ΝΔ: Ο μισθωτός σε ρόλο «εκδικητή» στις εκλογές και ο μεγάλος χαμένος και τη 2η θητεία

Είναι δυνατόν ένας μισθωτός, μεσαίου εισοδήματος, ο οποίος φορολογείται στην πηγή – και δύσκολο να αποκρύψει εισοδήματα – να επιβαρύνεται περισσότερο από έναν ελεύθερο επιχειρηματία; Γίνεται. Οι μισθωτοί που ανήκουν στα μεσαία εισοδήματα (στα 15.000-17.000 ευρώ) είναι οι μεγάλοι αδικημένοι του ισχύοντος κυβερνητικού φορολογικού μοντέλου, με τεράστιο πολιτικό κόστος για τη ΝΔ.

Στο Μαξίμου γνωρίζουν πολύ καλά το διακύβευμα των ερχόμενων εκλογών (δηλαδή, “τσέπη”) και στην κυβέρνηση παραδέχονται πως το καμπανάκι για τη ΝΔ έρχεται από τα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Υπό την πίεση των μετρήσεων, σχεδιάζεται ένα προεκλογικό πακέτο με αλλαγές στη φορολογία υπέρ του μέσου εισοδήματος.

Οι πολίτες κρίνουν αρνητικά το κυβερνητικό έργο σε μια σειρά σημαντικών θεμάτων, όπως είναι το διαθέσιμο εισόδημα και το κόστος διαβίωσης. Ενδεικτικά, πρόσφατη δημοσκόπηση της GPO αποτυπώνει μία Νέα Δημοκρατία η οποία βρίσκεται σε ποσοστά κάτω του 30% στην πρόθεση ψήφου. Το 62,1%, δε, αξιολογεί αρνητικά τα κυβερνητικά μέτρα για τον περιορισμό του κόστους ζωής, τη στιγμή που το 48,8% θεωρεί ότι πρώτη προτεραιότητα για την κυβέρνηση πρέπει να είναι η αντιμετώπιση της ακρίβειας.

Μάλιστα, φορολογία υπέρ των μισθωτών συστήνει στην κυβέρνηση και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος. Ο κ. Γιάννης Στουρνάρας, σε δημόσια τοποθέτησή του, επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι «πρέπει να δούμε όλο το σύστημα εις όφελος των μισθωτών, βεβαίως, γιατί αυτή τη στιγμή, αν κάποιος αδικείται στην Ελλάδα, είναι ο μισθωτός».

Ελαφρύνσεις σε φορολογία (και άλλα μέτρα) για να “περάσει” η κρίση των σκανδάλων

Στελέχη της κυβέρνησης, πολύ κοντά στο κέντρο λήψης αποφάσεων για την οικονομική (και όχι μόνο) πολιτική της κυβέρνησης, δίνουν σήμα για εξαγγελίες με επίκεντρο τη μεσαία τάξη. Το ρεπορτάζ του in μεταφέρει τη συγκρατημένη ανησυχία για το πακέτο της ΔΕΘ λόγω των διεθνών εξελίξεων. Αυτό που περισσότερο προβληματίζει την κυβέρνηση είναι η περαιτέρω αύξηση των τιμών, καθώς ήδη η ΝΔ κρίνεται αρνητικά από την κοινωνία στο θέμα της ακρίβειας και του κόστους. Ένα σενάριο, λοιπόν, ανατιμήσεων λόγω του πολέμου θα φέρει σε άκρως δύσκολη θέση την κυβέρνηση και ενδεχομένως να μεταφραστεί σε μείωση των ποσοστών της.

Οι πληροφορίες και το κλίμα εντός της κυβέρνησης δείχνουν ότι είναι αποφασισμένη να διαφυλάξει το οικονομικό πακέτο ελαφρύνσεων, προκειμένου να μην πάει ξυπόλητη στα βράχια πριν τις εκλογές. Υπό το κλίμα των σκανδάλων και των εξελίξεων σε Τέμπη και ΟΠΕΚΕΠΕ, στο Μαξίμου – και ιδιαιτέρως στο κόμμα – γνωρίζουν πολύ καλά πως το μαξιλάρι διαβίωσης της ΝΔ είναι η οικονομία. Αν δεν βελτιωθεί η καθημερινότητα του πολίτη και αν δεν ελαφρυνθεί το αίσθημα της αδικίας για τους πολίτες μέσου εισοδήματος, μετά από 8 χρόνια, η μάχη των εκλογών για τη ΝΔ έχει χαθεί.

Ο μεγάλος αδικημένος στο τέλος “μαυρίζει” την κυβέρνηση

Ας μιλήσουμε με παραδείγματα. Από τα 15.000 ευρώ μικτά ετήσιου εισοδήματος, αφαιρούνται περίπου 1.280 ευρώ σε φόρο εισοδήματος και 2.080 ευρώ σε εισφορές εργαζομένου. Το καθαρό ποσό που απομένει υπολογίζεται γύρω στα 11.600 ευρώ το χρόνο. Δηλαδή, περίπου 970 ευρώ τον μήνα κατά μέσο όρο. Αυτό το ποσό είναι αντιληπτό πως είναι αρκετά χαμηλό για το κόστος ζωής στην Ελλάδα, με ενοίκια που αγγίζουν τον μέσο καθαρό μισθό. Πέραν των παραπάνω, ο εργοδότης έχει καταβάλει και τις εργοδοτικές εισφορές, ανεβάζοντας το συνολικό κόστος μισθοδοσίας περίπου στις 18.340 ευρώ για αυτόν τον εργαζόμενο.

Η ΝΔ, μετά από έξι χρόνια, δεν έχει καταφέρει να ελαφρύνει αυτή την ομάδα της κοινωνίας που διαχρονικά πληρώνει το μάρμαρο. Δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι στο γαλάζιο κοινοβουλευτικό στρατόπεδο ο “κωδικός” μεσαία τάξη έχει αποτελέσει, κατά καιρούς, ένα θερμό θέμα συζήτησης και, συνάμα, οι μετρήσεις συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι αυξάνεται το χάσμα της ΝΔ με μία κομβικής σημασίας κοινωνική ομάδα για το πολιτικό μέλλον της. Το δυσανάλογο κόστος που σηκώνει ο μέσος εργαζόμενος και μισθωτός – σε συνδυασμό με την ακρίβεια που συρρικνώνει περαιτέρω τα εισοδήματα – είναι βέβαιο πως θα μετακυλιστεί στην κυβέρνηση, η οποία φαίνεται να θυσιάζει το πολιτικό της κεφάλαιο έναντι μίας πολιτικής υπέρ άλλων κοινωνικών ομάδων.

Το “112” της δυσαρέσκειας

Σύμφωνα με πληροφορίες, το πλάνο της κυβέρνησης είναι να δώσει ανάσες στις αδικημένες ομάδες, με το βάρος της εφαρμογής των μέτρων να πέσει στο τελευταίο έτος της θητείας της και πριν τις εκλογές. Οι προαναγγελίες, ωστόσο, αναμένονται το 2025 από τη ΔΕΘ.

Επομένως, στον γραφικό – ως προς τις εξαγγελίες – μήνα, τον Σεπτέμβριο, ο πρωθυπουργός από το βήμα της ΔΕΘ θα απευθύνει κάλεσμα προς τη μεσαία τάξη, ανακοινώνοντας κυρίως μείωση επιβαρύνσεων για αυτά τα εισοδήματα. Το πρόβλημα είναι ότι το πακέτο της ΔΕΘ βρίσκεται υπό πολιορκία λόγω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, καθώς η οικονομία μπορεί να πληγεί τόσο λόγω των ανατιμήσεων όσο και λόγω της μείωσης τουριστικών ροών.

Οι αλλαγές, όμως, στο φορολογικό αποτελούν μονόδρομο για την κυβέρνηση. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του ΟΟΣΑ για το 2024, ο Έλληνας μισθωτός με μέσο εισόδημα χωρίς παιδιά είδε το tax wedge να αυξάνεται πέρυσι κατά 0,54 ποσοστιαίες μονάδες στο 39,3%, έναντι οριακής αύξησης (0,05 π.μ.) στο 34,9% για το σύνολο του ΟΟΣΑ. Η αύξηση οφείλεται αποκλειστικά στην αύξηση του φόρου εισοδήματος που πλήρωσαν λόγω της αύξησης των ονομαστικών εισοδημάτων τους (χωρίς να τιμαριθμοποιηθεί η φορολογική κλίμακα).

Η αύξηση του φόρου εισοδήματος, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ήταν μεγαλύτερη από την αύξηση του πραγματικού μισθού για την κατηγορία αυτή των εργαζομένων, με αποτέλεσμα να μειωθεί το μετά τη φορολογία εισόδημά τους. Συγκεκριμένα, ο πραγματικός μέσος μισθός υπολογίζεται ότι αυξήθηκε κατά 1,7% το 2024 (4,7% ο ονομαστικός μείον 3% ο πληθωρισμός), ενώ ο μέσος φορολογικός συντελεστής αυξήθηκε κατά 2,6%.

Στην Ελλάδα, η συνολική φορολογική επιβάρυνση (φόρος εισοδήματος + εισφορές εργαζομένου και εργοδότη) είναι σχετικά υψηλή ως ποσοστό του συνολικού κόστους εργασίας. Για έναν ανειδίκευτο εργαζόμενο χωρίς παιδιά, το tax wedge (συνδυασμός φόρων και εισφορών) αντιστοιχεί περίπου στο 39% του συνολικού κόστους – δηλαδή, από κάθε 100 ευρώ που δαπανά ο εργοδότης, γύρω στα 60 ευρώ απομένουν καθαρά στον εργαζόμενο. Αυτό είναι υψηλότερο από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (~35%).

Άλλες χώρες με παρόμοιο εισόδημα παρουσιάζουν διαφορετική εικόνα: για παράδειγμα, στην Ιρλανδία η επιβάρυνση για χαμηλό μισθό είναι περίπου 28%, ενώ στη Σουηδία ~23%, που σημαίνει ότι ο εργαζόμενος κρατά μεγαλύτερο ποσοστό του μισθού του συγκριτικά με την Ελλάδα. Αντίθετα, σε χώρες όπως το Βέλγιο η επιβάρυνση είναι πολύ υψηλή (σχεδόν 40% σε χαμηλά εισοδήματα).