Κλάιβ Τόμας: Ο διαιτητής με την πιο αμφιλεγόμενη ακύρωση γκολ στην ιστορία
Η Βραζιλία και η Σουηδία ήταν ισόπαλες 1-1 στις 3 Ιουνίου 1978, στον πρώτο αγώνα τους για το Μουντιάλ της Αργεντινής. Λίγο μετά τη συμπλήρωση του 90ού λεπτού ο Ζίκο σκόραρε με κεφαλιά, αλλά ο διαιτητής Κλάιβ Τόμας ακύρωσε το γκολ για απίστευτο λόγο.
Στις μέρες μας έχει επικρατήσει η λογική ότι ένας ποδοσφαιρικός αγώνας δεν λήγει, αν δεν εκδηλώσει την επίθεσή της η ομάδα που έχει τελευταία την κατοχή της μπάλας.
Έχουμε δει πολλές φορές τους διαιτητές να κάνουν «λάστιχο» τον χρόνο των καθυστερήσεων που οι ίδιοι είχαν υποδείξει, προκειμένου να εκτελεστεί ένα ή και περισσότερα κόρνερ. Ή να γίνονται αποδέκτες έντονων διαμαρτυριών αν αποφασίσουν να δώσουν τέλος στο παιχνίδι ενώ υπάρχουν προϋποθέσεις αντεπίθεσης για την ομάδα που βρισκόταν σε θέση άμυνας όταν άρχισε «η τελευταία φάση», που λέγαμε όταν παίζαμε «μονό» μικροί.
Παλιότερα, όμως, δεν υπήρχαν τέτοια πράγματα. Κατ’ αρχάς οι διαιτητές δεν δήλωναν πόσα λεπτά καθυστέρησης θα κρατούσαν ούτε υπήρχε τέταρτος να τα γνωστοποιεί με ταμπελάκι. Θα έπρεπε να σημειωθούν πολλές διακοπές σε ένα ματς για να κρατήσουν κάποια δευτερόλεπτα επιπλέον χρόνο (που σπάνια ξεπερνούσε το δίλεπτο) και, το κυριότερο: αδιαφορούσαν για το πού βρισκόταν η μπάλα όταν θεωρούσαν ότι ο χρόνος του αγώνα είχε συμπληρωθεί.
Το πιο ακραίο παράδειγμα εκείνης της λογικής καταγράφηκε στις 3 Ιουνίου 1978 και συζητιέται έως και σήμερα ως η πιο αμφιλεγόμενη ακύρωση γκολ στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Η Βραζιλία αντιμετώπιζε τη Σουηδία στο «Χοσέ Μαρία Μινέλα» της Μαρ ντε Πλάτα, στην πρεμιέρα της στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής. Το σκορ ήταν 1-1 όταν η «Σελεσάο» κέρδισε κόρνερ από τα δεξιά, λίγα δευτερόλεπτα πριν από τη συμπλήρωση του 90ού λεπτού.
Ο Νελίνιο ανέλαβε να το εκτελέσει χωρίς βιασύνη, έστειλε την μπάλα στο ύψος της μικρής περιοχής και ο Ζίκο, που ξέφυγε απ’ τα μαρκαρίσματα έστειλε με κεφαλιά την μπάλα στα δίχτυα. Πριν προλάβει να πανηγυρίσει, όμως, είχε ακούσει σφύριγμα του Ουαλού διαιτητή, Κλάιβ Τόμας, ο οποίος με χαρακτηριστική κίνηση των χεριών του έδειχνε ότι το γκολ δεν μετρούσε!
Οφσάιντ από κόρνερ δεν υπάρχει, υποψία φάουλ δεν υφίστατο αφού ο σκόρερ δεν είχε κανέναν αντίπαλο κοντά του, οπότε τι είχε συμβεί; Απλώς, ο Τόμας είχε σφυρίξει τη λήξη του αγώνα!
Μέχρι ο Νελίνιο να στήσει την μπάλα στο σημείο του κόρνερ και να το εκτελέσει, πέρασαν επτά δευτερόλεπτα από τη συμπλήρωση του 45ου λεπτού του δευτέρου ημιχρόνου. Ο Ουαλός διαιτητής είχε αποφασίσει προφανώς να μην κρατήσει καθόλου καθυστερήσεις (κάτι που ήταν συνηθισμένο τότε) κι έληξε τον αγώνα την ώρα που ο Ζίκο έπιασε την κεφαλιά.
Ο Βραζιλιάνος μεσοεπιθετικός τραβούσε τα μαλλιά του, αλλά αυτό που προξενεί εντύπωση είναι ότι ούτε αυτός ούτε οι συμπαίκτες του, με προεξάρχοντα τον αρχηγό Ριβελίνο, δεν διαμαρτυρήθηκαν έντονα προς τον Τόμας. Του ζήτησαν απορημένοι και με ήρεμο τρόπο τον λόγο της ακύρωσης του γκολ κι εκείνος τους εξήγησε με έντονο ύφος (ίσως και ενοχές) ότι η φάση ήταν ως μη γενόμενη επειδή ο αγώνας είχε τελειώσει.
Ο σκόρερ, πάντως, είχε απλώς εκφράσει την απορία του για το γεγονός ότι ο διαιτητής είχε επιτρέψει να εκτελεστεί το κόρνερ εφόσον σκόπευε δεν σκόπευε να αφήσει τη φάση να εξελιχθεί. «Αν είχε σφυρίξει τη λήξη πριν την εκτέλεση, κανείς δεν θα του είχε πει τίποτα», είχε πει ο Ζίκο.
Ο Κουτίνιο και οι θεωρίες συνωμοσίας
Σε αντίστοιχη περίπτωση σήμερα, θα είχε γίνει… επανάσταση. Όπως είχε συμβεί τον Μάρτιο του 2024 στην Ισπανία, όταν σημειώθηκε αντίστοιχη φάση στον αγώνα πρωταθλήματος Βαλένθια-Ρεάλ Μαδρίτης 2-2. Ο διαιτητής Χεσούς Χιλ Μανθάνο δεν μέτρησε γκολ του Τζουντ Μπέλιγχαμ στο εντέκατο λεπτό των καθυστερήσεων, επειδή είχε σφυρίξει τη λήξη όσο η μπάλα βρισκόταν στον αέρα μετά τη σέντρα του Μπραχίμ, προτού πιάσει την κεφαλιά.
Οι αντιδράσεις και του Μπέλιγχαμ και του προπονητή της Ρεάλ, Κάρλο Αντσελότι, ξεπέρασαν τα εσκαμμένα. Δικαιολογημένα, έως έναν βαθμό, αφού έχει επικρατήσει η λογική του «να τελειώσει η φάση». Ο διαιτητής δεν είναι πια ο απόλυτος χρονομέτρης του αγώνα στο ποδόσφαιρο, το οποίο δεν είναι σαν το μπάσκετ που έχει «καθαρό» χρόνο παιχνιδιού.
Το 1978, αντίθετα, οι Βραζιλιάνοι φίλαθλοι δεν τα είχαν με τον διαιτητή που δεν μέτρησε το γκολ του Ζίκο, αλλά με τον προπονητή της «Σελεσάο», Κλαούντιο Κουτίνιο! Η απόδοση της ομάδας δεν τους είχε ικανοποιήσει και πολύς κόσμος βγήκε στους δρόμους του Ρίο ντε Τζανέιρο και άλλων μεγαλουπόλεων για να διαμαρτυρηθεί.
Δεν έλειψαν φυσικά και οι θεωρίες συνωμοσίας που πήγαζαν (όχι άδικα) από το γεγονός ότι το χουντικό καθεστώς της Αργεντινής, με επικεφαλής τον αιμοσταγή στρατηγό Χορχε Βιντέλα, θα έκανε ό,τι μπορούσε για να χαντακώσει την παραδοσιακή της αντίπαλο. Πολλοί πρόσθεταν, επίσης, ότι κανένας διαιτητής δεν θα τολμούσε να ακυρώσει γκολ σαν του Ζίκο αν το είχε σημείωσε η εθνική ομάδα της διοργανώτριας χώρας.
Ο μόνος που δεν έδειχνε να πτοείται από τίποτα ήταν ο πρωταγωνιστής εκείνης της παράξενης απόφασης. Ο Τόμας, ο οποίος ακόμα και σήμερα επιμένει ότι είχε πάρει τη σωστή απόφαση στο ματς της 3ης Ιουνίου 1978. «Είδα την κεφαλιά, αλλά δεν είδα την μπάλα να καταλήγει στα δίχτυα. Είχα γυρίσει το βλέμμα αλλού, αφού στο μυαλό μου το ματς είχε λήξει. Οι Βραζιλιάνοι πρέπει να τα βάλουν με τους εαυτούς τους, δεν έπρεπε να είχαν καθυστερήσει τόσο πολύ να εκτελέσουν το κόρνερ», είχε πει μετά τον αγώνα για την επίμαχη στιγμή, που μνημονεύεται ως η πιο αμφιλεγόμενη ακύρωση γκολ στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Τουλάχιστον στο κορυφαίο επίπεδο.
Οι υπεύθυνοι της FIFA, ωστόσο, είχαν διαφορετική άποψη μια. Την επόμενη κιόλας μέρα που ο Τόμας επέστρεψε στο Μπουένος Άιρες, του ανακοίνωσαν ότι δεν χρειάζονταν άλλο τις υπηρεσίες του για τη διοργάνωση. O Ουαλός διαιτητής που ήταν ήδη 41 ετών τότε, δεν έμελλε να σφυρίξει ξανά σε αγώνα Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Στην Αγγλία, πάντως, τον είχαν ακόμα σε εκτίμηση και το 1981 του ανέθεσαν τον τελικό του Λιγκ Καπ ανάμεσα στη Λίβερπουλ και τη Γουέστ Χαμ, όπου προκάλεσε τις διαμαρτυρίες της δεύτερης για το γκολ του Άλαν Κένεντι που μέτρησε στο 118′, ενώ ο πεσμένος στο έδαφος Σάμι Λι βρισκόταν σε παθητική θέση οφσάιντ. Τα «σφυριά» ισοφάρισαν στο 120′ με πέναλτι του Ρέι Στιούαρτ αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον προπονητή τους, Τζον Λάιαλ, να κατηγορήσει τον Τόμας για «κλοπή».
Ίσως ο τίτλος της αυτοβιογραφίας του που κυκλοφόρησε το 1984 («By the Book») να εξηγεί γιατί ακύρωσε το γκολ του Ζίκο σαν σήμερα το 1978. Πολλές φορές όταν κάποιος λειτουργεί με το γράμμα κι όχι το πνεύμα του νόμου, κάνει λάθη και προκαλεί διαμαρτυρίες.
Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 3 Ιουνίου
2019: Πεθαίνει από ανακοπή καρδιάς σε ηλικία μόλις 45 ετών ο παλαίμαχος μέσος του Ηρακλή, Γιώργος Ξενίδης. Είχε αγωνιστεί ακόμα στην ΑΕΚ (Κυπελλούχος το 2002), την Ανόρθωση και τον Ιωνικό.
2017: Η Ρεάλ Μαδρίτης αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Ευρώπης για 14η φορά, χάρη στη νίκη της με 4-1 επί της Γιουβέντους, στον τελικό του Champions League που φιλοξενείται στο Κάρντιφ.
2016: Η ομάδα πόλο του Ολυμπιακού προκρίνεται στον τελικό του Champions League, νικώντας με 8-7 την ουγγρική Ζόλνοκ χάρη σε γκολ του Άγγελου Βλαχόπουλου στην εκπνοή, στον ημιτελικό του Final-6 της Βουδαπέστης. Θα διεκδικήσει το τρόπαιο απέναντι στην κροατική Γιουγκ, απ’ την οποία θα γνωρίσει την ήττα με 6-4.
2016: Πεθαίνει σε ηλικία 74 ετών από επιπλοκές στο αναπνευστικό ο Μοχάμεντ Αλί, ένας από τους κορυφαίους πυγμάχος όλων των εποχών. Το 1960 αναδεικνύεται χρυσός ολυμπιονίκης και το 1964 παγκόσμιος πρωταθλητής ως επαγγελματίας, προτού ασπαστεί το Ισλάμ και αλλάξει το ονοματεπώνυμό του (το πραγματικό του ήταν Κάσιους Κλέι). Το 1974 ανακτά τον τίτλο που του είχε αφαιρεθεί το 1966 λόγω της άρνησής του να καταταγεί στον στρατό για τον πόλεμο του Βιετνάμ και αποσύρθηκε από τη δράση το 1981. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες της ζωής του ταλαιπωρήθηκε από τη νόσο του Πάρκινσον.
2002: Η Βραζιλία νικά με 2-1 την Τουρκία στην Ουλσάν, στον πρώτο αγώνα της για το Παγκόσμιο Κύπελλο της Άπω Ανατολής. Οι Τούρκοι έχουν παράπονα από τη διαιτησία του Νοτιοκορεάτη Κιμ για το πέναλτι στο 86′ με το οποίο ο Ριβάλντο διαμορφώνει το τελικό σκορ, αφού ισχυρίζονται ότι το τράβηγμα της φανέλας του Λουιζάο απ’ τον Αλπάι έχει αρχίσει πολύ έξω απ’ την περιοχή. Η Τουρκία τελειώνει το ματς με εννιά παίκτες, λόγω αποβολών του Αλπάι για το πέναλτι στο 86′ και του Χακάν Ουνσάλ, επειδή κλότσησε την μπάλα προς τον Ριβάλντο στο 90’+3.
1986: Με γκολ του Κάρλος Μανουέλ στο 75′, η Πορτογαλία νικά με 1-0 την Αγγλία για την πρώτη αγωνιστική του ομίλου τους στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού και αποκτά προβάδισμα πρόκρισης.
1984: Με κορυφαίο παίκτη τον τερματοφύλακα, Γιώργο Πλίτση, η ΑΕΛ αποσπά 0-0 από τον Ηρακλή στο Καυτανζόγλειο και προκρίνεται στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας. Ταυτόχρονα εξασφαλίζει τη συμμετοχή στο Κύπελλο Κυπελλούχων, αφού στον τελικό θα αντιμετωπίσει τον πρωταθλητή Παναθηναϊκό.
1982: Για πρώτη φορά στην ιστορία του Ράλι Ακρόπολις νικήτρια αναδεικνύεται μια γυναίκα οδηγός. Η Γαλλίδα Μισέλ Μουτόν με συνοδηγό σε μια Audi Quattro την Ιταλίδα Φαμπρίτσια Πονς, τερματίζουν στην πρώτη θέση καλύπτοντας την απόσταση των 2.534 χιλιομέτρων σε 12 ώρες, 54 λεπτά και 44 δευτερόλεπτα.
1979: Ο Ολυμπιακός αναδεικνύεται ισόπαλος 3-3 με τον ΟΦΗ στο Ηράκλειο, έχοντας πολλά παράπονα από τη διαιτησία του Παμπορίδη. Τερματίζει έτσι ισόβαθμος με την ΑΕΚ στην κορυφή της βαθμολογίας και ο τίτλος θα κριθεί σε μπαράζ, στο οποίο όμως οι «ερυθρόλευκοι» αποφασίζουν να μην κατέβουν, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το παρασκήνιο της τελευταίας αγωνιστικής.
1975: Ο Πελέ υπογράφει τριετές συμβόλαιο με τον Κόσμο της Νέας Υόρκης, αντί του ποσού των 11 εκατομμυρίων δολαρίων.
1973: Ο Ολυμπιακός κόβει πρώτος το νήμα στο πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής χάρη στη νίκη του με 2-1 επί της Ομόνοιας στη Λευκωσία. Ο ΠΑΟΚ νικά με 2-1 τον Άρη στο γήπεδο Χαριλάου, αλλά μένει δεύτερος με δύο βαθμούς διαφορά, αφού δεν μπορεί να καλύψει τη «χασούρα» από το 3-5 από την Παναχαϊκή, στις 22 Απριλίου.
1962: Ο Ολυμπιακός συντρίβει με 6-0 τον ΠΑΟΚ στο «Γ. Καραϊσκάκης» για το πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής, με τέσσερα γκολ του Γιώργου Σιδέρη (76′, 80′, 81′, 84′) και δύο του Στέλιου Ψύχου (40′, 47′). Πρόκειται για την ευρύτερη νίκη των «ερυθρόλευκων» επί του ΠΑΟΚ σε επίσημο αγώνα έως και σήμερα.
1959: Η Ρεάλ Μαδρίτης κάνει το «4×4» στα Κύπελλα Πρωταθλητριών Ευρώπης, αφού νικά στον τελικό της Στουτγάρδης τη γαλλική Ρενς με 2-0 (1′ Ματέος, 47′ Ντι Στέφανο).
1931: Το BBC μεταδίδει για πρώτη φορά το Epsom Derby, στο οποίο νικητής αναδεικνύεται ο Φρέντι Φοξ ιππεύοντας τον Cameronian.
1851: Οι Νιου Γιορκ Νικερμπόκερς γίνονται η πρώτη ομάδα μπέιζμπολ που οι παίκτες της εμφανίζονται φορώντας ομοιόμορφες στολές (ψάθινα καπελάκια, άσπρες μπλούζες και μακριά μπλε παντελόνια).
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Μεντιλίμπαρ: «Ο τίτλος του πρωταθλητή χειμώνα δεν σημαίνει τίποτα»
- Μήνυμα της ΠΑΕ ΠΑΟΚ για τον τραυματισμό του Τζίμα: «Μείνε δυνατός Στέφανε, είμαστε όλοι δίπλα σου»
- Ολυμπιακή Φλόγα: Ξεκίνησε από το Παναθηναϊκό Στάδιο το ταξίδι της για την Ιταλία
- Μπαφές: «Πάνω από όλα η ασφάλεια φιλάθλων και εργαζομένων, τα κυβικά νερού στην οροφή του ΣΕΦ ήταν ασύλληπτα»
- Σπανούλης: Η Μονακό «έτρεξε» με 125 κι έσπασε το ρεκόρ του Παναθηναϊκού!
