UEFA: Τι προβλέπει το νέο μοντέλο της «οικονομικής βιωσιμότητας» – Οι πέντε μεγάλες αλλαγές

UEFA: Τί προβλέπει το νέο μοντέλο της «οικονομικής βιωσιμότητας» – Οι πέντε μεγάλες αλλαγές που επηρεάζουν το Champions League, το Europa League και το Europa Conference League

Από 7 Απριλίου μάλλον θα σταματήσουμε να το αποκαλούμε Financial Fair Play. Ούτως ή άλλως από το 2010 που σκέφτηκαν το σύστημα ο πρώην πρόεδρος της UEFA, Μισέλ Πλατινί, με τον τότε στενό συνεργάτη του και νυν πρόεδρο της FIFA, Τζάνι Ινφαντίνο, η «ψαλίδα» πλούσιων – φτωχών δεν έκλεισε, αλλά άνοιξε όσο ποτέ άλλοτε. Πλέον, σχεδόν το 70% της συνολικής αξίας της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας συγκεντρώνεται στα πέντε κορυφαία ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (Premier League, La Liga, Serie A, Bundesliga, Ligue 1). Οπότε, η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία αποφάσισε να μην παίζει άλλο με τις λέξεις. Το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο των οικονομικών του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου θα αποκαλείται «οικονομική βιωσιμότητα».

Πότε θα εφαρμοστεί;

Ψηφίζεται στις 7 Απριλίου στο εκτελεστικό συμβούλιο της UEFA και σταδιακά θα εφαρμοστεί από την 1η Ιουνίου. Στο σύνολό τους οι κανονισμοί θα ισχύσουν από το 2025 με την Συνομοσπονδία να δίνει χρόνο στα κλαμπ να εναρμονιστούν στο νέο περιβάλλον. Υπολογίζεται, δε, πως αυτή και την επόμενη σεζόν η ελίτ του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου θα καταγράψει έσοδα που θα θυμίζουν εποχές προ-πανδημίας.

Τι προβλέπει;

Το «Σύστημα Αδειών και οικονομική βιωσιμότητας», έχει στόχο ακριβώς αυτό. Την οικονομική σταθερότητα. Αυτό που ενδιαφέρει δεν είναι να δημιουργηθεί ισορροπία στον ανταγωνισμό μέσω των οικονομικών δεδομένων – όπως δεν ήταν και στο παρελθόν, ασχέτως με το πώς παρουσιάστηκε.

Το μόνο που θα μπορούσε να το προκαλέσει αυτό ήταν το salary cap, αλλά από τη στιγμή που στην ΕΕ δεν μπορεί να ισχύσει, αποφάσισαν να κάνουν κάτι διαφορετικό. Πάλι οι «πλούσιοι» θα νικούν, αλλά τουλάχιστον, λένε από την UEFA να μην παίζουν με… σημαδεμένη τράπουλα.

  1. Φερεγγυότητα: Το πρώτο σημείο του νέου μοντέλου είναι η φερεγγυότητα. Όποιος δεν πληρώνει τα χρέη του υπάρχει κίνδυνος να αποβληθεί. Γενικά θα προβλέπονται βαριές τιμωρίες για τα χρέη. Οπότε τέλος με την ανοχή. Πλέον, θα διεξάγονται τέσσερις οικονομικοί έλεγχοι τον χρόνο – ένας ομοσπονδιακός (Μάρτιος) και τρεις από την UEFA (Ιούνιος, Σεπτέμβριος, Δεκέμβριος). Επίσης νέο: θα δίνεται μια περίοδος 90 ημερών για να εξοφλείται ένα χρέος που έχει παρέλθει. Αν δεν συμβεί αυτό από έλεγχο σε έλεγχο, οι ποινές αυξάνονται. Για παράδειγμα, ένας παίκτης που αποκτήθηκε τον Ιούλιο και δεν έχει ξεχρεωθεί μια δόση της μεταγραφής του τον Σεπτέμβριο, αποκλείεται από τη διοργάνωση.
  2. Σταθερότητα: Σημείο δεύτερο, η οικονομική σταθερότητα. Θα υπάρχει περιθώριο για να αυξηθούν τα χρέη – διπλασιάζονται από τα 30 εκατομμύρια ευρώ στα 60 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό ισχύει για κάθε κλαμπ με μισθολογικά κόστη που ξεπερνούν τα πέντε εκατομμύρια ευρώ ετησίως. Τί άλλάζει; Προηγουμένως το ενδιαφέρον ήταν μόνο στους ισολογισμούς κι αν υπήρχε ζημιά. Τώρα, προστίθεται και η «καθαρή αξία της περιουσίας» ενός κλαμπ. Επιπλέον, οι σύλλογοι θα συνεχίσουν να καλύπτουν εξ ολοκλήρου, χωρίς να λογαριάζονται ως έξοδα, τις επενδύσεις για τις γυναικείες ομάδες, τις ακαδημίες και τις υποδομές. Αν τώρα, η καθαρή αξία είναι αρνητική… τότε τα κλαμπ θα πρέπει να βρουν τρόπο να τη βελτιώσουν κατά 10% ετησίως.
  3. Έλεγχος στα έξοδα: Τρίτο σημείο, ο έλεγχος στα κόστη. Στην εποχή του Financial Fair Play, το σλόγκαν ήταν ξόδεψε όσα παίρνεις. Πλέον, ξόδεψε ένα μέρος των εσόδων. Όπως προαναφέραμε χωρίς να υπάρχει μισθολογικό salary cap, η UEFA επέλεξε ένα πιο γενικευμένο μοντέλο salary cap. Αυτό περιλαμβάνει το συνολικό κόστος μιας ομάδας: μισθοί παικτών και προπονητών, προμήθειες ατζέντηδων και μεταγραφικές επενδύσεις για ποδοσφαιριστές και προπονητές. Αυτά τα έξοδα δεν μπορούν να ξεπερνούν το 70%. Υψηλό αν μη τι άλλο. Για κάποιους είναι κάτι σαν… μπόνους γιατί στην Super League είχαν τοποθετήσει τον πήχη γύρω στο 50%. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι πως ο έλεγχος θα γίνεται σε πραγματικό χρόνο κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους. Προηγουμένως, οι ομάδες ξεπερνούσαν τα όρια και μετά από ένα χρόνο ελέγχονταν οι ισολογοισμοί.
  4. Οι οικονομικές ποινές: Μετά την ήττα από τη Μάντσεστερ Σίτι στο CAS και το σκάνδαλο που προκλήθηκε επειδή η ίδια η UEFA ξέχασε μια διορία της όταν έλεγχε την Παρί Σεν Ζερμέν καθιστώντας έτσι άκυρη οποιαδήποτε ενέργεια ελέγχου, αποφασίστηκε να αποφευχθούν άλλα τέτοια επεισόδια. Όπως επίσης και οι διαρροές που χαλούν την εικόνα της UEFA – δηλαδή του Champions League. Κι αυτό ήθελαν να το αποφύγουν πάνω απ’ όλα τώρα που φέρεται να έχουν πουλήσει το πακέτο της εμπορικής εκμετάλλευσης στις ΗΠΑ για πέντε δισεκατομμύρια το χρόνο. Πλέον, οι τιμωρίες θα είναι φιξ. Οι ποινές αρχίζουν με πρόστιμα. Αναλόγως το πέναλτι και τη συχνότητα θα ακολουθεί και η τιμωρία που μπορεί να κυμαίνεται από το 10% ενός ποσού (π.χ. χρέος) ως το 100%. Και θα είναι πιο βαριές οι καμπάνες σε σύγκριση με το παρελθόν όπου το μάξιμουμ ήταν να επηρεαστεί το χρηματικό έπαθλο από τη συμμετοχή μιας ομάδας σε κάποια διοργάνωση της UEFA. Αν το πρόστιμο δεν φτάσει: αθλητικές ποινές. Μείωση του ρόστερ, απαγόρευση εγγραφής νέων αποκτημάτων, μείωση βαθμών, αποκλεισμός.
  5. Οι αθλητικές ποινές: Οι σύλλογοι, λοιπόν, θα αξιολογούνται συχνότερα και σε διαφορετικές παραμέτρους σε σύγκριση με το παρελθόν. Οι ιδεολόγοι του νέου μοντέλου κατέληξαν πως αν κάποιο κλαμπ ξεπεράσει το όριο του 70% θα προκαλέσει ανισορροπία στον ισολογισμό του και θα οδηγήσει στη μείωση της καθαρής αξίας της περιουσίας. Οπότε αν κάποιος θελήσει να δώσει περισσότερα λεφτά και να χρηματοδοτεί συνεχώς τα χρέη αυτό απλά δεν μπορεί να συμβεί, γιατί αυτομάτως θα τιμωρούνταν σύμφωνα με τον… φιξ «ποινικό κώδικα». Ήταν κάτι που ήθελε η ένωση των λιγκών και ο σύνδεσμος ευρωπαϊκών κλαμπ ως μέτρο κατά των ομάδων που στηρίζονται από κράτη. Αν, πάλι, τα έξοδα δεν ξεφεύγουν από το 70%, αλλά μια ομάδα υπερχρεώνεται τότε θα μπει ο… ανθρώπινος παράγοντας και θα γίνουν συζητήσεις για διακανονισμό όπως στο παρελθόν.

Οι ελληνικές ομάδες

Έχοντας μάθει σε δύσκολες οικονομικές συνθήκες, οι ελληνικές ομάδες θα πρέπει να συμμαζευτούν περαιτέρω για να μην εκτεθούν. Οπότε η μεταγραφική αγορά θα πρέπει να γίνει το εργαλείο τους ώστε να μην είναι απόλυτα εξαρτημένες από τους ιδιοκτήτες. Διαφορετικά, κάποιες από αυτές ίσως να αντιμετωπίσουν σημαντικά προβλήματα.

Πριν από αυτό θα έρθουν άλλα… 

Το νέο σύστημα, πάντως, μοιάζει πιο… φιλικό προς τις ελεγχόμενες επενδύσεις και δη από επενδυτικά funds (αφού είναι προσανατολισμένο στο να παράγει κέρδη), αλλά και πάλι δεν επιτρέπει σε μια ομάδα να αλλάξει από τη μια στιγμή στην άλλη στάτους για να διεκδικήσει κάποιον ευρωπαϊκό τίτλο. Αυτό θα μπορεί να γίνει μόνο ξεπερνώντας τον εαυτό της και τις προσδοκίες χρόνο με το χρόνο.

Το θέμα, όμως, είναι πως θα μοιάζει το ποδοσφαιρικό τοπίο το 2024, μια χρονιά προτού εφαρμοστεί εξ ολοκλήρου το νέο σύστημα, καθώς τότε ανοίγει ο νέος κύκλος του Champions League με τα έξτρα 100 ματς και την αλλαγή της φάσης των ομίλων, υπάρχουν οι συζητήσεις για τη διαφοροποίηση του καλενταριού και οι ρυθμίσεις που προωθεί η FIFA στις μεταγραφές και στις διοργανώσεις της…

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News