Ολυμπιακοί Αγώνες: Στην «αναβίωσή τους» στην πλατεία Κοτζιά έπεσε ξύλο και είδαν οι τυφλοί

Η πρώτη προσπάθεια αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώναν έγινε πριν από τους αγώνες του 1896 και εξελίχθηκε σε μεγάλο φιάσκο. Όλα άρχισαν όταν ο Ευάγγελος ή Ευαγγελής Ζάππας, εύπορος Έλληνας, εμπνευσμένος από την ιδέα του Αλεξάνδρου Σούτσου να αναβιώσουν οι αρχαίοι Ολυμπιακοί Αγώνες, πρότεινε στην ελληνική κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει την ίδρυση των σύγχρονων Αγώνων.

Ο Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής, Έλληνας υπουργός Εξωτερικών και λόγιος, ήταν αντίθετος: «Το σημερινό πνεύμα είναι διαφορετικό από εκείνο της Αρχαιότητας· τα σημερινά κράτη συναγωνίζονται στη βιομηχανία και τα προϊόντα και όχι στα στάδια».

Σύμφωνα με το Ραγκαβή, οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί έπρεπε να εστιάσουν στην αγροτική και βιομηχανική πρόοδο και όχι στον αθλητισμό. Γι’ αυτό πρότεινε στο Ζάππα μια μεικτή διοργάνωση που να συμπεριλαμβάνει έκθεση γεωργικών και βιομηχανικών προϊόντων και αθλητικούς αγώνες για ψυχαγωγία. Συγκεκριμένα, η έκθεση, που απέσπασε περισσότερη προσοχή και μεγαλύτερα χρηματικά ποσά από ό,τι οι αγώνες, ορίστηκε να διοργανώνεται ανά τετραετία.

Ο Ζάππας αποδέχθηκε την πρόταση του Ραγκαβή και έτσι εκδόθηκε στα 1858 βασιλικό διάταγμα που καθιέρωνε διαγωνισμούς με την επωνυμία Ολύμπια.

Αστυνομικός στους αγώνες κι ο ζητιάνος που παρίστανε τον τυφλό

Στις 15 Νοεμβρίου 1859 έλαβε χώρα η πρώτη προσπάθεια που έμελε να αποτύχει πλήρως. Στην επίσημη ιστοσελίδα του Ιδρύματος Μείζωνος Ελληνισμού, διαβάζουμε:

«Καθώς η ανακαίνιση του Παναθηναϊκού Σταδίου δεν είχε ακόμα ολοκληρωθεί, τα πρώτα Ολύμπια έγιναν το 1859 στην πλατεία Λουδοβίκου (τη σημερινή πλατεία Εθνικής Αντιστάσεως ή Κοτζιά, στο κέντρο της Αθήνας).

Τα παρακολούθησαν όλοι οι επίσημοι, η βασιλική οικογένεια, τα μέλη της κυβέρνησης, οι στρατιωτικές και δημοτικές αρχές και πολλές χιλιάδες κόσμου. Καθώς ήταν μια από τα πρώτες μαζικές συγκεντρώσεις ούτε ο λαός ούτε η αστυνομία είχαν προηγούμενη εμπειρία για το πώς να διατηρήσουν την τάξη στη διοργάνωση αυτή. Το γεγονός ότι συνιστούσε μια καινούργια εμπειρία προκαλεί ενδιαφέρον για τη μελέτη των πρώτων μαζικών συγκεντρώσεων στις σύγχρονες κοινωνίες.

Οι αθλητικοί αγώνες είχαν περισσότερο χαρακτήρα παιχνιδιού παρά αθλητικής διοργάνωσης. Καθώς δεν υπήρχαν αθλητές τότε, η οργανωτική επιτροπή επέτρεψε τη συμμετοχή εργατών, μεταφορέων κλπ., τους οποίους προσέλκυσαν τα χρηματικά έπαθλα που ορίστηκαν. Σύμφωνα με τον Τύπο της εποχής, κατά τη διάρκεια των αγώνων συνέβησαν πολλά αστεία περιστατικά: ένας αστυνομικός που ήταν εκεί για να επιβάλει την τάξη άφησε τη θέση του και συμμετείχε στους αγώνες. Ακόμη κι ένας ζητιάνος, που παρίστανε τον τυφλό, συμμετείχε στους αγώνες!

Οι πρώτοι Ζάππειοι αγώνες τελικά είχαν πλήρη αποτυχία, κυρίως λόγω της αταξίας και του συνωστισμού, προκαλώντας δυσαρέσκεια σε διοργανωτές και θεατές και τη δριμεία κριτική του Τύπου. Η αποτυχία αυτή δημιούργησε ένα γενικά αρνητικό κλίμα για τη γυμναστική και τον αθλητισμό. Ωστόσο, η ιδέα της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων εξακολούθησε να απασχολεί τόσο τους ιθύνοντες όσο και το ευρύ κοινό».

Η έφιππη αστυνομία που χτυπούσε

Ο κ. Μιχάλης Α. Τιβέριος, καθηγητής της Κλασικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, προν από αρκετά χρόνια έγραφε στο Βήμα, για την επέμβαση της έφιππης αστυνομίας λόγω επεισοδίων: «Οι αθλητικοί αγώνες διεξήχθησαν όχι στο ακατάλληλο ακόμη για τέτοιες εκδηλώσεις Στάδιο, αλλά στη σημερινή Πλατεία Κοτζιά με την παρουσία του Οθωνα και της Αμαλίας. Το πρόγραμμα περιελάμβανε αγώνες δρόμου, άλματος, ρίψης δίσκου και ακοντίου, αναρρίχησης σε ιστό, καθώς και ιππικά αγωνίσματα.

Για τους νικητές των αγώνων, εκτός από το στεφάνι ελιάς, θεσμοθετήθηκαν και σημαντικά για την εποχή χρηματικά έπαθλα. Στους αγώνες έγινε… πανζουρλισμός, ενώ δεν έλειψαν και ορισμένα ευτράπελα. Επειδή η συμμετοχή στα διάφορα αγωνίσματα ήταν ελεύθερη και οι νικητές είχαν σημαντικά χρηματικά έπαθλα, ορισμένοι φύλακες, επιφορτισμένοι με την τήρηση της τάξης, παρατούσαν το πόστο τους και δοκίμαζαν την τύχη τους στους αγώνες.

Ακόμη ανάμεσα στους διαγωνιζομένους παρεισέφρησαν και πολλοί αναξιοπαθούντες, όπως π.χ. ένας τυφλός! Μέσα στο κομφούζιο η έφιππη αστυνομία χτυπούσε για την επιβολή της τάξης ατακτούντες και μη, ανάμεσα στους τελευταίους και διαγωνιζόμενους αθλητές».

Το αγώνισμα του ασκωλιασμού

Ο πρώην αντιδήμαρχος Αθηναίων και δημοσιογράφος Ελευθέριος Γ. Σκιαδάς, Γενικός Διευθυντής της εφημερίδος ΕΣΤΙΑ και Πρόεδρος του «Συλλόγου των Αθηναίων» έγραφε στην ιστοσελίδα mikros-romios: «Παρευρέθησαν οι βασιλείς (ο Όθωνας και η Αμαλία, και ο δούκας του Όλντεμπουργκ, πατέρας της Αμαλίας), οι πολιτικοί, οι στρατιωτικοί και γενικά οι Αρχές και πλήθος κόσμου. Παρόλο που ο καιρός ήταν χειμωνιάτικος, οι Αγώνες τελέσθηκαν κανονικά. Στο υπαίθριο και προσωρινά κατασκευασμένο στάδιο, διεξήχθησαν τα αγωνίσματα του δρόμου, του δίσκου, του άλματος, του ακοντίου, του ασκωλιασμού και της αναρρίχησης σε ιστό… Ο επίπεδος χώρος της πλατείας, η έλλειψη θέσεων των θεατών και η άτακτη συνάθροιση είχαν ως αποτέλεσμα να επικρατήσει αταξία και να γίνει αναγκαία η επέμβαση του ιππικού. Μεγάλο ενθουσιασμό στους παρευρισκομένους προκάλεσε το αγώνισμα του ασκωλιασμού: «…το πήδημα επί του ασκού και η άνοδος επί του ασκού. Κατά το πρώτον ο πηδών έπρεπε να σταθή όρθιος επί του ασκού και τότε ήθελε θεωρηθή νικητής και λάβη βραβείον αυτόν τον ασκόν πλήρη οίνου» (εφημ. Τηλέγραφος του Βοσπόρου και Βυζαντίς, Κων/πολη, Νοέμβριος 1859)».

Οι Ζάππειοι αγώνες έγιναν στη συνέχεια το 1870, το 1875 και το 1888-1889. Στην πραγματικότητα ήταν η βάση για τους μεγάλους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. από το βαρώνο Πιέρ ντε Κουμπερτέν και τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή που ιδρύθηκε το 1894. Ο Ζάππας επίσης χρηματοδότησε τη δημιουργία του Ζαππείου μεγάρου που χρησιμοποιήθηκε για τους αγώνες ξιφασκίας στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1896 και ως κέντρο τύπου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.

Σαν Σήμερα: Τι συνέβη στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 15 Νοεμβρίου

2021: Η Βάσω Μπεσκάκη, πρώην διεθνής αθλήτρια του μπάσκετ, φεύγει από τη ζωή μόλις στα 46 της χρόνια μετά από μάχη με τον καρκίνο του μαστού. Η Βάσω ήταν μέλος της φοβερής και τρομερής ομάδας του Σπόρτινγκ (1986-95, 2001-03) με την οποία κατέκτησε πολλούς τίτλους και και μέλος της Εθνικής Ομάδας Καλαθοσφαίρισης γυναικών με 35 συμμετοχές.

Όταν αποσύρθηκε έγινε στέλεχος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης (ΕΟΚ) στο γραφείο των Εθνικών ομάδων και στις σχέσεις με τις διεθνείς ομοσπονδίες και τη FIBA. Τα τελευταία χρόνια είχε γίνει και κομισάριος σε διεθνείς διοργανώσεις.

2020: Η Άννα – Νίκη Σταμολάμπρου κάνει ατομικό ρεκόρ με την Εθνική Γυναικών σημειώνοντας 22 πόντους και ξεπερνά συνολικά τους 100 πόντους με το εθνόσημο, φτάνοντας στους 106, αλλά η εθνική ομάδα ηττάται από τη Σλοβενία με 70-77 για τα προκριματικά του Eurobasket Γυναικών.

2020: Πεθαίνει σε ηλικία 72 ετών μετά από πολύχρονη μάχη με ανίατη ασθένεια ο τερματοφύλακας Ρέι Κλέμενς. Ο Κλέμενς υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους γκολκίπερ που πέρασαν ποτέ από τα αγγλικά γήπεδα έχοντας 61 συμμετοχές με τη φανέλα της Εθνικής Αγγλίας.

Αγωνίστηκε επί 14 έτη στη Λίβερπουλ (1967 – 1981) σε 665 συμμετοχές και κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα, ένα Κύπελλο, ένα Λιγκ Καπ, ενώ ήταν βασικό στέλεχος στις μεγάλες ευρωπαϊκές στιγμές της ομάδας πανηγυρίζοντας τρία Κύπελλα Πρωταθλητριών, δύο Κύπελλα UEFA κι ένα ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ.

Στη συνέχεια της καριέρας του και μέχρι να κρεμάσει τα γάντια του αγωνίστηκε από το 1981 ως το 1989 στην Τότεναμ με την οποία κατέκτησε ένα Κύπελλο Αγγλίας κι ένα Κύπελλο UEFA. Συνολικά σήκωσε 21 τίτλους στη διάρκεια της σπουδαίας καριέρας του, ενώ είχε τιμητικά είχε χριστεί ιππότης στο τάγμα της βρετανικής αυτοκρατορίας για την προσφορά του στο ποδόσφαιρο.

Πεθαίνει ο Αντώνης Γεωργιάδης

2020: Πεθαίνει σε ηλικία 85 ετών ο Αντώνης Γεωργιάδης. Υπήρξε ποδοσφαιριστής της μεγάλης Δόξας Δράμας τη δεκαετία του 50 παίρνοντας μέρος σε τρεις τελικούς Κυπέλλου Ελλάδας απέναντι στον Ολυμπιακό (1954, 1958, 1959) και σε ηλικία 31 ετών ξεκίνησε την καριέρα του ως προπονητής. Καθοδήγησε πολλές ομάδες (συμπεριλαμβανομένων Ολυμπιακού, ΑΕΚ, Άρη, ΟΦΗ και ΑΕΛ), βρέθηκε στο τιμόνι της Εθνικής την τριετία 1989-1992, ενώ κατέγραψε τις περισσότερες παρουσίες από οποιονδήποτε άλλον Έλληνα τεχνικό σε πάγκους (586 συνολικά).

Το 1996 ως προπονητής του Πανηλειακού, έπεσε θύμα σοβαρού τροχαίου που επέφερε το τέλος της προπονητικής του καριέρας, αφού του κληροδότησε μόνιμα προβλήματα υγείας.

2019: Πεθαίνει σε ηλικία 40 ετών μετά από συμπλοκή ο πρώην παίκτης της ΑΕΚ, Άντονι Γκράντι, που είχε αναδειχθεί δύο φορές πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος. Φόρεσε την φανέλα του Πανελληνίου (2007-09), της ΑΕΚ (2010-11) και της Καβάλας (2012-13) κι είχε αναδειχθεί δύο φορές πρώτος σκόρερ στο ελληνικό πρωτάθλημα (2007-09).

2015: Διεξάγεται η Β’ Έκθεση Δίχρονων Οχημάτων της Λέσχης ORCA στη Βάρκιζα, κατά την οποία παρουσιάζεται, για πρώτη φορά, το παλαιότερο σε κυκλοφορία όχημα στην Ελλάδα. Πρόκειται για ένα Μοτοποδήλατο γαλλικής κατασκευής 110 ετών. Είναι το μοντέλο «La Parisienne» 1905, ιδιοκτησίας του κατοίκου Αθηνών Ρόκκου Απέργη, ένθερμου συλλέκτη δίχρονων μηχανών.

Επίθεση στον Γιώργο Σιδέρη

2007: Ο 71χρονος πρώην επιθετικός του Ολυμπιακού και της Εθνικής, Γιώργος Σιδέρης, δέχεται επίθεση με πυροβόλο όπλο στο Π. Φάληρο αλλά διαφεύγει με διαμπερή τραύματα στο χέρι και στα πλευρά.

1998: Τη μεγαλύτερη διάκριση στην ιστορία της άρσης βαρών σημειώνει η Ελλάδα στο 69ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Άρσης Βαρών που ολοκληρώνεται στο Λάχτι της Νορβηγίας (ξεκίνησε στις 10/11). Η Ελλάδα ανακηρύσσεται παγκόσμια πρωταθλήτρια (παρόλο που ισοβάθμησε με την Βουλγαρία, δεδομένου ότι είχε μία 6η θέση περισσότερη, ενώ σε χρυσά, αργυρά, 4ες, και 5ες θέσεις υπήρχε ισοπαλία) με 566 βαθμούς και 15 μετάλλια (6 χρυσά, 4 αργυρά και 5 χάλκινα).

Ο Λεωνίδας Σαπάνης με το πρώτο στην καριέρα του παγκόσμιο ρεκόρ στο αρασέ με 147.5 κιλά στην κατηγορία των 62 κιλών (3 χρυσά), ο Πύρρος Δήμας με παγκόσμιο ρεκόρ στο αρασέ με 178 κιλά στην κατηγορία των 85 κιλών (1 χρυσό και 2 αργυρά), ο Κάχι Καχιασβίλι (94κ. 2 χρυσά και 1 χάλκινο), ο Γιώργος Τζελίλης (69κ. 1 αργυρό και 1 χάλκινο), ο Βίκτωρ Μήτρου (77κ. 1 χάλκινο), ο Βαλέριος Λεωνίδης (69κ. 1 χάλκινο), ο Λεωνίδας Κόκκας (94κ. 1 αργυρό και 1 χάλκινο), και ο Όλεγκ Πανατίδης (+105κ. 5ος στο σύνολο).

1997: Πεθαίνει ξαφνικά στο σπίτι του σε ηλικία 60 ετών ο Τσέχος Ludvik Danek, ένας από τους μεγαλύτερους δισκοβόλους όλων των εποχών, που κυριάρχησε σχεδόν για μια δεκαπενταετία (1963-76) κατακτώντας το χρυσό στους Ολυμπιακούς του Μονάχου (1972), το αργυρό πίσω από τον Oerter στο Τόκυο (1964) και το χάλκινο στο Μεξικό (1968).

Πρεμιέρα για τα Διαστημικά Καλάθια

1996: Η ταινία “Space Jam” (Διαστημικά Καλάθια) κάνει πρεμιέρα, με τους Michael Jordan και Larry Bird να βοηθούν την παρέα των Looney Tunes (Μπαγκς Μπάνι, Ντάφι Ντακ, κλπ) να παίξουν έναν αγώνα μπάσκετ εναντίον εξωγήινων κατακτητών με σκοπό να κερδίσουν την ελευθερία τους.

1995: Η τζόκεϊ Julie Krone σημειώνει την 3.000ή νίκη της στην τέταρτη κούρσα του Aqueduct ιππεύοντας τον ”Dustin’s Dreamer”.

1994: Η Martina Navratilova τελειώνει μια 19χρονη καριέρα με ήττα από την Gabriela Sabatini με 4-6, 2-6 στον πρώτο γύρο του πρωταθλήματος Virginia Slims στη Νέα Υόρκη. Στην καριέρα της έχει κατακτήσει 167 τίτλους, εκ των οποίων οι 18 σε Grand Slams.

1991: Ο George Bush προτείνει στον Magic Johnson να μετάσχει στην επιτροπή κατά του AIDS.

1987: Ο Αυστριακός πιλότος Gerhard Berger είναι ο νικητής του πρώτου αγώνα του Grand Prix της Αυστραλίας.

1982: Εκδίδεται το πρώτο τεύχος της δεκαπενθήμερης σκακιστικής επιθεώρησης «ΤΟ ΜΑΤ» με εκδότη τον Κώστα Χατζιώτη και διευθυντή σύνταξης τον Τριαντάφυλλο Σιαπέρα.

1969: Ο αγώνας Λίβερπουλ – Γουέστ Χαμ (2-0) είναι το πρώτο ματς ποδοσφαίρου που μεταδίδεται έγχρωμο στο πρόγραμμα του BBC “Match of the Day”.

1966: Πεθαίνει στην γενέτειρά του την Πάτρα σε ηλικία 82 ετών από πνευμονικό οίδημα ο Δημήτρης Τόφαλος. Υπήρξε χρυσός Ολυμπιονίκης στην άρση βαρών το 1906 στη Μεσολυμπιάδα της Αθήνας, πολυνίκης στην Αμερική στην ελεύθερη πάλη, δηλαδή στο κάτς, με 251 μετάλλια, και επίσης προπονητής του γνωστού παλαιστή Τζιμ Λόντος.

1954: Ο ”Gallant Fox”, το άλογο που είχε κερδίσει το Triple Crown το 1930, πεθαίνει σε ηλικία 27 ετών.

1952: Ο τερματοφύλακας Ted Sagar δίνει τον 463ο και τελευταίο του αγώνα με την Έβερτον. Η καριέρα του διήρκησε 22 χρόνια και 10 μήνες και είναι η μεγαλύτερη σε διάρκεια “σχέση” παίκτη με ομάδα στην λίγκα της Αγγλίας.

1952: 13 παίκτες – ρεκόρ στο ΝΒΑ – 5 από τους Baltimore Bullets και 8 από τους Syracuse Nationals αποβάλλονται με 5 φάουλ σε έναν αγώνα που λήγει 97-91 στην παράταση. Επειδή οι Syracuse δεν μπορούν να συμπληρώσουν πεντάδα οι διαιτητές επιτρέπουν σε κάποιους αποβληθέντες παίκτες να παίξουν αλλά όταν αυτοί κάνουν φάουλ οι αντίπαλοι κερδίζουν μια έξτρα βολή μετά από αυτές που καλούνται να εκτελέσουν.