Αντώνης Χριστοφορίδης: Ο Έλληνας παγκόσμιος πρωταθλητής της πυγμαχίας

Την ώρα που χιλιάδες Ελληνόπουλα μάχονταν στις αλβανικό μέτωπο εναντίον των ιταλικών στρατευμάτων, ένα ξενιτεμένο παλικάρι από τη Μικρά Ασία έδινε τον δικό του αγώνα πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Όχι σε βουνοπλαγιές γεμάτες χιόνι, αλλά στο πυγμαχικό ρινγκ.

Ήταν ο Αντώνης Χριστοφορίδης, ο καταξιωμένος πρωτοπυγμάχος μας, ο οποίος στις 13 Ιανουαρίου 1941 κέρδισε κάτι που δεν έχει επαναλάβει κανένας άλλος συμπατριώτης μας έως και σήμερα. Τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή στα ημιβαρέα βάρη, νικώντας μάλιστα έναν Αμερικανό που είχε ιταλική καταγωγή. Τον Μέλιο Μπετίνα, ο οποίος ήταν επίσης διεκδικητής του τίτλου που χήρευε, ύστερα από τη μεταπήδηση του Μπίλι Κον στη «βαριά» κατηγορία.

Η πρωτοφανής αθλητική επιτυχία δεν ήταν δυνατόν να απασχολήσει έντονα τον Τύπο της εποχής, όπως θα συνέβαινε σε καιρό ειρήνης. Η εθνικότητα του αντιπάλου του, όμως, έδωσε την ευκαιρία για να γραφτούν κείμενα που στόχευαν στην ανάταση του ηθικού των Ελλήνων, που έσπευδαν με αγωνία κάθε πρωί να αγοράσουν εφημερίδες για να διαβάσουν τις εξελίξεις από το μέτωπο. Χαρακτηριστικό είναι το απόσπασμα από την εφημερίδα «Ακρόπολις» της 15ης Ιανουαρίου 1941:

«Ο Χριστοφορίδης εν μέσω πανζουρλισμού των θεατών εγρονθοκόπησε ανηλεώς τον ιταλόν αντίπαλόν του, ο οποίος επί τρία ολόκληρα τέταρτα της ώρας εδέχετο βροχήν κτυπημάτων χωρίς να δύναται να αντισταθή εις την ορμή και τη μαχητικότητα του Έλληνος. Ο Μπετίνα ριφθείς επανειλημμένως επί του εδάφους κατόρθωσε μετά κόπου να συνεχίση τον αγώνα μέχρι του 15ου γύρου οπότε ο Χριστοφόρίδης με τρομερόν κτύπημα εις την σιαγόνα τον έθεσεν αιμόφυρτον εκτός μάχης».

Και συνεχίζει το μονόστηλο άρθρο που είχε φιλοξενηθεί στο πρωτοσέλιδο της ιστορικής εφημερίδας, από το αρχείο της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων:

«Το στάδιον επί δέκα λεπτά επευφήμει αδιακόπως τον Χριστοφορίδην, όταν ανηγγέλθη η επίσημος ανακήρυξίς του ως πρωταθλητού του κόσμου μέσων βαρών. Οι θεαταί εκίνουν μικράς Ελληνικάς σημαίας και εκραύγαζον υπέρ της Ελλάδος. Ο αμερικανικός τύπος κρίνει το γεγονός ως σημείον των καιρών και τονίζει ότι χιλιάδες συμπατριωτών του Χριστοφορίδη θέτουν νοκ άουτ τους ιταλούς αντιπάλους των εις την Αλβανίαν και κερδίζουν την παγκόσμια δόξαν».

Λίγες ημέρες μετά την κατάληψη της Κλεισούρας από τον ελληνικό στρατό, ο οποίος απέκρουε τις επιθέσεις των Ιταλών και προχωρούσε όλο και πιο βαθιά στην Αλβανία, ήταν λογικό να γραφτούν ορισμένες υπερβολές για τη μεγάλη νίκη του Χριστοφορίδη. Ιδίως απ’ τη στιγμή που ο αντίπαλος λογιζόταν ως εκπρόσωπος του επίδοξου κατακτητή.

Και λέμε «υπερβολές», διότι στην πραγματικότητα ο Έλληνας πυγμάχος δεν φημιζόταν για τη δύναμη των χτυπημάτων του, αλλά για την έξυπνη τακτική του με την οποία εξουθένωνε τους αντιπάλους του, προτού επιβάλει το παιχνίδι του. Αυτό ακριβώς είχε κάνει και κόντρα στον Μπετίνα, ο οποίος είχε μικρό προβάδισμα στα σημεία μέχρι και τον 12ο γύρο της αναμέτρησης.

Τούτο φυσικά δεν μειώνει την αξία του ιστορικού επιτεύγματος του Χριστοφορίδη, ο οποίος παραμένει ο μοναδικός Έλληνας που έχει κατακτήσει παγκόσμιο τίτλο στο επαγγελματικό μποξ. Η τακτική, άλλωστε, είναι αναπόσπαστο κομμάτι του αθλήματος.

Με τρύπια παπούτσια στο Παρίσι

Ο Χριστοφορίδης γεννήθηκε στις 26 Μαΐου 1917 στη Μερσίνα της Μικράς Ασίας και μετά την Καταστροφή του 1922, βρέθηκε πρόσφυγας μαζί με τη μητέρα του και τα αδέλφια του στην Αθήνα. Ο πατέρας του είχε σκοτωθεί νωρίτερα στο πεδίο της μάχης κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ενώ πολλοί συγγενείς του χάθηκαν στο δύσκολο ταξίδι με το καράβι προς τον Πειραιά.

Ο θάνατος και της μητέρας του, το 1930, τον ανάγκασε να βγει από μικρός στη βιοπάλη, παράλληλα με τα μαθήματά του στο νυχτερινό σχολείο. Τότε αποφάσισε να μάθει και τα μυστικά της πυγμαχίας, στη σχολή του Αγαθοκλή Μπάρκα που στεγαζόταν σε ένα δωματιάκι στη συμβολή των οδών Σόλωνος και Ασκληπιού, στο κέντρο της πρωτεύουσας.

Ξεχώρισε γρήγορα απ’ τους υπόλοιπους Αθηναίους πυγμάχους (πέρα από μια ισοπαλία με τον πρώην πρωταθλητή Ελλάδας, Δημήτρη Κριτσιδήμα, είχε μόνο νίκες) και διαισθάνθηκε ότι το άθλημα θα μπορούσε να του παρέχει τα προς το ζην. Κάτι τέτοιο, όμως, ήταν αδύνατο να συμβεί στην Ελλάδα, γι’ αυτό το φθινόπωρο του 1934 πήρε την απόφαση να μεταναστεύσει στη Γαλλία. Δεν φοβήθηκε τίποτα ίσως επειδή ήταν ένα ορφανό παιδί μόλις 17 ετών. Δεν είχε τίποτα να χάσει.

«Έφυγα απ’ την Ελλάδα έχοντας μαζί μου τέσσερις φρατζόλες ψωμί, λίγα βραστά αβγά, ένα κομμάτι τυρί και μια χούφτα ελιές. Και πήρα το πλοίο για τη Γαλλία όπου κοιμόμουν στο κατάστρωμα», είχε δηλώσει ο Χριστοφορίδης στο αμερικάνικο περιοδικό Boxing News, το 1968. Μόλις μία εβδομάδα μετά την άφιξή του στο Παρίσι άρχισε να αγωνίζεται στην κατηγορία των μεσαίων βαρών και οι επιτυχίες που θα γέμιζαν τις τσέπες του δεν άργησαν να έρθουν.

Μία από αυτές την πέτυχε τον Αύγουστο του 1935 απέναντι στον Σενεγαλέζο Ασάν Ντιούφ, ο οποίος μερικά χρόνια αργότερα θα αναδεικνυόταν πρωταθλητής Γαλλίας. «Αγωνίστηκα με τρύπια παπούτσια και άδειο στομάχι, αφού ήμουν άφραγκος επί πολλές μέρες», είχε πει στην ίδια συνέντευξη ο Έλληνας πυγμάχος, ο οποίος έγινε γνωστός στη Γαλλία ως «Κριστό».

Σημαντική για την καταξίωσή του ήταν και η ανθεκτικότητα που επέδειξε στον αγώνα του κόντρα στον φημισμένο Κουβανό, Κιντ Τουνέρο. «Όλοι στοιχημάτιζαν ότι θα έβγαινα νοκ άουτ στον πρώτο ή τον δεύτερο γύρο, αλλά τους ξεγέλασα. Άντεξα δέκα γύρους και οι κριτές κήρυξαν τον αγώνα ισόπαλο», θυμόταν ο Χριστοφορίδης, ο οποίος μέσα σε λίγους μήνες είχε καταφέρει να ακουστεί στα υψηλά κλιμάκια της πυγμαχίας. Ήδη συνεργαζόταν με τον γνωστό Γάλλο προπονητή Πιερ Γκαντόν και το μέλλον του προδιαγραφόταν λαμπρό.

Τρόμαξε και τον Χίτλερ

Εξίσου γνωστή με την κατάκτηση του παγκόσμιου τίτλου το 1941, είναι και η νίκη του Χριστοφορίδη επί του Γερμανού Γκούσταβ Έντερ, στις 17 Ιανουαρίου 1938 στο Sportpalast του Βερολίνου. Τον αγώνα αυτό είχε παρακολουθήσει ο περίφημος Μαξ Σμέλινγκ, αλλά κι ο ίδιος ο Αδόλφος Χίτλερ, που πάντοτε έδειχνε ζωηρό ενδιαφέρον για τα αθλητικά γεγονότα. Λέγεται μάλιστα ότι ο «φύρερ» αποχώρησε πρόωρα απ’ τη σάλα, για να μην απονείμει το έπαθλο στον Έλληνα πυγμάχο.

Στις 21 Νοεμβρίου 1937 ο Χριστοφορίδης είχε αναδειχθεί πρωταθλητής Ελλάδας νικώντας άνετα το μεγάλο όνομα της εγχώριας πυγμαχίας, Κώστα Βάσση, σε αγώνα που είχε διεξαχθεί στο θέατρο «Παλλάς» και είχε προσελκύσει την αφρόκρεμα της αθηναϊκής κοινωνίας. Και στις 14 Νοεμβρίου 1938 στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης νικώντας στο Ρότερνταμ τον Ολλανδό, Μπεπ Φαν Κλάφερεν (χρυσό ολυμπιονίκη στα ελαφρά βάρη το 1928) με ομόφωνη απόφαση των κριτών.

Διατήρησε τον τίτλο μόλις για δύο μήνες, αφού στάθηκε άτυχος στον αγώνα του με τον Γάλλο, Εντουάρ Τενέ, τον Γενάρη του 1939 στο Παρίσι. Αν και είχε ελαφρύ προβάδισμα στα σημεία μέχρι τον 11ο γύρο, υπέστη κάταγμα στο αριστερό του χέρι και αναγκάστηκε να παίξει εντελώς παθητικά μέχρι το τέλος του αγώνα. Κάτι που του στοίχισε την ήττα.

Ήταν, ωστόσο, έτοιμος για να μεταβεί στις ΗΠΑ. Και το έκανε με παρότρυνση του φημισμένου Νεοϋορκέζου ατζέντη, Μάικ Τζέικομπς, τον Σεπτέμβριο του 1939, πριν την εισβολή των Ναζί στη Γαλλία. Σημείωσε επτά νίκες στους ισάριθμους πρώτους αγώνες του επί αμερικανικού εδάφους και τον Δεκέμβριο του 1940 υποχρέωσε τον ανερχόμενο αστέρα του Οχάιο, Τζίμι Μπίβινς, στην πρώτη του ήττα. Είχε πια μεταπηδήσει στην κατηγορία των ημιβαρέων βαρών, όπου στις 13 Ιανουαρίου 1941 θα γνώριζε την καταξίωση με τη νίκη επί του Μπετίνα, που τον έστεψε πρωταθλητή κόσμου.

Η επιστροφή στην Ελλάδα

Ο Χριστοφορίδης διατήρησε τον παγκόσμιο τίτλο μόνο για τέσσερις μήνες. Αφού πέτυχε δύο νίκες σε αγώνες κόντρα σε μη διεκδικητές, ηττήθηκε από τον Γκας Λέσνεβιτς στις 22 Μαΐου 1941. Υπέστη, όμως, ακόμα ισχυρότερο πλήγμα τον Ιανουάριο του 1942, όταν βγήκε νοκ άουτ για πρώτη φορά στην καριέρα του. Θύτης ήταν ο Έζαρντ Τσαρλς, ο οποίος έμελλε να στεφθεί παγκόσμιος πρωταθλητής στα βαρέα βάρη το 1949.

Η ήττα εκείνη σήμανε την αρχή του τέλους. Ο Έλληνας πρωταθλητής συνέχιζε να αγωνίζεται έχοντας περισσότερες νίκες από ήττες, όμως δεν έφτασε ποτέ ξανά στο σημείο να διεκδικήσει τον παγκόσμιο τίτλο. Αποσύρθηκε το 1947, μετά την ήττα απ’ τον εσθονικής καταγωγής Άντον Ράαντικ. Ήταν μόλις 30 ετών, αλλά είχε πετύχει ήδη πολύ περισσότερα απ’ όσα ονειρευόταν όταν είχε μπει άφραγκος στο πλοίο για τη Γαλλία, δεκατρία χρόνια νωρίτερα.

Άνοιξε ένα εστιατόριο στην πόλη Τζενίβα του Οχάιο, το οποίο διατήρησε μέχρι το 1968 οπότε μετακόμισε στη Φλόριντα. Επισκεπτόταν συχνά την Ελλάδα για διακοπές και το ίδιο έκανε και το 1971. Πέρασε, όμως, τόσο καλά, που αποφάσισε ξαφνικά να επαναπατριστεί. Εργάστηκε, μάλιστα, για κάποιο διάστημα ως προπονητής πυγμαχίας στην εθνική μας ομάδα, πιο πολύ όμως ασχολήθηκε με τη δεύτερη μεγάλη αγάπη του, που ήταν το γκολφ.

Επί χρόνια ξημεροβραδιαζόταν στις εγκαταστάσεις της Γλυφάδας κι εκεί του έστησε καρτέρι κι ο θάνατος, το βράδυ της 19ης Οκτωβρίου 1985. Μόλις μπήκε στο αυτοκίνητό του για να πάει σπίτι του, ύστερα από ένα πολύωρο παιχνίδι γκολφ με φίλους, υπέστη οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου κι άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 68 ετών.

Άλλα γεγονότα στην Ελλάδα και τον κόσμο στις 13 Ιανουαρίου

2016: Ο 37χρονος πρώην πρωταθλητής Εφήβων το 1995 στο ατομικό και ομαδικό στο ξίφος ασκήσεως Χρήστος Χαραλαμπίδης χάνει τη ζωή του σε τροχαίο στη Φλώρινα.

2009: Πεθαίνει σε ηλικία 76 ετών ο Θανάσης Σαραβάκος, παλαίμαχος διεθνής επιθετικός του Πανιωνίου (1950-66) και πατέρας του Δημήτρη Σαραβάκου.

1999: Ο Μάικλ Τζόρνταν ανακοινώνει το τέλος της αγωνιστικής του καριέρας στο μπάσκετ για δεύτερη φορά (η πρώτη ήταν το 1993), δηλώνοντας «κατά 99,9% σίγουρος» ότι αυτήν τη φορά δεν θα επιστρέψει. Θα το κάνει, ωστόσο, τον Σεπτέμβριο του 2001, όταν θα πάρει μεταγραφή στους Ουάσινγκτον Γουίζαρντς, με τους οποίους θα παίξει μέχρι το καλοκαίρι του 2003.

1997: Ο Ντούσαν Μπάγεβιτς εμφανίζεται για πρώτη φορά ως αντίπαλος στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, στον αγώνα πρωταθλήματος ΑΕΚ-Ολυμπιακός (2-0). Εκτός από τα υβριστικά συνθήματα, οι οπαδοί της Ένωσης υποδέχονται τον Σερβοέλληνα τεχνικό των «ερυθρόλευκων» πετώντας του κέρματα, πλαστικά μπουκάλια, ένα ασημένιο ρολόι και χαρτονομίσματα των πέντε χιλιάδων δραχμών στα οποία έχουν τυπώσει τη μορφή του.

1991: Ο διαιτητής Σταύρος Ζακεστίδης διακόπτει στο 85ο λεπτό το ντέρμπι ΑΕΚ-Ολυμπιακός (1-2) στη Νέα Φιλαδέλφεια, λόγω της αποπνικτικής ατμόσφαιρας που έχει προκαλέσει στο γήπεδο η ρίψη ενός δακρυγόνου από θεατή. Πριν την έναρξη του αγώνα, σκοτώνεται έξω απ’ το γήπεδο από φωτοβολίδα ο 17χρονος οπαδός του Ολυμπιακού, Γιώργος Παναγιώτου. Το ματς θα επαναληφθεί ένα μήνα αργότερα στη Ρόδο και η ΑΕΚ θα επικρατήσει με 1-0.

1989: Πεθαίνει ο καθηγητής διαιτησίας, Νίκος Σαββαρής. Ήταν ο πρώτος παλαίμαχος διαιτητής που καθιέρωσε τον σχολιασμό των αμφισβητούμενων φάσεων στην ελληνική τηλεόραση, μέσω της εκπομπής της ΕΤ2, «Τρίτο Ημίχρονο», που παρουσίαζε ο Στράτος Σεφτελής.

1984: Ο παλαίμαχος άσος της «χρυσής» ομάδας της Παναχαϊκής της δεκαετίας του ’70, Θέμης Ρήγας, εντοπίζεται νεκρός στην μπανιέρα του σπιτιού του στο Ψαροφάι της Πάτρας. Ήταν μόλις 38 ετών. Ο θάνατός του οφείλεται σε ασφυξία από διαρροή φωταερίου με το οποίο λειτουργούσε ο θερμοσίφωνας του μπάνιου του.

1982: Ο Παναθηναϊκός νικά με 3-2 τον Ολυμπιακό στην παράταση, σε νοκ άουτ αγώνα για τη φάση των «32» του Κυπέλλου Ελλάδας, αν και είχε βρεθεί να χάνει πολύ νωρίς με 2-0. Και τα τρία γκολ του «τριφυλλιού» πετυχαίνει ο Γρηγόρης Χαραλαμπίδης, τα δύο εκ των οποίων με πέναλτι που αμφισβητούν έντονα οι «ερυθρόλευκοι».  Ο Παναθηναϊκός κερδίζει συνολικά τρία πέναλτι στο παιχνίδι (το πρώτο στο 2′ το χάνει ο Άγγελος Αναστασιάδης) ενώ ο Ολυμπιακός έχει παράπονα απ’ τον διαιτητή Κώστα Δέδε και για την ακύρωση ενός γκολ του Τάσου Μητρόπουλου.

1980: Με ηγέτη τον Μίμη Δομάζο, ο οποίος μόλις είχε επιστρέψει από την ΑΕΚ, ο Παναθηναϊκός νικά 2-0 τον Ολυμπιακό στο μεγάλο ντέρμπι πρωταθλήματος στη Λεωφόρο. Οι «πράσινοι» προέρχονταν από διαδοχικά αρνητικά αποτελέσματα, αλλά από το παιχνίδι αυτό αρχίζουν ένα αήττητο σερί 17 αγώνων, που θα τους φέρει μια ανάσα απ’ τον τίτλο.

1962: Ο Γουίλτ Τσάμπερλεν σημειώνει 73 πόντους, ρεκόρ μέχρι τότε για το ΝΒΑ, στη νίκη των Φιλαδέλφεια Γουόριορς επί των Σικάγο Μπουλς με 135-117. Ενάμισι μήνα αργότερα θα σημειώσει το ιστορικό ρεκόρ των 100 πόντων, το οποίο παραμένει ακατάρριπτο.

1941: Ο Έλληνας πυγμάχος, Αντώνης Χριστοφορίδης, αναδεικνύεται παγκόσμιος πρωταθλητής στα ελαφρά βαρέα βάρη, όταν νικά στο Κλίβελαντ τον Αμερικανό, Μέλιο Μπετίνα. Ο Σμυρνιός στην καταγωγή αθλητής διατηρεί δύο φορές τον τίτλο, όταν νικά τους Ίταλο Κολονέλο και Τζόνι Ρομέρο, αλλά θα τον χάσει στις 22 Μαΐου 1941, με την ήττα του από τον Γκας Λέσνεβιτς.

1895: Συνεδριάζει για πρώτη φορά η Οργανωτική Επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 με πρόεδρο τον διάδοχο Κωνσταντίνο και αντιπρόεδρο τον Ιωάννη Φωκιανό. Ένα από τα θέματα της επιτροπής είναι η ανεύρεση πόρων. Η μεγαλύτερη δωρεά είναι αυτή του Γεωργίου Αβέρωφ, 920.000 χρυσών δραχμών, για την περάτωση και αναμαρμάρωση του Παναθηναϊκού Σταδίου.

Ακολουθείστε τo SPORTDAY.GR στο Google News