Ίντερ: Τα δύο πρώτα Κύπελλα Πρωταθλητριών που κατέκτησε με το «κατενάτσιο» του Ερέρα

Η λέξη «catenaccio» σημαίνει στην ιταλική γλώσσα «σύρτης». Καταλαβαίνετε, λοιπόν, για ποιον λόγο πέρασε αυτούσια στο ποδόσφαιρο: περιγράφει πολύ παραστατικά την τακτική που έχει ως ατού να «κλειδώνει» τις πόρτες της άμυνας στον αντίπαλο.

Δεν έχει υπάρξει άλλη τακτική που να έχει συζητηθεί τόσο πολύ ή που να έχει προκαλέσει περισσότερα αρνητικά σχόλια. Ακόμα και σήμερα, η λέξη χρησιμοποιείται συνεχώς για να περιγράψει το «αντι-ποδόσφαιρο» που παίζει μια λιγότερο ποιοτική ομάδα απέναντι σε ένα ισχυρό σύνολο. Κάτι που έχει ως συνέπεια να θεωρούν πολλοί ότι και η Ίντερ του θιασώτη του κατενάτσιο, Ελένιο Ερέρα, σάρωσε τους τίτλους τη δεκαετία του ’60 παίζοντας αμυντικά. Κάτι που δεν ισχύει.

Οι «νερατζούρι» στέφθηκαν πρωταθλητές Ευρώπης στις 27 Μαΐου 1964 νικώντας στον τελικό με 3-1 τη Ρεάλ Μαδρίτης και ακριβώς έναν χρόνο αργότερα, στις 27 Μαΐου 1965, διατήρησαν τα σκήπτρα επικρατώντας με 1-0 της Μπενφίκα. Επίσης, αναδείχθηκαν πρωταθλητές Ιταλίας το 1963, το 1965 και το 1966 κι έχασαν τον τίτλο του 1964 σε μπαράζ με την Μπολόνια. Η πρωτοποριακή αμυντική τακτική και η ταλαντούχα επιθετική γραμμή, με επικεφαλής τον Σάντρο Ματσόλα, βοήθησε την Ίντερ να κυριαρχήσει.

Όπως έλεγε ο Ερέρα, «το πρόβλημα ήταν ότι όσοι με αντέγραψαν, το έκαναν με λάθος τρόπο. Ξέχασαν να συμπεριλάβουν στο σύστημά τους τις επιθετικές αρχές που είχε το δικό μου κατενάτσιο». Ο Αργεντινός προπονητής, που είχε βρεθεί στα 10 του οικογενειακώς στην Καζαμπλάνκα και έκανε καριέρα ποδοσφαιριστή στη Γαλλία, είχε δίκιο. Η Grande Inter του προκαλούσε πονοκέφαλο σε κάθε αντίπαλο με την εξαιρετική της άμυνα, αλλά δεν ήταν αμυντικογενής. Απλώς, ήταν πολύ αποτελεσματική και, όπως καθετί νέο στο ποδόσφαιρο, προκάλεσε εκνευρισμό σε όσους έβλεπαν να ανατρέπονται τα μέχρι τότε δεδομένα.

Τι είχε κάνει ο Ερέρα; Το περιγράφει έξοχα ο Βρετανός δημοσιογράφος Τζόναθαν Γουίλσον στο βιβλίο του «Αντιστρέφοντας την Πυραμίδα» (εκδ. Polaris 2010, μτφ. Χρίστος Χαραλαμπόπουλος). Είχε μετατρέψει το 4-2-4 σε ένα ιδιότυπο 5-3-2, χρησιμοποιώντας ως λίμπερο τον Αρμάντο Πίκι, ο οποίος είχε αποκτηθεί ως δεξιός μπακ από τη ΣΠΑΛ το 1960. Οι καινοτομίες, όμως, δεν περιορίστηκαν εκεί. Ο δεξιός μπακ, Ταρσίτσιο Μπούρνιτς, συνέκλινε προς τον άξονα και έπαιζε ουσιαστικά ως στόπερ δίπλα στον Αριστίντε Γκουαρνέρι και το κενό του στο δεξί άκρο της άμυνας κάλυπτε με τις επιστροφές του ο δεξιός εξτρέμ Ζαΐρ.

Στην αριστερή πλευρά, αντίθετα, ο φουλ μπακ Τζιατσίντο Φακέτι είχε αποστολή να προωθείται (αφού ο Πίκι τον κάλυπτε αμυντικά) και να δίνει βοήθειες στον εξτρέμ, Μάριο Κόρσο, ενώ κομβικό ρόλο στην αμυντική λειτουργία είχε ο αμυντικός χαφ. Στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών του 1964 έπαιξε ο Κάρλο Τανίν, ο οποίος εξουδετέρωσε τον σέντερ φορ της Ρεάλ, Αλφρέδο Ντι Στέφανο. Και το 1965, τον ίδιο ρόλο ανέλαβε ο Τζιανφράνκο Μπεντίν, ο οποίος έγινε «βδέλλα» πάνω στον Ζοζέ Τόρες της Μπενφίκα.

Μπροστά απ’ τον αμυντικό χαφ, ελεύθερο ρόλο στο κέντρο είχε ο δαιμόνιος Ισπανός, Λουιζίτο Σουάρεθ, τον οποίο ο Ερέρα είχε παίκτη και στην Μπαρτσελόνα (1958-60). Από τα δικά του πόδια ξεκινούσαν οι περισσότερες επιθέσεις όταν η Ίντερ ανακτούσε την κατοχή, ενώ είχε το χάρισμα της μακρινής μπαλιάς είτε προς τους εξτρέμ είτε προς τους δύο επιθετικούς. Πέρα απ’ τον Ματσόλα, που αγωνιζόταν ως κρυφός κυνηγός, υπήρχε και ο σέντερ φορ που άλλαξε στις δύο κατακτήσεις της ευρωπαϊκής κορυφής. Το 1964 έπαιξε ο Ιταλός, Αουρέλιο Μιλάνι (σε αρκετά ματς είχε προτιμηθεί στη θέση του ο Μπενιαμίνο Ντι Τζιάκομο) και το 1965 ο Ισπανός, Χοακίν Πεϊρό.

Εκεί, όμως, που έφερε επανάσταση ο Ερέρα ήταν στις προπονήσεις. Ήταν από τους πρώτους που κατάλαβε την αξία της καλής φυσικής κατάστασης των ποδοσφαιριστών, ενώ ήταν μετρ και στην ψυχολογία. Είχε τον τρόπο να παίρνει το 100% από τους παίκτες του.

Εύκολη νίκη επί της γερασμένης «βασίλισσας»

Ο τελικός του 1964 ήταν και ο πιο βατός απ’ τους δύο, όπως μαρτυρά και το 3-1 με το οποίο επικράτησε η Ίντερ της Ρεάλ Μαδρίτης στο «Πράτερ» της Βιέννης. Η «βασίλισσα» ήταν πια γερασμένη, μια και ο Φέρεντς Πούσκας είχε κλείσει τα 37 του χρόνια κι ο Ντι Στέφανο όδευε στα 38, όμως οι «νερατζούρι» δεν ήταν το φαβορί.

Έχει τη σημειολογία του και το γεγονός ότι στα προημιτελικά η Ρεάλ είχε αποκλείσει την κάτοχο του τίτλου, Μίλαν, την οποία προπονούσε ο Νερέο Ρόκο, ένας ακόμα θιασώτης του κατενάτσιο (τακτική που έλκει τις ρίζες της στη δεκαετία του ’30 και τον Ελβετό, Καρλ Ράπαν). Ως προπονητής της Πάντοβα, της ομάδας με την οποία απέκτησε φήμη, ο Ρόκο είχε νικήσει 2-1 την Ίντερ του Ερέρα στο Μιλάνο, τον Μάρτιο του 1961, ακολουθώντας εξόχως αμυντική τακτική με τη χρήση λίμπερο. Λέγεται, μάλιστα, ότι εκείνο το αποτέλεσμα οδήγησε τον Αργεντινό τεχνικό να δοκιμάσει τον Πίκι σε ρόλο ελεύθερου αμυντικού, με τα γνωστά αποτελέσματα.

Δεν ήταν γραφτό, ωστόσο, για τον Ρόκο να βρεθεί απέναντί του στον τελικό και η Ρεάλ δεν τα πήγε τόσο καλά κόντρα στην Ίντερ όσο κόντρα στη Μίλαν. Πέρα απ’ το ότι δεν βρήκε τρόπο για να διασπάσει την άμυνά της, αφού ο Πούσκας τα είχε βρει σκούρα με το μαρκάρισμα του Γκουαρνέρι, οι γρήγορες μεταβάσεις των «νερατζούρι» τους έφεραν σε θέση ισχύος. Στο 43′ ο Ματσόλα άνοιξε το σκορ με εντυπωσιακό σουτ και στο 61′ ο Μιλάνι έγραψε το 2-0 με ένα ακόμα σουτ, που αν και αρκετά καλό, μπορούσε να αποκρούσει ο τερματοφύλακας της «βασίλισσας», Χοσέ Βισέντε.

Ο Φέλο μείωσε το σκορ με βολ πλανέ μέσα απ’ την περιοχή στο 70′, αναπτερώνοντας προσωρινά τις ελπίδες της Ρεάλ. Έξι λεπτά αργότερα, όμως, ο Χοσέ Σανταμαρία έδιωξε απρόσεκτα την μπάλα έξω απ’ την περιοχή, ο Ματσόλα την έκλεψε και με ψύχραιμο σουτ διαμόρφωσε το τελικό 3-1. Η Ίντερ ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης για πρώτη φορά στην ιστορία της.

Η Ίντερ έφτασε στην κατάκτηση του Κυπέλλου Πρωταθλητριών σημειώνοντας επτά νίκες και δύο ισοπαλίες, παρότι αντιμετώπισε τις εκπροσώπους των κορυφαίων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων. Στον πρώτο γύρο απέκλεισε την Έβερτον (0-0 εκτός, 1-0 εντός), στον δεύτερο τη Μονακό (1-0 εντός, 3-1 εκτός) και στα προημιτελικά την Παρτίζαν Βελιγραδίου (2-0 εκτός, 2-1 εντός).

Μόνο η Μπορούσια Ντόρτμουντ πήρε προβάδισμα απέναντι της, στον πρώτο ημιτελικό στο παλιό της γήπεδο, το «Ρότε Έρντε». Με τον Φραντς Μπρουνγκς να σημειώνει δύο γκολ προηγήθηκε με 2-1, αλλά προτού τελειώσει το πρώτο ημίχρονο ο Κόρσο έγραψε το τελικό 2-2. Στη ρεβάνς, η Ίντερ πέτυχε μία «καθαρή» νίκη με 2-0 με τέρματα του Ματσόλα και του Ζαΐρ.

Ο τελικός του 1965 διεξήχθη στο Σαν Σίρο (δεν είχε μετονομαστεί ακόμα σε «Τζουζέπε Μεάτσα», όπως προτιμούν να το λένε οι φίλοι της Ίντερ), αλλά η καταρρακτώδης βροχή που είχε προηγηθεί είχε μετατρέψει το τερέν σε βούρκο. Η ομάδα του Ερέρα, πάντως, κατάφερε να επιβάλει τον ρυθμό της και να βρει το γκολ στο 43′ με τον Ζαΐρ. Ο Βραζιλιάνος δεξιός εξτρέμ σούταρε πάνω στον τερματοφύλακα Κόστα Περέιρα, ο οποίος όμως έχασε την μπάλα που πέρασε κάτω απ’ τα πόδια του και κύλησε αργά-αργά μέσα απ’ τη γραμμή του τέρματος.

Ο Σάνκλι δεν χώνεψε ποτέ το κατενάτσιο

Εκείνη τη σεζόν η Ίντερ είχε υποστεί ήττες στην πορεία της προς τον τελικό και μάλιστα είχε κινδυνεύσει με αποκλεισμό στα ημιτελικά από τη Λίβερπουλ του Μπιλ Σάνκλι – ο οποίος απεχθανόταν τον Ερέρα και το κατενάτσιο. Οι «κοκκινοι» επικράτησαν με 3-1 στο πρώτο ματς στο Άνφιλντ, όμως στη ρεβάνς του Μιλάνου βρέθηκαν να χάνουν με 2-0 πριν συμπληρωθεί το πρώτο δεκάλεπτο, με γκολ του Κόρσο και του Πεϊρό. Ο Φακέτι έγραψε το τελικό 3-0 στο 60′ σε μία από τις συχνές προωθήσεις του, κλειδώνοντας την πρόκριση στον τελικό.

Το σερί των επιτυχιών της Ίντερ έσπασε από τη Ρεάλ, η οποία με ανανεωμένη σύνθεση την απέκλεισε στα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών της σεζόν 1965-66 και κατέκτησε το τρόπαιο για έκτη φορά νικώντας στον τελικό την Παρτίζαν Βελιγραδίου. Το τέλος του κατενάτσιο, όμως, ήρθε με την ήττα της από τη Σέλτικ (2-1) στον τελικό του 1967. Τότε ήταν που ο Σάνκλι συνεχάρη δημόσια τον προπονητή των «καθολικών», Τζοκ Στιν, λέγοντας του ότι η νίκη εκείνη του είχε χαρίσει την «αθανασία».

Ο Ερέρα αποχώρησε από τον πάγκο της Ίντερ το 1968 και ανέλαβε τη Ρόμα (αφού στο μεταξύ είχε εργαστεί και στην Εθνική Ιταλίας, μετά το κάζο του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966) και οι «νερατζούρι» άργησαν πολύ να κατακτήσουν ξανά τίτλους εκτός συνόρων – ενώ δεν τα πήγαιναν τόσο καλά ούτε εντός. Μόλις το 1990-91, με προπονητή τον Τζιοβάνι Τραπατόνι (τον καλύτερο μαθητή του Ρόκο) κατέκτησε το Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, έχοντας ως παίκτες πρώτης γραμμής του διεθνείς Γερμανούς Λόταρ Ματέους, Αντρέας Μπρέμε και Γιούργκεν Κλίνσμαν.

Επανέλαβε την επιτυχία το 1994, με υπηρεσιακό τεχνικό τον Τζιανπιέρο Μαρίνι (είχε αντικαταστήσει τον Οσβάλντο Μπανιόλι) και χρειάστηκε να περιμένει μέχρι το 2010 για να κατακτήσει το Champions League. Τότε είχε προπονητή τον Ζοζέ Μουρίνιο, η προσεκτική τακτική προσέγγιση του οποίου είχε κάνει πολλούς να τον συγκρίνουν με τον Ερέρα και το κατενάτσιο. Κάτι που σίγουρα θα συμβεί και το ερχόμενο Σάββατο (31 Μαΐου), αν η Ίντερ του Σιμονε Ιντζάγκι κατακτήσει το τέταρτο κύπελλο με τα μεγάλα «αυτιά», στον τελικό με την Παρί Σεν Ζερμέν στο Μόναχο.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 27 Μαΐου

2015: Η Σεβίλλη κατακτά το Europa League για δεύτερη διαδοχική χρονιά, νικώντας στον τελικό που διεξάγεται στην Βαρσοβία την Ντνίπρο με 3-2 (28′ Κριχόβιακ, 31′, 73′ Μπάκα/7′ Κάλινιτς, 44′ Ρόταν). Η ισπανική ομάδα γίνεται η πρώτη που φτάνει τις τέσσερις κατακτήσεις του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ/Europa League, αλλά και η πρώτη που κερδίζει τέσσερις φορές το τρόπαιο σε ισάριθμες παρουσίες σε τελικούς.

2012: Ο Λευτέρης Κοσμίδης κατακτά το χρυσό μετάλλιο στις ασκήσεις εδάφους στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ενόργανης γυμναστικής που διεξάγεται στο Μονπελιέ, συγκεντρώνοντας 15.766 βαθμούς.

2011: Πεθαίνει στις ΗΠΑ σε ηλικία 37 ετών η Πολωνή διεθνής μπασκετμπολίστρια Μαργκό Ντίντεκ, έπειτα από επιπλοκές στην εγκυμοσύνη της στο τρίτο της παιδί. Έγινε διάσημη ως η πιο ψηλή επαγγελματίας παίκτρια του μπάσκετ (2.18 μ.) στον κόσμο και αγωνίστηκε ως σέντερ με την ομάδα των Λος Άντζελες Σπαρκς στο WNBA.

2009: Η Μπαρτσελόνα αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Ευρώπης στο ποδόσφαιρο για τρίτη φορά στην ιστορία της, χάρη στη νίκη της με 2-0 επί της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στον τελικό του Champions League στο Ολίμπικο της Ρώμης. Τα γκολ πετυχαίνουν οι Σάμουελ Ετό (10′) και Λιονέλ Μέσι (70′).

2001: Ο Τσέχος Ρόμαν Σέμπρλε γίνεται ο πρώτος αθλητής που σπάει το φράγμα των 9.000 βαθμών στο δέκαθλο (9.026), κατά τη διάρκεια μίτινγκ στην πόλη Γκέτσις της Αυστρίας.

2000: Ο 17χρονος Βλάσης Μάρας κατακτά το χάλκινο μετάλλιο στο σύνθετο ατομικό στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εφήβων της Βρέμης με 54.349 βαθμούς.

2000: Η Εθνική Ελλάδος Κωφών κατακτά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα για πρώτη φορά στην ιστορία της, νικώντας στον τελικό την Ιταλία με 75-41. Προπονητής είναι ο Παναγιώτης Παναγόπουλος, ενώ με την ομάδα μας αγωνίζονται οι Ντικούδης (19 πόντοι), Παγκράτης (10), Κεραμιτσούδης (7), Γριλλής (9), Παπάζογλου (6), Κορδονούρης (2), Γκανάτσας (3), Κουρατόρας (4), Σίμψης (3), Γιαννόπουλος (5), Κουρεμένος (2) και Βιντζηλαίος (5).

1994: Ο Ολυμπιακός κάνει το νταμπλ στο μπάσκετ, μια και μετά το πρωτάθλημα της Α1, κατακτά και το Κύπελλο Ελλάδας, νικώντας με 63-51 τον Ηρακλή στον τελικό.

1992: Ο Ολυμπιακός νικά με 2-0 τον ΠΑΟΚ στον δεύτερο τελικού του Κυπέλλου στο στάδιο «Γ. Καραϊσκάκης» και κατακτά το τρόπαιο (ο πρώτος αγώνας στην Τούμπα είχε λήξει 1-1). Τα γκολ σημειώνουν οι Λιτόφτσενκο (21′) και Τσαλουχίδης (62′).

1990: Σε αδιάφορο βαθμολογικά αγώνα για την τελευταία αγωνιστική της Α’ Εθνικής, ο ΟΦΗ νικά τον Ολυμπιακό στο «Γ. Καραϊσκάκης» με 5-4, ενώ έχανε με 4-0 στις αρχές του δευτέρου ημιχρόνου. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανατροπή σκορ στην ιστορία του εθνικού μας πρωταθλήματος.

1988: Σκοτώνεται σε τροχαίο δυστύχημα στην εθνική οδό Κατερίνης-Θεσσαλονίκης η Τζένη Ρήγα, πρώην σύζυγος του Νίκου Γκάλη.

1987: Με ηρωική ανατροπή στα τελευταία λεπτά η Πόρτο νικά με 2-1 την Μπάγερν Μονάχου στη Βιέννη και κατακτά το Κύπελλο Πρωταθλητριών για πρώτη φορά στην ιστορία της. Ιστορικό μένει το πρώτο γκολ της Πόρτο, το οποίο πετυχαίνει με τακουνάκι ο Αλγερινός Ραμπάχ Μαντζέρ στο 77′, ενώ τρία λεπτά αργότερα ο Βραζιλιάνος Ζουαρί διαμορφώνει το τελικό σκορ. Οι Βαυαροί είχαν ανοίξει το σκορ στο 25′ με τον Λούντβιχ Κεγκλ.

1984: Η 17χρονη Βουλγάρα τενίστρια Μανουέλα Μαλέεβα κατακτά το Όπεν της Ιταλίας, παρότι υποχρεώνεται να δώσει τους τρεις τελευταίους αγώνες της μέσα σε μία ημέρα (λόγω αναβολών που είχε προκαλέσει η κακοκαιρία). Στον προημιτελικό νικά με 2-1 τη Ρουμάνα Βιρτζίνια Ρουζίτσι (7-6, 4-6, 6-2), στον ημιτελικό με 2-0 την Καναδή Κάρλινγκ Μπάσετ (6-2, 6-2) και στον τελικό την Αμερικανίδα Κρις Έβερτ με 2-0 (6-3, 6-3).

1981: Η Λίβερπουλ κατακτά το Κύπελλο Πρωταθλητριών νικώντας με 1-0 τη Ρεάλ Μαδρίτης στον τελικό του Παρισιού. Το γκολ σημειώνει ο Άλαν Κένεντι στο 82ο λεπτό.

1963: Πεθαίνει σε ηλικία 45 ετών ο βουλευτής της ΕΔΑ, Γρηγόρης Λαμπράκης, πέντε ημέρες μετά τη δολοφονική επίθεση που είχε δεχτεί από παρακρατικούς στη Θεσσαλονίκη. Ήταν γιατρός και παλιός αθλητής του μήκους, όπου κατείχε το πανελλήνιο ρεκόρ με 7.37 μ. για 22 χρόνια (1938-1959). Κατέκτησε μετάλλια στους Βαλκανικούς Αγώνες, ενώ συμμετείχε και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936 στο Βερολίνο. Για να τιμήσει τον αθλητή που επιχείρησε την 1η Μαραθώνια Πορεία Ειρήνης, ο ΣΕΓΑΣ διοργανώνει τον «Διεθνή Μαραθώνιο Δρόμο» με το όνομά του.

1961: Η Φιορεντίνα κατακτά το πρώτο Κύπελλο Κυπελλούχων νικώντας στον δεύτερο τελικό της Φλωρεντίας την Ρέιντζερς με 2-1. Στον πρώτο αγώνα που είχε διεξαχθεί στο «Άιμπροξ» της Γλασκώβης, η Φιορεντίνα είχε νικήσει με 2-0. Από την επόμενη σεζόν καταργείται ο διπλός τελικός και διεξάγεται ένας αγώνας σε προαποφασισμένη έδρα.

1951: Ο Ολυμπιακός συντρίβει με 4-1 τον Ηρακλή στη Θεσσαλονίκη για την τέταρτη και τελευταία αγωνιστική του Πανελληνίου Πρωταθλήματος και κατακτά τον τίτλο έχοντας το απόλυτο νικών. Δύο γκολ πετυχαίνει ο Στέλιος Χριστόπουλος κι από ένα ο Θανάσης Μπέμπης κι ο Ηλίας Ρωσσίδης. Στην τεχνική ηγεσία των «ερυθρόλευκων» βρίσκονται οι αδελφοί Γιάννης και Βαγγέλης Χέλμης.

1908: Ιδρύεται η Άντερλεχτ στο καφέ «Concordia» των Βρυξελλών.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News