειά του τις κρίσιμες στιγμές.

Εκτός κι αν… δεν υπάρχουν κρίσιμες στιγμές.

Κι αν δεν είναι αυτή του τελευταίου άλματος σε τελικό Ολυμπιακών Αγώνων, αν αντιμετωπίζεται ως κάτι που, κομπλέ, το κάνουμε και δεν τρέχει και κάτι, δύσκολα θα είναι όποια άλλη. Ό,τι έγινε ύστερα από τα 8,41μ. που έγραψε το ηλεκτρονικό ταμπλό και μετά το απονενοημένο διάβημα του Ετσεβαρία, που οι ενοχλήσεις στο τρίτο άλμα ήρθαν και τον βρήκαν όταν δεν τις χρειαζόταν, ήταν τρέλα και παράνοια στο Τόκιο. Ο Τεντόγλου έμοιαζε να είναι μόλις προσγειωμένος εκεί, από έναν κόσμο που έχει πολλή πλάκα. Ο Πομάσκι έχει βρεθεί σε αυτόν τον κόσμο. Έχει και το γούρικο άσπρο καπέλο του μαζί -τέτοιος άντρας και έχει άσπρο για γούρι. Και του άρέσει.

Ο ανταγωνισμός

Ουαί τοις ηττημένοις (από την Κούβα)

Με όλη την αλληλουχία γεγονότων που συνόδεψαν τη νίκη του, πρέπει να ψάξεις να βρεις έναν άλλον «χρυσό» ολυμπιονίκη που να αποθεώνει με τέτοια συχνότητα και ένταση το δεύτερο σε έναν τελικό, όπως έκανε ο Τεντόγλου με τον Ετσεβαρία. Ακόμα και πριν τον προκριματικό, ο Έλληνας πρωταθλητής δήλωσε ευθαρσώς ότι αν υπάρχει ένας που μπορεί να καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ, είναι ο Κουβανός, που, εδώ που τα λέμε, στάζει ταλέντο από όπου και να τον πιάσεις. Ο Γρεβενιώτης, βεβαίως, δεν έχει… έλλειψη. Έχει αυτήν την πάστα που κάνει τα πάντα να μοιάζουν εύκολα και άνετα -και αυτό δεν το στηρίζει μόνο στα 185 ελαστικά εκατοστά του, αλλά και στο χαρακτήρα του.

Αφ’ ης στιγμής ο γνήσιος διάδοχος του Κωνσταντίνου Τσικλητήρα επιδαψιλεύει με τόση αβρότητα επαίνους στον αντίπαλό του, καθίσταται προφανής ο στόχος που κλήθηκε να ξεπεράσει. Με πολλή δυσκολία θα βρει κάποιος έναν Έλληνα «χρυσό» που έφτασε στη νίκη έχοντας τέτοιο επίπεδο για ανταγωνισμό. Ο Τεντόγλου αντιμετώπιζε μία… σχολή αθλητών, σε μικρή απόσταση από εκείνον βρισκόταν ο Ιβάν Πεδρόσο, προπονητής των δύο αθλητών, που κάποτε έκανε παγκόσμιο ρεκόρ, το οποίο βγήκε… παράνομο, μια θλιβερή ιστορία για τον καπιταλιστικό κόσμο.

Γνωρίζει, δε, ότι εφόσον όλα κυλήσουν ομαλά, με τον Ετσεβαρία και τον Μαϊκέλ Μάσο, τον τρίτο του βάθρου, θα τα ξαναπούν μελλοντικά.

Τα μαθήματα

Ό,τι εκπορεύεται από την περίπτωση του «χρυσού» ολυμπιονίκη

Ο Τεντόγλου δεν… προέκυψε στην πρωτεύουσα της Ιαπωνίας. Έγινε ο νεότερος Έλληνας πρωταθλητής Ευρώπης στο στίβο, με το χρυσό το 2018 στο Βερολίνο -και ο πρώτος άλτης του μήκους από τη χώρα που τα κατάφερε. Είναι δις πρωταθλητής Ευρώπης στον κλειστό στίβο, το 2019 στη Γλασκώβη και το 2021 στο Τορούν, στο οποίο, μάλιστα, φέρεται να αντιμετώπιζε ενοχλήσεις στο αριστερό γόνατο.

Επιπλέον, είναι το αποτέλεσμα μιας σειράς σημαντικών αλτών, όπως είναι ο Κώστας Κουκοδήμος, που μέχρι τα ξημερώματα της Δευτέρας είχε το καλύτερο πλασάρισμα σε Ολυμπιακούς, την έκτη θέση στη Βαρκελώνη το 1992 -ο αστικός μύθος τον ήθελε, μάλιστα, να έχει καταναλώσει μισή ντουζίνα μπύρες παραμονή του τελικού- και ο Λούης Τσάτουμας, που κρατά ακόμη το πανελλήνιο ρεκόρ, με 8,66μ.

Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι πρόκειται για παλίκαρο. Το βάθρο είναι αδιάψευστος κριτής των συναισθημάτων και ο Τεντόγλου έδειξε ότι η συμπεριφορά του μετά την κατάκτηση του χρυσού ήταν αυθόρμητη και ουδόλως προσχεδιασμένη. Πώς να προσχεδιάσεις, άλλωστε, την κλοπή ενός χρυσού μεταλλίου στο τελευταίο άλμα, λες και είσαι ο Ντάνι Όσιαν.

Αυτή η ειλικρίνεια έχει σημασία. Αν κάτι έχει γίνει σαφές τον τελευταίο 1,5 χρόνο, είναι ότι όποια σημασία υπάρχει στα πράγματα πολύ εύκολα γίνεται να αλλοιωθεί. Ο Τεντόγλου έδειξε κάτι πολύ σπουδαίο άμα τη λήξει του τελικού: ότι δεν παίρνει τον εαυτό του πολύ στα σοβαρά. Το έδειξε στις δηλώσεις του, στην απονομή και πρέπει να απορείς για το πού βρίσκει αυτήν τη σοφία για να δώσει σε όλους ένα μάθημα ζωής. Κάνε αυτό που σου αρέσει, όπως θέλεις και μην το δραματοποιείς.

Η φάση είναι Γρεβενά και yolo.